Depresyon üzerinde hem doktorun hem de hastanın bakış açısına sahip olsaydınız ne olurdu?|Dr. Deborah Serani | TEDxAdelphiUniversity
-
0:13 - 0:15Zihinsel bir rahatsızlığım var.
-
0:16 - 0:19Saatler süren sözlü terapilerimin,
-
0:20 - 0:23aylar süren doğru ilaç arayışlarımın
-
0:23 - 0:27ve yıllar süren onunla yaşamayı başarma
sürecimin sebebi olan. -
0:28 - 0:31Düşüncelerimi ve hislerimi
yeniden tanımlarken -
0:31 - 0:38hayatımda ne tür insanlara ve deneyimlere
izin verip nelere vermeyeceğimi öğrendim. -
0:40 - 0:46Şimdi, 55 yaşında,
zihinsel rahatsızlığımın özellikleri -
0:47 - 0:50ve sınırlar olmadan yaşamanın getirdiği
dirayet için minnet duyuyorum. -
0:52 - 0:55Ancak çok da dirayetli
olamadığım zamanlar oldu. -
0:56 - 1:00Zihinsel rahatsızlığımın
altında ezildiğim zamanlar. -
1:01 - 1:0619 yaşımda, hayatımı sonlandırmaya
hazır bir şekilde, -
1:06 - 1:08silaha uzandığım zamanlar.
-
1:10 - 1:14Genç bir kızken, depresyonda
olduğumu bilmiyordum. -
1:17 - 1:22Çoğu zaman yorgun ve ağlayacak
gibiydim o kadar. -
1:22 - 1:26Ve o yaşta, herkesin çocukken
böyle hissettiğini düşündüm. -
1:27 - 1:30Öğretmenlerim, arkadaşlarım, ailem -
-
1:30 - 1:33Kimse depresyonda olduğumu fark etmedi.
-
1:33 - 1:39Sebebi biraz da klinik depresyonun küçük
çocuklarda olmayacağı düşüncesiydi. -
1:40 - 1:44Biraz da çok fazla zahmeti olmayan
-
1:44 - 1:49ve acısını saklamak adına gülümsemesini
bilen bir çocuk olduğum içindi. -
1:51 - 1:54Ama ben büyüdükçe depresyonum
da kötüleşti. -
1:56 - 1:58Yorgunluğum ve üzerimdeki o ağlama hissi,
-
1:58 - 2:04sarsılmaz bir tükenmişliğe ve gittikçe
büyüyen bir çaresizliğe dönüştü. -
2:05 - 2:11Üniversitedeyken, konsantre olamadığım
için dersleri asmaya başladım. -
2:12 - 2:16İşler daha da ciddileşince
tamamıyla okula gitmeyi bırakıp -
2:16 - 2:20odamda kaldım,
saatlerce uyumaya başladım. -
2:20 - 2:25Bazı zamanlar
sabah mı akşam mı -
2:25 - 2:28ya da günlerden salı mı perşembe mi
ayırt edemiyordum. -
2:29 - 2:32Üstelik bu, buzdağının yalnızca
görünen kısmıydı. -
2:33 - 2:35Suyun altında kalan kısımda ise,
-
2:35 - 2:41beni tamamıyla bezdiren negatif,
yok edici ve tehditkar -
2:42 - 2:44duygu ve düşünceler vardı.
-
2:47 - 2:51"Babamın silahı komodininin sol
tarafındaki çekmecede duruyor." -
2:51 - 2:53dedim bir sabah kendime.
-
2:54 - 2:57"Ev boşaldığında, gidip onu al.
-
2:58 - 3:03Küvete gir, emniyetini aç
-
3:03 - 3:07ve duş perdesini tamamıyla kapatmış
olduğundan emin ol." -
3:09 - 3:13İntiharım girişim olarak kaldığı için
oldukça şanslı olduğumdan -
3:13 - 3:17bazen bu sözleri yüksek sesle
söylemek zor geliyor. -
3:18 - 3:22Duygudurum bozuklukları
ve zihinsel hastalıklar -
3:22 - 3:27özellikle de benim boğuştuğum "Tek
kutuplu depresyon" -
3:27 - 3:29ile ilgili bilgi edinmemde yardımcı olan
-
3:29 - 3:32bir psikoloğa gitmeye başladım.
-
3:34 - 3:39Genetik yatkınlığımla hayat
hikayemin bir araya gelip -
3:39 - 3:43bu zihinsel hastalığa böylesine mükemmel
bir zemin oluşturduğunu öğrendim. -
3:45 - 3:49Yalnızca ailede de kalmayıp
sadece kendime bakmak için değil -
3:49 - 3:55sevdiklerime de yardımcı olabilmek adına
-
3:55 - 3:58tanımayı öğrendiğim bir şey haline geldi.
