Kadınların aday olma zamanı geldi

Halla Tómasdóttir, samimiyet ve zekayla medyanın önyargısını nasıl kırdığını, politik tartışmaların tonunu nasıl değiştirdiğini ve İzlanda başkanlığına aday olma serüveninde tüm ülkeyi nasıl şaşırtıp gelecek nesillere ilham verdiğini bizlerle paylaşıyor. Halla; "Gördüğümüz şey olabiliriz" ve "Kadınların aday olması önemlidir." diyor.

Bir kadın olmak için genellikle dünyadaki

en iyi yer olarak kabul edilen

bir ülkeden geldiğim için

kendimi çok şanslı hissediyorum.

1975 yılında, ben yedi yaşındayken,

İzlanda'daki kadınlar grev yaptılar.

İşleri de olsa

ev hanımı da olsalar

o gün çalışmadılar.

Reykjavik merkezine yapılan yürüyüşe

kadınların %90'ı katıldı

ve barış içinde, dayanışmayla

eşitlik istediler.

O gün İzlanda'da hiçbir şey
yolunda gitmedi

çünkü kadınlar çalışmadığında
hiçbir iş yürümez.

(Alkış)

Beş yıl sonra İzlandalılar

dünyada bir kadını cumhurbaşkanı olarak

demokratik yollarla seçme cesaretini
gösteren ilk ülke oldu.

O günü asla unutmayacağım;

kendisini adıyla tanıdığımız Başkan Vigdís
seçimi kazandığında

yanında kızıyla birlikte

bekar bir anne olarak
evinin balkonuna çıktı.

(Alkışlar)

Bu kadın, ben ve o zamanlarda büyümüş olan

herkes için inanılmaz bir rol modeldi.

Buna erkekler de dahil.

Birkaç kez daha göreve seçildikten sonra

genç bir oğlan çocuğunun ona gelip

"Erkekler de gerçekten
başkan olabilir mi?"

diye sorduğunu sık sık anlatır.

(Gülüşmeler)

Rol modeller gerçekten önemlidir

ancak bu kadar güçlü rol modelleri
olmasına rağmen

ki varlıklarına gerçekten minnettarım,

başkan adaylığı için
cesaretlendirildiğimde

ilk tepkim şuydu:
Ben kimim de başkan adayı olacağım?

Ben kimim de başkan olacağım?

Anladık ki kadınların aday olması

erkeklere göre daha az görülmüş bir durum.

2011 yılında ABD'de yapılan bir çalışma

erkeklerin %62'sinin başkan
adayı olmayı düşünürken

bu oranın kadınlarda ise %45
olduğunu gösterdi.

Arada %16'lık bir fark var

ve bu 10 yıl önceki farkla aynı.

Bu gerçekten utanç verici

çünkü dünyanın daha fazla kadın lidere,

ilkelerine daha bağlı yönetimlere
ihtiyacı olduğuna cidden inanıyorum.

Yani aday olma kararım

doğrudan doğruya

bir şeyler yapmam gerektiğini hissettiğim,

her ne kadar politikada bir
tecrübem olmasa da

harekete geçip çocuklarımız için
oluşturacağımız

anlamlı ve sürdürülebilir
bir dünya yaratmak

ve tamamen kendileri olabilecekleri
bir dünya oluşturma amacı ile ilgiliydi.

Bu hayatımın macerası oldu.

İnanılmazdı.

Macera, 20 potansiyel adayla başladı.

Sonradan sayı 9 uygun adaya düştü

ve nihayetinde yarışta dört kişi kaldık.

Üç erkek ve ben.

(Alkışlar)

Fakat olay bundan ibaret değil.

Bütün olayların ABD'de
olduğunu düşünebilirsiniz

ama emin olun ---

(Gülüşmeler)

İzlanda'da da kendi olaylarımız var.

20 yıldır koltuğun
sahibi olan başkanın

aday olmayacağını açıklaması

muhtemelen birçok kişinin aday olmayı

düşünmesine sebep oldu.

Daha sonra Başbakan,

kendisini ve ailesini etkileyen

yüz kızartıcı Panama Belgeleri'ni takiben

istifa ettiğinde
Başkan fikrini değiştirdi.

İzlanda'da epey büyük
protestolar yapıldı.

Başkan da güvenilir bir lidere

ihtiyaç duyduklarını düşündü.

Birkaç gün sonra Başkan'ın eşinin
ve aile şirketleriyle ilişkisinin de

Panama Belgeleri'nde
yer aldığı ortaya çıktı

ve o da tekrardan yarıştan
çekilmek zorunda kaldı.

