Showing Revision 5 created 08/31/2020 by Chryssa R. Takahashi.

1. タイトル：
   Κάθε μέρα που ζεις, αφήνεις έναν αντίκτυπο στον πλανήτη
2. 概説：

   Η θρυλική πρωτευοντολόγος Τζέιν Γκούντολ υποστηρίζει ότι η ανθρώπινη επιβίωση βασίζεται στη διατήρηση του φυσικού κόσμου. Σε συζήτηση με τον επικεφαλής του TED Κρις Άντερσον, αφηγείται την ιστορία της ενασχόλησής της με τους χιμπατζήδες, πώς η ίδια μεταμορφώθηκε από αξιοσέβαστη φυσιοδίφη σε αφοσιωμένη ακτιβίστρια και πώς δίνει κίνητρο σε κοινωνίες ανά τον κόσμο να σώσουν τους φυσικούς οικοτόπους.

3. 話者:
   Τζέιν Γκούντολ, Κρις Άντερσον
4. 1750 0:02 - 0:04
   Κρις Άντερσον: Καλώς ήρθες,
   Δρ. Τζέιν Γκούντολ.
5. 4875 0:05 - 0:06
   Τζέιν Γκούντολ: Ευχαριστώ.

   ¶

6. 6167 0:06 - 0:10
   Νομίζω πως δεν θα είχαμε
   μια ολοκληρωμένη συνέντευξη
7. 9941 0:10 - 0:13
   αν ο κόσμος δεν ξέρει ότι
   ο κύριος Χ να είναι δίπλα μου,
8. 12652 0:13 - 0:14
   γιατί όλοι τον γνωρίζουν.
9. 16083 0:16 - 0:18
   ΚΑ: Γεια σου, κύριε Χ.

   ¶

10. 18667 0:19 - 0:23
    Στην ομιλία σου στο TED 17 χρόνια πριν,
    μας προειδοποίησες για τους κινδύνους
11. 23468 0:23 - 0:27
    του εκτοπισμού του φυσικού κόσμου
    εξαιτίας του ανθρώπου.
12. 26708 0:27 - 0:29
    Πιστεύεις, ίσως,
13. 28583 0:29 - 0:32
    ότι η τωρινή πανδημία
    αποτελεί μια εκδίκηση της φύσης;
14. 32500 0:32 - 0:38
    ΤΓ: Είναι σαφές ότι οι εν λόγω
    ζωονοσογόνες ασθένειες,

    ¶

15. 37583 0:38 - 0:43
    όπως ο κορωνοϊός και ο HIV/AIDS
16. 42542 0:43 - 0:47
    και όλα τα άλλα νοσήματα
    που κολλάμε από τα ζώα,
17. 46917 0:47 - 0:50
    εν μέρει προκύπτουν
    από την καταστροφή του περιβάλλοντος.
18. 50083 0:50 - 0:54
    Καθώς ο οικότοποι των ζώων
    περιορίζονται, αυτά συνωστίζονται
19. 54083 0:54 - 0:58
    και ορισμένες φορές ένας ιός,
    από φυσική δεξαμενή ορισμένων ειδών,
20. 58375 0:58 - 1:01
    όπου ήταν αρμονικά ενεργός
    ίσως για εκατοντάδες χρόνια,
21. 61458 1:01 - 1:03
    περνάει σε νέα είδη.
22. 63500 1:04 - 1:09
    Επιπλέον, τα ζώα αναγκάζονται να έρθουν
    σε στενότερη επαφή με τους ανθρώπους.
23. 68667 1:09 - 1:15
    Μερικές φορές, ένα από αυτά τα ζώα
    το οποίο κουβαλάει έναν ιό
24. 74667 1:15 - 1:19
    δίνει τη δυνατότητα σ' αυτόν
    να μεταφερθεί στους ανθρώπους
25. 78917 1:19 - 1:23
    και να προκύψει μια νέα ασθένεια,
    όπως ο COVID-19.
26. 83000 1:23 - 1:25
    Επιπροσθέτως,
27. 85042 1:25 - 1:28
    δεν σεβόμαστε καθόλου τα ζώα.
28. 87875 1:28 - 1:30
    Τα κυνηγάμε,
29. 89542 1:30 - 1:32
    τα σκοτώνουμε, τα τρώμε,
30. 92101 1:32 - 1:33
    τα διακινούμε παράνομα,
31. 93417 1:33 - 1:40
    τα στέλνουμε στις αγορές άγριων ζώων
32. 99833 1:40 - 1:41
    στην Ασία,
33. 100641 1:41 - 1:44
    όπου ζουν κάτω από άθλιες συνθήκες,
    στριμωγμένα σε μικρά κλουβιά,
34. 104458 1:44 - 1:49
    ανάμεσα σε ανθρώπους που μολύνονται
    μέσω αίματος, ούρων, και κοπράνων
35. 108792 1:49 - 1:53
    Ιδανικές συνθήκες για να περάσει ένας ιός
    από ένα ζώο στο άλλο
36. 113458 1:53 - 1:55
    ή από ένα ζώο σε έναν άνθρωπο.
37. 115208 1:55 - 1:59
    KA: Θα ήθελα να ταξιδέψουμε
    για λίγο πίσω στον χρόνο,

    ¶

38. 119500 2:00 - 2:01
    καθώς το παρελθόν σου είναι ξεχωριστό.
39. 121417 2:01 - 2:06
    Παρά τις έντονα σεξιστικές διαθέσεις
    της δεκαετίας του 1960,
40. 125542 2:06 - 2:08
    κατάφερες να αναδυθείς
41. 128292 2:08 - 2:12
    και να γίνεις μία εκ των κορυφαίων
    επιστημόνων στον κόσμο,
42. 131667 2:12 - 2:15
    ανακαλύπτοντας εκπληκτικά στοιχεία
    σχετικά με τους χιμπατζήδες,
43. 135208 2:15 - 2:18
    όπως η χρήση εργαλείων και πολλά άλλα.
44. 138292 2:18 - 2:21
    Κατά τη γνώμη σου, τι σε έκανε
45. 140917 2:21 - 2:24
    να φτάσεις σε μια τόσο σπουδαία ανακάλυψη;
46. 144000 2:24 - 2:27
    ΤΓ: Γεννήθηκα αγαπώντας τα ζώα

    ¶

47. 147250 2:27 - 2:30
    και το σημαντικότερο απ' όλα
    ήταν η υποστηρικτή μητέρα μου.
48. 150417 2:30 - 2:33
    Δεν θύμωσε όταν βρήκε
    σκουλήκια στο κρεβάτι μου.
49. 153083 2:33 - 2:36
    Απλά μου είπε ότι ανήκουν στον κήπο.
50. 155583 2:36 - 2:38
    Δεν θύμωσε όταν εξαφανίστηκα
    για τέσσερις ώρες
51. 158333 2:38 - 2:41
    και η ίδια κάλεσε την αστυνομία,
    ενώ εγώ καθόμουν στο κοτέτσι,
52. 161292 2:41 - 2:45
    επειδή κανείς δεν μου έλεγε
    από ποια τρύπα βγαίνει το αβγό της κότας.
53. 164792 2:45 - 2:47
    Δεν ονειρευόμουν να γίνω επιστήμονας,

