Return to Video

Ömre bedel bir danstan dile gelenler

  • 0:03 - 0:05
    Wade in the Water
    Sanatçı: Ella Jenkins
  • 0:05 - 0:09
    Dalın suya
  • 0:09 - 0:12
    Dalın suya, çocuklar
  • 0:12 - 0:15
    Dalın suya
  • 0:16 - 0:18
    Tanrı suları bulandıracak
  • 0:18 - 0:22
    Hadi, durmayın dalın suya
  • 0:23 - 0:26
    Dalın suya, çocuklar
  • 0:26 - 0:30
    Dalın suya
  • 0:30 - 0:33
    Tanrı suları bulandıracak
  • 0:33 - 0:37
    Beyazlar içindeki şu adama bakın
  • 0:37 - 0:40
    Tanrı suları bulandıracak
  • 0:40 - 0:44
    Yahudi'ye benziyor adam
  • 0:44 - 0:47
    Tanrı suları bulandıracak
  • 0:47 - 0:50
    Dalın suya
  • 0:51 - 0:54
    Dalın suya, çocuklar
  • 0:54 - 0:57
    Dalın suya
  • 0:58 - 1:01
    Tanrı suları bulandıracak
  • 1:02 - 1:05
    Kırmızılar içindeki şu adama bakın
  • 1:05 - 1:08
    Tanrı suları bulandıracak
  • 1:08 - 1:12
    Musa'nın önderlik ettiği adama benziyor
  • 1:12 - 1:15
    Tanrı suları bulandıracak
  • 1:15 - 1:18
    Dalın suya
  • 1:19 - 1:22
    Dalın suya, çocuklar
  • 1:22 - 1:25
    Dalın suya
  • 1:26 - 1:29
    Tanrı suları bulandıracak
  • 1:29 - 1:32
    Danyal'ı göndermedi mi Rabbim?
  • 1:33 - 1:36
    Danyal, Danyal
  • 1:36 - 1:40
    Danyal'ı göndermedi mi Rabbim?
  • 1:40 - 1:43
    Neden bir başkası değil?
  • 1:43 - 1:47
    Danyal'ı göndermedi mi Rabbim?
  • 1:47 - 1:50
    Danyal, Danyal
  • 1:50 - 1:53
    Danyal'ı göndermedi mi Rabbim?
  • 1:54 - 1:57
    Neden bir başkası değil?
  • 1:58 - 2:00
    Adam nehre indi
  • 2:01 - 2:04
    Adam nehre indi
  • 2:05 - 2:07
    Adam nehre indi
  • 2:08 - 2:11
    Dua etmeye nehre indi
  • 2:12 - 2:15
    Adam nehre indi
  • 2:15 - 2:18
    Adam nehre indi
  • 2:19 - 2:22
    Adam nehre indi
  • 2:22 - 2:25
    Günahlarından arınsın diye
  • 2:26 - 2:29
    Yıkandı tüm gün, tüm gece
  • 2:29 - 2:32
    Elleri acıyana kadar yıkandı
  • 2:33 - 2:36
    Yıkandı tüm gün, tüm gece
  • 2:36 - 2:39
    Kalmadı tek bir yeri yıkanmadan
  • 2:40 - 2:44
    Adam nehre indi
  • 2:44 - 2:46
    Adam nehre indi
  • 2:47 - 2:50
    Adam nehre indi
  • 2:50 - 2:52
    (Müzik kesilir)
  • 2:54 - 3:00
    (Alkışlar)
  • 3:07 - 3:11
    (Juliet Blake konuşur)
    Şimdi, konuğumuzu içtenlikle karşılayalım.
  • 3:11 - 3:16
    Alvin Ailey Amerikan Dans Tiyatrosu'nun
    emekli sanat yönetmeni,
  • 3:16 - 3:17
    Judith Jamison.
  • 3:17 - 3:21
    (Alkışlar)
  • 3:24 - 3:26
    Juidth Jamison: Teşekkürler.
  • 3:26 - 3:27
    Nasılsınız?
