WEBVTT

00:00:10.000 --> 00:00:14.000
Adım Ed Snowden. 29 yaşındayım.

00:00:14.000 --> 00:00:20.000
Booz Allen Hamilton şirketi için Havai Milli Güvenlik Dairesinde altyapı analizcisi olarak çalışıyorum.

00:00:22.000 --> 00:00:26.000
Daha önce istihbarat camiasında hangi konumlarda yer aldınız?

00:00:26.000 --> 00:00:30.000
Sistem mühendisliği, sistem yöneticiliği

00:00:31.000 --> 00:00:36.000
CIA başdanışmanlığı,

00:00:36.000 --> 00:00:42.000
çözüm danışmanlığı ve telekomünikasyon-bilgi sistemleri memurluğu yaptım.

00:00:42.000 --> 00:00:45.000
Kim olduğunuzu ve ne düşündüğünüzü anlamak için

00:00:45.000 --> 00:00:50.000
insanların en çok ilgi duyacakları şeylerden biri de

00:00:50.000 --> 00:00:56.000
bir noktada artık muhbir olma düşüncesini aşıp

00:00:56.000 --> 00:01:01.000
gerçek bir muhbir olma kararını verme aşamasına gelmiş olmanız,

00:01:01.000 --> 00:01:06.000
insanları da o karar verme aşamasından geçirmenizdir.

00:01:06.000 --> 00:01:14.000
Bu tip istihbarat teşkilatlarında sistem yöneticiliği gibi ayrıcalıklı erişime sahip bir konumdaysanız,

00:01:14.000 --> 00:01:19.000
normal bir çalışandan çok daha geniş kapsamda, çok daha fazla bilgiye maruz kalıyorsunuz

00:01:19.000 --> 00:01:24.000
ve bu yüzden rahatsız edici şeyler görebiliyorsunuz.

00:01:24.000 --> 00:01:29.000
Ama normal bir insan kariyeri boyunca bu tip olaylardan ancak bir ikisiyle karşılaşabilir.

00:01:29.000 --> 00:01:33.000
Her şeyi gördüğünde gördüklerini giderek daha fazla görmeye başlıyorsun.

00:01:33.000 --> 00:01:36.000
ve bunların bazılarının aslında suistimal olduğunu fark ediyorsun.

00:01:36.000 --> 00:01:44.000
ve iş hayatının normal bir parçası haline gedikleri, böyle bir yerde insanlara bunlardan bahsettiğinde

00:01:44.000 --> 00:01:48.000
insanlar pek de ciddiye almama eğiliminde oluyorlar ve, bilirsiniz, uzak durmaya çalışıyorlar.

00:01:48.000 --> 00:01:54.000
Ancak, yanlış yapıyor olma farkındalığı giderek birikiyor, ve bunları başkalarına anlatma zorunluluğu hissediyorsunuz.

00:01:54.000 --> 00:01:58.000
Ne kadar anlatırsanız, o kadar görmezden geliniyorsunuz ve size bunun sıkıntı olmadığı söyleniyor.

00:01:58.000 --> 00:02:03.000
ve sonunda bu tarz şeyleri halkın belirlemesi gerektiğinin farkına varıyorsunuz,

00:02:03.000 --> 00:02:06.000
hükümetin belirlediği kişilerin değil.

00:02:06.000 --> 00:02:14.000
Amerika'daki gözetim durumunun nasıl işlediğinden biraz bahsedin. Amerikalıların faaliyetlerinin de hedef alır mı?

00:02:15.000 --> 00:02:22.000
UGD ve genel olarak istihbarat birimleri nerde ve ne koşulda olursa olsun istihbarat edinmeye odaklıdır,

00:02:22.000 --> 00:02:29.000
ve, daima kendini haklı çıkartacak derecede, milli menfaatlere hizmet ettiklerine inanırlar.

00:02:29.000 --> 00:02:36.000
Başlangıçta, amacı denizaşırı yabancı istihbarat toplamak olarak görmüştük.

00:02:36.000 --> 00:02:40.000
Şimdi, bu işin giderek yurt içinde yapıldığını görüyoruz.

00:02:40.000 --> 00:02:47.000
ve bunu yapmak için, özellikle de UGD herkesin iletişimini hedef alır.