    ¶

54. 167083 2:47 - 2:49
    μιας και οι γυναίκες
    δεν ασχολούνταν με τέτοια.
55. 169500 2:50 - 2:53
    Στην πραγματικότητα, ούτε κάποιος άντρας
    το έκανε εκείνη την εποχή.
56. 172750 2:53 - 2:55
    Όλοι με κορόιδευαν εκτός από τη μαμά,
57. 174708 2:55 - 2:58
    η οποία μου είπε: «Αν πράγματι το θέλεις,
    θα πρέπει να δουλέψεις πολύ σκληρά,
58. 178367 2:58 - 3:00
    να εκμεταλλευτείς κάθε ευκαιρία.
59. 179947 3:00 - 3:02
    Αν δεν το βάλεις κάτω, ίσως βρεις τρόπο».
60. 181972 3:02 - 3:07
    ΚΑ: Κέρδισες, λοιπόν,
    την εμπιστοσύνη των χιμπατζήδων

    ¶

61. 186542 3:07 - 3:10
    με έναν πρωτόγνωρο τρόπο.
62. 191167 3:11 - 3:16
    Κοιτώντας πίσω, ποιες είναι
    οι πιο συναρπαστικές σου στιγμές
63. 195833 3:16 - 3:19
    ή τι φαίνεται να μην καταλαβαίνουμε
    σχετικά με τους χιμπατζήδες;
64. 200333 3:20 - 3:24
    ΤΓ: Το θέμα είναι ότι λες,
    «Δες πράγματα που κανείς δεν έχει δει

    ¶

65. 204083 3:24 - 3:26
    και κέρδισε την εμπιστοσύνη τους».
66. 205845 3:26 - 3:27
    Κανείς δεν το είχε δοκιμάσει.
67. 207250 3:27 - 3:29
    Ειλικρινά.
68. 209042 3:29 - 3:34
    Συνεπώς, χρησιμοποίησα τις ίδιες τεχνικές,
69. 214042 3:34 - 3:39
    όπως είχα κάνει για να μελετήσω τα ζώα
    γύρω από το σπίτι μου, όταν ήμουν παιδί.
70. 218625 3:39 - 3:40
    Απλώς καθόμουν υπομονετικά,
71. 220208 3:40 - 3:43
    αποφεύγοντας να τα πλησιάσω πολύ νωρίς,
72. 222667 3:43 - 3:47
    αλλά ήταν απαίσιο,
    επειδή η χρηματοδότηση ήταν εξάμηνη.
73. 227250 3:47 - 3:50
    Φαντάζεστε πόσο δύσκολο
    ήταν να βρεθούν χρήματα
74. 229625 3:50 - 3:52
    για μια κοπέλα χωρίς πτυχίο,
75. 231667 3:52 - 3:55
    για να κάνει κάτι τόσο περίεργο
    όσο να κάθεται σε ένα δάσος.
76. 235458 3:55 - 3:57
    Τελικά,
77. 236958 3:57 - 4:01
    εξασφαλίσαμε χρήματα για έξι μήνες
    από έναν Αμερικανό φιλάνθρωπο.
78. 241730 4:02 - 4:05
    Γνώριζα ότι με τον καιρό θα κέρδιζα
    την εμπιστοσύνη των χιμπατζήδων.
79. 244958 4:05 - 4:06
    Είχα ωστόσο χρόνο;
80. 246500 4:06 - 4:11
    Οι εβδομάδες γίνανε μήνες και τελικά,
    μετά από περίπου τέσσερις μήνες,
81. 251042 4:11 - 4:14
    ένας χιμπατζής έπαψε σιγά-σιγά να φοβάται.
82. 253833 4:14 - 4:17
    Τον είδα σε κάποια στιγμή -
83. 256958 4:17 - 4:20
    ακόμη δεν είχα πλησιάσει τόσο,
    είχα ωστόσο τα κιάλια μου -
84. 260167 4:20 - 4:25
    να χρησιμοποιεί και να φτιάχνει εργαλεία,
    για να πιάσει τερμίτες.
85. 265333 4:25 - 4:28
    Κι όμως, δεν έμεινα τελείως έκπληκτη,
86. 268167 4:28 - 4:32
    καθώς είχα διαβάσει τι μπορούν να κάνουν
    οι αιχμάλωτοι χιμπατζήδες.
87. 272167 4:32 - 4:34
    Γνώριζα, όμως, τη θέση της επιστήμης
88. 274208 4:34 - 4:38
    ότι μόνο οι άνθρωποι
    χρησιμοποιούν και κατασκευάζουν εργαλεία.
89. 277583 4:38 - 4:41
    Ήμουν σίγουρη ότι
    ο Δρ. Λίκι θα ενθουσιαζόταν.
90. 280833 4:41 - 4:43
    Αυτή η παρατήρηση
91. 282583 4:43 - 4:46
    τον ώθησε να πάει στο National Geographic
92. 285667 4:46 - 4:50
    το οποίο δέχτηκε να συνεχίσει
    τη στήριξη της έρευνας
93. 289750 4:50 - 4:54
    στέλνοντας τον φωτογράφο-παραγωγό
    Χούγκο Φαν Λάουικ,
94. 293917 4:54 - 4:57
    για να καταγράψει ο,τι έβλεπα.
95. 296583 4:57 - 5:01
    Πολλοί επιστήμονες αμφισβητούσαν
    το κομμάτι της χρήσης εργαλείων.
96. 301042 5:01 - 5:04
    Στην πραγματικότητα, ένας ισχυρίστηκε
    ότι δίδαξα τους χιμπατζήδες.
97. 304605 5:05 - 5:06
    (Γέλια)

    ¶

98. 306042 5:06 - 5:09
    Αυτό ήταν αδύνατο,
    καθώς δεν μπορούσα να τους πλησιάσω.

    ¶

99. 308958 5:09 - 5:12
    Τέλος πάντων, αφού είδαν
    την ταινία του Χούγκο
100. 311583 5:12 - 5:16
     και πώς περιέγραφα
     τη συμπεριφορά αυτών των ζώων,
101. 316042 5:16 - 5:19
     οι επιστήμονες άρχισαν να αλλάζουν γνώμη.
102. 319375 5:19 - 5:22
     ΚΑ: Από τότε, ακολούθησαν
     πολλές ανακαλύψεις

     ¶

103. 322042 5:22 - 5:27
     που έφεραν τους χιμπατζήδες
     πιο κοντά στον άνθρωπο απ' ο,τι πιστεύαμε.
104. 326625 5:27 - 5:30
     Κάποια στιγμή ανέφερες
     ότι διαθέτουν μια αίσθηση χιούμορ.
105. 330000 5:30 - 5:33
     Πώς κατάλαβες κάτι τέτοιο;
106. 334478 5:34 - 5:37
     ΤΓ: Το βλέπεις καθώς παίζουν παιχνίδια,

