Return to Video

"Kâr için polislik" adaletsizliği ve bunun nasıl sona erdirileceği

  • 0:01 - 0:04
    Kendinizi yarın yolda,
    Craiglist'den aldığınız bir şeyi
  • 0:04 - 0:08
    almaya giderken hayal edin.
  • 0:09 - 0:12
    Belki 3 bin dolarlık
    güzel bir dağ bisikleti.
  • 0:13 - 0:16
    O fiyata muhtemelen şu küçük
  • 0:16 - 0:17
    elektrik motorlu bisikletlerdendir,
  • 0:17 - 0:18
    (Kahkahalar)
  • 0:19 - 0:21
    belki gidonlarında birkaç flama.
  • 0:21 - 0:22
    (Kahkahalar)
  • 0:22 - 0:25
    Satıcı nakit ödeme istemiştir, bu yüzden
  • 0:25 - 0:29
    arabanızın konsolunda 3 bin dolar vardır.
  • 0:29 - 0:32
    Birden kenara çekildiniz.
  • 0:33 - 0:35
    Durdurulduğunuz sırada polis sorar:
  • 0:35 - 0:41
    ''Arabanızda uyuşturucu, silah veya
    büyük miktarda para var mı?''
  • 0:42 - 0:45
    Dürüst bir şekilde ''Evet,'' dersiniz.
  • 0:45 - 0:46
    Uyuşturucu veya silah için değil,
  • 0:46 - 0:47
    para için.
  • 0:48 - 0:51
    Göz açıp kapayıncaya kadar,
    arabanızdan çıkmanız istenir.
  • 0:52 - 0:55
    Polis arabayı arar ve paranızı bulur.
  • 0:56 - 0:58
    Durur, parayı alır ve size bunun
  • 0:58 - 1:02
    bir uyuşturucu suçu olduğundan
    şüphelendiğini söyler.
  • 1:02 - 1:03
    Birkaç gün sonra,
  • 1:03 - 1:07
    yerel bölgenin avukatı paranıza
    kalıcı olarak el koymak için
  • 1:07 - 1:09
    evrakları dosyalar.
  • 1:09 - 1:12
    Bunların hepsi siz herhangi
    bir suçla suçlanmadan
  • 1:12 - 1:14
    veya mahkûm edilmeden gerçekleşir.
  • 1:15 - 1:17
    Şunu diyebilirsiniz:
  • 1:17 - 1:20
    "Bu Amerika'da hiç bir zaman yaşanmaz."
  • 1:20 - 1:24
    (Kahkahalar)
  • 1:24 - 1:28
    Bu tip olaylar ülkemizde
    her gün gerçekleşiyor.
  • 1:28 - 1:31
    Mülkiyet hakkınıza karşı yapılan
    ve birçok insanın duymadığı
  • 1:31 - 1:33
    en büyük tehlikelerden biri.
  • 1:33 - 1:36
    Buna "sivil varlık kaybı" denir.
  • 1:37 - 1:40
    Terimin kendisi biraz yabancı da olsa
  • 1:40 - 1:43
    cezai hak kaybı çoğumuzun
    fark ettiği bir durum.
  • 1:43 - 1:44
    Öyleyse 'kayıp' ile başlayalım.
  • 1:45 - 1:48
    Bir şeyi kaybettiğimizde o şeyi bırakır
  • 1:48 - 1:50
    ya da bırakmaya zorlanırız.
  • 1:50 - 1:52
    Cezai hak kaybında
  • 1:52 - 1:55
    birileri bir suçtan
    yargılanıp mahkûm edilir.
  • 1:55 - 1:59
    O suçla bağlantılı mülklerinden
    vazgeçmek zorunda kalırlar.
  • 1:59 - 2:04
    Diyelim ki, uyuşturucu taşımak ve
    dağıtmak için arabanızı kullanıyorsunuz.
  • 2:04 - 2:07
    Yakalandınız ve suçlu bulundunuz.
  • 2:07 - 2:10
    Cezanın bir parçası olarak
    arabanızı bırakmak
  • 2:10 - 2:11
    veya kaybetmek zorundasınız.
  • 2:12 - 2:14
    Bu cezai hak kaybıdır.
  • 2:15 - 2:20
    Ancak sivil kaybetmede
    hiç kimse yargılanmaz,
  • 2:21 - 2:25
    ama mülkleri yargılanır ve mahkûm edilir.
  • 2:25 - 2:26
    (Kahkahalar)
  • 2:26 - 2:28
    Doğru duydunuz.
