-
რა მოსდით მედიანასა და
საშუალოს, ერთ-ერთი რიცხვის შეცვლისას?
-
ეს მაგალითი განვიხილოთ.
-
მეგობრების ჯგუფს უყვარს ბოულინგის თამაში.
-
თითოეული მათგანი იმახსოვრებს
თავის უმაღლეს ქულას თითოეულ თამაშში.
-
მათი უმაღლესი
ქულები 180-სა და 220-ს შორისაა,
-
ადამის გარდა, მისი უმაღლესი ქულაა 250.
-
ადამი ძალიან კარგად თამაშობს და
-
ახალ რეკორდს ამყარებს - 290 ქულას.
-
როგორ შეცვლის საშუალოსა
და მედიანას ადამის ქულის გაზრდა?
-
ტრადიციულად, დააპაუზეთ
ვიდეო და თქვენით ცადეთ ამოხსნა.
-
დავფიქრდეთ, რას გვეუბნებიან.
-
გვყავს ოთხი მეგობარი
-
და ყოველი მათგანის უმაღლესი ქულა ვიცით.
-
სულ ოთხი მონაცემი გვექნება,
-
თითოეული მეგობრის უმაღლესი ქულა.
-
ესაა მეგობრებს შორის ყველაზე დაბალი ქულა,
-
ეს ბოლოდან მეორე,
ეს უმაღლესის შემდეგ მეორე,
-
ეს კი ყველაზე მაღალი ქულაა.
-
აბა ვნახოთ.
-
მათი ქულები 100-სა და 220-ს შორისაა,
-
ადამის გარდა, რომლის ქულაც 250-ია.
-
სანამ ადამი თავის სუპერ-თამაშს ითამაშებს,
-
ქულები ასე გამოიყურება.
-
ყველაზე დაბალი
ქულაა 180, ადამის ქულა კი 250.
-
ადამის ქულას თუ მოვაშორებთ,
-
უმაღლესი ქულაა 220.
-
ეს რამდენია არ ვიცით.
-
მას შემდეგ, რაც ადამი
სუპერ თამაშს ითამაშებს და
-
290 ქულას აიღებს,
-
როგორ გამოიყურება მონაცემთა სიმრავლე?
-
ამ მეგობრის უმაღლესი ქულა არ შეცვლილა.
-
არც ამის უმაღლესი ქულა შეცვლილა.
-
არც ამის უმაღლესი ქულა შეცვლილა.
-
ახლა ადამს ახალი უმაღლესი ქულა აქვს,
-
250-ის ნაცვლად 290.
-
მე კი მაინტერესებს,
-
მედიანა შეიცვალა თუ არა?
-
გახსოვთ ალბათ, რომ მედიანა შუა რიცხვია.
-
ამ ოთხ რიცხვს როცა განვიხილავთ,
-
მედიანა იქნება
-
შუა ორი რიცხვის საშუალო.
-
ანუ, უნდა ვიპოვოთ
-
საშუალო ამ უცნობისა და
220-ის, ეს იქნება მედიანა.
-
აქ ადამმა ახალი რეკორდი დაამყარა.
-
ახლა როგორ ვითვლით მედიანას?
-
ისევ ოთხი რიცხვი გვაქვს და
-
შუა ორი რიცხვი ისევ იგივე რიცხვებია.
-
ანუ, რაც არ უნდა იყოს
უმაღლესი ქულა, მედიანა არ იცვლება.
-
ის იქნება 220-ს პლუს
კითხვის ნიშანი გაყოფილი ორზე.
-
ის იქნება შუაწერტილი
კითხვის ნიშანსა და 220-ს შორის.
-
ანუ, ჩვენი მედიანა არ შეიცვლება.
-
ახლა საშუალოზე დავფიქრდეთ.
-
საშუალოს საპოვნელად ამ
ოთხი რიცხვის ჯამს ვყოფთ ოთხზე.
-
შემდეგ კი ამ ოთხი
-
რიცხვის ჯამს ვყოფთ ოთხზე.
-
რომელი ჯამი იქნება მეტი?
-
პირველი სამი რიცხვი იგივეა,
-
მაგრამ მეორე სიაში
უფრო მაღალი რიცხვი გვაქვს.
-
290 მეტია 250-ზე.
-
ანუ, თუ ამ ოთხს გაყოფთ
ოთხზე, უფრო დიდ რიცხვს მიიღებთ,
-
ვიდრე ამ ოთხი
რიცხვის ჯამის ოთხზე გაყოფისას,
-
რადგან მათი ჯამი მეტი იქნება.
-
ანუ, საშუალო გაიზრდება.
-
მედიანა არ იცვლება, საშუალო კი იზრდება.
-
ეს პასუხი გვეუბნება,
რომ ორივე იზრდება. ანუ, ის არასწორია.
-
მედიანა იზრდება. არა, ის არ იცვლება.
-
საშუალო იზრდება. დიახ, მართალია.
-
მედიანა კი იგივე რჩება.
-
ზუსტად ამას ვამბობდით.
-
მეტი სიცხადისთვის,
-
კითხვის ნიშნის ნაცვლად ჩასვით რიცხვი.
-
მაგალითად, 200.
-
200-ს თუ ჩასვამთ, ნახავთ, რომ
-
ზუსტად ამ შემთხვევას მიიღებთ.
-
მედიანა იქნება ამ ორი რიცხვის შუაწერტილი.
-
უბრალოდ ავირჩიე 200.
-
ნებისმიერი რიცხვი შეგვეძლო ჩაგვესვა,
-
რომელიც 180-სა და 220-ს შორისაა.
-
მაგრამ, ამ მაგალითშიც ჩანს, რომ
-
მედიანა არ იცვლება.
-
საშუალო კი იზრდება,
რადგან ჯამი იზრდება.
-
ჯამი იზრდება 40-ით,
-
რადგან ბოლო წევრი გავზარდეთ 40-ით.