1 00:00:10,000 --> 00:00:14,000 Adım Ed Snowden. 29 yaşındayım. 2 00:00:14,000 --> 00:00:20,000 Booz Allen Hamilton şirketi için Havai Milli Güvenlik Dairesinde altyapı analizcisi olarak çalışıyorum. 3 00:00:22,000 --> 00:00:26,000 Daha önce istihbarat camiasında hangi konumlarda yer aldınız? 4 00:00:26,000 --> 00:00:30,000 Sistem mühendisliği, sistem yöneticiliği 5 00:00:31,000 --> 00:00:36,000 CIA başdanışmanlığı, 6 00:00:36,000 --> 00:00:42,000 çözüm danışmanlığı ve telekomünikasyon-bilgi sistemleri memurluğu yaptım. 7 00:00:42,000 --> 00:00:45,000 Kim olduğunuzu ve ne düşündüğünüzü anlamak için 8 00:00:45,000 --> 00:00:50,000 insanların en çok ilgi duyacakları şeylerden biri de 9 00:00:50,000 --> 00:00:56,000 bir noktada artık muhbir olma düşüncesini aşıp 10 00:00:56,000 --> 00:01:01,000 gerçek bir muhbir olma kararını verme aşamasına gelmiş olmanız, 11 00:01:01,000 --> 00:01:06,000 insanları da o karar verme aşamasından geçirmenizdir. 12 00:01:06,000 --> 00:01:14,000 Bu tip istihbarat teşkilatlarında sistem yöneticiliği gibi ayrıcalıklı erişime sahip bir konumdaysanız, 13 00:01:14,000 --> 00:01:19,000 normal bir çalışandan çok daha geniş kapsamda, çok daha fazla bilgiye maruz kalıyorsunuz 14 00:01:19,000 --> 00:01:24,000 ve bu yüzden rahatsız edici şeyler görebiliyorsunuz. 15 00:01:24,000 --> 00:01:29,000 Ama normal bir insan kariyeri boyunca bu tip olaylardan ancak bir ikisiyle karşılaşabilir. 16 00:01:29,000 --> 00:01:33,000 Her şeyi gördüğünde gördüklerini giderek daha fazla görmeye başlıyorsun. 17 00:01:33,000 --> 00:01:36,000 ve bunların bazılarının aslında suistimal olduğunu fark ediyorsun. 18 00:01:36,000 --> 00:01:44,000 ve iş hayatının normal bir parçası haline gedikleri, böyle bir yerde insanlara bunlardan bahsettiğinde 19 00:01:44,000 --> 00:01:48,000 insanlar pek de ciddiye almama eğiliminde oluyorlar ve, bilirsiniz, uzak durmaya çalışıyorlar. 20 00:01:48,000 --> 00:01:54,000 Ancak, yanlış yapıyor olma farkındalığı giderek birikiyor, ve bunları başkalarına anlatma zorunluluğu hissediyorsunuz. 21 00:01:54,000 --> 00:01:58,000 Ne kadar anlatırsanız, o kadar görmezden geliniyorsunuz ve size bunun sıkıntı olmadığı söyleniyor. 22 00:01:58,000 --> 00:02:03,000 ve sonunda bu tarz şeyleri halkın belirlemesi gerektiğinin farkına varıyorsunuz, 23 00:02:03,000 --> 00:02:06,000 hükümetin belirlediği kişilerin değil. 24 00:02:06,000 --> 00:02:14,000 Amerika'daki gözetim durumunun nasıl işlediğinden biraz bahsedin. Amerikalıların faaliyetlerinin de hedef alır mı? 25 00:02:15,000 --> 00:02:22,000 UGD ve genel olarak istihbarat birimleri nerde ve ne koşulda olursa olsun istihbarat edinmeye odaklıdır, 26 00:02:22,000 --> 00:02:29,000 ve, daima kendini haklı çıkartacak derecede, milli menfaatlere hizmet ettiklerine inanırlar. 27 00:02:29,000 --> 00:02:36,000 Başlangıçta, amacı denizaşırı yabancı istihbarat toplamak olarak görmüştük. 28 00:02:36,000 --> 00:02:40,000 Şimdi, bu işin giderek yurt içinde yapıldığını görüyoruz. 