00:02:47.000 --> 00:02:49.000
Bu onun fabrika ayarı gibidir.

00:02:49.000 --> 00:02:56.000
UGD bu iletişim verilerini sisteminde toplar, filtreler, analiz eder, ölçüp tartar ve bir süreliğine depolar,

00:02:56.000 --> 00:03:03.000
çünkü hedeflerini gerçekleştirmenin basit, verimli ve değerli yolu budur.

00:03:03.000 --> 00:03:10.000
Bu yüzden yabancı bir devletle bağlantılı birini veya terör şüphelisi birini hedef alma niyetindeyken

00:03:10.000 --> 00:03:14.000
bunu yapmak için sizin konuşmalarınızı topluyorlar.

00:03:14.000 --> 00:03:19.000
Her analizci; her zaman, her yerde, herkesi hedef alabilir.

00:03:19.000 --> 00:03:24.000
Bu konuşmaların nerde toplanacağı sensör ağlarının kapsamına ve

00:03:24.000 --> 00:03:31.000
bu analizciye verilen yetkilere bağlıdır. Her analizcinin her şeyi hedef alma kabiliyeti yoktur.

00:03:31.000 --> 00:03:35.000
Ama ben masamda otururken kesinlikle herkesi dinleme yetkim vardı.

00:03:35.000 --> 00:03:39.000
Sizden veya muhasebecinizden tutun da federal hakime kadar

00:03:39.000 --> 00:03:41.000
hatta kişisel bir e-posta alırsam başkana kadar.

00:03:41.000 --> 00:03:48.000
Bu bölümle ilgili en sıradışı kısımlardan biri de istihbaratçılar yaptıklarını anonim olarak yaparlar

00:03:48.000 --> 00:03:54.000
ve mümkün olduğunca uzun süre anonim olarak devam etmeye çalışırlar ki sonsuza dek böyle devam etmek isterler.

00:03:54.000 --> 00:04:01.000
Diğer yandan siz ise tam zıddı bir tutum takınmışsınız ve kendinizi açıkça bu açıklamaların arkasındaki kişi olarak afişe ediyorsunuz.

00:04:01.000 --> 00:04:03.000
Bunu neden seçtiniz?

00:04:04.000 --> 00:04:12.000
Bence demokratik modelin dışındaki bu açıklamaları yapan insanların amaçlarının halka açıklanması gerekiyor.

00:04:12.000 --> 00:04:19.000
Hükümetin gücünü kaldırmak esasen demokrasi için tehlikeli bir şey.

00:04:19.000 --> 00:04:28.000
Siz de bunu gizli bir şekilde yaparsanız, tutarlı olarak, bilirsiniz, hükümetin gizli bir faaliyetinden yararlanmaya çalışırken yaptığı gibi,

00:04:28.000 --> 00:04:35.000
bu memurlarına şöyle bir emir verir, "Hey, durumu biliyorsun, basına bunu anlat ve halkın dikkatini çeken bu şey bizim tarafımızda olsun"

00:04:35.000 --> 00:04:41.000
ama bunu, suistimal olduğunda hiç değilse de çok nadiren yaparlar. Bu vatandaşların kendi görevidir.

00:04:41.000 --> 00:04:44.000
Onlar tipik bi şekilde kötüdürler ve olay bu insanların ülkeye

00:04:44.000 --> 00:04:49.000
ve hükümete karşı olması olayına döner. Ama ben karşı değilim.

00:04:49.000 --> 00:04:54.000
Hiç kimseden farklı değilim. Özel yeteneklerim yok.

00:04:54.000 --> 00:05:00.000
Sadece neler olduğunu izleyen, orda çalışan ve

00:05:00.000 --> 00:05:08.000
"Bu bizim karar vermemiz gereken bir şey değil. Bu programların ve planların doğru veya yanlış olduğuna halkın karar vermesi gerek" diyen bir adamım.

00:05:08.000 --> 00:05:15.000
bu program ve planların gerçekliğinin savunmanın kayda geçmesine ve "Bunları ben değiştirmedim. Hikayeyi ben çarpıtmadım.

00:05:15.000 --> 00:05:20.000
Gerçek budur. Olan bu. Bizim bunu yapıp yapmamamıza siz karar vermelisiniz" demeye gönüllüyüm.

