[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:01.75,0:00:04.16,Default,,0000,0000,0000,,Chris Anderson:\NDr. Jane Goodall, hoş geldiniz.
Dialogue: 0,0:00:04.88,0:00:06.14,Default,,0000,0000,0000,,Jane Goodall: Teşekkürler
Dialogue: 0,0:00:06.17,0:00:10.10,Default,,0000,0000,0000,,ve öyle sanıyorum ki\Nbunun tam bir röportaj olabilmesi için
Dialogue: 0,0:00:10.12,0:00:12.27,Default,,0000,0000,0000,,insanlar, Mr. H'nin de\Nburada olduğunu bilmeli
Dialogue: 0,0:00:12.29,0:00:14.42,Default,,0000,0000,0000,,çünkü herkes Mr. H'yi tanıyor.
Dialogue: 0,0:00:16.08,0:00:17.62,Default,,0000,0000,0000,,CA: Selam, Mr. H.
Dialogue: 0,0:00:18.67,0:00:20.93,Default,,0000,0000,0000,,Bundan 17 yıl önceki TED konuşmanızda
Dialogue: 0,0:00:20.96,0:00:26.68,Default,,0000,0000,0000,,doğal dünyayı kalabalık hale getirmemizin\Ntehlikelerini anlattın.
Dialogue: 0,0:00:26.71,0:00:28.56,Default,,0000,0000,0000,,Sence şu anki pandemi süreci
Dialogue: 0,0:00:28.58,0:00:32.48,Default,,0000,0000,0000,,doğanın karşı savaşı olabilir mi?
Dialogue: 0,0:00:32.50,0:00:37.56,Default,,0000,0000,0000,,JG: Şurası oldukça net,\Ntüm bu zoonotik hastalıklar,
Dialogue: 0,0:00:37.58,0:00:42.52,Default,,0000,0000,0000,,koronavirüs ve HIV/AIDS
Dialogue: 0,0:00:42.54,0:00:46.89,Default,,0000,0000,0000,,ve hayvanlardan bulaşan\Ntüm diğer tür hastalıklar,
Dialogue: 0,0:00:46.92,0:00:50.06,Default,,0000,0000,0000,,kısmen doğanın yok edilmesiyle ilgili.
Dialogue: 0,0:00:50.08,0:00:54.06,Default,,0000,0000,0000,,Hayvanlar yaşam alanlarını kaybediyor,\Nkalabalıklaşıyorlar
Dialogue: 0,0:00:54.08,0:00:58.35,Default,,0000,0000,0000,,ve bazen bunun sonucunda\Nreservuarda olan bir türe ait bir virüs,
Dialogue: 0,0:00:58.38,0:01:01.43,Default,,0000,0000,0000,,ki bu tür belki de yüzlerce yıl\Nuyum içinde yaşadı,
Dialogue: 0,0:01:01.46,0:01:03.48,Default,,0000,0000,0000,,başka bir türe geçiş yapıyor.
Dialogue: 0,0:01:03.50,0:01:08.64,Default,,0000,0000,0000,,Sonra da hayvanlar insanlarla\Ndaha da yakın temasa itiliyor.
Dialogue: 0,0:01:08.67,0:01:14.64,Default,,0000,0000,0000,,Virüs kapmış olan bu hayvanlardan biri
Dialogue: 0,0:01:14.67,0:01:18.89,Default,,0000,0000,0000,,bu virüsü insanlara aktarma\Nfırsatı yakalıyor,
Dialogue: 0,0:01:18.92,0:01:22.98,Default,,0000,0000,0000,,bunun da sonucu COVID-19 gibi\Nyeni bir hastalık.
Dialogue: 0,0:01:23.00,0:01:25.02,Default,,0000,0000,0000,,Buna ek olarak
Dialogue: 0,0:01:25.04,0:01:27.85,Default,,0000,0000,0000,,Son derece saygısız bir türüz.
Dialogue: 0,0:01:27.88,0:01:29.52,Default,,0000,0000,0000,,Hayvanları avlıyoruz,
Dialogue: 0,0:01:29.54,0:01:31.85,Default,,0000,0000,0000,,öldürüyoruz, yiyoruz,
Dialogue: 0,0:01:31.88,0:01:33.39,Default,,0000,0000,0000,,satışını yapıyoruz,
Dialogue: 0,0:01:33.42,0:01:39.81,Default,,0000,0000,0000,,onları vahşi hayvan\Npazarlarına gönderiyoruz,
Dialogue: 0,0:01:39.83,0:01:41.10,Default,,0000,0000,0000,,Asya'ya,
Dialogue: 0,0:01:41.12,0:01:44.43,Default,,0000,0000,0000,,küçücük kafeslerde sıkışık\Nve korkunç koşullarda yaşıyorlar.