     ¶

107. 336834 5:37 - 5:40
     είναι ένας μεγάλος που παίζει
     με έναν μικρότερο χιμπατζή,
108. 339517 5:40 - 5:42
     και ο πρώτος έσερνε ένα κλήμα
     γύρω από ένα δέντρο.
109. 341913 5:42 - 5:45
     Κάθε φορά που ο μικρός
     προσπαθούσε να το πιάσει,
110. 344708 5:45 - 5:47
     ο μεγάλος το τραβούσε μακριά
111. 346708 5:47 - 5:48
     και ο μικρός άρχιζε να κλαίει,
112. 348500 5:48 - 5:50
     ενώ ο άλλος γελούσε.
113. 350292 5:50 - 5:52
     Άρα, καταλαβαίνεις.
114. 354417 5:54 - 6:00
     ΚΑ: Έπειτα παρατήρησες
     κάτι πιο ανησυχητικό,

     ¶

115. 359833 6:00 - 6:06
     το γεγονός ότι αυτές οι ομάδες χιμπατζήδων
116. 367033 6:07 - 6:11
     ήταν υπερβολικά βίαιες μεταξύ τους.
117. 370708 6:11 - 6:14
     Είμαι περίεργος
     πώς επεξεργάστηκες κάτι τέτοιο
118. 374296 6:14 - 6:19
     και αν σε έκανε να νιώσεις κάπως θλιμμένη,
119. 379380 6:19 - 6:21
     καθώς έχουμε κοινά με αυτά τα ζώα.
120. 381270 6:21 - 6:26
     Ένιωσες ότι η βία
     είναι ένα αναπόσπαστο κομμάτι

     ¶

121. 385851 6:26 - 6:29
     όλων των ανθρωποειδών;
122. 388791 6:29 - 6:31
     ΤΓ: Προφανώς και είναι.
123. 391000 6:31 - 6:36
     H πρώτη μου συνάντηση
     με την ανθρώπινη μοχθηρία
124. 395667 6:36 - 6:37
     ήταν το τέλος του πολέμου
125. 397333 6:37 - 6:40
     και οι φωτογραφίες από το Ολοκαύτωμα.
126. 400125 6:40 - 6:43
     Αυτά με συγκλόνισαν πραγματικά.
127. 402750 6:43 - 6:44
     Άλλαξαν αυτό που ήμουν.
128. 404042 6:44 - 6:46
     Ήμουν 10 εκείνη την περίοδο.
129. 406375 6:46 - 6:49
     Όταν συνειδητοποίησα
     ότι οι χιμπατζήδες έχουν
130. 408875 6:49 - 6:52
     αυτήν τη σκοτεινή και βίαιη συμπεριφορά,
131. 412042 6:52 - 6:55
     θεώρησα ότι είναι σαν και εμάς,
     απλώς καλύτεροι.
132. 414583 6:55 - 6:57
     Έπειτα, αντιλήφθηκα
     ότι μοιάζουμε πολύ περισσότερο
133. 417167 6:57 - 6:59
     απ' ο,τι είχα σκεφτεί.
134. 418708 6:59 - 7:03
     Στις αρχές του 1970,
135. 422708 7:03 - 7:04
     ήταν πολύ περίεργο
136. 424000 7:04 - 7:06
     το ζήτημα της επιθετικότητας
137. 425625 7:06 - 7:10
     και αν αυτή ήταν έμφυτη ή επίκτητη.
138. 429750 7:10 - 7:12
     Το θέμα αυτό έγινε πολιτικό.
139. 432458 7:12 - 7:16
     Οι καιροί τότε ήταν πολύ ασυνήθιστοι
140. 435917 7:16 - 7:18
     και εγώ έλεγα:
141. 437583 7:18 - 7:20
     «Όχι, θεωρώ πως η επιθετικότητα
142. 440167 7:20 - 7:24
     είναι σίγουρα μέρος ενός
     κληρονομημένου συνόλου συμπεριφορών».
143. 444292 7:24 - 7:30
     Ρώτησα έναν ευυπόληπτο
     επιστήμονα τι πίστευε,
144. 449958 7:30 - 7:32
     επειδή είχε ξεκινήσει να αλλάζει γνώμη,
145. 452375 7:32 - 7:34
     ότι δηλαδή αυτή είναι επίκτητη
146. 453875 7:34 - 7:38
     και μου είπε: «Τζέιν, θα προτιμούσα
     να μην πω τι ακριβώς σκέφτομαι».
147. 458042 7:38 - 7:42
     Αυτό ήταν ένα μεγάλο σοκ
     όσον αφορά το τι θεωρούσα επιστήμη.
148. 462792 7:43 - 7:47
     KA: Μεγάλωσα με την ιδέα
     ότι ο κόσμος είναι φωτεινός και όμορφος.

     ¶

149. 467375 7:47 - 7:53
     Πολλές όμορφες ταινίες με πεταλούδες,
     μέλισσες και λουλούδια
150. 472917 7:53 - 7:56
     και με τη φύση ως ένα εκπληκτικό τοπίο.
151. 475875 7:56 - 8:02
     Και οι περιβαλλοντολόγοι φαίνεται
     να έχουν αυτήν την γνώμη:
152. 481917 8:02 - 8:06
     «Ναι, η φύση είναι αγνή και εξαίσια,
     ενώ οι άνθρωποι είναι κακοί».
153. 486083 8:06 - 8:09
     Ωστόσο, έχουμε και
     τις δικές σου παρατηρήσεις.
154. 488750 8:09 - 8:12
     Όταν εξετάζουμε οποιοδήποτε κομμάτι
     της φύσης με λεπτομέρεια,
155. 491625 8:12 - 8:14
     προκύπτουν πράγματα
     που όντως μας τρομοκρατούν.
156. 494000 8:14 - 8:16
     Πώς ερμηνεύεις τη φύση
157. 496417 8:16 - 8:19
     και πώς πρέπει να την καταλάβουμε;
158. 498875 8:19 - 8:21
     ΤΓ: Η φύση,