-
4:00 - 4:03Psikoterapi sadece hayatımı
kurtarmakla kalmadı, -
4:03 - 4:04onu değiştirdi.
-
4:04 - 4:08O kadar çok ki
psikolog olmaya karar verdim -
4:08 - 4:12ve benim gibi insanları tedavi edebildim.
-
4:14 - 4:20Hem bir doktor hem de bir hasta olarak
sahip olduğum eşsiz deneyimler, -
4:20 - 4:23bana çoğu insanın sahip olmadığı bir
bakış açısı kazandırıyor. -
4:24 - 4:27Zihinsel bir rahatsızlıkla
yaşamak nasıldır bilirim. -
4:27 - 4:33Hem zihninin hem de vücudunun sana
ihanet etmesiyle gelen o hissi de. -
4:34 - 4:38Kilo almak, libido kaybı, uykuda
terlemek, ellerin titremesi gibi -
4:38 - 4:40daha bir çok yan etkileri olan
-
4:40 - 4:44o ilacı almak zorunda olmanın
-
4:44 - 4:48nasıl hissettirdiğini bilirim.
-
4:49 - 4:53Ama bir psikolog insanları
iyileştirmek için, -
4:53 - 4:56o deneyimin ve rahatsızlığın
nasıl olduğunu -
4:56 - 4:58bizzat deneyimlemek zorunda değil.
-
4:58 - 5:02Ancak depresyonla baş ederken
kazandığım bakış açısı, -
5:02 - 5:06bana klinik eğitim ve talimin asla
öğretemeyeceği şeyler kazandırdı. -
5:07 - 5:14Hem bir hasta hem de bir doktor olarak
depresyonu bilmek nasıl olurdu? -
5:16 - 5:19Öncelikle bahsedeceğim altı şeyi
bilmeniz gerekirdi. -
5:20 - 5:25Bir doktor olarak duyduğunuz, gördüğünüz
veya okuduğunuz şeylerin ötesinde, -
5:25 - 5:28damgalamanın hâlâ sürdüğünü
rahatlıkla söyleyebilirim. -
5:29 - 5:34Teknoloji ve bilim zihinsel hastalıkları
anlama üzerine ilerleme kaydetse de, -
5:34 - 5:35ne yazık ki hala,
-
5:35 - 5:39toplumun büyük bir kesimi bu hastalıklara
sahip insanlardan korkuyor. -
5:41 - 5:46Sert ve soğuk bakışların yarattığı utancın
nasıl bir şey olduğunu bilirim. -
5:47 - 5:53Reçeteli ilaçlarım için eczacıma
gittiğim bir gün bana: -
5:53 - 5:57"Prozac almayı unutmamalısın,
bu gece dolunay var," dedi. -
5:58 - 6:02Zihinsel hastalıklı damgası yalnızca
toplumda görülen bir durum da değil. -
6:03 - 6:06"Tanısal gölgeleme" adını
verdiğimiz bir durum var. -
6:07 - 6:10Bu sağlık çalışanlarının
zihinsel rahatsızlığı olan insanlara - -
6:10 - 6:14çocuklar ve yetişkinler -
yaptığı ayrımcılıkla ortaya çıkmış. -
6:14 - 6:20Bunun bir sonucu olarak, tanı koyulamamış
fiziksel rahatsızlıkları olan insanların, -
6:20 - 6:24ortalamaya göre daha genç bir yaşta
öldüğü belirlenmiş. -
6:25 - 6:29Bir doktor olarak damgalanmanın zihinsel
rahatsızlığı olanların iyileşmesindeki -
6:29 - 6:32en büyük engellerden
olduğunu söyleyebilirim. -
6:32 - 6:34Daha fazlasını yapmamız gerektiğini de.
-
6:35 - 6:37Bir doktor olarak söyleyebiliyorum ki,
-
6:37 - 6:42kişiye özel ilaçlara yeterli
erişime sahip değiliz. -
6:43 - 6:47Hatta, birazdan söyleyeceğim bir çoğunuzun
aşina olmadığı bir tabir olabilir: -
6:47 - 6:51Kalıtsal ağırlıklı metabolizma testi.
