Cách đối phó với lo âu | Olivia Remes | TEDxUHasselt
-
0:16 - 0:20Hãy tưởng tượng bạn đang chuẩn bị
tham gia một bữa tiệc. -
0:20 - 0:23Bạn cảm thấy phấn khích,
nhưng cũng rất lo lắng, -
0:23 - 0:25và cảm giác ở trong bụng lúc này
-
0:25 - 0:28như thể có một nhịp tim khác.
-
0:29 - 0:34Có thứ gì đó đang kìm hãm bạn,
để bạn không thấy quá hạnh phúc. -
0:35 - 0:36"Không, mình không thể quá vui vẻ.
-
0:36 - 0:42Tốt hơn là nên cảnh giác, không thì
điều tồi tệ có thể xảy ra." -
0:42 - 0:46Bạn bắt đầu phân vân:
"Mình nên nói chuyện với ai khi đến đấy? -
0:46 - 0:52Nếu không ai nói chuyện với mình thì sao?
Nếu họ thấy mình kỳ dị thì sao?" -
0:53 - 0:55Khi bạn đến bữa tiệc,
-
0:55 - 0:59có người đến và bắt chuyện với bạn,
-
0:59 - 1:00và khi đó
-
1:00 - 1:05tâm trí bạn bắt đầu chạy đua,
tim đập liên hồi, -
1:05 - 1:07bạn bắt đầu toát mồ hôi,
-
1:07 - 1:11và cảm giác giống như là
bạn đang tách ra khỏi chính mình, -
1:11 - 1:15giống như một trải nghiệm ngoài-cơ-thể
và bạn đang xem mình nói chuyện. -
1:16 - 1:21Bạn tự nhủ "Bình tĩnh nào"
nhưng vẫn không thể. -
1:21 - 1:23Và điều đó chỉ càng tồi tệ hơn:
-
1:24 - 1:26sau một vài phút trò chuyện,
-
1:26 - 1:29người bắt chuyện với bạn sẽ bỏ đi,
-
1:29 - 1:32và bạn cảm thấy như bị đánh bại hoàn toàn.
-
1:33 - 1:39Điều này đã xảy ra với bạn trong nhiều
tình huống xã hội từ rất lâu rồi. -
1:39 - 1:43Hoặc hãy tưởng tượng mỗi khi bạn ra ngoài
và đến những nơi đông đúc, -
1:43 - 1:46bạn lại bắt đầu cảm thấy hoang mang.
-
1:46 - 1:49Khi bạn bị vây quanh bởi nhiều người,
-
1:49 - 1:54như là trên xe bus, bạn bắt đầu thấy
nóng, buồn nôn, khó chịu, -
1:55 - 1:57và để tránh cho điều đó xảy ra,
-
1:57 - 2:03bạn bắt đầu tránh những nơi
làm bạn cảm thấy cô đơn và bị cô lập. -
2:04 - 2:08Bạn hoặc người ở trong hai tình huống ấy
-
2:08 - 2:10mắc chứng rối loạn lo âu,
-
2:11 - 2:15và tôi có thể nói với bạn rằng
chứng lo âu rất phổ biến, -
2:15 - 2:17hơn cả những gì mà mọi người nghĩ.
-
2:17 - 2:21Hiện nay trên thế giới,
cứ 14 người lại có một người -
2:21 - 2:24mắc chứng rối loạn lo âu,
-
2:24 - 2:29và phải tốn hơn 42 tỉ đô-la mỗi năm
-
2:29 - 2:33để điều trị vấn đề sức khỏe tâm thần này.
-
2:33 - 2:36Để chứng minh với các bạn ảnh hưởng của
chứng lo âu tới cuộc sống, -
2:36 - 2:37tôi sẽ chỉ đề cập
-
2:37 - 2:44rằng chứng lo âu có thể dẫn đến
trầm cảm, bỏ học, tự sát. -
2:45 - 2:49Việc tập trung và giữ việc làm
trở nên khó khăn hơn, -
2:50 - 2:53và có thể làm đổ vỡ mối quan hệ.