Dialogue: 0,0:01:44.46,0:01:48.77,Default,,0000,0000,0000,,Bu hayvanların kanı, idrarı ve dışkısı\Ninsanlara bulaşıyor,
Dialogue: 0,0:01:48.79,0:01:55.19,Default,,0000,0000,0000,,bunlar da bir virüsün hayvandan hayvana\Nya da insana geçişi için ideal şartlar.
Dialogue: 0,0:01:55.21,0:01:59.48,Default,,0000,0000,0000,,CA: Bunun öncesinde\Nbiraz geçmişe gitmek istiyorum.
Dialogue: 0,0:01:59.50,0:02:01.39,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü geçmişin harikulade.
Dialogue: 0,0:02:01.42,0:02:05.52,Default,,0000,0000,0000,,1960'ların cinsiyetçi tavırlarına rağmen
Dialogue: 0,0:02:05.54,0:02:08.27,Default,,0000,0000,0000,,bir şekilde zorlukları aşabildin
Dialogue: 0,0:02:08.29,0:02:11.64,Default,,0000,0000,0000,,ve dünyanın önce gelen\Nbilim insanlarından birine dönüştün,
Dialogue: 0,0:02:11.67,0:02:15.18,Default,,0000,0000,0000,,şempanzelerle ilgili inanılmaz\Nşeyler keşfettin;
Dialogue: 0,0:02:15.21,0:02:18.27,Default,,0000,0000,0000,,onların alet kullanımı ve daha da fazlası.
Dialogue: 0,0:02:18.29,0:02:23.98,Default,,0000,0000,0000,,Böylesi bir çığır açabilmen\Nnasıl gerçekleşti?
Dialogue: 0,0:02:24.00,0:02:27.23,Default,,0000,0000,0000,,JG: Hayvanları severek doğdum.
Dialogue: 0,0:02:27.25,0:02:30.39,Default,,0000,0000,0000,,En önemlisi de\Nçok destekçi bir annem vardı.
Dialogue: 0,0:02:30.42,0:02:33.06,Default,,0000,0000,0000,,Yatağımda solucanlar\Nbulduğunda bana kızmazdı,
Dialogue: 0,0:02:33.08,0:02:35.56,Default,,0000,0000,0000,,sadece onları bahçeye çıkarmamı söylerdi.
Dialogue: 0,0:02:35.58,0:02:38.31,Default,,0000,0000,0000,,Dört saat boyunca ortadan kaybolduğumda
Dialogue: 0,0:02:38.33,0:02:41.27,Default,,0000,0000,0000,,polisi aradıktan sonra\Nbeni tavuk kümesinde bulunca kızmazdı
Dialogue: 0,0:02:41.29,0:02:44.77,Default,,0000,0000,0000,,çünkü kimse bana yumurtanın\Nnereden çıktığını söylemiyordu.
Dialogue: 0,0:02:44.79,0:02:47.06,Default,,0000,0000,0000,,Bilim insanı olmak gibi bir hayalim yoktu
Dialogue: 0,0:02:47.08,0:02:49.48,Default,,0000,0000,0000,,çünkü zamanımda bu,\Nkadınlara göre bir şey değildi.
Dialogue: 0,0:02:49.50,0:02:52.73,Default,,0000,0000,0000,,Aslında o zamanlar\Npek erkeklere göre de değildi.
Dialogue: 0,0:02:52.75,0:02:54.68,Default,,0000,0000,0000,,Annem dışında herkes bana gülüyordu,
Dialogue: 0,0:02:54.71,0:02:58.39,Default,,0000,0000,0000,,''Bunu gerçekten istiyorsan\Nçok çok çalışman gerek'' diyordu annem,
Dialogue: 0,0:02:58.42,0:03:00.14,Default,,0000,0000,0000,,''Her fırsatı kullan,
Dialogue: 0,0:03:00.17,0:03:02.39,Default,,0000,0000,0000,,eğer vazgeçmezsen, bir yolunu bulursun.''
Dialogue: 0,0:03:02.42,0:03:10.49,Default,,0000,0000,0000,,CA: Belki de kimsenin yapamadığı şekilde\Nşempanzelerin güvenini kazandın.
Dialogue: 0,0:03:11.17,0:03:15.81,Default,,0000,0000,0000,,Geriye baktığında keşfettiğin\Nen önemli anlar nelerdi?
Dialogue: 0,0:03:15.83,0:03:19.42,Default,,0000,0000,0000,,İnsanların hâlâ şempanzelerle ilgili\Nanlamadıkları şeyler neler?
Dialogue: 0,0:03:20.33,0:03:24.31,Default,,0000,0000,0000,,JG: Az önce dedin ki\N''Kimsenin yapamadığı şekilde
Dialogue: 0,0:03:24.33,0:03:25.60,Default,,0000,0000,0000,,güvenlerini kazanmak.''
