Return to Video

Koronavirüs pandemisini nasıl kontrol altına alabiliriz?

  • 0:00 - 0:03
    [Koronavirüs pandemiğini
    nasıl kontrol edebiliriz?]
  • 0:03 - 0:05
    [Enfeksiyon hastalıkları uzmanı
    Adam Kucharski]
  • 0:06 - 0:09
    [Soru 1: Konu salgın olduğunda
    izolasyon ne anlama gelir?]
  • 0:09 - 0:13
    İzolasyon, mevcut vakalar
    ve onların temasta bulunduğu kişileri
  • 0:13 - 0:15
    kontrol altına almak için
    yapılan tüm çabalar demek.
  • 0:15 - 0:18
    Daha geniş bir popülasyonda
    kargaşa yaratmıyorsunuz,
  • 0:18 - 0:21
    gelen bir vaka var
    ve siz onları izole ediyorsunuz.
  • 0:21 - 0:23
    Temasa geçtikleri kişileri
    tespit ediyorsunuz,
  • 0:23 - 0:26
    potansiyel olarak
    kimler bu virüse maruz kaldı diye
  • 0:26 - 0:28
    ve sonra bu insanları da
    takip edebilirsiniz,
  • 0:28 - 0:32
    belki karantinaya alırsınız,
    böylece bulaşmanın önüne geçersiniz.
  • 0:32 - 0:34
    Çok odaklı, hedefli bir yöntem,
  • 0:34 - 0:37
    SARS konusunda çok işe yaradı.
  • 0:37 - 0:39
    Ama konu bu enfeksiyon olunca
  • 0:39 - 0:43
    bazı vakalar gözden kaçacak
    veya tespit edilemeyecek,
  • 0:43 - 0:46
    o yüzden risk altında olan
    çok büyük bir kitle hedeflemeniz lazım.
  • 0:46 - 0:49
    Filtreden birkaç vaka geçerse
    potansiyel bir salgın ortaya çıkar.
  • 0:50 - 0:53
    [Soru 2: İzolasyon yeterli olmazsa
    sıradaki süreç ne olur?]
  • 0:53 - 0:55
    Böyle bir durumda,
  • 0:55 - 0:58
    sosyal etkileşimlerimizde
    çok büyük değişiklikler olur.
  • 0:58 - 1:00
    Gereken şey
  • 1:00 - 1:02
    virüsün yayılmasına olanak verecek
  • 1:02 - 1:04
    her tür yakın temastan,
  • 1:04 - 1:07
    popülasyonda ortalama herkesin
  • 1:07 - 1:09
    bu etkileşimlerini azaltmaları gerekir,
  • 1:09 - 1:12
    kontrol altına almak için
    potansiyel olarak üçte ikisinin.
  • 1:12 - 1:15
    Bu, evden çalışarak yapılabilir,
  • 1:15 - 1:17
    hayat tarzını değiştirerek
  • 1:17 - 1:20
    ve kalabalık alanlara
    gidişlerimizi kısıtlayarak.
  • 1:21 - 1:24
    Tabii okulların kapanması gibi bu önlemler
  • 1:24 - 1:28
    sadece popülasyondaki sosyal
    karışmayı azaltmaya yönelik.
  • 1:28 - 1:32
    [Soru 3: İnsanların düşünmesi
    gereken riskler neler?]
  • 1:32 - 1:36
    Konu sadece elini sıktığınız kişi değil,
    o kişinin sonra kiminle el sıkışacağı.
  • 1:36 - 1:39
    Bence bu ikinci derece adımları
    hesaba katmalıyız,
  • 1:39 - 1:42
    düşük riskli genç grup arasında
    olduğunuzu düşünüyorsunuz
  • 1:43 - 1:48
    ama genellikle bundan çok kötü
    etkilecek birinden bir adım uzaktasınız.
  • 1:48 - 1:51
    Bence sosyal açıdan
    bunun gerçekten farkında olmalıyız
  • 1:51 - 1:54
    ve davranış değişikliği konusunda