29 00:02:40,000 --> 00:02:47,000 ve bunu yapmak için, özellikle de UGD herkesin iletişimini hedef alır. 30 00:02:47,000 --> 00:02:49,000 Bu onun fabrika ayarı gibidir. 31 00:02:49,000 --> 00:02:56,000 UGD bu iletişim verilerini sisteminde toplar, filtreler, analiz eder, ölçüp tartar ve bir süreliğine depolar, 32 00:02:56,000 --> 00:03:03,000 çünkü hedeflerini gerçekleştirmenin basit, verimli ve değerli yolu budur. 33 00:03:03,000 --> 00:03:10,000 Bu yüzden yabancı bir devletle bağlantılı birini veya terör şüphelisi birini hedef alma niyetindeyken 34 00:03:10,000 --> 00:03:14,000 bunu yapmak için sizin konuşmalarınızı topluyorlar. 35 00:03:14,000 --> 00:03:19,000 Her analizci; her zaman, her yerde, herkesi hedef alabilir. 36 00:03:19,000 --> 00:03:24,000 Bu konuşmaların nerde toplanacağı sensör ağlarının kapsamına ve 37 00:03:24,000 --> 00:03:31,000 bu analizciye verilen yetkilere bağlıdır. Her analizcinin her şeyi hedef alma kabiliyeti yoktur. 38 00:03:31,000 --> 00:03:35,000 Ama ben masamda otururken kesinlikle herkesi dinleme yetkim vardı. 39 00:03:35,000 --> 00:03:39,000 Sizden veya muhasebecinizden tutun da federal hakime kadar 40 00:03:39,000 --> 00:03:41,000 hatta kişisel bir e-posta alırsam başkana kadar. 41 00:03:41,000 --> 00:03:48,000 Bu bölümle ilgili en sıradışı kısımlardan biri de istihbaratçılar yaptıklarını anonim olarak yaparlar 42 00:03:48,000 --> 00:03:54,000 ve mümkün olduğunca uzun süre anonim olarak devam etmeye çalışırlar ki sonsuza dek böyle devam etmek isterler. 43 00:03:54,000 --> 00:04:01,000 Diğer yandan siz ise tam zıddı bir tutum takınmışsınız ve kendinizi açıkça bu açıklamaların arkasındaki kişi olarak afişe ediyorsunuz. 44 00:04:01,000 --> 00:04:03,000 Bunu neden seçtiniz? 45 00:04:04,000 --> 00:04:12,000 Bence demokratik modelin dışındaki bu açıklamaları yapan insanların amaçlarının halka açıklanması gerekiyor. 46 00:04:12,000 --> 00:04:19,000 Hükümetin gücünü kaldırmak esasen demokrasi için tehlikeli bir şey. 47 00:04:19,000 --> 00:04:28,000 Siz de bunu gizli bir şekilde yaparsanız, tutarlı olarak, bilirsiniz, hükümetin gizli bir faaliyetinden yararlanmaya çalışırken yaptığı gibi, 48 00:04:28,000 --> 00:04:35,000 bu memurlarına şöyle bir emir verir, "Hey, durumu biliyorsun, basına bunu anlat ve halkın dikkatini çeken bu şey bizim tarafımızda olsun" 49 00:04:35,000 --> 00:04:41,000 ama bunu, suistimal olduğunda hiç değilse de çok nadiren yaparlar. Bu vatandaşların kendi görevidir. 50 00:04:41,000 --> 00:04:44,000 Onlar tipik bi şekilde kötüdürler ve olay bu insanların ülkeye 51 00:04:44,000 --> 00:04:49,000 ve hükümete karşı olması olayına döner. Ama ben karşı değilim. 52 00:04:49,000 --> 00:04:54,000 Hiç kimseden farklı değilim. Özel yeteneklerim yok. 53 00:04:54,000 --> 00:05:00,000 Sadece neler olduğunu izleyen, orda çalışan ve 54 00:05:00,000 --> 00:05:08,000 "Bu bizim karar vermemiz gereken bir şey değil. Bu programların ve planların doğru veya yanlış olduğuna halkın karar vermesi gerek" diyen bir adamım. 55 00:05:08,000 --> 00:05:15,000 bu program ve planların gerçekliğinin savunmanın kayda geçmesine ve "Bunları ben değiştirmedim. Hikayeyi ben çarpıtmadım. 