     ¶

159. 500875 8:21 - 8:25
     εάν σκεφτείς όλο το φάσμα της εξέλιξης,
160. 504833 8:25 - 8:29
     έχει να κάνει με ένα παρθένο μέρος.
161. 508542 8:29 - 8:33
     Η Αφρική ήταν ανέγγιχτη, όταν ήμουν νέα.
162. 513167 8:33 - 8:36
     Υπήρχαν ζώα παντού.
163. 516125 8:36 - 8:40
     Ποτέ δεν μου άρεσε το γεγονός,
     ότι τα λιοντάρια σκοτώνουν.
164. 520042 8:40 - 8:43
     Ωστόσο, πρέπει να το κάνουν.
165. 522583 8:43 - 8:46
     Αν δεν το έκαναν, θα πέθαιναν.
166. 526417 8:46 - 8:50
     Νομίζω αυτή είναι η μεγάλη διαφορά
     μεταξύ αυτών και των ανθρώπων,
167. 530125 8:50 - 8:56
     ότι δηλαδή κάνουν ο,τι κάνουν,
     επειδή πρέπει να το κάνουν.
168. 536042 8:56 - 8:59
     Εμείς μπορούμε να σχεδιάσουμε τι κάνουμε.
169. 539417 8:59 - 9:01
     Τα σχέδιά μας είναι πολύ διαφορετικά.
170. 541208 9:01 - 9:05
     Μπορούμε να σχεδιάσουμε
     να καταστρέψουμε ένα δάσος,
171. 545250 9:05 - 9:08
     επειδή θέλουμε να πουλήσουμε την ξυλεία
172. 547750 9:08 - 9:10
     ή για να να χτίσουμε
     ένα ακόμη εμπορικό κέντρο.
173. 550125 9:10 - 9:11
     Κάπως έτσι.
174. 551417 9:11 - 9:16
     Καταστρέφουμε το περιβάλλον,
     προκαλούμε πολέμους
175. 556167 9:16 - 9:20
     και είμαστε διαβολικοί,
     μιας και μπορούμε να κάτσουμε άνετα
176. 560000 9:20 - 9:23
     και να σχεδιάσουμε βασανιστήρια
     σε κάποιον πολύ μακριά.
177. 562958 9:23 - 9:24
     Αυτό είναι μοχθηρό.
178. 564250 9:24 - 9:28
     Οι χιμπατζήδες έχουν
     ένα είδος πρωτόγονου πολέμου
179. 567917 9:28 - 9:29
     και γίνονται πολύ επιθετικοί,
180. 569500 9:30 - 9:31
     αλλά είναι κάτι της στιγμής.
181. 570917 9:31 - 9:32
     Έτσι νιώθουν.
182. 572417 9:32 - 9:35
     Είναι μια ανταπόκριση
     σε ένα τους συναίσθημα.
183. 574833 9:35 - 9:38
     ΚΑ: Επομένως, η παρατήρησή σας
     ως προς την πολυπλοκότητα των χιμπατζήδων

     ¶

184. 578500 9:38 - 9:42
     δεν αφορά αυτό που ονομάζουν οι άνθρωποι
185. 581917 9:42 - 9:44
     ως ένα είδος ανθρώπινης υπερδύναμης,
186. 583667 9:44 - 9:50
     δηλαδή την ικανότητα να προσομοιώνουμε
     λεπτομερώς στο μυαλό μας το μέλλον
187. 589625 9:50 - 9:52
     και να κάνουμε μακροπρόθεσμα σχέδια.
188. 592417 9:52 - 9:58
     Επίσης, να ενθαρρύνουμε ο ένας τον άλλον,
     για να πετύχουμε αυτά τα σχέδια.
189. 597792 9:58 - 10:01
     Όλα αυτά, ακόμα και για κάποια
     που ασχολήθηκε πολύ με τους χιμπατζήδες,
190. 601250 10:01 - 10:04
     αποτελούν κατά βάση
     ένα διαφορετικό σύνολο προσόντων
191. 604458 10:04 - 10:07
     για το οποίο πρέπει να λάβουμε την ευθύνη
192. 606625 10:07 - 10:09
     και να το χρησιμοποιήσουμε πιο σοφά.
193. 609458 10:09 - 10:11
     ΤΓ: Ναι, και πιστεύω -

     ¶

194. 611375 10:11 - 10:14
     πολλά λέγονται σχετικά με το θέμα αυτό -
195. 613708 10:14 - 10:18
     ότι είναι γεγονός πως αναπτύξαμε
     ένα είδος επικοινωνίας,
196. 617625 10:18 - 10:19
     το οποίο χρησιμοποιούμε εσύ και εγώ.
197. 619417 10:19 - 10:22
     Ναι μεν χρησιμοποιούμε λέξεις,
198. 621542 10:22 - 10:25
     όμως η επικοινωνία των ζώων
     είναι πιο σύνθετη
199. 624958 10:25 - 10:26
     από ο,τι νομίζαμε.
200. 626250 10:26 - 10:28
     Οι χιμπατζήδες, οι γορίλες,
     οι ουραγκοτάγκοι
201. 628330 10:28 - 10:32
     μπορούν να μάθουν τη νοηματική των κωφών.
202. 632792 10:33 - 10:38
     Εμείς, όμως, μεγαλώνουμε μιλώντας
     οποιαδήποτε γλώσσα.
203. 638250 10:38 - 10:42
     Μπορώ να σου μιλήσω για πράγματα
     που δεν έχεις ακούσει ποτέ.
204. 641917 10:42 - 10:44
     Ένας χιμπατζής δεν μπορεί
     να κάνει κάτι τέτοιο.
205. 644500 10:44 - 10:50
     Μπορούμε να διδάξουμε τα παιδιά μας
     αφηρημένες έννοιες.
206. 649750 10:50 - 10:52
     Ένας χιμπατζής, όχι.
207. 651583 10:52 - 10:55
     Ναι, οι χιμπατζήδες μπορούν να κάνουν
     διάφορα έξυπνα πράγματα.
208. 655292 10:55 - 11:00
     Το ίδιο και οι ελέφαντες,
     τα κοράκια, τα χταπόδια.
209. 659917 11:00 - 11:04
     Ωστόσο, εμείς σχεδιάζουμε πυραύλους
     που ταξιδεύουν σε άλλους πλανήτες,
210. 663542 11:04 - 11:06
     μικρά ρομπότ που βγάζουν φωτογραφίες
211. 666125 11:06 - 11:11
     και αυτόν τον εκπληκτικό τρόπο
     να επικοινωνούμε μεταξύ μας
212. 670917 11:11 - 11:13
     από διαφορετικά μέρη του κόσμου.
213. 673083 11:13 - 11:15
     Όταν ήμουν νέα,
214. 674750 11:15 - 11:18
     δεν υπήρχαν τηλεοράσεις, κινητά τηλέφωνα
215. 677583 11:18 - 11:19
     και υπολογιστές.
216. 679458 11:19 - 11:21
     Ήταν διαφορετικός ο κόσμος.
217. 680917 11:21 - 11:25
     Είχα ένα μολύβι, ένα στυλό,
     ένα τετράδιο, και αυτό ήταν όλο.
218. 684542 11:25 - 11:27
     ΚΑ: Γυρίζοντας πίσω στο θέμα
     σχετικά με τη φύση,

     ¶

219. 687417 11:27 - 11:29
     μιας και το σκέφτομαι πολύ
220. 689013 11:29 - 11:32
     και με ταλαιπωρεί, ειλικρινά.
221. 693208 11:33 - 11:37
     Η δουλειά σου, η δουλειά
     πολλών ανθρώπων που εκτιμώ,
222. 697491 11:37 - 11:44
     σχετίζεται με το πάθος να προσπαθούμε
     να μην καταστρέφουμε το φυσικό περιβάλλον.
223. 704250 11:44 - 11:47
     Είναι πιθανόν, υγιές, ακόμη και σημαντικό
224. 707125 11:47 - 11:52
     να αποδεχόμαστε ταυτόχρονα
     ότι πολλά σημεία της φύσης
225. 712000 11:52 - 11:54
     είναι τρομακτικά,
226. 713958 11:54 - 11:57
     αλλά και εκπληκτικά;
227. 716875 11:57 - 12:02
     Προκύπτει ένα μέρος της λαμπρότητας
     από τo ενδεχόμενο να είναι τρομακτική,
228. 722042 12:02 - 12:07
     αλλά και απίστευτα όμορφη;
229. 726958 12:07 - 12:11
     Δεν μπορούμε να υπάρξουμε,
     αφού είμαστε κομμάτι της φύσης.
230. 730708 12:11 - 12:13
     Δεν μπορούμε να είμαστε ένα όλον,
231. 733167 12:13 - 12:17
     εκτός αν το αποδεχτούμε.
232. 737458 12:17 - 12:22
     Τζέιν, βοήθησέ με
     πώς να εκφράσω αυτήν τη σχέση.
233. 742250 12:22 - 12:26
     ΤΓ: Θεωρώ πως ένα από τα προβλήματα
     προέκυψε ενώ αναπτυσσόμασταν νοητικά