    çok büyük bir adım olabilir
  • 1:54 - 1:58
    ama potansiyel olarak yüzleştiğimiz
    etkiyi azaltmak için öyle olması gerek.
  • 1:58 - 2:02
    [İnsanlar birbirinden
    ne kadar uzakta durmalı?]
  • 2:02 - 2:04
    Bunu tam olarak belirlemek çok zor
  • 2:04 - 2:08
    ama aklımızda tutmamız gereken şey
    bunun aerosol olduğuna
  • 2:08 - 2:11
    ve çok uzağa gidebildiğine dair
    pek fazla kanıt olmadığı.
  • 2:11 - 2:13
    Birinden birkaç metre uzakta durunca
  • 2:13 - 2:19
    virüs bir şekilde kapılacak diye
    bir şey olduğunu sanmıyorum.
  • 2:19 - 2:21
    Yakın etkileşimle bulaşıyor,
  • 2:21 - 2:27
    bu yüzden çoğu bulaşma
    yemeklerde ve yakın gruplarda oluyor.
  • 2:27 - 2:29
    Çünkü düşündüğünüzde
  • 2:29 - 2:32
    virüs bu şekilde dışarı çıkıyor
    ve yüzeylere bulaşıyor
  • 2:32 - 2:33
    ve oradan da ellerimize, yüzümüze,
  • 2:33 - 2:37
    asıl bu tür durumları daha çok
    düşünmemiz gerekiyor.
  • 2:38 - 2:42
    [Ülkeler ne tür koruyucu önlemler almalı?]
  • 2:42 - 2:44
    Sanırım herkes bunu anlamaya çalışıyor,
  • 2:44 - 2:46
    öncelikle neyin işe yaradığını.
  • 2:47 - 2:50
    Sadece son birkaç hafta içinde
  • 2:50 - 2:53
    bu tür geniş çağlı müdahalelerle
    bu şeyin kontrol edilebileceğine dair
  • 2:53 - 2:54
    bir mantık yürüttük.
  • 2:54 - 2:57
    Ama tabii tüm ülkeler
    Çin'in yaptığını yapamaz,
  • 2:57 - 2:58
    bu önlemlerden bazılarının
  • 2:58 - 3:03
    popülasyonlar üzerinde devasa sosyal,
    ekonomik ve psikolojik yükü oluyor.
  • 3:04 - 3:06
    Bir de zaman limiti var.
  • 3:06 - 3:08
    Çin'de bu süreyi altı hafta tuttular,
  • 3:08 - 3:10
    bunu başarmak zor.
  • 3:10 - 3:14
    Bu yüzden insanlardan ne isteyeceğimiz
    ve verilecek ödünleri düşünmemiz lazım.
  • 3:14 - 3:18
    Bu yükü gerçekten azaltmak için
    en büyük etkiyi neyin yapacağını.
  • 3:18 - 3:21
    [Daha fazla bilgi için: Centers
    for Disease Control and Prevention]
  • 3:21 - 3:23
    [Dünya Sağlık Örgütü]
Title:
Koronavirüs pandemisini nasıl kontrol altına alabiliriz?
Speaker:
Adam Kucharski
Description:

COVID-19 tehdidi sürerken enfeksiyon hastalıkları uzmanı Adam Kucharski, yeni tip coronavirüs hakkında beş önemli soruyu yanıtlıyor. Virüsün aktarımına ilişkin gerekli bakış açısıyla birlikte, hükûmetlerin nasıl tepki verdiğini, bu pandemiği sonlandırmak için sosyal davranışlarımızı ne ölçüde değiştirmemiz gerektiğini anlatıyor. (Bu video, Adam Kucharski ve TED'in başı Chris Anderson arasında yapılan 70 dakikalık röportajdan alınmıştır. Röportajın tamamı için go.ted.com/adamkucharski adresini ziyaret edin.)

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
03:37

Turkish subtitles

Revisions Compare revisions