  • 2:28 - 2:33
    Hükûmet aslında cansız bir nesneyi
    bir suçla mahkûm ediyor.
  • 2:34 - 2:37
    Sanki o nesnenin
    kendisi suç işlemiş gibi.
  • 2:37 - 2:42
    Bu yüzden sivil varlık kaybı davalarının
    gerçekten tuhaf isimleri vardır:
  • 2:42 - 2:48
    "ABD, 1990 Ford Thunderbird'e karşı"
  • 2:48 - 2:49
    (Kahkahalar)
  • 2:50 - 2:55
    Veya ''ABD, 53.234 Nakit Dolar'a karşı"
  • 2:55 - 2:56
    (Kahkahalar)
  • 2:56 - 2:58
    Veya favorilerimden biri:
  • 2:58 - 3:02
    "ABD, Horoz Şeklinde
  • 3:02 - 3:04
    Katı Altın Nesne''ye karşı"
  • 3:04 - 3:07
    (Kahkahalar)
  • 3:08 - 3:10
    Nasıl böyle bir şey olabilir
  • 3:10 - 3:11
    diye düşünüyorsunuz.
  • 3:12 - 3:15
    Eşimle çıktığım bir yolculukta
    sivil varlık kaybını ilk öğrendiğimde
  • 3:15 - 3:18
    ben de aynen böyle dedim.
  • 3:18 - 3:20
    Biz kenara çekilmedik.
  • 3:20 - 3:21
    (Kahkahalar)
  • 3:21 - 3:24
    Hukuk bürosunda araştırma direktörü
    olarak görevimin bir parçası olan,
  • 3:24 - 3:27
    sivil varlık kaybının tarihini okuyordum.
  • 3:27 - 3:29
    Bu bahsettiğim davalardan
    birkaç tanesine rastladım,
  • 3:30 - 3:33
    "ABD, 1990 Ford Thunderbird'e karşı"
  • 3:34 - 3:38
    O davada Carol Thomas
    arabasını oğluna ödünç vermişti.
  • 3:39 - 3:43
    Arabadayken oğlu küçük bir
    uyuşturucu suçu işledi.
  • 3:44 - 3:46
    Carol hiçbir suç işlemediğinden
  • 3:46 - 3:50
    yetkililer onu suçlayıp arabasını alamadı,
  • 3:50 - 3:53
    ama yapabilirlerdi -- ki yaptılar --
  • 3:53 - 3:58
    sivil varlık kaybını kullanıp
    ''arabayı suçladılar'' ve onu aldılar.
  • 3:59 - 4:02
    Carol tamamen masumdu, ama
    her şeye rağmen arabasını kaybetti.
  • 4:02 - 4:03
    Başka deyişle,
  • 4:03 - 4:07
    işlemediği bir suçtan
    dolayı cezalandırıldı.
  • 4:08 - 4:11
    Bunu okuduğumda şok olmuştum.
  • 4:12 - 4:14
    Bu nasıl olabilir?
  • 4:14 - 4:16
    Bu nasıl yasal olabilir?
  • 4:17 - 4:20
    Anlaşılan, ülkemizde bu durum
    deniz hukuku ile başladı.
  • 4:20 - 4:23
    Cumhuriyet'in başlarında, hükûmet
    korsanlıkla savaşmaya çalıştı --
  • 4:23 - 4:25
    evet, bildiğimiz korsanlar.
  • 4:26 - 4:29
    Sorun hükûmetin bu korsanları
    çoğunlukla yakalayamayışıydı.
  • 4:29 - 4:32
    Bu yüzden, sivil varlık kaybı kullanılarak
  • 4:32 - 4:34
    korsanların mülkleri yargılandı ve alındı.
  • 4:34 - 4:37
    Böylece korsanların
    yasadışı kârları inkar edildi.
  • 4:38 - 4:41
    Tabii ki, hükûmet sivil varlık
    kaybını kullanmadan da
  • 4:41 - 4:44
    mülklere kolayca el koyabilirdi.
  • 4:44 - 4:46
    Ancak bunu yapmak en
    temel yasal süreçlerimizi
  • 4:46 - 4:49
    ve mülkiyet haklarımızı ihlal ederdi.
  • 4:50 - 4:54
    Hükûmet 1980'lere ve
    uyuşturucuyla savaşa kadar
  • 4:54 - 4:57
    sivil varlık kaybını nadiren kullandı.
  • 4:59 - 5:02
    Sivil varlık kaybı yasasını
    uyuşturucu suçlarını
  • 5:02 - 5:05
    ve daha sonra diğer suç türlerini
    kapsayacak şekilde genişlettik.