Dialogue: 0,0:03:25.62,0:03:27.23,Default,,0000,0000,0000,,Hiç kimse denemedi ki.
Dialogue: 0,0:03:27.25,0:03:29.02,Default,,0000,0000,0000,,Hakikaten öyle.
Dialogue: 0,0:03:29.04,0:03:34.02,Default,,0000,0000,0000,,Benim de yaptığım, temel olarak
Dialogue: 0,0:03:34.04,0:03:38.60,Default,,0000,0000,0000,,küçükken evimin çevresindeki hayvanlarla\Nkullandığım aynı teknikleri kullanmaktı.
Dialogue: 0,0:03:38.62,0:03:40.18,Default,,0000,0000,0000,,Sabırla bekleyerek,
Dialogue: 0,0:03:40.21,0:03:42.64,Default,,0000,0000,0000,,fevri bir şekilde yakınlaşmamaya çalışarak
Dialogue: 0,0:03:42.67,0:03:47.23,Default,,0000,0000,0000,,ama çok kötüydü çünkü yalnızca\Naltı aylık fon almıştım.
Dialogue: 0,0:03:47.25,0:03:49.60,Default,,0000,0000,0000,,Bunun ne kadar\Nzor olduğunu tahmin ediyorsunuzdur;
Dialogue: 0,0:03:49.62,0:03:51.64,Default,,0000,0000,0000,,lisans derecesi olmayan bir genç kız
Dialogue: 0,0:03:51.67,0:03:55.43,Default,,0000,0000,0000,,ormanda oturmuş tuhaf bir şeyler yapıyor.
Dialogue: 0,0:03:55.46,0:04:00.99,Default,,0000,0000,0000,,Sonunda Amerikalı bir hayırsever\Naltı aylık para yardımı yaptı.
Dialogue: 0,0:04:01.00,0:04:04.93,Default,,0000,0000,0000,,Zamanla şempanzelerin güvenini\Nkazanacağımı biliyordum,
Dialogue: 0,0:04:04.96,0:04:06.48,Default,,0000,0000,0000,,peki zamanım var mıydı?
Dialogue: 0,0:04:06.50,0:04:11.02,Default,,0000,0000,0000,,Haftalar aylara dönüştü\Nve sonunda, dört ay kadar sonra
Dialogue: 0,0:04:11.04,0:04:13.81,Default,,0000,0000,0000,,bir şempanze korkusunu yenmeye başladı.
Dialogue: 0,0:04:13.83,0:04:16.93,Default,,0000,0000,0000,,Daha önce de fark ettiğim bir şempanzeydi.
Dialogue: 0,0:04:16.96,0:04:20.14,Default,,0000,0000,0000,,Çok yakınında değildm\Nama dürbünümle gözlem yapıyordum --
Dialogue: 0,0:04:20.17,0:04:25.31,Default,,0000,0000,0000,,Termitleri yakalamak için alet yaparken\Nve kullanırken görmüştüm.
Dialogue: 0,0:04:25.33,0:04:28.14,Default,,0000,0000,0000,,Aslında öyle çok şaşırmamıştım
Dialogue: 0,0:04:28.17,0:04:32.14,Default,,0000,0000,0000,,çünkü yakalanan şempanzelerin\Nneler yapabildiğini okumuştum --
Dialogue: 0,0:04:32.17,0:04:34.18,Default,,0000,0000,0000,,ancak biliyordum ki bilime göre
Dialogue: 0,0:04:34.21,0:04:37.56,Default,,0000,0000,0000,,yalnızca ve yalnızca insanlar\Nalet yapıp kullanabiliyordu.
Dialogue: 0,0:04:37.58,0:04:40.81,Default,,0000,0000,0000,,Dr. Leakey'nin bunu öğrenince\Nnasıl heyecanlanacağını düşündüm.
Dialogue: 0,0:04:40.83,0:04:42.56,Default,,0000,0000,0000,,İşte bu gözlem
Dialogue: 0,0:04:42.58,0:04:45.64,Default,,0000,0000,0000,,onun National Geographic'e\Ngitmesine olanak sağladı
Dialogue: 0,0:04:45.67,0:04:49.73,Default,,0000,0000,0000,,ve onlar da bu araştırmayı desteklemeye\Ndevam edeceklerini söylediler.
Dialogue: 0,0:04:49.75,0:04:53.89,Default,,0000,0000,0000,,Fotoğrafçı ve film yapımcısı\NHugo van Lawick'i gönderdiler,
Dialogue: 0,0:04:53.92,0:04:56.56,Default,,0000,0000,0000,,gördüklerimi çekecekti.