-
6:52 - 6:56Araştırmalar, depresyonda
olan bir insanın -
6:56 - 7:00uygun bir tedaviye ulaşmasının 10 yılı
bulduğunu gösteriyor. -
7:01 - 7:04Sebebi ise çoğunlukla
doğru ilacı bulamamak. -
7:05 - 7:10Ama bunun gibi deneyler aylar
yıllar sürebileceği gibi, -
7:10 - 7:12beklenmedik bir anda
-
7:12 - 7:17kişinin kalıtsal açıdan en uygun ilacı
bulması ile de sonlanabilir. -
7:18 - 7:22Şimdilerde, kişiselleştirilmiş ilaçlar
büyük bir umut kaynağı. -
7:23 - 7:27Ancak birçok profesyonel bunun
varlığından bile habersiz. -
7:27 - 7:30Bunu da "kalıtsal cehalet"
olarak isimlendiriyoruz. -
7:30 - 7:34Bazenleri de sağlık profesyonelleri
ayak uydurmakta zorlanıyor. -
7:34 - 7:37Çünkü konu genetik bilimine gelince
-
7:37 - 7:39çok fazla yenilik var.
-
7:40 - 7:42Bir doktor olarak şunu söylemeye geldim;
-
7:42 - 7:45zihinsel rahatsızlığa sahip
olan her bir insan, -
7:45 - 7:49kişiselleştirilmiş ilaçlardan ve kalıtsal
metabolizma testinden yararlanabilmelidir. -
7:51 - 7:52Bir doktor olarak,
-
7:52 - 7:57Zihinsel rahatsızlığı olan
biriyle yaşıyorsanız -
7:57 - 8:00veya siz bir zihinsel
rahatsızlığa sahipseniz, -
8:00 - 8:03yapabileceğiniz en önemli şey
-
8:03 - 8:05tedavi planınıza sadık kalmaktır.
-
8:06 - 8:10Araştırmalar gösteriyor ki, depresyonda
olan insanların yaklaşık %80'i -
8:10 - 8:12asla tam olarak iyileşemiyor.
-
8:12 - 8:14Bu demektir ki,
-
8:14 - 8:20depresif belirtilerin kaybolmasını bırakın
daha iyi hissedemiyorlar bile. -
8:21 - 8:26Elbette tedavi planının sürekliği demek,
-
8:26 - 8:29yalnızca terapi seanslarınıza katılıp
-
8:29 - 8:30ilaçlarınızı almak değildir.
-
8:31 - 8:37Deneyimlerime göre, bu insanların daha iyi
hissetmesinin önündeki en büyük engel. -
8:37 - 8:42Süreklilik, ilaçlarınızı her gün
-
8:42 - 8:46aynı saatte ve aynı dozda alıp
-
8:46 - 8:50tedavide boşluklar oluşmaması adına tam
zamanında yeniden doldurduğunuza -
8:50 - 8:52emin olmaktır.
-
8:53 - 8:55Süreklilik aynı zamanda,
-
8:55 - 8:59psikoterapi seanslarına sadece iyi
hissetmediğinizde katılmak değildir. -
9:00 - 9:02Plajda geçirilecek güzel bir gün de olsa,
-
9:02 - 9:05konuşmak istemeseniz bile
gitmek zorundasınız. -
9:05 - 9:08Herhangi bir kronik hastalık
için süreklilik, -
9:08 - 9:10iyileşmeye açılan kapının anahtarıdır.
-
9:11 - 9:14Gayrimenkul alanında bir laf vardır:
-
9:14 - 9:17"Konum, konum, konum."
-
9:17 - 9:21Eğer bunu zihinsel rahatsızlıklar alanına
uyarlayacak olursak bu söz kesinlikle: -
9:21 - 9:25"Süreklilik, süreklilik, süreklilik."
olurdu. -
9:27 - 9:34Şimdi bir hasta olarak bakış
açımı sunmam gerekirse, -
9:34 - 9:39Herkesin düşünerek konuşmasını isterdim.
-
9:39 - 9:44Lütfen bana "Biraz canlan"
"Biraz daha çabala" -
9:44 - 9:45"Güçlü ol"
-
9:45 - 9:49ya da " Belki bugün biraz tembelliğin
tutmuştur," demeyin. -
9:49 - 9:53Kanser hastası, şeker hastası veya kas
distrofisi olan birine -
9:53 - 9:56bunları asla söyleyemezdiniz.
-
9:57 - 10:02Depresyon nörobiyolojik temelli
gerçek bir hastalıktır. -
10:02 - 10:08Tıpkı tek bir kemoterapi seansının kanseri
tamamen tedavi edemeyeceği -
10:08 - 10:13ya da insülinin kan şekerini sonsuza
kadar düzene sokamayacağı gibi -
10:13 - 10:16depresyondan kurtulmak da
yalnızca bir doz ilaçla -
10:16 - 10:20veya deneme psikoterapi seansları
ile gerçekleşemez. -
10:21 - 10:25Depresyonun gerçek bir hastalık olarak
kabul görmesi gerekir. -
10:28 - 10:32Bir hasta olarak, beni tetikleyen
şeyleri bilmem -
10:32 - 10:35ve sizden bunlara saygı
göstermenizi istemem gerekir. -
10:36 - 10:39Bu yüzden eğer aldığınız
terfiyi kutlamak için -
10:39 - 10:41yaptığınız içki teklifine
-
10:41 - 10:45veya şehir dışına gidip geç saatlere
kadar vakit geçirmeye -
10:45 - 10:47"Hayır" cevabını veriyorsam
-
10:47 - 10:51ya da vizyondaki yürek burkan filmi
izlemeyi reddediyorsam -
10:51 - 10:53sebebi eğlenmek istememem değil.