  • 5:05 - 5:09
    Kanada ve Avrupa Birliği
    benzer hükümler benimsedi,
  • 5:09 - 5:14
    böylece Russ Caswell gibi her türden insan
  • 5:14 - 5:17
    el koyma ağında tuzağa düşürüldü.
  • 5:18 - 5:23
    Russ Caswell Massachusetts'de yer alan
    küçük bütçeli bir otelin sahibiydi.
  • 5:23 - 5:28
    Babası 1955 yılında oteli inşa etti,
    Russ 1980'lerde otelin başına geçti.
  • 5:29 - 5:32
    Russ'ın oteli işlettiği yıllarda,
  • 5:32 - 5:35
    zaman zaman insanlar oda kiralayıp
  • 5:35 - 5:37
    uyuşturucu suçu işlediler.
  • 5:38 - 5:40
    Russ bu olayları örtbas etmedi --
  • 5:40 - 5:43
    aslında ne zaman durumdan
    haberdar olsa hemen polisi aradı.
  • 5:44 - 5:47
    Russ herhangi bir suçtan
    tamamen masumdu ama bu
  • 5:47 - 5:52
    ABD Adalet Bakanlığı'nın oteline
    el koymasına engel olmadı.
  • 5:52 - 5:55
    Çünkü diğer insanlar orada suç işlemişti.
  • 5:56 - 5:58
    Russ'ın durumu tek örnek değil.
  • 5:59 - 6:02
    1997 ve 2016 yılları arasında
  • 6:02 - 6:09
    ABD Adalet Bakanlığı
    635 binden fazla mülke el koydu.
  • 6:10 - 6:11
    Bu demektir ki, her yıl
  • 6:11 - 6:14
    on binlerce insan hiç işlemedikleri
  • 6:14 - 6:17
    veya yargılanmadıkları suçlardan
    mülklerini kaybettiler.
  • 6:17 - 6:22
    Burada sadece büyük
    uyuşturucu patronlarından
  • 6:22 - 6:25
    veya davaları milyonlarca
    olmasa da yüz binlerce dolar içeren
  • 6:25 - 6:29
    manşetlerdeki mali
    dolandırıcılardan bahsetmiyoruz.
  • 6:29 - 6:33
    Bu el koymalar ve kaybetmeler
    sıradan insanları da içeriyor.
  • 6:33 - 6:34
    Russ Caswell
  • 6:34 - 6:36
    veya siz
  • 6:36 - 6:37
    veya benim gibi insanlar.
  • 6:37 - 6:39
    Durum daha da kötüleşiyor.
  • 6:40 - 6:41
    Hiç bütün bu mülkler ve paralar
  • 6:41 - 6:44
    nereye gidiyor diye merak ettiniz mi?
  • 6:46 - 6:48
    Birçok yerde, yetkililer el koyuyor.
  • 6:49 - 6:53
    Yeni ekipmanlar almak
  • 6:53 - 6:55
    veya bina onarımı için kullanılıyor.
  • 6:55 - 6:58
    Hatta maaşlar ve fazla
    mesailer bile ödenebiliyor.
  • 6:58 - 7:01
    Bu açıkça çıkar çatışması.
  • 7:01 - 7:04
    Polis teşkilatını bozabilecek
    çarpık bir kâr teşviki yaratır.
  • 7:05 - 7:09
    Bu da teşkilatta kaybolmayan
    bir sorun oluşturur.
  • 7:10 - 7:13
    Minnesota, Rochester eski
    polis şefi Roger Peterson
  • 7:13 - 7:16
    polis memurlarının sık sık
    karşılaştığı seçimi anlattı.
  • 7:17 - 7:18
    Anlattığı üzere:
  • 7:18 - 7:20
    Diyelim ki ben bir polisim
  • 7:20 - 7:22
    ve bir uyuşturucu satışı gördüm.
  • 7:23 - 7:24
    Şimdi bir seçim yapmam lazım.
  • 7:25 - 7:31
    Alıcının peşine düşüp sokağı yasadışı
    uyuşturucudan arındırmalı mıyım,
  • 7:31 - 7:34
    yoksa satıcının peşine düşüp
  • 7:34 - 7:38
    ofisimin kullanması için
    paraya el mi koymalı mıyım?
  • 7:38 - 7:42
    Bir polis memurunun neden
    parayı seçtiğini görmek kolay.
  • 7:43 - 7:45
    Philadelphia'daki polis memurlarını
  • 7:45 - 7:50
    bütün bir evi ele geçirmeye
    zorlayan durum da buydu.