  • 3:27 - 3:28
    (Seyirciler bağırır)
  • 3:29 - 3:31
    JJ: Fark ettiniz mi,
    daha şimdi kilisedeydiniz?
  • 3:31 - 3:32
    (Kahkahalar)
  • 3:32 - 3:33
    Az önce vaftiz izlediniz.
  • 3:34 - 3:35
    Öyle değil mi?
  • 3:36 - 3:39
    Alvin Ailey'nin yarattığı
    harikadan bir parçaydı.
  • 3:39 - 3:43
    1960'taki eseri "Revelations."
  • 3:43 - 3:47
    Bu başyapıtın koreografisini
    oluşturduğunda 29 yaşındaydı.
  • 3:47 - 3:49
    Dünya onunla dans etti,
    mesajı tüm evrene ulaştı
  • 3:49 - 3:55
    çünkü Ailey hepimizin içindeki
    insanlığı anlamıştı.
  • 3:55 - 3:58
    "Revelations" bu hayatta hepimizin
    çıktığı bir yolculuğun yansıması.
  • 3:58 - 4:02
    Zaferle sonlandığını umduğum yolculuklar.
  • 4:02 - 4:04
    Bu Alvin Ailey'nin sihriydi.
  • 4:05 - 4:07
    Seyircilerin içinde sizi görürdü,
  • 4:07 - 4:09
    beni de görürdü, dansçı beni.
  • 4:09 - 4:11
    Aramızdaki bağı görürdü.
  • 4:11 - 4:14
    İşte bizi birbirimize bağlayan
    yapıtları böyle yarattı.
  • 4:14 - 4:17
    Hissediyordunuz,
    anlattığı sizin hikâyenizdi;
  • 4:17 - 4:21
    ben de kendi hikâyemi
    sergilediğimi hissediyordum.
  • 4:22 - 4:24
    Dans etmeye altı yaşımda başladım.
  • 4:24 - 4:25
    Philadelphia'da.
  • 4:26 - 4:27
    Cılızdım...
  • 4:28 - 4:30
    (Kahkahalar)
  • 4:31 - 4:33
    Bitter çikolata
  • 4:33 - 4:36
    ve bacakları koltuk altlarına
    gelen bir çocuk.
  • 4:37 - 4:40
    İlk performansım
    Judimar Dans Okulu'ndaydı.
  • 4:41 - 4:45
    Üzerimde damalı kırmızı bir tişört,
  • 4:45 - 4:48
    kalın bir tulum pantolon
    ve pembe bale ayakkabıları.
  • 4:48 - 4:53
    "I'm an Old Cowhand from the Rio Grande"
    şarkısıyla dans ediyorduk.
  • 4:53 - 4:56
    Her dakikasına bayılmıştım,
  • 4:56 - 4:59
    ciddi ciddi her dakikasına.
  • 4:59 - 5:01
    Alkışı duyduğum o an yok mu,
  • 5:01 - 5:04
    işte tam orada,
    altı yaşındaki ben şöyle dedi:
  • 5:04 - 5:05
    "Bu banaydı."
  • 5:05 - 5:06
    (Kahkahalar)
  • 5:07 - 5:10
    Altı yaşınızda hayatım boyunca
    bu işi yapacağım diye düşünmüyorsunuz
  • 5:10 - 5:12
    ama o an için mükemmeldi.
  • 5:12 - 5:15
    Üniversitede de öncesinde de
    dans hep vardı.
  • 5:15 - 5:19
    Yine de gerçekten bunu istediğimi
    halen anlayamamıştım.
  • 5:19 - 5:23
    Bir seçmeye gitmiştim
    ve hayatımdaki tek seçme bu oldu.
  • 5:23 - 5:25
    Onda da rezildim.
  • 5:25 - 5:27
    Gitmeme izin verdiklerinde,
  • 5:27 - 5:29
    onların "Çok teşekkür ederiz" lafını,
  • 5:29 - 5:31
    aslında kalmamı istedikleri
    şeklinde anlamıştım.