00:05:20.000 --> 00:05:26.000
ABD hükümetinin hakkınızda söyleyecekleri, sizi nasıl lanse edeceği ve

00:05:26.000 --> 00:05:32.000
size ne yapacağı ile ilgili tepkisini hiç düşündünüz mü?

00:05:33.000 --> 00:05:37.000
Evet, bilirsiniz, belki CIA beni rapor eder.

00:05:37.000 --> 00:05:41.000
Peşime veya üçüncü taraf ortaklarının herhangi birinin peşine adam yollayabilirler.

00:05:41.000 --> 00:05:44.000
Biliyorsunuz, bir kaç başka devletle dirsek temasındalar.

00:05:44.000 --> 00:05:49.000
veya üçlüleri, ajanlarını ve hesaplarını tasfiye edebilirler.

00:05:49.000 --> 00:05:54.000
Yolun üstünde CIA merkezi var, burda Hon Kong'da da konsolosluk.

00:05:54.000 --> 00:05:58.000
ve eminim önümüzdeki hafta çok meşgul olacaklar.

00:05:59.000 --> 00:06:04.000
Ne kadar uzun olursa olsun hayatım boyunca bu korku ile yaşayacağım.

00:06:04.000 --> 00:06:11.000
Dünyanın en güçlü istihbarat teşkilatıyla karşı karşıya gelip risksiz bir hayat süremezsin,

00:06:11.000 --> 00:06:16.000
çünkü onlar o kadar güçlü düşmanlardır ki kimse tam manasıyla karşılarında duramaz.

00:06:17.000 --> 00:06:20.000
Sizi yakalamak istiyorlarsa zamanı gelince yakalarlar.

00:06:20.000 --> 00:06:26.000
Ama aynı zamanda sizin için önemli olan şeyler konusunda kararlılık göstermeniz gerekiyor

00:06:26.000 --> 00:06:32.000
ve eğer yaşarsanız, özgür olmadan ama rahat bir yaşam kabul etmeyi isteyeceğiniz bir şey

00:06:32.000 --> 00:06:36.000
ve çoğumuz da istiyoruz zaten. İnsan doğası işte

00:06:36.000 --> 00:06:41.000
her gün kalkıp işe gidebiliyorsun, kamu menfaatlerine karşı olaraktan nisbeten daha az bir iş için

00:06:41.000 --> 00:06:46.000
bol sıfırlı bir ödeme çeki alıyorsun ve

00:06:46.000 --> 00:06:50.000
gece olunca tv programlarını izleyip yatıyorsun. Ama...

00:06:50.000 --> 00:06:53.000
Oluşmasına katkı sağladığınız dünyanın bu olduğunu ve

NOTE Paragraph

00:06:53.000 --> 00:06:56.000
bu tarz baskı ve zulüm planlarının sebep olabileceği şeylerin

NOTE Paragraph

00:06:56.000 --> 00:07:01.000
bir sonraki ve daha sonraki nesillerle daha da kötü olacağını fark ettiğinizde,

00:07:01.000 --> 00:07:06.000
sonuç ne olursa olsun halk kendi kararlarını kendi aldığı sürece

00:07:06.000 --> 00:07:09.000
her riski alabileceğinizi fark ediyorsunuz.

00:07:09.000 --> 00:07:12.000
İnsanlar izlemeyi niye önemsemeliler?

00:07:12.000 --> 00:07:16.000
Çünkü yanlış bir şey yapmasanız bile, yaptıklarınız izlenip kaydediliyor

00:07:16.000 --> 00:07:24.000
Bu sistemlerin depolama alanı, yanlış bir şey yapmış olmanıza gerek bile olmadan verilmiş dinleme emirleriyle

00:07:24.000 --> 00:07:29.000
tutarlı olarak her yıl artıyor

00:07:29.000 --> 00:07:34.000
Sonunda birinden şüphelenmek zorundasınız, hatalı aramalardan bile

00:07:34.000 --> 00:07:39.000
ve sonra sistemi, geri dönüp verdiğiniz her kararı,

00:07:39.000 --> 00:07:42.000
bir şeyler tartıştığınız her arkadaşı incelemek için kullanırlar

00:07:42.000 --> 00:07:47.000
ve bu temelde, masum bir insanda şüphe uyandırmak için ve

00:07:47.000 --> 00:07:52.000
birini hatalı göstermek için size saldırırlar

00:07:53.000 --> 00:07:57.000
Şu anda Hon Kong'da bir odada oturuyoruz

00:07:57.000 --> 00:08:00.000
ve siz buraya geldiğiniz için burdayız.

