Velen van ons starten de dag graag
met een kopje koffie
en eindigen die wellicht
bij voorkeur met een glas wijn
of een andere alcoholische drank.
Maar het blijkt dat deze twee substanties,
alcohol en cafeïne,
verrassende invloeden
op onze slaap kunnen hebben.
[Wetenschappelijk slapen]
Laten we beginnen met cafeïne.
Cafeïne hoort bij de substanties
die we psychostimulantia noemen.
En iedereen weet dat je
van cafeïne alerter kunt worden.
Het kan je wakker maken.
Maar er zijn tenminste nog twee
verborgen eigenschappen van cafeïne
waar sommigen zich misschien
niet bewust van zijn.
De eerste gaat over
hoe lang cafeïne blijft werken.
Cafeïne, voor de gemiddelde volwassene,
heeft wat we noemen een halveringstijd
van ongeveer vijf tot zes uur.
Dat betekent dat na ongeveer
vijf tot zes uur
50% van de cafeïne die je gebruikte
nog steeds door je lichaam circuleert.
Dat betekent ook
dat een kwart van die cafeïne
er na 10 tot 12 uur nog steeds is.
Oftewel, laten we zeggen
dat je een kop koffie dronk
om twee uur 's middags.
Het kan dan zijn
dat bijna een kwart van die cafeïne
om middernacht nog in je hoofd rondgaat.
Als gevolg daarvan
kan een individu problemen hebben
om in te slapen
of zelfs goed door te slapen
gedurende de nacht.
Dat is de eerste eigenschap van cafeïne.
De tweede eigenschap van cafeïne
is dat het de kwaliteit
van je slaap kan beïnvloeden.
Nu zullen sommige mensen zeggen
dat ze een van die mensen zijn
die na het avondeten
een espresso kunnen drinken
en toch prima inslapen
en ook blijven slapen.
Maar zelfs als dat zo is,
het blijkt dat cafeïne
een negatief effect kan hebben
op de hoeveelheid diepe,
niet-remslaap die we hebben,
de fases drie en vier van niet-remslaap.
Dat is het type herstellende diepe slaap.
Met als gevolg
dat je de volgende ochtend
wakker kunt worden
zonder je uitgerust te voelen;
de slaap heeft je niet hersteld.
Maar toch lag je niet wakker
en je kon ook goed inslapen,
dus zie je het verband niet,
maar desalniettemin
neem je die ochtend misschien
twee koppen koffie om wakker te worden
in plaats van een.
Dat was koffie,
maar laten we het nu hebben over alcohol,
want alcohol is misschien
een van de meest onbegrepen
slaaphulpmiddelen die er zijn.
Feitelijk is het helemaal
geen hulpmiddel om te slapen.
En het kan problemen
veroorzaken voor je slaap
op tenminste drie manieren.
Ten eerste behoort alcohol
tot een categorie
die we verdovende middelen noemen.
Maar verdoving is geen slaap.
En onderzoeken laten zien
dat die twee dingen
behoorlijk van elkaar verschillen.
Verdoving is een staat
waarin we simpelweg uitschakelen
dat onze hersencellen vuren,
met name in de cortex.
En dat is geen natuurlijke slaap.
Gedurende de diepe
niet-remslaap, bijvoorbeeld,
heeft het brein de opmerkelijk coördinatie
over honderdduizenden cellen
die plotseling tegelijk vuren
en dan allemaal stil worden
en dan allemaal tegelijk vuren
en dan stil worden,
waarbij ze de grote,
krachtige hersengolven
van de diepe niet-remslaap produceren.
Dus dat is de eerste manier
waarop alcohol problemen kan veroorzaken.
We verwarren verdoving met diepe slaap.
Het tweede probleem met alcohol
is dat het je slaap kan fragmenteren.
Alcohol kan tijdens je slaap
zorgen voor het activeren
van wat we de 'vecht-of-vlucht'-tak
van het zenuwstelsel noemen.
Dat zorgt ervoor dat je vaker wakker wordt
tijdens de nacht.
En alcohol kan er zelfs voor zorgen
dat er meer waarschuwingschemicaliën
door het brein worden afgegeven,
wat ook weer je slaap fragmenteert.
Het derde en laatste probleem
van alcohol met slaap
is dat alcohol een blokkade kan vormen
voor je remslaap, of je droomslaap.
En zoals we in komende
episodes zullen zien,
zorgen remslaap, of droomslaap,
voor een groot aantal voordelen,
dingen zoals je emotionele
en mentale gezondheid,
je creativiteit zelfs.
Nu zit ik hier niet om iedereen
te vertellen hoe hij moet leven.
Ik wil niet de puritein uithangen.
Ik ben maar een wetenschapper.
Ik wil je echter wel voorzien
van de informatie over de relatie
tussen cafeïne en alcohol en je slaap,
zodat je een geïnformeerde
keuze kunt maken
over hoe je het best kunt leven
mocht je je slaapgezondheid
prioriteit willen geven.