     ¶

234. 746375 12:26 - 12:29
     και γινόμασταν όλο και καλύτεροι
235. 749042 12:29 - 12:32
     στο να τροποποιούμε το περιβάλλον
     για δική μας χρήση
236. 752458 12:32 - 12:35
     και να μετατρέπουμε σε χωράφια
     και να καλλιεργούμε
237. 755292 12:35 - 12:38
     τα μέρη όπου βρίσκονταν δάση και άλση.
238. 758500 12:38 - 12:41
     Ας μην πάμε εκεί τώρα,
239. 761333 12:41 - 12:45
     αλλά έχουμε αυτήν την ικανότητα
     να αλλάζουμε τη φύση.
240. 764917 12:45 - 12:49
     Καθώς μεταφερθήκαμε περισσότερο σε πόλεις
241. 769375 12:49 - 12:53
     και βασιστήκαμε στην τεχνολογία,
242. 773375 12:53 - 12:57
     πολλοί άνθρωποι νιώθουν αποκομμένοι
     από τον φυσικό κόσμο.
243. 777000 12:57 - 13:00
     Υπάρχουν εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά
244. 779583 13:00 - 13:01
     τα οποία ζουν σε αστικά κέντρα,
245. 781333 13:01 - 13:04
     όπου η φύση είναι ανύπαρκτη.
246. 784083 13:04 - 13:09
     Για αυτόν τον λόγο, έγινε σημαντικό
     να πρασινίσουμε τις πόλεις μας.
247. 789167 13:09 - 13:12
     Ξέρετε, κάνανε πειράματα,
248. 791542 13:12 - 13:15
     νομίζω ήταν στο Σικάγο,
     δεν είμαι πολύ σίγουρη,
249. 794833 13:15 - 13:18
     όπου υπήρχαν διάφορα άδεια οικόπεδα
250. 797917 13:18 - 13:22
     σε πολύ βίαιες περιοχές της πόλης.
251. 801708 13:22 - 13:25
     Πρόσθεσαν, λοιπόν, πράσινο
     σε μερικά από αυτά τα σημεία,
252. 804792 13:25 - 13:30
     όπως δέντρα, λουλούδια και θάμνους.
253. 809833 13:30 - 13:33
     Το ποσοστό εγκληματικότητας μειώθηκε.
254. 813208 13:33 - 13:36
     Μετά φύτεψαν δέντρα
     και στην υπόλοιπη πόλη.
255. 816917 13:37 - 13:39
     Τα αποτελέσματα είναι φανερά.
256. 818875 13:39 - 13:42
     Επιπλέον, έχουν γίνει μελέτες
     οι οποίες έδειξαν
257. 821667 13:42 - 13:46
     πως τα παιδιά χρειάζονται τη φύση
     για να αναπτυχθούν ομαλά ψυχολογικά.
258. 826875 13:47 - 13:50
     Όπως είπες, είμαστε κομμάτι της φύσης

     ¶

259. 830125 13:50 - 13:54
     και την κακομεταχειριζόμαστε.
260. 834375 13:54 - 13:57
     Αυτό είναι τρομερό για τα παιδιά μας
261. 837333 13:57 - 13:59
     και τα εγγόνια μας,
262. 838833 13:59 - 14:03
     καθώς βασιζόμαστε στη φύση
     για καθαρό αέρα και νερό
263. 842875 14:03 - 14:06
     και για τη ρύθμιση του κλίματος
     και των βροχοπτώσεων.
264. 846458 14:06 - 14:09
     Κοιτάξτε τι κάναμε,
     κοιτάξτε την κλιματική κρίση.
265. 849250 14:09 - 14:11
     Εμείς είμαστε. Εμείς το κάναμε αυτό.
266. 851500 14:12 - 14:13
     ΚΑ: Πριν από 30 χρόνια,

     ¶

267. 853208 14:13 - 14:19
     νομίζω πως κάνατε αυτήν την εναλλαγή
     από επιστήμονα σε ακτιβίστρια.
268. 859042 14:19 - 14:20
     Γιατί;
269. 861333 14:21 - 14:27
     ΤΓ: Σε ένα επιστημονικό συνέδριο το 1986,
     είχα ήδη κάνει το διδακτορικό μου,

     ¶

270. 866833 14:27 - 14:31
     προσπάθησα να ανακαλύψω
     σε τι διέφερε η συμπεριφορά του χιμπατζή,
271. 870583 14:31 - 14:32
     από ένα περιβάλλον στο άλλο.
272. 872167 14:32 - 14:35
     Υπήρχαν έξι σημεία μελέτης
     σε όλη την Αφρική.
273. 874583 14:35 - 14:38
     Σκεφτήκαμε να συναντηθούμε
     όλοι οι επιστήμονες
274. 878292 14:38 - 14:40
     και να το εξερευνήσουμε,
275. 879708 14:40 - 14:41
     το οποίο ήταν συναρπαστικό.
276. 881250 14:41 - 14:44
     Είχαμε ακόμη ένα κομμάτι
     σχετικά με τη διατήρηση
277. 883917 14:44 - 14:48
     και ένα κομμάτι όσον αφορά τις συνθήκες
     σε καταστάσεις αιχμαλωσίας,
278. 887792 14:48 - 14:50
     όπως στην ιατρική έρευνα.
279. 889917 14:50 - 14:54
     Αυτές οι δύο συνεδριάσεις
     ήταν σοκαριστικές για μένα.
280. 894208 14:54 - 14:57
     Πήγα στο συνέδριο ως επιστήμονας,
281. 896792 14:57 - 14:58
     έφυγα ως ακτιβίστρια.
282. 898375 14:58 - 15:02
     Δεν το αποφάσισα εγώ,
     κάτι συνέβη μέσα μου.
283. 902208 15:02 - 15:06
     ΚΑ: Αφοσίωσες τα τελευταία 34 χρόνια

     ¶

284. 905750 15:06 - 15:08
     σε ακούραστες διαδηλώσεις
     για μια καλύτερη σχέση
285. 908458 15:08 - 15:12
     μεταξύ ανθρώπων και φύσης.
286. 912667 15:13 - 15:18
     Πώς πρέπει να μοιάζει αυτή η σχέση;
287. 919000 15:19 - 15:24
     ΤΓ: Λοιπόν, πάλι δημιουργούμε
     όλα αυτά τα προβλήματα.