-
2:53 - 2:55Nhưng nhiều người
không biết về bệnh này, -
2:55 - 2:59đó là lý do tại sao họ nhiều lần
giấu lo âu dưới một tấm thảm -
2:59 - 3:05như thể một trạng thái khó chịu
phải vượt qua, như là một điểm yếu. -
3:05 - 3:07Nhưng chứng lo âu còn hơn thế.
-
3:09 - 3:12Lý do rất nhiều người nghĩ rằng
nó không quan trọng -
3:12 - 3:14là họ không biết nó là gì.
-
3:14 - 3:23Là tính cách của tôi, hay một căn bệnh?
Cảm giác đó bình thường không? Nó là gì? -
3:23 - 3:26Đó là lý do tại sao cần phải phân biệt
-
3:26 - 3:31đâu là sự lo lắng bình thường
và đâu là chứng rối loạn lo âu. -
3:32 - 3:36Lo lắng là cảm xúc bình thường
mà chúng ta đều trải qua -
3:36 - 3:38khi chúng ta ở trong
những tình huống căng thẳng. -
3:38 - 3:42Ví dụ như bạn đang ở trong rừng,
-
3:42 - 3:45và đối mặt với một con gấu.
-
3:47 - 3:50Điều này có thể làm bạn cảm thấy lo lắng,
-
3:50 - 3:54và có thể bạn sẽ chạy thục mạng.
-
3:54 - 4:00Cảm xúc lo lắng này là tốt
vì nó bảo vệ bạn, cứu bạn -
4:00 - 4:04và nó khiến bạn nhanh chóng rời khỏi đó,
-
4:04 - 4:08mặc dù khi gặp một con gấu thì
chạy không phải là ý hay. -
4:09 - 4:11Tôi không nghĩ bạn có thể
chạy thoát khỏi một con gấu. -
4:14 - 4:17Sự lo lắng giúp chúng ta
hoàn thành công việc đúng hạn -
4:17 - 4:20và đối phó với những
tình huống khẩn cấp trong cuộc sống, -
4:20 - 4:24tuy nhiên khi cảm xúc lo âu lên quá độ
-
4:25 - 4:29và phát sinh trong những tình huống
không gây ra mối đe dọa thực sự, -
4:29 - 4:33có thể bạn đã mắc chứng rối loạn lo âu.
-
4:33 - 4:36Ví dụ, những người mắc
chứng rối loạn lo âu nói chung -
4:36 - 4:42thường lo lắng quá mức và liên tục
về mọi thứ xảy ra trong cuộc sống của họ, -
4:42 - 4:47và họ rất khó kiểm soát được nỗi lo.
-
4:48 - 4:52Họ cũng có triệu chứng bồn chồn, sợ hãi,
-
4:53 - 4:58khó ngủ vào buổi tối và không thể
tập trung vào công việc. -
5:00 - 5:06Dù bạn có mắc kiểu lo âu nào đi chăng nữa,
-
5:06 - 5:10luôn có cách để bạn làm thuyên giảm nó.
-
5:10 - 5:14Nó hiệu quả và đơn giản hơn bạn nghĩ.
-
5:15 - 5:18Chúng ta thường xuyên dùng thuốc
để điều trị các rối loạn tâm thần, -
5:19 - 5:21nhưng điều đó không hiệu quả
trong thời gian dài. -
5:21 - 5:25Những triệu chứng sẽ quay lại và
việc điều trị của bạn sẽ chẳng đi đến đâu. -
5:26 - 5:28Vậy nên hãy cân nhắc điều này:
-
5:28 - 5:33cách mà bạn đối phó hoặc xử lý mọi chuyện
có ảnh hưởng trực tiếp -
5:33 - 5:37tới mức độ lo lắng bạn đang trải qua,
-
5:37 - 5:43và nếu bạn điều chỉnh cách đối phó,
bạn có thể làm giảm sự lo âu. -
5:46 - 5:48Nghiên cứu của chúng tôi
tại Đại học Cambridge, -
5:48 - 5:51đã chỉ ra rằng phụ nữ
sống ở những vùng nghèo -
5:51 - 5:55có nguy cơ mắc chứng lo âu cao hơn là
phụ nữ sống tại những vùng giàu có hơn. -
5:55 - 5:59Kết quả này không làm chúng tôi bất ngờ,
nhưng khi nghiên cứu kỹ hơn -
5:59 - 6:03chúng tôi thấy rằng phụ nữ
sống ở vùng nghèo, -
6:03 - 6:06nếu họ có bộ phương pháp đối phó cụ thể
-
6:06 - 6:08họ đã không mắc chứng lo âu,
-
6:08 - 6:14trong khi phụ nữ sống ở khu vực nghèo
mà không có phương pháp đối phó -
6:14 - 6:15thì mắc chứng lo âu.
