Return to Video

Pakistan'daki kadınlar nasıl siyasi değişim yaratıyor

  • 0:01 - 0:03
    Burada olmamın nedeni size
  • 0:03 - 0:07
    kadınlar yerel politikada yer bulduğunda
  • 0:07 - 0:11
    Pakistan'da olan değişimleri anlatmak.
  • 0:12 - 0:17
    Hepinizi büyüdüğüm yer olan
  • 0:17 - 0:21
    Pakistan'ın kuzeybatısındaki Dir'de
    bir yolculuğa çıkarıcağım.
  • 0:21 - 0:24
    Dir 17. yüzyılda kuruldu.
  • 0:24 - 0:30
    1969'da Pakistan'a katılmasından önce
    bir prenslikti.
  • 0:30 - 0:35
    Sadece prens Nawab Shah Jahan
    şerefin rengi olan
  • 0:35 - 0:38
    beyaz giyme hakkına sahipti.
  • 0:39 - 0:42
    Halkını eğitmeye inanmazdı.
  • 0:43 - 0:47
    Benim doğduğum yıl olan 1979'da
  • 0:47 - 0:51
    erkeklerin yüzde beşi,
    kızların da yüzde biri
  • 0:51 - 0:53
    okul eğitimi alabiliyordu.
  • 0:54 - 0:56
    Ben o yüzde birin içindeydim.
  • 1:01 - 1:04
    Büyürken babamla çok yakındık.
  • 1:06 - 1:09
    Babam bir doktordu
    ve beni okula gönderdi.
  • 1:11 - 1:14
    Her gün derslerim bitince
    onun kliniğine giderdim.
  • 1:15 - 1:19
    Harika bir adam
    ve saygın bir topluluk lideriydi.
  • 1:21 - 1:24
    Bir yardım organizasyonunu yönetiyordu
    ve ben de onunla birlikte
  • 1:24 - 1:27

    politik ve sosyal toplantılara katılır,
    ahalinin sosyal ve ekonomik
  • 1:27 - 1:32