  • 5:32 - 5:34
    (Kahkahalar)
  • 5:35 - 5:37
    Koşarak merdivenleri çıktım,
  • 5:37 - 5:38
    basamaklarda oturan bir adam vardı
  • 5:38 - 5:42
    ama onu nerdeyse fark etmedim bile.
  • 5:42 - 5:43
    Gözlemcilerden biriydi.
  • 5:43 - 5:44
    Üç gün sonra beni arayıp
  • 5:44 - 5:48
    Alvin Amerikan Dans Tiyatrosu'na
    katılmak ister misin, dedi.
  • 5:48 - 5:51
    İşte böyle oldu arkadaşlar, böyle.
  • 5:51 - 5:54
    Ne dram ne travma.
  • 5:54 - 5:55
    (Alkışlar)
  • 5:56 - 5:57
    On beş yıl bu toplulukla dans ettim,
  • 5:57 - 6:02
    Yirmi bir yıl gibi bir süre de
    sanat yönetmenliğini yaptım.
  • 6:02 - 6:04
    40'lı ve 70'li yıllar arasında
  • 6:04 - 6:07
    hem siyahi hem Afrika Amerika kökenli
    hem de dansçıysanız
  • 6:07 - 6:09
    söyleyecek çok sözünüz oluyordu.
  • 6:09 - 6:11
    Çünkü ne sesiniz tamamen duyulur
  • 6:11 - 6:16
    ne de aslında olduğunuz kişi gösterilirdi.
  • 6:16 - 6:18
    Sivil Haklar Hareketi'nin tam ortasında,
  • 6:18 - 6:21
    Alvin Ailey bizlerin kim olduğu hakkındaki
  • 6:21 - 6:25
    gerçekliği gösterme cesaretine sahipti.
  • 6:25 - 6:27
    Yaratıcılığımız, güzelliğimiz,
  • 6:27 - 6:29
    zekâmız, yeteneklerimizle birlikte
  • 6:29 - 6:33
    Amerikan kültürünün geniş çeşitliliğinin
    ayrılmaz bir parçası olduğumuz gerçeği.
  • 6:34 - 6:38
    Kutsal sözümüzü hiç unutmadık:
  • 6:38 - 6:43
    seyircimizi eğitmek, ağırlamak
    ve neşelendirmek.
  • 6:43 - 6:47
    Ailey dansın insanlardan geldiğine inandı.
  • 6:47 - 6:50
    Yine insanlara geri verilmeliydi.
  • 6:50 - 6:52
    Seyirciden kopuk dans etmedik.
  • 6:52 - 6:55
    İnsanlara hizmet görevimizdi.
  • 6:55 - 6:57
    Şimdilerde buna "ulaşmak" diyoruz
  • 6:57 - 7:01
    ama biz bir parçamızla
    hep böyleydik, hâlâ da böyleyiz,
  • 7:01 - 7:04
    60 yıl sonra bugün bile.
  • 7:04 - 7:08
    Seyircimizi içimize almak,
  • 7:08 - 7:11
    her zaman topluluğumuzun
    önemli bir parçası oldu.
  • 7:11 - 7:14
    Kimin için dans ediyoruz diye
    sormaz mıyız kendimize?
  • 7:14 - 7:19
    Seyircimize insan olmanın
    anlamını göstermezsek,
  • 7:19 - 7:24
    onlarla bir olmazsak
    dansımızın ne anlamı kalır.
  • 7:25 - 7:29
    Dans topluluğumuz yaptığımız işin,
    mirasımızın yansıması olduğunu bilmeliydi.
  • 7:29 - 7:32
    Bundan kendimizi daima sorumlu hissettik.
  • 7:32 - 7:33
    Sadece Amerika'da da değil,
  • 7:33 - 7:35
    dünyanın her yerinde bunu yapıyoruz.
  • 7:35 - 7:38
    Dünyada en fazla turneye çıkan
    dans topluluğuyuz.
  • 7:40 - 7:43
    Nelson Mandela serbest bırakıldığında
  • 7:43 - 7:47
    Güney Afrika'ya gitme vakti dedim.
  • 7:47 - 7:49
    Böyle böyle "ulaştık" seyirciye.
