E se puideses axudar a decidir como o o Goberno inviste os fondos públicos?

E se puideses axudar a decidir o destino dos fondos públicos na túa comunidade? Esa é a base dos orzamentos participativos, un proceso que une a poboación local e os gobernos para desenvolver solucións concretas a problemas reais dunha comunidade. Nesta inspiradora chamada á acción, a líder comunitaria Shari Davis mostra como os orzamentos participativos poden reforzar unha democracia, transformar os barrios e as cidades -- ó tempo que lle ofrecen a todo o mundo un lugar na mesa de negociacións. "Temos que abrir moito as portas dos concellos e das escolas para que a xente non poida evitar entrar", afirma.

Chámome Shari Davis

e para ser honesta

son funcionaria
en vías de rehabilitación.

E digo isto co máximo respecto
para quen traballa na función pública

e no cambio sistémico.

É difícil.

Pode resultar solitario.

O traballo pode semellar imposible.

Mais o goberno é a xente que se presenta.

De verdade, é a xente que se presenta

e cumpre o cometido da función pública:

servizo ó pobo,

democracia

e resolver os problemas da comunidade.

Hai 17 anos

paseei por primeira vez polo concello
como traballadora.

Esa acción reveloume algo.

Eu era un unicornio.

Non había moita xente
traballando naquel sitio

que se parecese a min.

E aínda así había xente traballando
para corrixir centos de anos

de desigualdade sistémica,

que esqueceu a uns e ignorou a outros.

Onde había unha promesa

tamén había un gran problema.

O deseño orixinal da democracia

tiña un defecto fatídico.

Só asentou as bases para o progreso
do home branco e rico.

Se es un home branco,
rico e intelixente,

entendes por que iso é un problema.

Deixamos moito talento fóra de xogo.

A nosa imaxinación moral está anémica.

A corrupción infesta os altos cargos.

Estamos ó bordo dunha apocalipse apática,

e iso non está ben.

Temos que abrir moito as portas

dos concellos e das escolas

para que a xente non poida evitar entrar.

Desfacernos dos obsoletos procesos
que van "de arriba a abaixo"

e que nos meteron nesta lea,

e comezar de novo,

con novas caras na mesa,

novas voces no grupo,

e debemos apreciar
os novos puntos de vista sempre.

Non por que estea ben facelo

--que o está--

senón porque é o único xeito
de prosperar xuntos.

E o mellor de todo

é que sei como facelo.

A resposta --ou máis ben unha resposta--,

son os orzamentos participativos.

Escoitastes ben.

Os orzamentos participativos,
ou "OP" para abreviar.

Os OP permiten que
a comunidade e o goberno

creen e desenvolvan en conxunto
propostas concretas

e voten os proxectos que atenden
problemas reais da comunidade.

Xa sei que a xente non monta unha festa

cando falo dos orzamentos públicos.

Pero os orzamentos participativos

van sobre a imaxinación radical colectiva.

Todos xogamos un papel nos OP,

e funcionan,

porque permiten que os membros
da comunidade elaboren solucións reais

a problemas reais

e proporcionan as infraestruturas
sobre as que construír goberno.

E, sendo sincera,

así vin funcionar unha democracia,
de verdade, por primeira vez.

Recórdoo coma se fose onte.

Foi no 2014 en Boston, Massachusetts,

e o alcalde Menino pediume

que puxese en marcha os primeiros OP
dirixidos á mocidade

financiados cun millón de dólares
de fondos públicos.

Non comezamos polos límites de gasto,
partidas orzamentarias,

follas de cálculo nin fórmulas.

Comezamos pola xente.

Queríamos asegurarnos
de que escoitabamos a todo o mundo.

Así que trouxemos xente nova

de barrios histórica
e tradicionalmente marxinalizados,

membros da comunidade queer

e mocidade ex-reclusa,

e xuntos, normalmente cunha pizza
e unha bebida sen azucre,

falabamos de como mellorar Boston.

E creamos un proceso que chamamos
"A Mocidade Lidera o Cambio".

Imaxinamos un Boston

no que a mocidade
tivese acceso á información

que necesita para prosperar.

No que estean seguros nas súas comunidades

e no que poder converter
os lugares públicos en espazos vivos

para toda a xente.

E iso é exactamente o que fixeron.

O primeiro ano,

a mocidade destinou 90.000 dólares
para mellorar o acceso á tecnoloxía

do alumnado dos institutos públicos,

e entregou ordenadores portátiles
ós institutos públicos de Boston,

para que o alumnado puidese prosperar
dentro e fóra das clases.

Destinaron 60.000 dólares
á creación de murais

que, literal e figuradamente,
iluminaron os espazos públicos.

E isto atendeu un problema
moito máis importante:

a mocidade era criminalizada
e atrapada no sistema xudicial

por poñer o seu arte nas paredes.