56 00:05:15,000 --> 00:05:20,000 Gerçek budur. Olan bu. Bizim bunu yapıp yapmamamıza siz karar vermelisiniz" demeye gönüllüyüm. 57 00:05:20,000 --> 00:05:26,000 ABD hükümetinin hakkınızda söyleyecekleri, sizi nasıl lanse edeceği ve 58 00:05:26,000 --> 00:05:32,000 size ne yapacağı ile ilgili tepkisini hiç düşündünüz mü? 59 00:05:33,000 --> 00:05:37,000 Evet, bilirsiniz, belki CIA beni rapor eder. 60 00:05:37,000 --> 00:05:41,000 Peşime veya üçüncü taraf ortaklarının herhangi birinin peşine adam yollayabilirler. 61 00:05:41,000 --> 00:05:44,000 Biliyorsunuz, bir kaç başka devletle dirsek temasındalar. 62 00:05:44,000 --> 00:05:49,000 veya üçlüleri, ajanlarını ve hesaplarını tasfiye edebilirler. 63 00:05:49,000 --> 00:05:54,000 Yolun üstünde CIA merkezi var, burda Hon Kong'da da konsolosluk. 64 00:05:54,000 --> 00:05:58,000 ve eminim önümüzdeki hafta çok meşgul olacaklar. 65 00:05:59,000 --> 00:06:04,000 Ne kadar uzun olursa olsun hayatım boyunca bu korku ile yaşayacağım. 66 00:06:04,000 --> 00:06:11,000 Dünyanın en güçlü istihbarat teşkilatıyla karşı karşıya gelip risksiz bir hayat süremezsin, 67 00:06:11,000 --> 00:06:16,000 çünkü onlar o kadar güçlü düşmanlardır ki kimse tam manasıyla karşılarında duramaz. 68 00:06:17,000 --> 00:06:20,000 Sizi yakalamak istiyorlarsa zamanı gelince yakalarlar. 69 00:06:20,000 --> 00:06:26,000 Ama aynı zamanda sizin için önemli olan şeyler konusunda kararlılık göstermeniz gerekiyor 70 00:06:26,000 --> 00:06:32,000 ve eğer yaşarsanız, özgür olmadan ama rahat bir yaşam kabul etmeyi isteyeceğiniz bir şey 71 00:06:32,000 --> 00:06:36,000 ve çoğumuz da istiyoruz zaten. İnsan doğası işte 72 00:06:36,000 --> 00:06:41,000 her gün kalkıp işe gidebiliyorsun, kamu menfaatlerine karşı olaraktan nisbeten daha az bir iş için 73 00:06:41,000 --> 00:06:46,000 bol sıfırlı bir ödeme çeki alıyorsun ve 74 00:06:46,000 --> 00:06:50,000 gece olunca tv programlarını izleyip yatıyorsun. Ama... 75 00:06:50,000 --> 00:06:53,000 Oluşmasına katkı sağladığınız dünyanın bu olduğunu ve 76 00:06:53,000 --> 00:06:56,000 bu tarz baskı ve zulüm planlarının sebep olabileceği şeylerin 77 00:06:56,000 --> 00:07:01,000 bir sonraki ve daha sonraki nesillerle daha da kötü olacağını fark ettiğinizde, 78 00:07:01,000 --> 00:07:06,000 sonuç ne olursa olsun halk kendi kararlarını kendi aldığı sürece 79 00:07:06,000 --> 00:07:09,000 her riski alabileceğinizi fark ediyorsunuz. 80 00:07:09,000 --> 00:07:12,000 İnsanlar izlemeyi niye önemsemeliler? 81 00:07:12,000 --> 00:07:16,000 Çünkü yanlış bir şey yapmasanız bile, yaptıklarınız izlenip kaydediliyor 82 00:07:16,000 --> 00:07:24,000 Bu sistemlerin depolama alanı, yanlış bir şey yapmış olmanıza gerek bile olmadan verilmiş dinleme emirleriyle 83 00:07:24,000 --> 00:07:29,000 tutarlı olarak her yıl artıyor 84 00:07:29,000 --> 00:07:34,000 Sonunda birinden şüphelenmek zorundasınız, hatalı aramalardan bile 85 00:07:34,000 --> 00:07:39,000 ve sonra sistemi, geri dönüp verdiğiniz her kararı, 86 00:07:39,000 --> 00:07:42,000 bir şeyler tartıştığınız her arkadaşı incelemek için kullanırlar 87 00:07:42,000 --> 00:07:47,000 ve bu temelde, masum bir insanda şüphe uyandırmak için ve 88 00:07:47,000 --> 00:07:52,000 birini hatalı göstermek için size saldırırlar 89 00:07:53,000 --> 00:07:57,000 Şu anda Hon Kong'da bir odada oturuyoruz 90 00:07:57,000 --> 00:08:00,000 ve siz buraya geldiğiniz için burdayız. 