00:08:00.000 --> 00:08:04.000
Niye buraya geldiğinizden bahsedin.

00:08:04.000 --> 00:08:08.000
Özellikle, bazı insanlar niyetinizin

00:08:08.000 --> 00:08:15.000
ülkeye zarar vermek olduğu ve çoğu kimseler ABD'nin bir numaralı rakibi olarak Çin'i gördüğünden

00:08:15.000 --> 00:08:22.000
temel olarak sizin burda yaptığınız şeyin iltica talebinde bulunduğunuz ABD'nin düşmanına yardım etmek

00:08:22.000 --> 00:08:27.000
olduğu gibi spekülasyonlarda bulunan insanlar olacak. Biraz bundan bahsedebilir misiniz?

00:08:27.000 --> 00:08:28.000
Tabiki.

00:08:28.000 --> 00:08:32.000
Yani bu argümanlarda gizliden gizliye

00:08:32.000 --> 00:08:38.000
Hong Kong seçimimi sorgulayan iddialar var.

00:08:38.000 --> 00:08:42.000
Birincisi: Çin'in, ABD'nin düşmanı olduğu. Hayır, ABD'nin düşmanı değil.

00:08:42.000 --> 00:08:48.000
Yani, ABD hükümeti ve Çin Halk Cumhuriyeti hükümeti arasında çatışmalar var.

00:08:48.000 --> 00:08:55.000
Ama halklara gelince, umurumuzda bile değil. Birbirimizle özgürce ticaret yapıyoruz. Savaş halinde değiliz.

00:08:55.000 --> 00:09:01.000
Silahlı çatışma halinde değiliz ve olmaya da çalışmıyoruz. Birbiriyle ticaret yapan en büyük ticari ortağız.

00:09:01.000 --> 00:09:07.000
Bir de, Hon Kong'da güçlü bir ifade özgürlüğü geleneği var.

00:09:07.000 --> 00:09:14.000
İnsanlar, "Çin, büyük güvenlik duvarı." diye düşünüyor. Çin topraklarında ifade özgürlüğüne karşı önemli kısıtlamalar var ama

00:09:14.000 --> 00:09:21.000
Hon Kong halkının sokaklarda eylem yapmak ve görüşlerini duyurma geleneği çok gerilere dayanıyor.

00:09:21.000 --> 00:09:24.000
Burada internet filtresi yok

00:09:24.000 --> 00:09:27.000
aynen diğer batılı devletlerde olmadığı gibi.

00:09:27.000 --> 00:09:37.000


00:09:37.000 --> 00:09:44.000


00:09:44.000 --> 00:09:50.000


00:09:50.000 --> 00:09:56.000


00:09:56.000 --> 00:10:03.000


00:10:05.000 --> 00:10:11.000


00:10:11.000 --> 00:10:19.000


00:10:19.000 --> 00:10:27.000


00:10:28.000 --> 00:10:32.000


00:10:32.000 --> 00:10:35.000


00:10:35.000 --> 00:10:41.000


00:10:41.000 --> 00:10:46.000


00:10:47.000 --> 00:10:57.000


00:10:57.000 --> 00:11:02.000


00:11:02.000 --> 00:11:09.000


00:11:11.000 --> 00:11:16.000


00:11:17.000 --> 00:11:25.000


00:11:25.000 --> 00:11:31.000


00:11:32.000 --> 00:11:37.000


00:11:37.000 --> 00:11:43.000


00:11:43.000 --> 00:11:48.000


00:11:48.000 --> 00:11:51.000


00:11:51.000 --> 00:11:57.000


00:11:57.000 --> 00:12:03.000


00:12:05.000 --> 00:12:13.000


00:12:13.000 --> 00:12:18.000


00:12:19.000 --> 00:12:23.000