-
10:53 - 10:56Reddedişlerimin arkasında bir sebep var.
-
10:57 - 11:01Alkol içmek ilaçlarımın
etkilerini azaltıyor. -
11:03 - 11:07Geç saatlere kadar ayakta kalmak
kurduğum uyku düzenini bozacak -
11:07 - 11:09ve benim günde 9-10 saat
uykuya ihtiyacım var. -
11:10 - 11:14Üzücü bir film izlemek, benim için
-
11:14 - 11:16duygusal açıdan çok yorucu olabilir.
-
11:17 - 11:19Bu yüzden bir hasta olarak,
-
11:19 - 11:25öz bakımıma ne kadar ilgiyle yaklaşmam
gerektiğini anlayabildiğinizi umuyorum. -
11:28 - 11:31Bir hasta olarak bilmenizi isterim ki,
-
11:31 - 11:35rahatsızlığımın ciddi bir şekilde
kötüye gitme olasılığı bulunuyor. -
11:36 - 11:40Depresif vaka yaşayan hastaların %70'i
-
11:40 - 11:42bir başka vaka daha yaşıyor.
-
11:42 - 11:48Eğer iki vaka yaşamışsanız bu istatistik
neredeyse %90'a kadar çıkıyor. -
11:48 - 11:55Bilmeliyim ki, intihara meyledersem veya
tehlike oluşturacak kadar depresifsem; -
11:56 - 12:00ne yapacağınızı, kimi arayacağınızı,
nereye gideceğinizi biliyor olun. -
12:00 - 12:03Bu bir acil durum planı
-
12:03 - 12:07ve doktorlarım da dahil olmak üzere,
-
12:07 - 12:11eczanemin ve yerel hastanelerin
de ismini içeriyor. -
12:12 - 12:16Eğer kendi isteğimle
gidiyorsam ne ala. -
12:17 - 12:23Ama gitmeyi istemiyorsam polisi aramak,
911'i tuşlamak, -
12:23 - 12:27sonra belki kızgın bir şekilde
"Seninle bir daha asla konuşmayacağım." -
12:27 - 12:29diyen halime tahammül etmek
zorunda kalabilirsiniz. -
12:30 - 12:35Ama bunun çok bir önemi yok çünkü onu
bana dedirten depresyon. -
12:36 - 12:41Daha iyi hissettiğimde, size ilginiz
için minnet duyarım. -
12:42 - 12:45Hayatta olduğuma şükrederim.
-
12:46 - 12:50Depresyon ciddi ama tedavi
edilebilir bir hastalık. -
12:51 - 12:54Bir doktor olarak, size umudun
olduğunu söylüyorum. -
12:55 - 12:59Bir hasta olarak da iyileşmenin
mümkün olduğunu. -
12:59 - 13:01Teşekkür ederim.
-
13:01 - 13:03(Alkışlar)
- Title:
- Depresyon üzerinde hem doktorun hem de hastanın bakış açısına sahip olsaydınız ne olurdu?|Dr. Deborah Serani | TEDxAdelphiUniversity
- Description:
-
Dr. Deborah Serani depresyonla yaşamak ve depresyonu yenmek üzerine kişisel ve profesyonel deneyimlerini paylaşıyor.
Dr. Deborah Serani röportajlardaki psikolojik sorunlarda olan uzmanlığı ile ABC News, Associated Press, CNN, Newsday, The New York Times, The Chicago Tribune, Scientific American Mind ve CBS ile NPR'a bağlı radyo programları gibi yerler tarafından aranılan birisidir. Dr. Serani 25 yılı aşkın süredir klinik psikolojide ve depresyon ile travma üzerine yaptığı araştırmalarla da Adelphi Üniversitesinde misafir doçent olarak görev yapıyor. Aynı zamanda ödüllü "Living With Depression" , "Depression and Your Child: A Guide for Parents and Caregivers" ve "Depression in Later Life" kitaplarının yazarıdır.
Bu konuşma TED konferans formatı kullanılarak bir TEDx etkinliğinde yapılmıştır ancak yerel bir topluluk tarafından bağımsız bir şekilde organize edilmiştir.
Daha fazlası için : http://ted.com/tedx
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDxTalks
- Duration:
- 13:08