  • 7:50 - 7:53
    Johannesburg şehrindeki Soweto'ya gittik,
  • 7:53 - 7:56
    yolumuzu gerçekten sıkıntıda olan
    pek çok başka yerden geçirdik.
  • 7:57 - 7:59
    Güney Afrika'dayken fark ettim ki
  • 7:59 - 8:02
    "Anne Afrika'nın kucağındayız;
  • 8:02 - 8:05
    bu insanlara nasıl dans edildiğini
    öğretmeye mi çalışıyoruz yani?"
  • 8:05 - 8:06
    (Kahkalar)
  • 8:06 - 8:10
    Ama onların asıl ilgisini çeken
    bizim Afrikan Amerikalılar olmamız
  • 8:10 - 8:14
    ve 400 yıldan bu yana
    ektiğimiz kültürdü.
  • 8:15 - 8:17
    Birçok kez dünyayı gezdik,
  • 8:17 - 8:20
    Avrupa, Güney Amerika ya da Asya,
  • 8:20 - 8:21
    neresi olduğu hiç fark etmez
  • 8:21 - 8:24
    her yerde heyecanla, coşkuyla karşılandık.
  • 8:24 - 8:26
    Heyecanlı ve coşkulu bir haliniz var.
  • 8:27 - 8:29
    Kimi zamanda gözlerde yaşlar;
  • 8:29 - 8:34
    bu sözsüz iletişimin gerçekten
    karşı tarafa geçtiğinin ispatı.
  • 8:34 - 8:38
    Bu herkesi kucakladığımız için böyle.
  • 8:39 - 8:45
    60'lı ve 70'li yıllarda olanları
    Alvin'in bize anlatmasına gerek yoktu
  • 8:45 - 8:49
    çünkü bu işi neden yaptığı ortadaydı.
  • 8:49 - 8:52
    O zamanların gerçekliğini iyi tanıyor
  • 8:52 - 8:56
    ve onu dansla sergilemekten çekinmiyordu.
  • 8:56 - 9:00
    Duygularına ve duygularımıza
    tek tek dokunurdu.
  • 9:00 - 9:06
    Öfke, mutluluk, keder deyin
    arada kalmış bir duygu deyin,
  • 9:06 - 9:07
    her halimizden anlardı.
  • 9:08 - 9:11
    Geçmişimizi eline aldı
    ve onu etkileyici bir dansa çevirdi.
  • 9:11 - 9:14
    Alvin ve ben aynı kuşaktandık.
  • 9:15 - 9:17
    Öyle fazla konuşmamıza gerek yoktu
  • 9:17 - 9:21
    çünkü ortak sorumluluklarımızı
    dile getirmeden de anlardık.
  • 9:21 - 9:26
    1989'da aramızdan ayrılmadan önce
    dans topluluğunu devralmamı istediğinde
  • 9:26 - 9:29
    mirası sürdürmeye hazırdım.
  • 9:29 - 9:32
    Alvin ve ben aynı ağacın parçalarıydık.
  • 9:32 - 9:35
    Alvin, kökleri ve gövdesi,
  • 9:36 - 9:37
    bizler ise dalları.
  • 9:37 - 9:39
    Ben onun ilham kaynağıydım.
  • 9:40 - 9:42
    Hepimiz onun ilham kaynağıydık.
  • 9:45 - 9:48
    "Cry" balesi.
  • 9:48 - 9:52
    İzleyenleriniz vardır belki
    ki bir parçasını şimdi seyredeceksiniz.
  • 9:52 - 9:54
    "Cry" için ilham bendim
  • 9:54 - 9:58
    ve Alvin onu tüm siyahi kadınlara
    ama özellikle annelerimize adadı.
  • 9:59 - 10:01
    Alvin'le stüdyoya girdiğimizde
  • 10:01 - 10:05
    "Ben burada ölümsüz bir eser yaratıyorum"
    diye düşünmüyordu tabii.
  • 10:05 - 10:07
    Böyle yapan bir sanatçı tanıyor musunuz?