     ¶

288. 923833 15:24 - 15:27
     Οι άνθρωποι χρειάζονται χώρο,
     για να ζήσουν.
289. 927625 15:28 - 15:30
     Ωστόσο, το πρόβλημα έγκειται
290. 929750 15:30 - 15:33
     στο ότι γίναμε,
     μέσα στις εύπορες κοινωνίες,
291. 933333 15:33 - 15:35
     υπερβολικά αχόρταγοι.
292. 934750 15:35 - 15:40
     Πραγματικά, ποιος χρειάζεται
     τέσσερα σπίτια με τεράστια γη;
293. 940042 15:40 - 15:44
     Γιατί χρειαζόμαστε ένα ακόμη εμπορικό;
294. 943708 15:44 - 15:45
     Kαι πάει λέγοντας.
295. 945458 15:45 - 15:50
     Μας ενδιαφέρει το βραχυπρόθεσμο
     οικονομικό όφελος.
296. 950458 15:50 - 15:54
     Τα χρήματα μετατράπηκαν
     σε έναν θεό που προσκυνάμε,
297. 953542 15:54 - 15:58
     ενώ χάνουμε κάθε πνευματικό σύνδεσμο
     με τον φυσικό κόσμο.
298. 957625 15:58 - 16:03
     Άρα, μας νοιάζει
     το χρηματικό κέρδος ή η δύναμη,
299. 963375 16:03 - 16:06
     αντί για την υγεία του πλανήτη
300. 966042 16:06 - 16:08
     και το μέλλον των παιδιών μας.
301. 969000 16:09 - 16:12
     Δεν φαίνεται να μας νοιάζουν πλέον αυτά.
302. 972125 16:12 - 16:15
     Για αυτό δεν θα σταματήσω
     ποτέ να αγωνίζομαι.
303. 975250 16:15 - 16:19
     ΚΑ: Σχετικά με τη δουλεία σου
     πάνω στη διατήρηση των χιμπατζήδων,

     ¶

304. 979083 16:19 - 16:24
     βάλατε στο κέντρο ανθρώπους,
305. 984292 16:24 - 16:26
     τους ντόπιους, και να τους παροτρύνατε.
306. 986417 16:26 - 16:28
     Πώς λειτούργησε αυτό
307. 987708 16:28 - 16:30
     και θεωρείς ότι είναι ουσιώδες
308. 989875 16:30 - 16:33
     εάν θέλουμε να πετύχουμε
     την προστασία του πλανήτη;
309. 992958 16:33 - 16:35
     ΤΓ: Μετά από αυτό το συνέδριο,

     ¶

310. 995458 16:35 - 16:39
     έπρεπε να μάθω τους λόγους εξαφάνισης
     των χιμπατζήδων από την Αφρική
311. 999042 16:39 - 16:41
     και τι συμβαίνει στα δάση.
312. 1000917 16:41 - 16:46
     Έτσι, μάζεψα μερικά χρήματα
     και επισκέφτηκα έξι χώρες.
313. 1006000 16:46 - 16:50
     Έμαθα πολλά για τα προβλήματα
     που αντιμετωπίζουν οι χιμπατζήδες,
314. 1010042 16:50 - 16:53
     για το κυνήγι άγριων ζώων, το ζωεμπόριο,
315. 1012833 16:53 - 16:55
     το ότι πιάνονται σε παγίδες
316. 1014542 16:55 - 16:59
     και την ανάγκη των ανθρώπων
     να έχουν περισσότερη γη
317. 1018958 16:59 - 17:03
     για τις καλλιέργειες, τα βοοειδή
     και τα χωριά τους.
318. 1022708 17:03 - 17:07
     Όμως, μάθαινα ακόμη για
     τα δεινά τόσο πολλών ανθρώπων.
319. 1027458 17:07 - 17:11
     Για την απόλυτη φτώχεια,
     την έλλειψη υγείας και εκπαίδευσης
320. 1031042 17:11 - 17:14
     και την εξαθλίωση της γης τους.
321. 1033542 17:14 - 17:19
     Τα πράγματα κλιμακώθηκαν, όταν πέταξα
     πάνω από το μικρό Εθνικό Πάρκο Γκομπέ.
322. 1038542 17:19 - 17:23
     Άνηκε στην ισημερινή
     δασική ζώνη της Αφρικής
323. 1042833 17:23 - 17:24
     στη δυτική ακτή.
324. 1044125 17:24 - 17:25
     To 1990
325. 1045458 17:25 - 17:29
     ήταν απλώς ένα δασικό νησάκι,
     ένα μικροσκοπικό εθνικό πάρκο.
326. 1049493 17:29 - 17:31
     Γύρω-γύρω, οι λόφοι ήταν γυμνοί.
327. 1051042 17:31 - 17:33
     Τότε το συνειδητοποίησα.
328. 1052792 17:33 - 17:35
     Αν δεν κάνουμε κάτι,
329. 1054625 17:35 - 17:37
     για να βρούμε τρόπους διαβίωσης
330. 1056917 17:37 - 17:40
     χωρίς να καταστρέφουμε το περιβάλλον,
331. 1059542 17:40 - 17:42
     τότε δεν πρόκειται
     να σώσουμε τους χιμπατζήδες.
332. 1062250 17:42 - 17:46
     Έτσι, το Ινστιτούτο Τζέιν Γκούντολ
     ξεκίνησε το πρόγραμμα «Take Care»,
333. 1066000 17:46 - 17:48
     το αποκαλούμε «TACARE».
334. 1068042 17:48 - 17:52
     Αποτελεί τη μέθοδό μας
     για κοινοτική προστασία,
335. 1072000 17:52 - 17:54
     πραγματικά ολιστική.
336. 1074125 17:54 - 17:57
     Πλέον, περάσαμε τα εργαλεία προστασίας
337. 1077375 17:57 - 17:59
     στα χέρια των χωρικών,
338. 1079250 17:59 - 18:04
     αφού οι περισσότεροι χιμπατζήδες
     στην Τανζανία δεν προστατεύονται
339. 1084375 18:04 - 18:07
     παρά μόνο σε τοπικά δασικά καταφύγια.
340. 1087167 18:07 - 18:12
     Έτσι, παρακολουθούν
     την κατάσταση των δασών.
341. 1092458 18:12 - 18:15
     Έχουν πλέον καταλάβει,
342. 1094708 18:15 - 18:18
     ότι η προστασία των δασών
     δεν αφορά μόνο την άγρια ζωή,
343. 1098292 18:18 - 18:20
     αλλά και το δικό τους μέλλον.
344. 1099792 18:20 - 18:22
     Χρειάζονται τα δάση
345. 1102250 18:22 - 18:24
     και είναι πολύ περήφανοι.
346. 1103625 18:24 - 18:26
     Οι εθελοντές συμμετέχουν σε σεμινάρια,
347. 1105750 18:26 - 18:28
     μαθαίνουν πώς να χρησιμοποιούν κινητά,
348. 1107833 18:28 - 18:33
     πώς να ανεβάζουν αρχεία
     στην πλατφόρμα και στο νέφος.
349. 1112625 18:33 - 18:35
     Τα πάντα είναι ολοφάνερα.
350. 1115500 18:36 - 18:38
     Τα δέντρα επανεμφανίστηκαν
351. 1117667 18:38 - 18:40
     και δεν υπάρχουν πλέον γυμνοί λόφοι.
352. 1119750 18:40 - 18:44
     Δημιουργήθηκε μια ουδέτερη ζώνη
     γύρω από το Γκομπέ,
353. 1124500 18:44 - 18:48
     έτσι ώστε οι χιμπατζήδες να έχουν
     περισσότερα δάση σε σχέση με το 1990.
354. 1127917 18:48 - 18:50
     Ανοίγουν δασικούς διαδρόμους,
355. 1129875 18:50 - 18:55
     συνδέοντας σκόρπιες ομάδες χιμπατζήδων
     προς αποφυγή ενδογαμίας.
356. 1135292 18:55 - 18:58
     Ναι, όλα αυτά πέτυχαν
     και γίνονται σε έξι επιπλέον χώρες.
357. 1138458 18:58 - 19:00
     Οι ίδιες πρακτικές.
358. 1139750 19:00 - 19:05
     ΚΑ: Είσαι αυτή η εξαίρετη
     και ακούραστη φωνή σε όλο τον κόσμο.