91 00:08:00,000 --> 00:08:04,000 Niye buraya geldiğinizden bahsedin. 92 00:08:04,000 --> 00:08:08,000 Özellikle, bazı insanlar niyetinizin 93 00:08:08,000 --> 00:08:15,000 ülkeye zarar vermek olduğu ve çoğu kimseler ABD'nin bir numaralı rakibi olarak Çin'i gördüğünden 94 00:08:15,000 --> 00:08:22,000 temel olarak sizin burda yaptığınız şeyin iltica talebinde bulunduğunuz ABD'nin düşmanına yardım etmek 95 00:08:22,000 --> 00:08:27,000 olduğu gibi spekülasyonlarda bulunan insanlar olacak. Biraz bundan bahsedebilir misiniz? 96 00:08:27,000 --> 00:08:28,000 Tabiki. 97 00:08:28,000 --> 00:08:32,000 Yani bu argümanlarda gizliden gizliye 98 00:08:32,000 --> 00:08:38,000 Hong Kong seçimimi sorgulayan iddialar var. 99 00:08:38,000 --> 00:08:42,000 Birincisi: Çin'in, ABD'nin düşmanı olduğu. Hayır, ABD'nin düşmanı değil. 100 00:08:42,000 --> 00:08:48,000 Yani, ABD hükümeti ve Çin Halk Cumhuriyeti hükümeti arasında çatışmalar var. 101 00:08:48,000 --> 00:08:55,000 Ama halklara gelince, umurumuzda bile değil. Birbirimizle özgürce ticaret yapıyoruz. Savaş halinde değiliz. 102 00:08:55,000 --> 00:09:01,000 Silahlı çatışma halinde değiliz ve olmaya da çalışmıyoruz. Birbiriyle ticaret yapan en büyük ticari ortağız. 103 00:09:01,000 --> 00:09:07,000 Bir de, Hon Kong'da güçlü bir ifade özgürlüğü geleneği var. 104 00:09:07,000 --> 00:09:14,000 İnsanlar, "Çin, büyük güvenlik duvarı." diye düşünüyor. Çin topraklarında ifade özgürlüğüne karşı önemli kısıtlamalar var ama 105 00:09:14,000 --> 00:09:21,000 Hon Kong halkının sokaklarda eylem yapmak ve görüşlerini duyurma geleneği çok gerilere dayanıyor. 106 00:09:21,000 --> 00:09:24,000 Burada internet filtresi yok 107 00:09:24,000 --> 00:09:27,000 aynen diğer batılı devletlerde olmadığı gibi. 108 00:09:27,000 --> 00:09:37,000 109 00:09:37,000 --> 00:09:44,000 110 00:09:44,000 --> 00:09:50,000 111 00:09:50,000 --> 00:09:56,000 112 00:09:56,000 --> 00:10:03,000 113 00:10:05,000 --> 00:10:11,000 114 00:10:11,000 --> 00:10:19,000 115 00:10:19,000 --> 00:10:27,000 116 00:10:28,000 --> 00:10:32,000 117 00:10:32,000 --> 00:10:35,000 118 00:10:35,000 --> 00:10:41,000 119 00:10:41,000 --> 00:10:46,000 120 00:10:47,000 --> 00:10:57,000 121 00:10:57,000 --> 00:11:02,000 122 00:11:02,000 --> 00:11:09,000 123 00:11:11,000 --> 00:11:16,000 124 00:11:17,000 --> 00:11:25,000 125 00:11:25,000 --> 00:11:31,000 126 00:11:32,000 --> 00:11:37,000 127 00:11:37,000 --> 00:11:43,000 128 00:11:43,000 --> 00:11:48,000 129 00:11:48,000 --> 00:11:51,000 130 00:11:51,000 --> 00:11:57,000 131 00:11:57,000 --> 00:12:03,000 132 00:12:05,000 --> 00:12:13,000 133 00:12:13,000 --> 00:12:18,000 134 00:12:19,000 --> 00:12:23,000