  • 10:07 - 10:10
    Stüdyoya girdiğinizde
  • 10:10 - 10:12
    tek bir şey vardır yarattığınız;
  • 10:12 - 10:16
    kalbinizden ve ruhunuzdan
    kopup gelen o parça.
  • 10:16 - 10:20
    Bu duyguyu dansçınıza da
    geçirebileceğinize güvenirsiniz.
  • 10:20 - 10:23
    Prova alanı kutsal bir yerdir,
  • 10:23 - 10:25
    öyle davetsizleri kabul etmez
  • 10:25 - 10:28
    çünkü orada ruhunuzun
    kelimeleriyle konuşursunuz.
  • 10:29 - 10:31
    Bir tekniğiniz de olmalı tabii,
  • 10:31 - 10:32
    yoksa nasıl dans edeceksiniz?
  • 10:32 - 10:33
    (Kahkalar)
  • 10:33 - 10:37
    "Cry"a kendi Alvin'i getirdi,
    ona benim Judy'imi taşıdı.
  • 10:37 - 10:39
    Ben sadece adımları attım.
  • 10:39 - 10:42
    Annesinin doğum gününü
    bu hediyeyle kutladı
  • 10:42 - 10:45
    çünkü ona elle tutabileceği
    bir armağan verme şansı yoktu.
  • 10:45 - 10:47
    "Cry"ı ilk kez sahnelediğimde
  • 10:47 - 10:49
    hem fiziksel hem duygusal olarak tükendim.
  • 10:49 - 10:53
    Eseri baştan sona da
    sahnelememiştim henüz.
  • 10:53 - 10:56
    Bale 16 dakika sürüyor.
  • 10:58 - 11:01
    Atlantik'e gidiş yolculuğunda
  • 11:01 - 11:04
    cehennemi görüp oradan geri gelmiş
    mağrur bir kadın anlatılıyor.
  • 11:06 - 11:08
    Kadın yorgun,
  • 11:08 - 11:09
    kadın bir kraliçe,
  • 11:09 - 11:13
    zafer kazanmış olarak
    izleyeceğiniz bir kraliçe.
  • 11:13 - 11:14
    O başardı.
  • 11:14 - 11:20
    Sahnede attığı o son adımla da
  • 11:20 - 11:23
    kötü olan ne varsa hepsini yeniyor.
  • 11:23 - 11:25
    Muazzam bir kuvvet sergiliyor.
  • 11:27 - 11:31
    O son adımıyla toprağa batıyor,
  • 11:32 - 11:35
    sonra göğe erişiyor
  • 11:37 - 11:40
    yeniden yolculuğa çıkmak için
    kendine yer açıyor çünkü.
  • 11:42 - 11:46
    "Cry"ı oynadığımda 1971 yılıydı,
  • 11:46 - 11:50
    bugün hâlâ kendimize yer açıyoruz.
  • 11:51 - 11:53
    Gitmeden önce sizlere
    son bir şey söyleyeceğim.
  • 11:53 - 11:58
    Biz yirmi birinci yüzyılda hâlâ
    medeni haklar için mücadele ediyoruz.
  • 11:58 - 12:00
    Tek bir gün yok ki
  • 12:00 - 12:05
    süregiden bu mücadele
    gözlerimiz önüne serilmesin.
  • 12:05 - 12:11
    İnsanlığımızı dans sayesinde daha yüce
    yaşayabileceğimize inanıyorum,
  • 12:12 - 12:13
    sözcükleri aşan bir yaşantı bu.
  • 12:13 - 12:18
    Dans salonunda,
    o karanlıkta oturup
  • 12:19 - 12:23
    sadece size özel bir anı yaşarsınız.
  • 12:23 - 12:27
    Duvarlarınız kalmaz,
    yanlış anlaşıldığınızı hissetmezsiniz.
  • 12:27 - 12:29
    Kucağınız açılır,
  • 12:30 - 12:32
    yaşadığınızı duyarsınız.
  • 12:32 - 12:33
    Ve büyülenmiş hissedersiniz.
  • 12:34 - 12:36
    Umarız ki öyledir.
  • 12:36 - 12:37
    Teşekkür ederim.