Dialogue: 0,0:04:56.58,0:05:01.02,Default,,0000,0000,0000,,Yani pek çok bilim insanı\Nbu alet kullanma işine inanmak istemedi.
Dialogue: 0,0:05:01.04,0:05:04.10,Default,,0000,0000,0000,,Hatta bir tanesi dedi ki\Nonlara bunu ben öğretmişim.
Dialogue: 0,0:05:04.12,0:05:06.02,Default,,0000,0000,0000,,(Kahkahalar)
Dialogue: 0,0:05:06.04,0:05:08.93,Default,,0000,0000,0000,,Yakınlarına gidemediğim için\Nbu ancak bir mucize olurdu.
Dialogue: 0,0:05:08.96,0:05:11.56,Default,,0000,0000,0000,,Neyse, Hugo'nun filmini görünce
Dialogue: 0,0:05:11.58,0:05:16.02,Default,,0000,0000,0000,,ve anlattığım davranışlarını görünce
Dialogue: 0,0:05:16.04,0:05:19.35,Default,,0000,0000,0000,,bilim insanları fikirlerini\Ndeğiştirmeye başladılar.
Dialogue: 0,0:05:19.38,0:05:22.02,Default,,0000,0000,0000,,CA: O zamandan beri\Ninsanların inanamayacağı ölçüde
Dialogue: 0,0:05:22.04,0:05:26.60,Default,,0000,0000,0000,,onları bize çok daha\Nyakınlaştıran keşifler oldu.
Dialogue: 0,0:05:26.62,0:05:29.98,Default,,0000,0000,0000,,Sanırım bir keresinde\Nmizah anlayışları olduğunu söylemiştin.
Dialogue: 0,0:05:30.00,0:05:32.68,Default,,0000,0000,0000,,Böyle bir şeye nasıl tanık oldun?
Dialogue: 0,0:05:32.71,0:05:36.93,Default,,0000,0000,0000,,JG: Oyun oynarlarken,
Dialogue: 0,0:05:36.96,0:05:39.39,Default,,0000,0000,0000,,daha büyük bir tanesi\Nküçük bir tanesiyle oynuyorsa,
Dialogue: 0,0:05:39.42,0:05:41.81,Default,,0000,0000,0000,,büyük olan ağaçtan bir dal sarkıtıyor.
Dialogue: 0,0:05:41.83,0:05:44.68,Default,,0000,0000,0000,,Küçük olan bunu\Nher yakalamaya çalıştığında
Dialogue: 0,0:05:44.71,0:05:46.68,Default,,0000,0000,0000,,büyük olan geri çekiyor
Dialogue: 0,0:05:46.71,0:05:48.48,Default,,0000,0000,0000,,ve küçük olan ağlamaya başlıyor,
Dialogue: 0,0:05:48.50,0:05:50.27,Default,,0000,0000,0000,,büyük olan da gülmeye.
Dialogue: 0,0:05:50.29,0:05:51.75,Default,,0000,0000,0000,,Öyle işte.
Dialogue: 0,0:05:54.42,0:05:59.81,Default,,0000,0000,0000,,CA: Daha da rahatsız edici\Nbir şey gözlemledin,
Dialogue: 0,0:05:59.83,0:06:04.56,Default,,0000,0000,0000,,şempanze çeteleri,
Dialogue: 0,0:06:04.58,0:06:10.68,Default,,0000,0000,0000,,kabileleri, grupları birbirlerine\Naşırı vahşi davranıyorlar.
Dialogue: 0,0:06:10.71,0:06:14.35,Default,,0000,0000,0000,,Bunu nasıl yorumladığını merak ediyorum.
Dialogue: 0,0:06:14.38,0:06:17.60,Default,,0000,0000,0000,,Bu durum, biz insanlar için\Nüzülmene yol açmış olabilir,
Dialogue: 0,0:06:17.62,0:06:20.15,Default,,0000,0000,0000,,onlara yakınız,
Dialogue: 0,0:06:20.17,0:06:27.51,Default,,0000,0000,0000,,sence bu şiddet eğilimi\Ntüm büyük apeler için kaçınılmaz mı?
Dialogue: 0,0:06:28.38,0:06:30.98,Default,,0000,0000,0000,,JG: Görünen o ki evet.
Dialogue: 0,0:06:31.00,0:06:35.64,Default,,0000,0000,0000,,Benim insan türüyle ilk karşılaşmam,\Nki ben buna şeytani diyorum,
Dialogue: 0,0:06:35.67,0:06:37.31,Default,,0000,0000,0000,,savaşın sonuydu
Dialogue: 0,0:06:37.33,0:06:40.10,Default,,0000,0000,0000,,ve Soykırım'a dair fotoğraflar vardı.
Dialogue: 0,0:06:40.12,0:06:42.73,Default,,0000,0000,0000,,Bu beni gerçekten şok etmişti.