     ¶

359. 1145375 19:05 - 19:07
     Έχεις ταξιδέψει πολύ,
360. 1147333 19:07 - 19:11
     έχεις μιλήσει και εμπνεύσει κόσμο παντού.
361. 1150625 19:11 - 19:16
     Πώς είναι δυνατόν
     να έχεις τέτοια ενέργεια,
362. 1155625 19:16 - 19:17
     τέτοια φλόγα για κάτι τέτοιο,
363. 1157292 19:17 - 19:20
     μιας και όλα αυτά είναι εξουθενωτικά.
364. 1160500 19:20 - 19:23
     Κάθε συνάντηση με πολλούς ανθρώπους
365. 1163042 19:23 - 19:25
     είναι σωματικά εξαντλητική.
366. 1165125 19:25 - 19:28
     Παρόλα αυτά, είσαι εδώ
     και το κάνεις ακόμα.
367. 1168167 19:28 - 19:30
     Πώς το καταφέρνεις αυτό, Τζέιν;
368. 1171042 19:31 - 19:36
     ΤΓ: Υποθέτω πως είμαι πεισματάρα
     και δεν μου αρέσει να τα παρατάω.

     ¶

369. 1176417 19:36 - 19:42
     Δεν θα αφήσω τους γενικούς διευθυντές
     μεγάλων εταιρειών
370. 1181708 19:42 - 19:43
     να καταστρέφουν τα δάση
371. 1183250 19:43 - 19:50
     ή τους πολιτικούς
     να ξηλώνουν προστασίες
372. 1189833 19:50 - 19:51
     παλαιότερων προέδρων.
373. 1191167 19:51 - 19:54
     Ξέρεις για ποιον μιλάω.
374. 1194000 19:54 - 19:56
     Θα συνεχίσω να αγωνίζομαι.
375. 1196167 19:56 - 20:00
     Είμαι παθιασμένη για την άγρια ζωή.
376. 1200292 20:00 - 20:03
     Για τον φυσικό κόσμο.
377. 1203000 20:03 - 20:07
     Λατρεύω τα δάση και με θλίβει
     να τα βλέπω να καταστρέφονται.
378. 1207458 20:07 - 20:10
     Νοιάζομαι ένθερμα για τα παιδιά.
379. 1210375 20:10 - 20:12
     Τους κλέβουμε το μέλλον.
380. 1212458 20:12 - 20:14
     Δεν πρόκειται να τα παρατήσω.
381. 1214208 20:14 - 20:19
     Είμαι ευλογημένη με καλά γονίδια,
     αυτό είναι ένα δώρο,
382. 1219167 20:19 - 20:23
     και ένα ακόμη που ανακάλυψα ότι διαθέτω
383. 1222792 20:23 - 20:24
     είναι η επικοινωνία,
384. 1224250 20:24 - 20:27
     είτε γραπτή είτε προφορική.
385. 1226917 20:27 - 20:29
     Έτσι λοιπόν,
386. 1229000 20:29 - 20:32
     μπορεί όλα αυτά να μη λειτουργούσαν.
387. 1231917 20:32 - 20:35
     Κι όμως, κάθε φορά σε ομιλίες μου
388. 1235042 20:35 - 20:36
     έρχονται και μου λένε:
389. 1236417 20:36 - 20:39
     «Τα είχα παρατήσει,
     αλλά μου δώσατε κίνητρο.
390. 1238792 20:39 - 20:41
     Υπόσχομαι ότι θα βοηθήσω».
391. 1241083 20:41 - 20:46
     Το πρόγραμμα νέων «Roots and Shoots»
     τρέχει πλέον σε 65 χώρες
392. 1246000 20:46 - 20:48
     και εξελίσσεται γρήγορα.
393. 1247583 20:48 - 20:49
     Άτομα κάθε ηλικίας
394. 1248875 20:49 - 20:52
     επιλέγουν πρότζεκτ βοηθώντας
     ανθρώπους, ζώα, το περιβάλλον.
395. 1252042 20:52 - 20:55
     Σηκώνουν τα μανίκια τους και ενεργούν.
396. 1254667 20:55 - 20:58
     Σε κοιτάνε με λαμπερά μάτια
397. 1257833 20:58 - 21:00
     θέλοντας να πουν στην Δρ. Τζέιν τι έκαναν
398. 1260333 21:00 - 21:02
     για να κάνουν τον κόσμο καλύτερο.
399. 1262125 21:02 - 21:04
     Πώς θα μπορούσα να τους απογοητεύσω;
400. 1263958 21:04 - 21:07
     ΚΑ: Βλέποντας το μέλλον του πλανήτη

     ¶

401. 1267250 21:07 - 21:09
     τι σε ανησυχεί περισσότερο;
402. 1268917 21:09 - 21:12
     Τι σε φοβίζει για την τωρινή κατάσταση;
403. 1273750 21:14 - 21:19
     ΤΓ: Νομίζω ότι έχουμε
     μικρό χρονικό περιθώριο

     ¶

404. 1279125 21:19 - 21:23
     για να ξεκινήσουμε έστω
     να επουλώσουμε μερικές πληγές
405. 1282667 21:23 - 21:26
     και να μειώσουμε την κλιματική αλλαγή.
406. 1285750 21:26 - 21:28
     Το περιθώριο τελειώνει
407. 1287750 21:28 - 21:33
     και είδαμε τι συνέβη γύρω μας
     στη διάρκεια της απαγόρευσης κυκλοφορίας
408. 1292958 21:33 - 21:35
     εξαιτίας της COVID-19:
409. 1295042 21:35 - 21:37
     καθαρός ουρανός πάνω από πόλεις,
410. 1297250 21:37 - 21:41
     άνθρωποι ανέπνευσαν
     καθαρό αέρα για πρώτη φορά
411. 1301125 21:41 - 21:44
     και είδαν τον ξάστερο ουρανό,
412. 1304083 21:44 - 21:47
     κάτι που δεν συνέβη πριν.
413. 1306708 21:47 - 21:49
     Ξέρεις,
414. 1309083 21:49 - 21:52
     αυτό που με ανησυχεί παραπάνω
415. 1312167 21:52 - 21:55
     είναι πώς να κάνουμε αρκετούς ανθρώπους,
416. 1315500 21:56 - 21:58
     παρόλο που καταλαβαίνουν,
417. 1317810 21:58 - 22:00
     να λάβουν δράση.
418. 1320458 22:00 - 22:06
     ΚΑ: Το National Geographic μόλις
     κυκλοφόρησε μια ταινία σχετικά με σένα,