Esta solución ofreceulles un espazo seguro
para practicar a súa arte.

Destinaron 400.000 dólares
á renovación de parques,

para facelos máis accesibles
a todas as persoas e tipos de corpos

Agora ben, admito

que isto non saíu exactamente
como o tiñamos planeado.

Xusto antes de que comezásemos co parque,

descubrimos que estaba situado
nun xacemento arqueolóxico

e tivemos que deter a construción.

Pensei que rebentara os OP.

Pero grazas a que a cidade
estaba moi comprometida co proxecto

pasou algo ben distinto.

Invitaron á comunidade
a facer unha escavación,

protexeron o sitio,

atoparon obxectos,

ampliaron a historia de Boston

e logo procederon coa renovación.

Se isto non é reflexo
da imaxinación radical do goberno,

non sei que pode ser.

Algo tan simple

supón unha transformación para o pobo
e para as comunidades implicadas.

Vexo os membros da comunidade
moldeando o acceso ó transporte,

mellorando as súas escolas

e mesmo transformando
edificios gobernamentais,

para teren cabida eles mesmos.

Antes de termos OP,

podía ver xente coma min

que viña do mesmo sitio ca min

e entraba nos edificios do goberno
por unha nova iniciativa

ou por un novo grupo de traballo,

e víaos marchar case inmediatamente.

Algunhas veces non volvían aparecer.

Porque non se valoraba a súa experiencia.

Non os implicaban de verdade no proceso.

Mais os OP son diferentes.

Cando comezamos cos OP,

coñecín a líderes novos e incribles
por toda a cidade.

Un en concreto, unha estrela,
Malachi Hernández,

15 anos de idade,

veu a unha asemblea comunitaria

--vergoñento, curioso, algo reservado.

Quedou con nós

e converteuse nun dos mozos
ó liderado do proxecto.

Avancemos un par de anos,

Malachi foi o primeiro da súa familia
en ir á universidade.

Hai un par de semanas,

foi o primeiro da súa familia
en graduarse.

Malachi acudiu varias veces

á Casa Blanca de Obama

como membro da iniciativa
"Gardián do meu Irmán".

O Presidente Obama mesmo
cita a Malachi nas súas intervencións.

É certo, podes buscalo.

Malachi comprometeuse,
e segue comprometido,

e está a cambiar a nosa percepción
do liderado comunitario

e do seu potencial.

Ou a miña amiga Maria Hadden,

implicada no primeiro proceso
de OP en Chicago.

Que se converteu en membro fundador

do comité de proxecto dos OP,

converteuse co tempo en axente,

e despois desbancou
a un cargo de 28 anos de antigüidade

e converteuse na primeira concelleira
negra e queer

na historia de Chicago.

Iso é implicación real.

Iso é que te tomen en serio.

É ampliar e desenvolver
o liderado comunitario.

É cambiar o sistema.

E non pasa só nos Estados Unidos.

Despois de comezar hai 30 anos en Brasil,

os OP chegaron a máis de 7.000 cidades
por todo o mundo.

En París, Francia,

a alcaldía destina o 5% dos seus fondos,

máis de 100 millóns de euros,

para que os membros da comunidade
decidan como mellorar a súa cidade.

Mundialmente, os OP axudaron
a mellorar a sanidade pública,

reducir a corrupción

e aumentar a confianza no goberno.

Coñecemos os desafíos da sociedade actual.

Como pretendemos que a xente
estea motivada,

que participen nas eleccións

cando non confían en que o goberno
é da xente e para a xente?

Coido que aínda non experimentamos

a verdadeira democracia participativa

nestes Estados Unidos.

Mais a democracia
é un elemento vivo e palpitante.

É o noso dereito de nacemento.

É hora de que renovemos a confianza,
e non vai ser algo doado.

Debemos construír novos modos de pensar,

de falar, de traballar,
de soñar, de planificar

no seu lugar.

Como sería America se todos
tivésemos un sitio na mesa?

Se tomásemos o tempo
de reimaxinar as posibilidades,

e logo preguntásemos
"como podemos nós chegar até aí?"

A miña autora favorita, Octavia Butler,
explícao mellor.

N'A Parábola do Sementador,
basicamente a miña biblia, di:

"Todo o que tocas
Cámbialo.

Todo o que Cambias
Cámbiate.

A única verdade eterna
É o cambio.

Deus
É Cambio."

É hora de que estes 50 estados cambien.

O que nos trouxo até aquí
non nos levará até onde queremos.

Debemos derrubar as paredes do poder

e no seu lugar plantar xardíns
de auténtica democracia.

Así cambiamos os sistemas.

Abrindo tanto as portas

que a xente non pode evitar entrar.

Logo, que che impide a ti

levar os Orzamentos Participativos
á túa comunidade?