Dialogue: 0,0:06:42.75,0:06:44.02,Default,,0000,0000,0000,,Benliğim değişmişti.
Dialogue: 0,0:06:44.04,0:06:46.35,Default,,0000,0000,0000,,Sanırım o zaman 10 yaşındaydım.
Dialogue: 0,0:06:46.38,0:06:52.02,Default,,0000,0000,0000,,Şempanzelerde de bu karanlık,\Nacımasız yan olsa da
Dialogue: 0,0:06:52.04,0:06:54.66,Default,,0000,0000,0000,,Bizim gibi ama bizden daha nazik\Nolduklarını düşünürdüm.
Dialogue: 0,0:06:54.66,0:06:56.52,Default,,0000,0000,0000,,Sonra fark ettim ki
Dialogue: 0,0:06:56.52,0:06:58.68,Default,,0000,0000,0000,,sandığımdan daha çok\Nbenziyorlar bize.
Dialogue: 0,0:06:58.71,0:07:02.68,Default,,0000,0000,0000,,O zamanlar, 70'li yılların başıydı
Dialogue: 0,0:07:02.71,0:07:03.98,Default,,0000,0000,0000,,ve tuhaf bir durum vardı,
Dialogue: 0,0:07:04.00,0:07:09.73,Default,,0000,0000,0000,,agresifliğin doğuştan mı yoksa\Nöğrenilmiş mi olduğuna dair konuşmalar.
Dialogue: 0,0:07:09.75,0:07:12.43,Default,,0000,0000,0000,,Sonra konu siyasi bir hâl aldı.
Dialogue: 0,0:07:12.46,0:07:15.89,Default,,0000,0000,0000,,Çok tuhaf zamanlardı
Dialogue: 0,0:07:15.92,0:07:17.56,Default,,0000,0000,0000,,ve ben de şunu söylemiştim:
Dialogue: 0,0:07:17.58,0:07:24.27,Default,,0000,0000,0000,,''Hayır, agresiflik kesinlikle\Nkalıtımlı davranışlarımızın bir parçası.''
Dialogue: 0,0:07:24.29,0:07:29.93,Default,,0000,0000,0000,,Çok saygıdeğer bir bilim insanına\Ngerçekten ne düşündüğünü sordum
Dialogue: 0,0:07:29.96,0:07:33.87,Default,,0000,0000,0000,,çünkü hiç kuşkusuz agresifliğin\Nöğrenilmiş olduğunu savunuyordu
Dialogue: 0,0:07:33.88,0:07:38.02,Default,,0000,0000,0000,,ve bana dedi ki ''Jane, gerçekten\Nne düşündüğümü konuşmak istemiyorum.''
Dialogue: 0,0:07:38.04,0:07:41.92,Default,,0000,0000,0000,,Bilim açısından\Nbu benim için büyük bir şoktu.
Dialogue: 0,0:07:42.79,0:07:47.35,Default,,0000,0000,0000,,CA: Bana büyürken dünyadaki\Nher güzel şeye inanmam öğretildi.
Dialogue: 0,0:07:47.38,0:07:52.89,Default,,0000,0000,0000,,Sınırsız sayıda çiçekler böcekler,
Dialogue: 0,0:07:52.92,0:07:55.85,Default,,0000,0000,0000,,bu muhteşem görünümlü doğa.
Dialogue: 0,0:07:55.88,0:08:01.89,Default,,0000,0000,0000,,Çoğu çevreci de\Ngenellikle aynı tutumu sergiliyor,
Dialogue: 0,0:08:01.92,0:08:06.06,Default,,0000,0000,0000,,''Evet, doğa saf ve çok güzel.\Nİnsanlar kötü ama.''
Dialogue: 0,0:08:06.08,0:08:08.73,Default,,0000,0000,0000,,Sonra senin yaptığın türden\Nbir gözlem yapınca,
Dialogue: 0,0:08:08.75,0:08:11.60,Default,,0000,0000,0000,,doğanın herhangi bir parçasına\Ndetaylı bir inceleme yapınca
Dialogue: 0,0:08:11.62,0:08:13.98,Default,,0000,0000,0000,,korkunç şeyler olduğunu da görüyorsun.
Dialogue: 0,0:08:14.00,0:08:16.39,Default,,0000,0000,0000,,Senin doğaya bakış açın nasıl?
Dialogue: 0,0:08:16.42,0:08:18.85,Default,,0000,0000,0000,,Bizim bakış açımız nasıl olmalı?
Dialogue: 0,0:08:18.88,0:08:24.83,Default,,0000,0000,0000,,JG: Evrimin tüm spektrumunu düşününce
Dialogue: 0,0:08:24.83,0:08:28.52,Default,,0000,0000,0000,,ve el değmemiş topraklara gidince,
Dialogue: 0,0:08:28.54,0:08:33.14,Default,,0000,0000,0000,,Afrika da ben küçükken hiç bozulmamıştı.