Bunu yapmadan önce de

artık yerini doldurabileceğini
düşündüğü iki kalifiye adam olmasını

çekilme kararının nedeni olarak gösterdi.

9 mayısta, yani seçimlerden 45 gün önce

benim için işler hiç de iyi görünmüyordu.

Gazete anketlerinde bile yer almamıştım.

Anketler bana %1 oy vermişti.

Ama bu hala adaylığını

açıklayan bir kadın için en yüksek orandı.

O yüzden kendimi kabul ettirmek

ve televizyona çıkabilmek için

çok çalıştığımı söylemek çabamı
azımsamak olur.

Çünkü yayıncılar anketlerde

yalnızca %2,5 ve üzeri oran alanları

televizyondaki ilk münazaraya
çıkarmaya karar vermişti.

İlk münazaranın yapılacağını
ve 3 erkekle birlikte

benim de münazaraya katılacağımı
o öğlen öğrendim.

Canlı yayında, ilk münazara gününde

anketlerde tam olarak
%2,5 oy aldığımı öğrendim.

(Alkışlar)

Zorluklar.

Bu yolculukta karşılaşmam
ve üstesinden gelmem gereken

en önemli zorluklar
medya, güç ve parayla ilgiliydi.

Medyayla başlayalım.

İş medya ve politikaya geldiğinde

cinsiyetin önemi olmadığını
söyleyenler var.

Hemfikir olduğumu söyleyemem.

Medya erişimi sağlamamın ve görünür
olmamın daha zor olduğu ortaya çıktı.

Hatta liderlik yarışını önde götüren aday

seçim süresinde 87 kez TV'ye çıkarken

ben sadece 31 kez çıktım.

Bunu medyanın bilinçli
yaptığını söylemiyorum.

Bence bu daha çok bilinçsiz ön yargı.

Çünkü her alanda
olduğu gibi medyada da

bilinçli veya bilinçsiz
ön yargılarımız var.

Eğer bunu değiştirmek istiyorsak bu
konuda konuşabilecek cesaretimiz olmalı.

Nihayet TV'ye çıktığımda

aldığım ilk soru "Bırakacak mısınız?" oldu

ve bu zor bir soruydu.

Tabii ki %1'den %2,5'e çıkmak
belki anlaşılabilirdi.

Ama medya gerçekten önemli
ve televizyonda her göründüğümde

anketlerde artış olduğunu gördük.

Yani medyanın önemini
ilk elden tecrübe ettim.

İşte bu yüzden bunu konuşmalıyız.

Dört finalist aday arasında ön sayfada
yer alamayan tek kişi bendim.

Bazen diğer adaylara sorulan soruların

ve seçim haberlerinin dışında bırakıldım.

Bunlarla karşılaştım

ama İzlanda medyasını övmeden
geçemeyeceğim:

En azından saçım ve kıyafetimle
ilgili birkaç yorum aldım.

(Alkışlar)

Bu alkışlar onlara.

Ama önemli olan bir başka tecrübem var.

Ben bağımsız bir adaydım,

arkamda herhangi bir parti
ya da güç yoktu.

Deneyimsizlik ve kaynak sıkıntısı

muhtemelen kampanyamız
için pahalıya mal oldu.

Ama bizim daha yaratıcı olmamızı ve
daha farklı politikalar yapmamızı sağladı.

Pozitif bir kampanya yürüttük

ve bunu yaparak diğerleri
için de seçimin rengini değiştirdik.

Bu yüzden televizyona daha az
çıkmış olabilirim

çünkü diğerlerine saygı göstermek istedim.

Medyaya ulaşmanın çok zor
olduğunu gördükten sonra

kendi medya işlerimizi yürütmeye başladık.

Facebook'ta canlı yayınlar yaptım,

orada da seçmenlerden her türlü soru aldım
ve hemen yanıtladım.

Tüm soruları ve cevapları Facebook'ta
açık bir şekilde yayınladık.

Çünkü güven duyulmasını istiyorsak
şeffaf olmanın önemli olduğunu düşündük.

Genç seçmenlere ulaşmanın da
zor olduğunu görünce

Snapchat kullanıcısı oldum.

Kullanmayı bana öğretecek
gençler buldum

ve kampanyanın son ayağında
tüm Snapchat filtrelerini kullandım.

İyi bir kullanıcı olmadığımdan

espri yapmak ve tevazu göstermek
zorunda kaldım.

Fakat böyle yaparak gençler
arasında da takipçilerimizi arttırdık.

Farklı tür bir kampanya
yürütmek mümkün.

Ama ne yazık ki para konusuna değinmeden
politikadan bahsedemeyiz.

Böyle olduğu için üzgünüm ama doğru

ve bizim de diğerlerine göre
çok daha az finansal kaynağımız vardı.