  • 7:51 - 7:58
    2014'te, Chris ve Markela Sourovelis'in
    oğlu evlerinin bir sokak aşağısında
  • 7:58 - 8:00
    40 dolar değerinde uyuşturucu sattı.
  • 8:01 - 8:04
    40 dolar.
  • 8:05 - 8:08
    Polis uyuşturucu satışının
    gidişini izledi.
  • 8:08 - 8:12
    Satıcıyı tutuklayıp
    uyuşturucuya el koyabilirdi,
  • 8:12 - 8:13
    ama yapmadı.
  • 8:14 - 8:17
    Sourovelise'lerin oğlunun
  • 8:17 - 8:18
    40 dolarını orada alıp
  • 8:18 - 8:19
    onu tutuklayabilirlerdi.
  • 8:19 - 8:21
    Ama yapmadılar.
  • 8:22 - 8:24
    Onu evde tutuklayabilmek için beklediler
  • 8:24 - 8:27
    ki bütün eve el koyabilsinler.
  • 8:28 - 8:32
    Evin değeri 350 bin dolar değerindeydi.
  • 8:32 - 8:36
    Çarpık kâr teşviki derken işte
    bunu kastediyordum.
  • 8:38 - 8:40
    Ama Sourovelis ailesinin
    örneği tek değildi.
  • 8:42 - 8:45
    Philadelphia, "Kardeşçe Sevginin Şehri,"
  • 8:45 - 8:46
    "Amerika'nın Atinası,"
  • 8:46 - 8:49
    "Özgürlük Beşiği,"
    Anayasa'nın doğduğu yer,
  • 8:49 - 8:51
    Özgürlük Çanı
    ve Bağımsızlık Salonu'nun evi
  • 8:52 - 8:53
    "Seni Geri Seven Şehir" --
  • 8:54 - 8:55
    (Kahkahalar)
  • 8:56 - 9:00
    Philadelphia'da bir el koyma
    makinesi işletiliyordu.
  • 9:01 - 9:05
    2012 ve 2016 yılları arasında
  • 9:05 - 9:10
    Philadelphia 77 milyondan fazla
    dolara ve 1.200 tane eve
  • 9:10 - 9:14
    sivil varlık kaybı yoluyla el koydu.
  • 9:15 - 9:18
    Arabalar, mücevheratlar, elektronikler --
  • 9:18 - 9:20
    sattıkları her şeyden gelir elde ettiler.
  • 9:20 - 9:22
    Eğer bir toplu dava açılmamış olsaydı --
  • 9:22 - 9:24
    ekibimizin toplu davası --
  • 9:24 - 9:27
    yaptıklarını yapmaya devam ederlerdi.
  • 9:27 - 9:35
    (Alkışlarlar ve tezahürat)
  • 9:36 - 9:37
    Teşekkürler.
  • 9:37 - 9:39
    Onları bu el koyma
    politikalarından vazgeçirmeye
  • 9:39 - 9:42
    ve mağdurlara telafilerin
    yapılmasına zorladık.
  • 9:42 - 9:47
    (Alkışlar ve tezahürat)
  • 9:48 - 9:52
    Ekibimizle 2007'de kayıpları
    araştırmaya başladığımızda
  • 9:52 - 9:55
    bundan ne kadar gelir elde
    edildiğine dair hiçbir fikrimiz yoktu.
  • 9:55 - 9:57
    Aslında kimsenin yoktu.
  • 9:57 - 10:01
    Çığır açan ''Kâr için Polislik''
    çalışmamıza kadar;
  • 10:01 - 10:04
    2001 yılından beri,
  • 10:04 - 10:08
    hukuk icra ajanslarının
    40 milyara yakın doların
  • 10:08 - 10:11
    evet milyar, M ile --
  • 10:11 - 10:12
    yüzde seksenini
  • 10:12 - 10:16
    sivil kaybetme ile elde
    ettiği bilinmiyordu.
  • 10:18 - 10:20
    Maalesef eyalet ve yerel ajansların
  • 10:20 - 10:22
    ne kadar aldığını bilmiyoruz,
  • 10:22 - 10:25
    çünkü birçok eyalette
    bunu raporlamak zorunda değiller.
  • 10:27 - 10:29
    Dolayısıyla biz el koymayı
    yeniden düzenleyene kadar
  • 10:29 - 10:32
    Amerika'da gerçekte ne
    kadar el koyma vakasının
  • 10:32 - 10:34
    gerçekleştiğini bilemeyeceğiz.