-
6:16 - 6:17Những nghiên cứu khác chỉ ra
-
6:17 - 6:21những người phải đối mặt với
các hoàn cảnh cực đoan, -
6:21 - 6:25đối mặt với nghịch cảnh,
từng trải qua chiến tranh và thiên tai, -
6:25 - 6:28nếu họ có phương pháp đối phó,
-
6:28 - 6:32họ vẫn rất khỏe mạnh và
không hề mắc rối loạn tâm thần, -
6:32 - 6:37còn những người gặp khó khăn tương tự
nhưng không có kỹ năng đối phó -
6:37 - 6:41thì rơi vào bế tắc và
phát triển những rối loạn tâm thần. -
6:43 - 6:48Vậy những phương pháp để đối phó là gì
-
6:48 - 6:52và chúng ta nên sử dụng chúng
như thế nào để làm giảm lo âu? -
6:53 - 6:55Và trước khi đi sâu vào chúng,
-
6:55 - 6:59tôi muốn chỉ ra rằng -
và tôi nghĩ điều này rất thú vị - -
6:59 - 7:06bạn có thể tự mình phát triển
các phương pháp hay kĩ năng đối phó -
7:06 - 7:08qua những việc bạn làm.
-
7:09 - 7:12Bạn có thể chịu trách nhiệm cho
nỗi lo lắng và làm giảm nó, -
7:12 - 7:15điều này thật quyền năng, tôi nghĩ vậy.
-
7:17 - 7:21Hôm nay tôi sẽ nói về
ba phương pháp đối phó -
7:21 - 7:25và phương pháp thứ nhất là cho phép mình
cảm thấy có thể điều khiển cuộc sống. -
7:27 - 7:31Những người cảm thấy họ kiểm soát
cuộc sống của mình tốt hơn -
7:31 - 7:33có sức khỏe tâm thần tốt hơn.
-
7:34 - 7:37Nếu bạn cảm thấy mình đang
thiếu kiểm soát trong cuộc sống, -
7:37 - 7:38thì nghiên cứu cho thấy rằng
-
7:38 - 7:43bạn cần tham gia vào các trải nghiệm
mang lại nhiều quyền điều khiển hơn. -
7:44 - 7:45Tôi sẽ giải thích ý này:
-
7:46 - 7:50có phải đôi lúc bạn phát hiện ra mình
bỏ qua việc bắt đầu điều gì đó -
7:50 - 7:53chỉ vì bạn cảm thấy chưa đủ sẵn sàng?
-
7:54 - 7:56Bạn thấy khó đưa ra các quyết định kiểu
-
7:56 - 8:02mặc gì, ăn gì, hẹn hò với ai,
nhận công việc nào? -
8:03 - 8:06Bạn có xu hướng lãng phí
rất nhiều thời gian -
8:06 - 8:10trong việc quyết định nên làm gì
để rồi chẳng làm gì cả? -
8:12 - 8:17Có một cách để vượt qua sự phân vân
và thiếu kiểm soát trong cuộc sống, -
8:17 - 8:19là làm tới đi.