    problemler hakkındaki
    konuşmalarını dinlerdim.
  • 1:33 - 1:37
    Ama 16 yaşına gelince
  • 1:37 - 1:41
    babam toplantılara katılmamı istemedi.
  • 1:42 - 1:45
    Artık genç bir kadın olmuştum,
    yerim de evdi.
  • 1:47 - 1:48
    Çok üzüldüm.
  • 1:49 - 1:52
    Ancak diğer aile üyeleri de
    babamın bu kararından mutluydu.
  • 1:54 - 1:56
    Evde oturup dahil olamamak
  • 1:56 - 1:59
    benim için çok zordu.
  • 2:02 - 2:04
    Babamın beni
    problemlerimizi paylaşıp
  • 2:04 - 2:07
    birlikte çözüm aramak için
  • 2:07 - 2:10
    kadın ve genç kızlarla buluşturmasını
  • 2:10 - 2:13
    ailemin kabul etmesi iki yılımı aldı.
  • 2:16 - 2:18
    Babamın onayıyla
  • 2:18 - 2:21
    birlikte problemlerimizi çözebilmek için
  • 2:21 - 2:24
    kadınlarla buluşmaya başladım.
  • 2:26 - 2:28
    Kadınlar geldiklerinde
  • 2:28 - 2:32
    yanlarında kendi gerçekliklerini
    ve görüşlerini de getirdiler.
  • 2:34 - 2:37
    Kadınların sıklıkla
  • 2:37 - 2:40
    kendi güçlerini, potansiyellerini
  • 2:40 - 2:42
    ve öz saygılarını küçümsediklerini
    görmüştüm.
  • 2:44 - 2:47
    Ama bu kadınlarla bir araya gelince
    şunu net bir şekilde anladım ki;
  • 2:49 - 2:51
    onlar ve ailelerine daha iyi bir hayat
  • 2:51 - 2:56
    sunabilmek için bir umut varsa
  • 2:56 - 2:59
    bu ancak başkalarının
  • 2:59 - 3:01
    gelip yardım etmesini bekleyerek değil
  • 3:01 - 3:04
    kendi haklarımızı savunarak olabilirdi.
  • 3:06 - 3:10
    Ben de büyük bir inanç sıçraması yapıp
  • 3:10 - 3:14
    kadınları kalkındırmak için
  • 3:14 - 3:19
    1994'de kendi organizasyonumu kurdum.
  • 3:20 - 3:23
    Benimle çalışacak birçok kadın buldum.
  • 3:24 - 3:25
    Bu çok zordu.
  • 3:26 - 3:30
    Bir çok kadın evlendiklerinde
    işi bırakmak zorunda kaldılar
  • 3:30 - 3:32
    çünkü kocaları izin vermiyordu.
  • 3:34 - 3:38
    Bir iş arkadaşım
    kendi ailesi tarafından
  • 3:38 - 3:41
    erkek kardeşinin işlediği bir suça
    bedel olarak gelin verildi.
  • 3:43 - 3:45
    Ona yardım edemedim.
  • 3:45 - 3:48
    O zaman kendimi çok çaresiz hissettim.
  • 3:50 - 3:55
    Ama bu benim mücadelemde
    daha kararlı olmamı sağladı.
  • 3:56 - 4:00
    Bunun gibi birçok olayda
  • 4:00 - 4:04
    kadınlar sessizce bu zulümlere
    katlandıklarını gördüm.
  • 4:05 - 4:07
    Ne zaman pes etmek yerine
  • 4:07 - 4:11
    durumunu değiştirmeye çalışan
  • 4:11 - 4:13
    bir kadın görsem motive olurum.
  • 4:14 - 4:18
    2001'de yerel seçimlerde
  • 4:18 - 4:21
    Aşağı Dir'den
    bağımsız aday olarak
  • 4:21 - 4:24
    belediye meclis seçimlerine katıldım.
  • 4:26 - 4:31
    Bütün güçlüklere ve engellemelere
    rağmen kazandım.
  • 4:31 - 4:37
    (Alkışlar)
  • 4:37 - 4:41
    Belediye meclisinde
    altı yıl hizmet verdim.
  • 4:42 - 4:44
    Ancak maalesef ki
  • 4:44 - 4:47
    kadınlar seçilmiş de olsalar
  • 4:47 - 4:51
    erkeklerle birlikte kurula katılmalarına
  • 4:53 - 4:55
    ve onlarla oturmalarına izin yoktu.
  • 4:56 - 4:59
    Ben de kadınlara özel odada
    oturmak zorunda kalıyordum
  • 4:59 - 5:02
    ve kurulda olup bitenden
    haberim bile olmuyordu.
  • 5:05 - 5:07
    Erkekler bana,
  • 5:07 - 5:12
    "Siz kadınlar, seçilmiş kadın üyeler
  • 5:12 - 5:14
    kadınlar için dikiş makinası alın."
    diyordu.
  • 5:15 - 5:19
    Bense en çok ihtiyaç olanın
    temiz su erişimi olduğunu biliyordum.
  • 5:21 - 5:24
    Ben de kadınların yüzleştikleri
    gerçek zorluklara
  • 5:24 - 5:28
    dikkat çekmek için
    elimden geleni yapıyordum.
  • 5:30 - 5:35
    Kendi yöremde kurumuş olan
    iki kuyu için beş el pompası kurdum.
  • 5:36 - 5:38