     ¶

419. 1326208 22:06 - 22:10
     τονίζοντας τη δουλειά σου
     τις τελευταίες έξι δεκαετίες.
420. 1329792 22:10 - 22:13
     Ο τίτλος του είναι:
     «Τζέιν Γκούντολ: Η Ελπίδα».
421. 1334042 22:14 - 22:16
     Ποια είναι αυτή η ελπίδα, Τζέιν;
422. 1336042 22:16 - 22:17
     Η μεγαλύτερή μου ελπίδα

     ¶

423. 1337333 22:17 - 22:19
     είναι όλοι αυτοί οι νέοι άνθρωποι.
424. 1339417 22:19 - 22:22
     Στην Κίνα, μερικοί λένε:
425. 1342000 22:22 - 22:24
     «Φυσικά και νοιάζομαι για το περιβάλλον,
426. 1344143 22:24 - 22:27
     συμμετείχα στο "Roots and Shoots"
     στο δημοτικό σχολείο».
427. 1346778 22:27 - 22:30
     Το «Roots and Shoots» επιμένει στις αξίες
428. 1349792 22:30 - 22:35
     και ενθουσιάζονται τόσο πολύ,
     αφού γνωρίσουν τα προβλήματα
429. 1354625 22:35 - 22:36
     και λάβουν δράση.
430. 1356500 22:36 - 22:41
     Καθαρίζουν ποτάμια απομακρύνοντας
     τα ξενικά είδη με σεβασμό.
431. 1361958 22:42 - 22:44
     Ακόμη, έχουν τόσες πολλές ιδέες.
432. 1363708 22:44 - 22:48
     Έχουμε μοναδική νοημοσύνη.
433. 1368417 22:48 - 22:52
     Τη χρησιμοποιούμε,
     για να αναπτύξουμε τεχνολογίες
434. 1372500 22:52 - 22:55
     που θα μας βοηθήσουν
     να ζήσουμε με μεγαλύτερη αρμονία.
435. 1375375 22:55 - 22:57
     Στις προσωπικές μας ζωές,
436. 1377000 22:57 - 23:01
     ας σκεφτούμε τις συνέπειες
     των καθημερινών ενεργειών μας.
437. 1381125 23:01 - 23:03
     Τι αγοράζουμε, από που προέρχονται,
438. 1383250 23:03 - 23:05
     πώς παράγονται;
439. 1384833 23:05 - 23:08
     Βλάπτουν το περιβάλλον, κακοποιήθηκαν ζώα;
440. 1387792 23:08 - 23:10
     Είναι φθηνά εξαιτίας
     της παιδικής εργασίας;
441. 1390167 23:10 - 23:12
     Ας κάνουμε ηθικές επιλογές,
442. 1392042 23:12 - 23:16
     πράγμα απίθανο αν ζει κανείς
     σε συνθήκες φτώχειας.
443. 1395583 23:16 - 23:18
     Τέλος, υπάρχει αυτό το απτόητο πνεύμα
444. 1398292 23:18 - 23:21
     όλων αυτών που αντιμετωπίζουν
     αυτό που μοιάζει αδύνατο
445. 1400917 23:21 - 23:23
     και δεν το βάζουν κάτω.
446. 1403375 23:23 - 23:26
     Δεν μπορείς να τα παρατήσεις,
     όταν έχεις τέτοιους ανθρώπους.
447. 1406500 23:26 - 23:29
     Βέβαια, υπάρχουν πράγματα
     πέρα από τις δυνάμεις μου.
448. 1409042 23:29 - 23:32
     Δεν μπορώ να καταπολεμήσω τη διαφθορά.
449. 1412833 23:33 - 23:37
     Ούτε στρατιωτικά καθεστώτα και δικτάτορες.
450. 1418625 23:39 - 23:40
     Κάνω μόνο αυτό που μπορώ
451. 1420500 23:40 - 23:44
     και αν όλοι κάνουμε το καθήκον μας,
452. 1423917 23:44 - 23:48
     τότε σίγουρα θα βγούμε νικητές.
453. 1427833 23:48 - 23:49
     ΚΑ: Τελευταία ερώτηση, Τζέιν.

     ¶

454. 1429250 23:49 - 23:52
     Αν υπήρχε μια ιδέα, μια σκέψη,
455. 1431583 23:52 - 23:56
     έναν σπόρο που θα μπορούσες να σπείρεις
     στο μυαλό όλων των θεατών μας,
456. 1436333 23:56 - 23:58
     ποιος θα ήταν αυτός;
457. 1438208 23:58 - 24:02
     ΤΓ: Κάθε μέρα που ζεις,

     ¶

458. 1442375 24:02 - 24:05
     αφήνεις έναν αντίκτυπο στον πλανήτη.
459. 1444750 24:05 - 24:07
     Αυτό είναι αναπόφευκτο.
460. 1447042 24:07 - 24:11
     Εκτός και αν ζεις
     σε συνθήκες ακραίας φτώχειας,
461. 1450625 24:11 - 24:14
     μπορείς να επιλέξεις
     τι είδους αντίκτυπο αφήνεις.
462. 1453875 24:14 - 24:16
     Ακόμα και τότε, έχεις επιλογή.
463. 1455833 24:16 - 24:20
     Απλά, όταν είμαστε πιο ευκατάστατοι,
     έχουμε καλύτερες επιλογές.
464. 1459750 24:20 - 24:23
     Εάν όλοι επιλέξουμε ηθικά,
465. 1462667 24:23 - 24:26
     τότε πλησιάζουμε έναν κόσμο,
466. 1465833 24:26 - 24:31
     ο οποίος δεν θα είναι τόσο επικίνδυνος
     για τα δισέγγονά μας.
467. 1470917 24:31 - 24:36
     Μας αφορά όλους.
468. 1475708 24:36 - 24:39
     Πολλοί έχουν επίγνωση τι συμβαίνει,
469. 1478708 24:39 - 24:41
     αλλά αισθάνονται ανίκανοι και αβοήθητοι.
470. 1481500 24:42 - 24:44
     Καταλήγουν, λοιπόν, να είναι απαθείς.
471. 1484083 24:44 - 24:47
     Η απάθεια είναι πολύ επικίνδυνη.
472. 1487750 24:48 - 24:50
     ΚΑ: Δρ. Τζέιν Γκούντολ, ουάου.

     ¶

473. 1489958 24:50 - 24:54
     Θέλω να σε ευχαριστήσω για την πορεία σου,
474. 1493958 24:54 - 24:56
     για το έργο σου
475. 1496000 24:56 - 24:58
     και για τον χρόνο που περάσαμε μαζί.
476. 1497882 24:58 - 24:59
     Σε ευχαριστώ.

     ¶

477. 1499292 24:59 - 25:01
     ΤΓ: Ευχαριστώ.

     ¶