-
8:21 - 8:24Có một câu của nhà văn, nhà thơ
GK Chesterton nói rằng: -
8:24 - 8:31"Việc gì đáng làm cũng đáng để
làm tệ vào lần đầu tiên." -
8:32 - 8:34Tại sao câu nói này có tác dụng đến thế,
-
8:34 - 8:40là vì nó làm bạn quyết định nhanh hơn
và phóng thẳng bạn tới chỗ hành động, -
8:40 - 8:42bằng không, bạn sẽ dành hàng giờ
-
8:42 - 8:46để nghĩ xem bạn nên làm thế nào
-
8:46 - 8:48hoặc bạn nên làm gì.
-
8:48 - 8:53Việc này có thể làm bạn tê liệt
và khiến bạn thậm chí sợ hãi bắt đầu. -
8:54 - 8:59Rất thường xuyên, chúng ta hướng đến
sự hoàn hảo và cuối cùng không làm gì hết -
8:59 - 9:02vì ta đặt cho bản thân những tiêu chuẩn
-
9:02 - 9:05quá cao đến mức đáng sợ,
-
9:05 - 9:09gây áp lực cho chính mình và khiến ta
trì hoãn việc bắt tay vào làm gì đó -
9:09 - 9:13hoặc chúng ta thậm chí có thể
bỏ mặc tất cả mọi thứ. -
9:15 - 9:18Làm việc tệ lúc ban đầu
sẽ giải phóng bạn tới chỗ hành động. -
9:18 - 9:20Tôi nghĩ các bạn hiểu điều này:
-
9:20 - 9:25chúng ta thường muốn làm điều gì đó
một cách hoàn hảo đến độ không thể bắt đầu -
9:25 - 9:29cho tới khi thời điểm hoàn hảo đến,
tới khi ta có tất cả kĩ năng -
9:30 - 9:34nhưng điều này nghe rất nản và căng thẳng.
-
9:34 - 9:37Vậy thì tại sao không nhảy bổ vào việc
và làm tới đi dù gì chăng nữa, -
9:37 - 9:40không lo sợ nó sẽ tốt hay dở?
-
9:40 - 9:44Cách này sẽ khiến sự bắt đầu
trở nên dễ dàng hơn rất nhiều -
9:44 - 9:47và bởi bạn đã làm rất dở
để hoàn thành công việc đó, -
9:47 - 9:49nên khi nhìn lại,
-
9:49 - 9:54bạn sẽ nhận ra
rằng thực sự nó không dở đến thế. -
9:56 - 9:58Một người bạn thân của tôi mắc chứng lo âu
-
9:58 - 10:02đã sử dụng câu châm ngôn này,
và cô ấy nói rằng: -
10:03 - 10:08"Khi tớ bắt đầu áp dụng nó,
cuộc đời của tớ hoàn toàn thay đổi. -
10:08 - 10:13Tớ nhận ra mình có thể làm xong việc
nhanh hơn nhiều so với trước kia. -
10:14 - 10:20'Làm tới đi' cho tớ đôi cánh để mạo hiểm,
để thử làm gì đó theo cách khác, -
10:21 - 10:26và để có nhiều niềm vui hơn
trong toàn bộ quá trình. -
10:27 - 10:32Nó đem nỗi lo ra khỏi mọi thứ
và thay thế bằng niềm hứng khởi." -
10:34 - 10:41Vậy nên "làm tới đi", và bạn vẫn có thể
cải thiện trong khi bạn làm. -
10:43 - 10:46Tôi muốn các bạn nghĩ về điều này:
-
10:46 - 10:53nếu bạn bắt đầu dùng châm ngôn này hôm nay
cuộc đời bạn sẽ thay đổi như thế nào? -
10:58 - 11:02Chiến lược đối phó thứ hai là
tha thứ cho bản thân, -
11:02 - 11:05và nếu bạn làm được điều này,
nó thực sự có sức mạnh. -
11:06 - 11:10Những người mắc chứng lo âu
thường nghĩ nhiều về -
11:10 - 11:16việc họ làm sai, những lo ngại của họ,
và họ cảm thấy tệ như thế nào. -
11:17 - 11:22Hãy tưởng tượng bạn có
một người bạn không ngừng chỉ ra -
11:22 - 11:25mọi thứ bạn đang làm sai
-
11:25 - 11:29và mọi thứ sai sót trong đời bạn.