Dialogue: 0,0:08:33.17,0:08:36.10,Default,,0000,0000,0000,,Hayvanlar her yerdeydi.
Dialogue: 0,0:08:36.12,0:08:40.02,Default,,0000,0000,0000,,Aslanların öldürücü olması\Nhiç hoşuma gitmemişti,
Dialogue: 0,0:08:40.04,0:08:42.56,Default,,0000,0000,0000,,ama öldürmek zorundalar.
Dialogue: 0,0:08:42.58,0:08:46.39,Default,,0000,0000,0000,,Öldürmezlerse kendiler ölecek.
Dialogue: 0,0:08:46.42,0:08:50.10,Default,,0000,0000,0000,,Bence onlarla bizim aramızdaki büyük fark,
Dialogue: 0,0:08:50.12,0:08:56.02,Default,,0000,0000,0000,,onlar mecbur oldukları için\Nbunu yapıyorlar.
Dialogue: 0,0:08:56.04,0:08:59.39,Default,,0000,0000,0000,,Ama biz planlıyoruz.
Dialogue: 0,0:08:59.42,0:09:01.18,Default,,0000,0000,0000,,Bizim planlarımız bir hayli farklı.
Dialogue: 0,0:09:01.21,0:09:05.23,Default,,0000,0000,0000,,Koca bir ormanı yok etmeyi planlayabiliriz
Dialogue: 0,0:09:05.25,0:09:07.73,Default,,0000,0000,0000,,çünkü odun satmak istiyoruz
Dialogue: 0,0:09:07.75,0:09:10.10,Default,,0000,0000,0000,,veya başka bir AVM inşa etmek istiyoruz,
Dialogue: 0,0:09:10.12,0:09:11.39,Default,,0000,0000,0000,,bunun gibi şeyler.
Dialogue: 0,0:09:11.42,0:09:16.14,Default,,0000,0000,0000,,Yani bizim doğayı\Nyıkışımız ve savaşlarımızı düşününce
Dialogue: 0,0:09:16.17,0:09:19.98,Default,,0000,0000,0000,,biz kötülük yapabiliyoruz\Nçünkü oturduğumuz yerden
Dialogue: 0,0:09:20.00,0:09:22.93,Default,,0000,0000,0000,,çok uzaktaki birine\Neziyet etmeyi planlayabiliyoruz.
Dialogue: 0,0:09:22.96,0:09:24.23,Default,,0000,0000,0000,,İşte bu kötülük.
Dialogue: 0,0:09:24.25,0:09:27.89,Default,,0000,0000,0000,,Şempanzelerin ilkel bir savaşı var
Dialogue: 0,0:09:27.92,0:09:29.48,Default,,0000,0000,0000,,ve çok saldırgan olabilirler
Dialogue: 0,0:09:29.50,0:09:30.89,Default,,0000,0000,0000,,ama bunlar anlık.
Dialogue: 0,0:09:30.92,0:09:32.39,Default,,0000,0000,0000,,Hissettikleriyle ilgili.
Dialogue: 0,0:09:32.42,0:09:34.81,Default,,0000,0000,0000,,Bir duyguya tepki veriyorlar.
Dialogue: 0,0:09:34.83,0:09:38.48,Default,,0000,0000,0000,,CA: Yani şempanzelerin\Nsofistike hayatına dair gözlemlerin
Dialogue: 0,0:09:38.50,0:09:41.89,Default,,0000,0000,0000,,kimi insanların bunun bir tür\Ninsani süper güç olduğunu savunmasından
Dialogue: 0,0:09:41.92,0:09:43.64,Default,,0000,0000,0000,,daha öteye gitmiyor,
Dialogue: 0,0:09:43.67,0:09:49.60,Default,,0000,0000,0000,,yani geleceği ayrıntıyla\Nakıllarında tasvir edebilmek
Dialogue: 0,0:09:49.62,0:09:52.39,Default,,0000,0000,0000,,ve uzun vadeli planlar yapmak.
Dialogue: 0,0:09:52.42,0:09:57.77,Default,,0000,0000,0000,,Ve birbirlerini bu uzun vadeli planları\Ngerçekleştirmek için teşvik etmek.
Dialogue: 0,0:09:57.79,0:10:01.23,Default,,0000,0000,0000,,Şempanzelerle bu kadar\Nzaman geçiren biri için bile
Dialogue: 0,0:10:01.25,0:10:04.43,Default,,0000,0000,0000,,bu tamamen farklı bir yetenek seti,
Dialogue: 0,0:10:04.46,0:10:06.60,Default,,0000,0000,0000,,bunun için sorumluluk almalı
Dialogue: 0,0:10:06.62,0:10:09.43,Default,,0000,0000,0000,,ve şu ankinden çok daha\Nakıllıca kullanmamız lazım.