    Kuyuları tekrar çalıştırdık.
  • 5:41 - 5:46
    Çok geçmeden kuyular
    5.000 aileye su sağladı.
  • 5:48 - 5:51
    Erkeklerin yaptığı herhangi bir şeyi
  • 5:51 - 5:53
    kadınların da yapabileceğini
    ispat etmiş olduk.
  • 5:54 - 5:57
    Diğer seçilmiş kadınlarla birlikte
    ittifaklar oluşturdum
  • 5:57 - 5:59
    ve geçen sene kadınlara
  • 5:59 - 6:04
    kurulda bütün üyelerle birlikte
    oturma izni verildi.
  • 6:04 - 6:11
    (Alkışlar)
  • 6:12 - 6:18
    Mevzuat, planlama ve bütçelemede
  • 6:18 - 6:21
    tüm kararlarda kadınların
    katılımı da sağlandı.
  • 6:21 - 6:23
    Birlikten kuvvet doğduğunu gördüm.
  • 6:24 - 6:26
    Kendiniz de bilirsiniz.
    Temsil eksikliği demek
  • 6:26 - 6:30
    kimsenin sizin için
    mücadele etmemesi demek.
  • 6:31 - 6:34
    Pakistan size
  • 6:34 - 6:38
    13.000 km uzakta.
  • 6:40 - 6:44
    Umarım ki size şimdi anlatacaklarım
    aramızdaki yer ve kültür farklarını aşar
  • 6:46 - 6:50
    ve sizde yankı bulur.
  • 6:52 - 6:54
    Kadınlar kendileriyle birlikte
  • 6:54 - 6:58
    nüfusun yarısının gerçekliklerini
    ve umutlarını da getirir.
  • 7:01 - 7:06
    2007'de Swat, Dir ve yakın yerleşimlerde
  • 7:06 - 7:10
    Taliban'ın yükselişini gördük.
  • 7:11 - 7:13
    Çok korkutucuydu.
  • 7:14 - 7:18
    Taliban masum insanları öldürdü.
  • 7:18 - 7:20
    Neredeyse her gün
  • 7:20 - 7:24
    insanlar sevdiklerinin cesetlerini
    yollardan topluyordu.
  • 7:24 - 7:27
    Toplumlarının iyiliği için
    çalışan ve mücadele eden
  • 7:27 - 7:30
    sosyal ve politik liderlerin çoğu
  • 7:30 - 7:32
    tehdit edildi ve hedef yapıldı.
  • 7:34 - 7:36
    Ben bile çocuklarımı
    akrabalarıma bırakıp
  • 7:36 - 7:39
    gitmek zorunda kaldım.
  • 7:43 - 7:48
    Dir'deki ofisimi kapatıp
  • 7:48 - 7:50
    eyaletin başkenti Peshawar'a taşıdım.
  • 7:51 - 7:55
    Travmadaydım, neler olacağını
    merak ediyordum.
  • 7:57 - 8:02
    Ailemden ve arkadaşlarımdan birçok kişi,
  • 8:02 - 8:05
    "Shad, çalışmayı bırak.
  • 8:05 - 8:07
    Tehlike çok büyük." diyordu.
  • 8:08 - 8:10
    Ama ben ısrar ettim.
  • 8:13 - 8:20
    2009'da Swat, Dir ve yakın çevresinden
  • 8:20 - 8:22
    yerinden edilen insanların
    tarihi göçü başladı.
  • 8:24 - 8:27
    Yerinden edilen insanlar
  • 8:29 - 8:31
    kendi memleketlerine dönene kadar
  • 8:31 - 8:33
    neredeyse her gün
    kampları ziyaret ediyordum.
  • 8:34 - 8:37
    10.000'in üzerinde kadın ve çocuk için
  • 8:39 - 8:43
    kampların yakınında
  • 8:43 - 8:44
    dört ana çocuk sağlık birimi kurdum.
  • 8:45 - 8:50
    Bu ziyaretlerim sırasında
  • 8:50 - 8:55
    kadınların ihtiyaçlarına
    çok az ilgi gösterildiğini gözlemledim.
  • 8:57 - 8:59
    Bunun ardındaki nedeni sorguladım.
  • 8:59 - 9:05
    Ve fark ettim ki neden
  • 9:05 - 9:09
    kadınların sosyal politik ve toplumsal
    olarak eksik temsil edilmesiydi.
  • 9:10 - 9:13
    O zaman fark ettim ki
  • 9:13 - 9:16
    ben politikada kadın liderliğini
  • 9:16 - 9:19
    güçlendirmeye odaklanmalıydım.
  • 9:20 - 9:23
    Bu sayede
    kendi siyasi temsillerini arttırıp
  • 9:23 - 9:25
    gelecekte kendi seslerini
    duyurabilirlerdi.
  • 9:26 - 9:31
    Böylece 2015'deki yerel seçimler için
  • 9:31 - 9:35
    300 potansiyel genç kadını
    yetiştirmeye başladım.
  • 9:36 - 9:37
    Ve biliyor musunuz?
  • 9:37 - 9:39
    Bunların yüzde ellisi kazandı.
  • 9:40 - 9:47
    (Alkışlar)
  • 9:47 - 9:50
    Şu anda onlar kurula katılıyor,
  • 9:50 - 9:54
    yasama, planlama ve bütçede
    aktif görev alıyor.
  • 9:57 - 10:01
    Birçoğu kaynaklarını
    kadın sağlığı, eğitimi,
  • 10:01 - 10:06