-
11:29 - 11:30Bạn chắc hẳn sẽ muốn
-
11:30 - 11:33thoát khỏi người này
ngay lập tức, phải không? -
11:35 - 11:40Vâng, những người mắc chứng lo âu
làm thế với chính họ suốt cả ngày. -
11:41 - 11:43Họ không tử tế với bản thân.
-
11:43 - 11:47Vậy nên có lẽ đã đến lúc chúng ta bắt đầu
tử tế hơn với chính mình, -
11:47 - 11:50đã đến lúc bắt đầu giúp đỡ chính mình,
-
11:51 - 11:54hãy bắt đầu bằng việc tha thứ cho bản thân
-
11:54 - 11:56về bất cứ lỗi lầm nào bạn nghĩ
-
11:56 - 11:58bạn đã gây ra vài phút trước
-
11:59 - 12:01cho đến những lỗi lầm trong quá khứ.
-
12:02 - 12:05Nếu bạn hoảng loạn và xấu hổ về chúng,
-
12:05 - 12:07hãy tha thứ cho mình;
-
12:07 - 12:10nếu bạn từng muốn nói chuyện với ai đó,
-
12:11 - 12:13nhưng đã không thể
gom hết can đảm mà làm vậy, -
12:13 - 12:15đừng lo lắng về việc đó, cứ để nó qua đi;
-
12:15 - 12:18tha thứ cho bản thân
về bất kể điều gì và mọi điều -
12:18 - 12:22và cách này sẽ mang lại cho bạn
nhiều cảm thông hơn cho chính mình. -
12:24 - 12:27Bạn sẽ chưa hồi phục
chừng nào bạn chưa thực hành nó. -
12:28 - 12:31Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng,
-
12:32 - 12:35xác định một mục đích và
ý nghĩa trong cuộc sống -
12:35 - 12:38là một cơ chế đối phó rất quan trọng.
-
12:39 - 12:43Bất kể chúng ta làm gì trong đời,
bất kể công việc gì chúng ta tham gia, -
12:44 - 12:46dù chúng ta kiếm được bao nhiêu tiền,
-
12:46 - 12:51chúng ta cũng không hạnh phúc trọn vẹn
cho đến khi ta biết có người cần mình, -
12:52 - 12:55có người tin tưởng vào
thành quả của chúng ta, -
12:55 - 12:58hoặc vào tình yêu chúng ta chia sẻ.
-
13:00 - 13:01Chúng ta không cần
-
13:01 - 13:05lời hay ý đẹp của người khác
để tiếp tục cuộc sống, -
13:05 - 13:08nhưng nếu chúng ta không làm việc
vì ai đó khác trong tâm trí, -
13:08 - 13:12thì nguy cơ cao là chúng ta sẽ có
sức khỏe tâm thần kém hơn. -
13:14 - 13:17Nhà thần kinh học nổi tiếng
Tiến sĩ Victor Frankel nói: -
13:18 - 13:21"Với những người nghĩ rằng
chẳng có gì đáng sống -
13:21 - 13:25và chẳng có gì để mong đợi ở cuộc đời nữa,
-
13:25 - 13:28vấn đề là làm cho họ nhận ra
-
13:28 - 13:32cuộc sống vẫn mong đợi ở họ."