  • 12:38 - 12:45
    (Alkışlar)
  • 12:45 - 12:48
    Right on. Be free.
    Sanatçı: East Harlem
  • 13:00 - 13:03
    Kuzey yelinin estiği yere gitsem
  • 13:07 - 13:11
    Şahinin bildiğini bilsem
  • 13:16 - 13:19
    Yaban ördeğinin göçtüğü yere gitsem
  • 13:23 - 13:28
    Uçun kuşlar, uçun kuşlar, daha yükseğe
  • 13:37 - 13:40
    Bulutlar olsun odamın tavanı
  • 13:44 - 13:48
    Çalıdan çırpıdan olsun yatağım
  • 13:52 - 13:56
    Ölene kadar canlıyım, capcanlıyım
  • 14:00 - 14:05
    Anne, anne, anne
    Kurtarsana yavrunu
  • 14:08 - 14:12
    Durma, kır zinciri
  • 14:13 - 14:16
    Durma, kır zinciri
  • 14:17 - 14:20
    Durma, kır zinciri
  • 14:21 - 14:23
    Çalıdan çırpıdan olsun yatağım
  • 14:23 - 14:25
    Durma
  • 14:25 - 14:27
    Bulutlar olsun odamın tavanı
  • 14:27 - 14:29
    Kır zinciri
  • 14:29 - 14:31
    Korkacak zaman değil şimdi
  • 14:33 - 14:38
    Anne, anne, anne
    Kurtarsana yavrunu
  • 14:38 - 14:44
    (Müzik)
  • 15:07 - 15:10
    Çalıdan çırpıdan olsun yatağım
  • 15:10 - 15:11
    Durma
  • 15:11 - 15:14
    Bulutlar olsun odamın tavanı
  • 15:14 - 15:15
    Kır zinciri
  • 15:15 - 15:17
    Korkacak zaman değil şimdi
  • 15:19 - 15:22
    Anne kurtarsana yavrunu
  • 15:24 - 15:27
    Bir gökkuşağı görsem gökte
  • 15:30 - 15:34
    Bulutlar oyalanmasa ya gökte
  • 15:39 - 15:44
    O zaman hafifler yüküm biraz
  • 15:46 - 15:51
    Ah Rab, Ah Rab
    Nerede olacağım kim bilir yarın gece?
  • 15:55 - 15:57
    Durma
  • 15:57 - 15:59
    Kır zinciri
  • 16:00 - 16:03
    Durma, kır zinciri
  • 16:04 - 16:07
    Durma, kır zinciri
  • 16:07 - 16:11
    Durma, kır zinciri
  • 16:11 - 16:15
    Durma, kır zinciri
  • 16:15 - 16:18
    Durma, kır zinciri
  • 16:19 - 16:22
    Durma, kır zinciri
  • 16:23 - 16:25
    (Müzik kesilir)
  • 16:26 - 16:31
    (Alkışlar)
  • 16:31 - 16:35
    (Tezahürat)
  • 16:35 - 16:41
    (Alkışlar)
  • 16:41 - 16:45
    (Tezahürat)
  • 16:45 - 16:51
    (Alkışlar)
Title:
Ömre bedel bir danstan dile gelenler
Speaker:
Judith Jamison ve Alvin Ailey Amerikan Dans Tiyatrosu
Description:

Alvin Ailey Amerikan Dans Tiyatrosu'nun emekli sanat yönetmeni Judith Jameson, "İnsanlığımızı dans sayesinde daha yüce yaşayabileceğimize inanıyorum, sözcükleri aşan bir yaşantı bu," diyor. Jamison, Alvin Ailey dans topluluğunun "Revelations" ve "Cry" adlı klasik eserlerinden parçaların da sergilendiği konuşmasında dansın yılmaz bir güçle geçmişi tüm dünyadaki seyircileri büyüleyen bir sanata dönüştürdüğünü anlatıyor.
(Performanslarını izlediğimiz dansçılar: Solomon Dumas, Samantha Figgins ve Constance Stamatiou)

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
17:05

Turkish subtitles

Revisions