Sanırım bunun nedeni de

finansal destek için yardım istemekte
çok zorlanmamdı.

Bir de daha azla daha fazla şey
yapma hırsım vardı.

Kimileri çok kadınca
davrandığımı söyleyebilir.

Medyanın ve finansal kaynakların
üçte biriyle

ve sadece girişimci bir ekiple bile
-ki oldukça iyi bir ekip-

seçim gecesi ilk sonuçlar açıklandığında

herkesi şaşırtmayı başardık.

Fotoğrafta da gördüğünüz gibi
ben de şaşkındım.

(Gülüşmeler)

İlk sonuçlarda

önde giden adayla burun burunaydım.

(Tezahüratlar)

Kutlamak için erkendi
çünkü kazanamadım.

Ama ikinci oldum.

Toplam oyların yaklaşık üçte birini alarak

%1'den oldukça uzun bir yol gelmiştik

ve anketlerde beklenmeyen
bir başarı göstererek

son tahminden %10 daha fazla oy aldık.

Çoğu kişi bu yüzden bana
seçimin gerçek kazananı dedi

ve tekrar aday olmam
için çok fazla destek geldi.

Ama beni asıl gururlandıran şey

genç insanlardan oldukça fazla

destek kazanmış olmam

ve birçok insanın 2040 seçimleri için
kızımı desteklemesi.

(Alkışlar)

13 yaşında

ve daha önce televizyona hiç çıkmamıştı.

Seçim günü,
onu televizyonda defalarca izledim.

Akıllı ve kendine güveniyordu,

samimi ve annesinin destekçisiydi.

Bu, kampanyamın belki de
en önemli noktasıydı.

(Alkışlar)

Ama başka bir an daha vardı:

Bunlar yolda yürüyen
anaokulu öğrencisi kızlar.

Bir otobüs durağında posterimi görmüşler

ve onu öpmek istemişler.

(Aaaaa!)

Bu görüntü benim için
yeterli bir kazanımdı.

Gördüğümüz şey olabiliriz.

Korkuyu ve zorlukları boşverin.

(Alkışlar)

Kadınların adaylığı önemli

ve artık kadınların aday
olma zamanı geldi.

Bu, bir CEO'nun ofisi
ya da başkanlık ofisi olabilir.

Sizin "New Yorker" derginiz
üzerinde de bir etki bıraktım.

Yeni bir unvan kazandım,
"Samimiyetin canlı emojisi"

(Tezahüratlar)

Bu, belki de en gurur duyduğum unvanım.

Sebebiyse kadınların çoğu zaman

benim duygusal sermaye dediğim şeyi

kullandıkları için cezalandırılmaları.

Ama tecrübelerimden de biliyorum ki

bu sermayeyi kullandığımızda
çok başarılı oluyoruz.

(Alkışlar)

Bunu daha çok kullanmalıyız.

Seçim gecesi kazanmışız gibi
kutlama yaptık.

Çünkü böyle hissediyorduk.

Yani aslında o ofise
ulaşmanıza da gerek yok.

Harekete geçmelisiniz

ve aileniz, arkadaşlarınız,
sizinle çalışan herkes bunu yaparsa

daha önce hiç deneyimlemediğiniz
şeyler yaşayacaksınız.

Güzel zaman geçirdik.

Bu süreçte çok fazla şey öğrendim

muhtemelen bugün burada

anlatabileceğimden fazlasını yaşadım.

Ama emin olun oldukça zorlu bir süreçti.

O aylarda oldukça uykusuz kaldım.

Bırakmamak için azim
ve psikolojik sağlamlık gerekliydi.

Ama %1 oy aldığım günden daha önce
bildiğim bir şey öğrendim:

Kendi sesinizi gerçekten
içtenlikle dinlerseniz

ve onunla işbirliği içinde çalışırsanız

ancak o zaman iyi olabilirsiniz.

İyi bir kız arkadaşımın dediği gibi

sezgilerini yanıltabilirsin

ama sezgilerin seni asla yanıltmaz.

Bence oldukça önemli
ve hepiniz de biliyorsunuz;

hangi maceraya atılırsanız atılın

yanınıza aldığınız ekip önemlidir.

Değerlerinizi, görüşlerinizi paylaşan

ama diğer her yönden farklı
olan insanlara sahip olmak

benim için başarının formülüdür.

Şanlıyım çünkü inanılmaz bir eşle,

(Alkışlar)

inanılmaz bir aileyle,

(Alkışlar)

şahane arkadaşlarla buradayım.

Siyaset arenasında
girişimciler olarak bir araya geldik

ve herkesin imkansız dediği
bir şeyi başardık.