-
13:36 - 13:41Làm việc vì ai đó khác trong tâm trí
giúp bạn vượt qua những lúc khó khăn nhất. -
13:41 - 13:44Bạn sẽ biết lý do cho sự tồn tại của mình
-
13:44 - 13:50và có khả năng chống đỡ bằng mọi cách;
chống đỡ bất kể như thế nào. -
13:53 - 13:56Thế nên câu hỏi là
-
13:56 - 14:00bạn có làm ít nhất một điều gì
vì ai đó khác trong tâm trí? -
14:01 - 14:03Đó có thể là làm tình nguyện,
-
14:04 - 14:09hoặc là chia sẻ với người khác
kiến thức bạn có được hôm nay, -
14:09 - 14:11đặc biệt với những ai cần nó nhất,
-
14:12 - 14:15có nhiều người không có tiền để trị liệu,
-
14:15 - 14:17và họ thường là những người
-
14:17 - 14:20có khả năng cao nhất
mắc các rối loạn lo âu. -
14:20 - 14:23Chia sẻ kiến thức với họ,
-
14:23 - 14:26vì nó thực sự có thể cải thiện
sức khỏe tâm thần của họ. -
14:30 - 14:33Cho nên tôi muốn kết thúc thế này:
-
14:35 - 14:39một cách khác để bạn làm việc
vì ai đó khác trong tâm trí -
14:39 - 14:44là hoàn thành những việc có ích
cho thế hệ mai sau. -
14:46 - 14:51Ngay cả khi họ sẽ không bao giờ nhận ra
bạn đã làm gì cho họ, -
14:51 - 14:52cũng không quan trọng,
-
14:52 - 14:57vì bạn sẽ biết, và bạn sẽ nhận ra
-
14:57 - 15:02sự độc nhất và quan trọng của đời bạn.
-
15:03 - 15:04Xin cảm ơn.
-
15:04 - 15:11(Vỗ tay)
- Title:
- Cách đối phó với lo âu | Olivia Remes | TEDxUHasselt
- Description:
-
Bài diễn thuyết này được trình bày tại một sự kiện TEDx, sử dụng định dạng hội nghị TED nhưng được tổ chức độc lập bởi một cộng đồng địa phương. Tìm hiểu thêm tại: http://ted.com/tedx
Lo âu là một trong những rối loạn sức khỏe tâm thần phổ biến nhất, với tỉ lệ người có khả năng bị ảnh hưởng trên thế giới là một trên 14. Dù chứng rối loạn này dẫn đến các tình trạng như trầm cảm, tăng nguy cơ tự tử, khuyết tật và nhu cầu dịch vụ y tế cao, rất ít người trong số cần điều trị thường xuyên thực sự được điều trị. Trong bài diễn thuyết "Cách đối phó với lo âu", Olivia Remes đến từ Đại học Cambridge sẽ chia sẻ góc nhìn của cô về chứng lo âu và sẽ làm sáng tỏ các cách điều trị cũng như kiểm soát chứng rối loạn này. Lập luận rằng các phương pháp điều trị như tâm lý trị liệu và dùng thuốc tồn tại và thường dẫn đến kết quả kém, tỷ lệ tái phát cao, cô sẽ nhấn mạnh tầm quan trọng của việc khai thác sức mạnh trong chính chúng ta khi sửa đổi các cơ chế đối phó với vấn đề. Olivia nhấn mạnh rằng bằng cách cho phép bản thân tin rằng những gì xảy ra trong cuộc sống là có lý do, có ý nghĩa và có thể kiểm soát được, người ta có thể cải thiện đáng kể nguy cơ mắc chứng rối loạn lo âu.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDxTalks
- Duration:
- 15:16
Thu Ha Tran approved Vietnamese subtitles for How to cope with anxiety | Olivia Remes | TEDxUHasselt | ||
Thu Ha Tran edited Vietnamese subtitles for How to cope with anxiety | Olivia Remes | TEDxUHasselt | ||
Thu Ha Tran edited Vietnamese subtitles for How to cope with anxiety | Olivia Remes | TEDxUHasselt | ||
Uyên Võ accepted Vietnamese subtitles for How to cope with anxiety | Olivia Remes | TEDxUHasselt | ||
Uyên Võ edited Vietnamese subtitles for How to cope with anxiety | Olivia Remes | TEDxUHasselt | ||
Nga Nguyen edited Vietnamese subtitles for How to cope with anxiety | Olivia Remes | TEDxUHasselt | ||
Nga Nguyen edited Vietnamese subtitles for How to cope with anxiety | Olivia Remes | TEDxUHasselt | ||
Nga Nguyen edited Vietnamese subtitles for How to cope with anxiety | Olivia Remes | TEDxUHasselt |