  • 10:34 - 10:37
    Gerçekten bir düzenlemeye
    ihtiyacımız var.
  • 10:37 - 10:41
    Meclis sivil varlık kaybını
    tamamen kaldırmalı
  • 10:41 - 10:43
    ve yerine cezai hak kaybını koymalı.
  • 10:44 - 10:47
    Kaybetmeden elde edilen
    bütün gelir tarafsız bir fona,
  • 10:47 - 10:49
    mesela genel fona gitmeli.
  • 10:50 - 10:54
    El koymadan elde edilen gelir direkt hukuk
    icraların bütçesine gitmeyi bıraktığında
  • 10:54 - 10:57
    kâr için polislik sona erecek.
  • 10:58 - 11:04
    (Alkışlar)
  • 11:05 - 11:07
    Şimdi, tahmin edebileceğiniz gibi,
  • 11:08 - 11:12
    hukuk icra ajansları bu
    önermeden pek hoşlanmıyor.
  • 11:12 - 11:13
    (Kahkahalar)
  • 11:13 - 11:16
    Çok para kaybedeceklerine
  • 11:16 - 11:21
    ve sivil varlık kaybının suçla savaş için
    etkili bir yol olduğuna inanıyorlar.
  • 11:21 - 11:23
    Sıkıntı şu ki
  • 11:23 - 11:24
    etkili bir yol değil.
  • 11:25 - 11:27
    Haziran 2019'da, sivil varlık kaybının
  • 11:27 - 11:31
    suçla savaşı geliştirmediğini açıklayan
    bir çalışma yayınladık.
  • 11:32 - 11:34
    Rapor aynı zamanda hukuk icra ajanslarının
  • 11:34 - 11:36
    ekonomik krizlerde sivil varlık kaybında
  • 11:36 - 11:39
    daha fazla para kazanma
    arayışına girdiğini de açıklıyor.
  • 11:40 - 11:43
    Şehir ve ilçe bütçeleri dar olduğunda,
  • 11:43 - 11:47
    hukuk icra ajansları sivil varlık kaybını
    kullanarak para bulacaklar.
  • 11:47 - 11:48
    Ajans yetkililerinin
  • 11:48 - 11:53
    bir suç kıyametinin gerçekleşeceğini
    öngörmesi şaşırtıcı değil,
  • 11:53 - 11:54
    (Kahkahalar)
  • 11:54 - 11:56
    eğer bu düzenlemeler gerçekleşirse.
  • 11:57 - 11:59
    Ancak bazı eyaletler
    bunları çoktan uyguladı.
  • 11:59 - 12:02
    Ülke çapında düzenlemeleri
    yapmaya çalışıyoruz,
  • 12:02 - 12:06
    çünkü biz sivil varlık kaybını
    yeniden düzenleyene dek
  • 12:06 - 12:08
    bu hepimizin başına gelebilecek bir durum.
  • 12:09 - 12:11
    Amerika'da,
  • 12:11 - 12:13
    İngiltere'de,
  • 12:13 - 12:16
    veya Avrupa Birliği'ndeki ülkelerde
  • 12:16 - 12:17
    ve ötesinde gerçekleşebilir.
  • 12:17 - 12:21
    Sizin, benim, Sourovelise ailesi
    ve Russ Caswell gibi insanlar,
  • 12:21 - 12:24
    hayatın günlük işlerini yaparken,
  • 12:24 - 12:28
    mümkün olduğunu asla
    düşünmediğimiz bir tuzağa düşebilir.
  • 12:29 - 12:33
    Kâr için polisliği kesin olarak
  • 12:33 - 12:35
    bitirmenin zamanı geldi.
  • 12:35 - 12:36
    Teşekkürler.
  • 12:36 - 12:40
    (Alkışlar ve tezahürat)
Title:
"Kâr için polislik" adaletsizliği ve bunun nasıl sona erdirileceği
Speaker:
Dick M. Carpenter II
Description:

Birçok ülkede, devlet kurumlarının sizi bir suçtan mahkum etmeden eşyalarınızı -- evinizi, arabanızı, işinizi -- almasına izin veren aktif, asırlık bir yasa var. Hukuk araştırmacısı Dick M. Carpenter II, bu sivil varlık kaybı uygulamasının haklarınızı nasıl tehdit ettiğini ortaya koymakla beraber kanun uygulayıcıların mülklerinizi cebinizdenalması için büyük bir parasal teşvik yaratıyor ve "kâr amaçlı polisliği" kesin olarak sonlandırmak için bir yol çiziyor.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
12:54

Turkish subtitles

Revisions