Dialogue: 0,0:10:09.46,0:10:11.35,Default,,0000,0000,0000,,JG: Ben şöyle düşünüyorum,
Dialogue: 0,0:10:11.38,0:10:13.68,Default,,0000,0000,0000,,buna dair çok tartışma var
Dialogue: 0,0:10:13.71,0:10:19.41,Default,,0000,0000,0000,,ama şu bir gerçek ki kullandığımız\Niletişim aracını biz kendimiz geliştirdik.
Dialogue: 0,0:10:19.42,0:10:21.52,Default,,0000,0000,0000,,Sözcüklerle iletişim kurduğumuz için...
Dialogue: 0,0:10:21.54,0:10:26.23,Default,,0000,0000,0000,,Demek istediğim, hayvan iletişimi\Nsandığımızdan çok daha sofistike.
Dialogue: 0,0:10:26.25,0:10:31.71,Default,,0000,0000,0000,,Şempanze, goril ve orangutanlar\Nişaret dilini öğrenebiliyorlar.
Dialogue: 0,0:10:32.79,0:10:38.23,Default,,0000,0000,0000,,Ama biz ana dilimizi konuşarak büyüyoruz.
Dialogue: 0,0:10:38.25,0:10:41.89,Default,,0000,0000,0000,,Yani ben sana hiç duymadığın\Nşeyler söyleyebilirim.
Dialogue: 0,0:10:41.92,0:10:44.48,Default,,0000,0000,0000,,Ama bir şempanze bunu yapamaz.
Dialogue: 0,0:10:44.50,0:10:49.73,Default,,0000,0000,0000,,Çocuklarımıza soyut kavramlar\Nöğretebiliyoruz.
Dialogue: 0,0:10:49.75,0:10:51.56,Default,,0000,0000,0000,,Ama şempanzeler bunu yapamaz.
Dialogue: 0,0:10:51.58,0:10:55.27,Default,,0000,0000,0000,,Evet, şempanzeler bir dizi\Nzekice şey yapabiliyor,
Dialogue: 0,0:10:55.29,0:10:59.89,Default,,0000,0000,0000,,filler, kargalar ve ahtapotlar da öyle
Dialogue: 0,0:10:59.92,0:11:03.52,Default,,0000,0000,0000,,ama biz başka bir gezegene giden\Nroketler tasarlıyoruz,
Dialogue: 0,0:11:03.54,0:11:06.10,Default,,0000,0000,0000,,fotoğraf çeken minik robotlar.
Dialogue: 0,0:11:06.12,0:11:10.89,Default,,0000,0000,0000,,Dünyanın farklı bölgelerinden\Nkonuşmamızı sağlayan
Dialogue: 0,0:11:10.92,0:11:13.06,Default,,0000,0000,0000,,bu olağanüstü teknolojiyi tasarladık.
Dialogue: 0,0:11:13.08,0:11:14.73,Default,,0000,0000,0000,,Ben gençken, büyürken
Dialogue: 0,0:11:14.75,0:11:17.56,Default,,0000,0000,0000,,TV yoktu, cep telefonları yoktu,
Dialogue: 0,0:11:17.58,0:11:19.43,Default,,0000,0000,0000,,bilgisayar yoktu.
Dialogue: 0,0:11:19.46,0:11:20.89,Default,,0000,0000,0000,,Çok farklı bir dünyaydı.
Dialogue: 0,0:11:20.92,0:11:24.52,Default,,0000,0000,0000,,Bir kalemim ve defterim vardı, hepsi bu.
Dialogue: 0,0:11:24.54,0:11:27.39,Default,,0000,0000,0000,,CA: Doğayla ilgili bu soruya geri dönersem
Dialogue: 0,0:11:27.42,0:11:28.99,Default,,0000,0000,0000,,çünkü bunu çok düşünüyorum
Dialogue: 0,0:11:29.01,0:11:32.26,Default,,0000,0000,0000,,ve kendim de mücadelesini veriyorum.
Dialogue: 0,0:11:33.21,0:11:37.39,Default,,0000,0000,0000,,İşinin büyük kısmı,\Nsaygı duyduğum pek çok kişinin büyük kısmı
Dialogue: 0,0:11:37.42,0:11:44.23,Default,,0000,0000,0000,,doğal dünyayı mahvetmemek için\Nhırsla çabalıyor.
Dialogue: 0,0:11:44.25,0:11:47.10,Default,,0000,0000,0000,,Aynı anda doğanın birçok yönünün\Nkorkunç olduğunu kabul etmek
Dialogue: 0,0:11:47.12,0:11:53.94,Default,,0000,0000,0000,,mümkün mü, sağlıklı mı veya gerekli mi?