    beceri gelişimi ve temiz su erişimi
    için kullanıyor.
  • 10:07 - 10:09
    Seçilen tüm kadınlar şimdi problemlerini
  • 10:09 - 10:12
    paylaşıp, tartışıp beraber çözüm buluyor.
  • 10:13 - 10:16
    Size beraber çalıştığım
    iki kadından söz edeceğim;
  • 10:17 - 10:19
    Saira Shams.
  • 10:19 - 10:24
    Gördüğünüz gibi
    26 yaşında genç bir kadın.
  • 10:24 - 10:29
    2015'de Aşağı Dir
    meclis seçimlerini kazandı.
  • 10:30 - 10:34
    İki tane kamu altyapı planını tamamladı.
  • 10:34 - 10:37
    kadınlar ve kamu altyapı planları...
  • 10:39 - 10:42
    Bazıları bunun erkek işi
    olduğunu düşünebilir.
  • 10:44 - 10:47
    Ama bu aynı zamanda kadınların da işi
    ve biz bunu yapabiliriz.
  • 10:48 - 10:54
    Kendisi aynı zamanda kız okullarına
    giden iki yolu tamir ettirdi
  • 10:54 - 10:56
    bu olmasa kızlar o okullara
    ulaşamayacaklar
  • 10:56 - 10:58
    ve okullar faydasız hâle gelecekti.
  • 10:59 - 11:03
    Başka bir genç kadın da Asma Gul.
  • 11:03 - 11:07
    Kendisi kurduğumuz genç liderler
    forumunda oldukça aktif.
  • 11:07 - 11:10
    Kendisi meclise giremedi
  • 11:11 - 11:16
    ama bölgenin ilk kadın gazetecisi oldu.
  • 11:17 - 11:22
    Kadın sorunları ve hakları
    konusunda yazıyor.
  • 11:23 - 11:27
    Saira ve Asma
  • 11:27 - 11:31
    katılım ve temsilin öneminin
    yaşayan örnekleri.
  • 11:33 - 11:35
    Size şunu da söyleyeyim.
  • 11:35 - 11:38
    2013 Pakistan genel seçimlerinde
  • 11:38 - 11:42
    ve 2015 yerel seçimlerinde
  • 11:42 - 11:45
    Dir'de 100'den az kadın seçmen vardı.
  • 11:47 - 11:48
    Ama biliyor musunuz?
  • 11:48 - 11:53
    Söylemekten gurur duyuyorum
  • 11:53 - 11:56
    bu sene genel seçimlerde Dir'de
    93.000 kadın seçmen vardı.
  • 11:56 - 12:02
    (Alkışlar)
  • 12:04 - 12:07
    Mücadelemiz bitmiş değil tabii.
  • 12:08 - 12:10
    Ama değişim tarihi.
  • 12:10 - 12:16
    Bu, kadınların ayağa kalkıp,
    kendilerini gösterip
  • 12:16 - 12:21
    kadın liderliği yaratmanın gerekliliğini
    anladıklarının işareti.
  • 12:25 - 12:29
    Pakistan'da ve burada
    Birleşik Devletler'de
  • 12:29 - 12:31
    ve dünyanın her yerinde bu;
  • 12:32 - 12:36
    iş hayatında, politikada önemli
    kararlar verme gücünde
  • 12:36 - 12:40
    kadınlar olması demek.
  • 12:43 - 12:46
    Bu benim 23 yılımı aldı.
  • 12:48 - 12:51
    Ama ben hiçbir kadının
  • 12:51 - 12:55
    duyulmak için 23 yıl
    beklemesini istemiyorum.
  • 12:56 - 12:59
    Kötü günlerim oldu.
  • 13:01 - 13:04
    Hayatımın uyanık olan her anında
  • 13:04 - 13:08
    kadınların tam potansiyellerinde
    yaşama hakkı için çalıştım.
  • 13:10 - 13:13
    Benim gibi binlerce kadının ayağa kalkıp
  • 13:13 - 13:16
    diğer genç kadınları desteklediğini
  • 13:17 - 13:21
    ve birlikte hepimiz için
  • 13:21 - 13:26
    fırsatlar yaratıp lehimize
    kararlar aldığını hayal edin.
  • 13:28 - 13:31
    Ve bu, dostlarım, dünyayı değiştirebilir.
  • 13:32 - 13:33
    Teşekkür ederim.
  • 13:33 - 13:39
    (Alkışlar)
Title:
Pakistan'daki kadınlar nasıl siyasi değişim yaratıyor
Speaker:
Shad Begum
Description:

Aktivist Shad Begum hayatını kadınların kendi tam potansiyellerinde yaşayabilmeleri için onları güçlendirmeye harcadı. Bu kişisel konuşmada çok dindar ve mutaassıp bir toplum olan kuzeybatı Pakistan'da kadınların hayatını geliştirmek için verdiği mücadeleyi paylaşıyor ve tüm dünyadaki kadınlara kendi siyasi seslerini bulmaya çağırıyor. "Başkalarının gelip bize yardım etmesini beklememeli ve kendi haklarımız için ayağa kalkmalıyız" diyor Begum.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
13:55

Turkish subtitles

Revisions