Doğrusu, bir reklam uzmanı
kararımı vermeden önce

bana şöyle demişti:

%7 alırsam gayet iyi yapmış sayılırmışım.

Bakış açısını takdir ettim
çünkü muhtemelen haklıydı

ve deneyimlerine
dayanarak konuşuyordu.

Ama %1 aldığım gün

ona hatalı olduğunu burada
kanıtlamaya karar verdim.

Bundan bahsetmem oldukça önemli çünkü
çok fazla uykusuz kaldım,

çok çalıştım ve bunu
benimle olan herkes yaşadı:

Kendimize bakmayı unutursak
asla ilerleyemeyiz.

Önemli olduğunu düşündüğüm
iki şey daha var:

Sizi teşvik eden insanlar ve
düşüncelerle çevrili olmak.

Ama belki daha da önemlisi

enerjinizi emen insanlardan

ve düşüncelerden kurtulacak
cesareti göstermek.

O muazzam bloggerlar ve
yorumcular da buna dahil.

Bunu yaparken başkalarından
fazlasıyla destek aldım

ve diğerleri düşerken ben yükselmeye
karar verdim.

Yaşananlar boyunca enerjimi
kısmen bu sayede korudum.

Bir anlığına enerjimi kaybettiğimde

-- ki zaman zaman da kaybettim,
kolay olmadı --

neden başladığımı düşündüm,

kendi yarışımı nasıl yürütmeye
karar verdiğimi düşündüm.

Buna 4G kampanyası dedim,

G'ler İzlandaca kelimelerden geliyor.

İlki "Gagn."
[İyi olanı yap]

İyi şeyler yapmak, hizmet vermek için

aday oldum.

Kampanyada çalışan herkese

hizmet eden bir lider olmak istedim.

İkincisi "Gleði" ya da keyif.

Yolculuktan keyif almaya karar verdim.

Hedefe ulaşmış olayım ya da olmayayım

bu yolculuktan çıkarılacak çok ders vardı.

Başkalarına da elimden geldiğince
ilham vermeye çalıştım.

Üçüncüsü "Gagnsæi."
[Şeffaflık]

Her soruya açıktım.

Sır saklamadım.

Facebook'ta, internet sitelerinde
her şey açıktı.

Çünkü eğer başkanınızı seçiyorsanız

sorularınıza cevap alabilmelisiniz.

Sonuncu ama bir o kadar da önemlisi

bunu burada açıklama ihtiyacı duymuyorum.

Kız gücünün ilkelerine
göre kampanya yaptık.

(Tezahüratlar)

Seçime katılma cesareti gösterdiğim için
çok mutluyum.

Başarısız olmayı göze aldık
ama başardık hem de birçok alanda.

Size bunun kolay olduğunu söyleyemem.

Ama şunu söyleyebilirim

ve takımım da benimle hemfikirdir:

Her şeye değerdi.

Teşekkürler

(Alkışlar)

Teşekkürler

Teşekkürler

(Alkışlar)

(Alkışlar)

HT: Ne güzel bir topluluk.

Muhtemelen herkesin İzlanda'ya yerleşmeye
ve sana oy vermeye hazır olduğunu

söylemeden seni gönderemem.

Ama muhtemelen orada oy kullanamayız

ancak İzlanda'dan alabileceğimiz
ve hep aldığımız bir şey var:

İlham.

1975'te İzlandalı kadınların yürüyüşünü
hatırlayacak yaştayım.

Bu, kadın hareketi için
oldukça önemli bir olaydı.

Resme tekrar bakarak
senin de bahsettiğin gibi

ülkenin nasıl birlik olduğunu
göstermek isterim.

Bunu bilmiyor olabilirsiniz

çünkü Amerikan medyası yayımlamadı:

İzlandalı kadınlar pazartesi günü,
tekrardan protesto yaptı, değil mi?

Bize bundan bahseder misin?

Asıl grevden 41 sene sonra

kadın olarak yaşamak için
en iyi yerde olsak da

işimiz bitmedi.

Pazartesi günü saat 14:38'de

İzlandalı kadınlar işi bıraktı

çünkü günlük maaşlarını almışlardı.

(Alkış)

HT: Alkışlar onlara.

Bu konuda asıl havalı olan şey

genç kadın ve erkeklerin her zamankinden

daha çok katılım göstermiş olmasıydı.

Çünkü artık maaş farkını
kapatma zamanımız geldi.

Şu an Halla'dan sonraki adımını

açıklamasını istemeyeceğim.

Ancak söylemeliyim ki
tekrardan aday olmak istersen

arkanda bir gönüllü ordusu var.

Teşekkürler Halla.

Herkese teşekkürler.

(Alkış)