Dialogue: 0,0:11:53.96,0:11:56.85,Default,,0000,0000,0000,,Ayrıca doğa muhteşem
Dialogue: 0,0:11:56.88,0:12:02.02,Default,,0000,0000,0000,,ve bu muhteşemliğin bir kısmı\Nkorkutucu potansiyelinden geliyor
Dialogue: 0,0:12:02.04,0:12:06.93,Default,,0000,0000,0000,,ve bu da onu çok daha güzel yapıyor.
Dialogue: 0,0:12:06.96,0:12:10.68,Default,,0000,0000,0000,,Bu biz olamayız\Nçünkü biz de doğanın parçasıyız,
Dialogue: 0,0:12:10.71,0:12:17.46,Default,,0000,0000,0000,,peki sence doğayı kucaklayıp\Nonun parçası olmadan bütün olabilir miyiz?
Dialogue: 0,0:12:17.46,0:12:22.23,Default,,0000,0000,0000,,İnsan-doğa ilişkisi nasıl olmalı, Jane?
Dialogue: 0,0:12:22.25,0:12:26.35,Default,,0000,0000,0000,,JG: Sanırım problemlerden biri şu ki\Nbiz zekamızı geliştirdikçe
Dialogue: 0,0:12:26.38,0:12:32.45,Default,,0000,0000,0000,,çevreyi lehimize değiştirme konusunda\Ngit gide daha iyi olduk.
Dialogue: 0,0:12:32.46,0:12:35.27,Default,,0000,0000,0000,,Ormanlık olması gereken yerlerde
Dialogue: 0,0:12:35.29,0:12:38.48,Default,,0000,0000,0000,,Tarlalar oluşturup ürün yetiştirdik,
Dialogue: 0,0:12:38.50,0:12:41.31,Default,,0000,0000,0000,,şimdi bunu detaylandırmayacağım
Dialogue: 0,0:12:41.33,0:12:44.89,Default,,0000,0000,0000,,ama doğayı değiştirme yeteneğimiz var.
Dialogue: 0,0:12:44.92,0:12:49.35,Default,,0000,0000,0000,,Şehirlere doğru ilerledikçe
Dialogue: 0,0:12:49.38,0:12:53.35,Default,,0000,0000,0000,,teknolojiye daha çok bağlandık,
Dialogue: 0,0:12:53.38,0:12:56.98,Default,,0000,0000,0000,,çok sayıda insan doğal dünyadan koptu.
Dialogue: 0,0:12:57.00,0:13:04.06,Default,,0000,0000,0000,,Şehirlerin içinde binlerce çocuk\Nhiç doğanın olmadığı yerlerde büyüyor,
Dialogue: 0,0:13:04.08,0:13:09.14,Default,,0000,0000,0000,,işte bu yüzden şehirlerimizi\Nyeşillendirme hareketi çok önemli.
Dialogue: 0,0:13:09.17,0:13:11.52,Default,,0000,0000,0000,,Bazı denemeler de yapıldı,
Dialogue: 0,0:13:11.54,0:13:14.81,Default,,0000,0000,0000,,sanırım Chicago'du, emin değilim,
Dialogue: 0,0:13:14.83,0:13:21.70,Default,,0000,0000,0000,,şehrin çok yabani bir kısmında\Nçeşitli boş araziler vardı.
Dialogue: 0,0:13:21.71,0:13:24.77,Default,,0000,0000,0000,,Bu alanların bazılarını yeşillendirdiler,
Dialogue: 0,0:13:24.79,0:13:29.81,Default,,0000,0000,0000,,o boş araziler ağaçlar, çiçekler\Nve çimlerle dolduruldu.
Dialogue: 0,0:13:29.83,0:13:33.18,Default,,0000,0000,0000,,Akabinde suç oranı düştü.
Dialogue: 0,0:13:33.21,0:13:35.71,Default,,0000,0000,0000,,Sonra da diğer yarıyı ağaçlandırdılar.
Dialogue: 0,0:13:36.92,0:13:38.85,Default,,0000,0000,0000,,Yani görünen ortada,
Dialogue: 0,0:13:38.88,0:13:41.64,Default,,0000,0000,0000,,ayrıca bazı çalışmalar gösteriyor ki
Dialogue: 0,0:13:41.67,0:13:45.92,Default,,0000,0000,0000,,çocukların sağlıklı psikolojik\Ngelişimi için yeşil doğa bir gereklilik.
Dialogue: 0,0:13:46.88,0:13:50.10,Default,,0000,0000,0000,,Ama dediğin gibi biz de doğanın parçasıyız
Dialogue: 0,0:13:50.12,0:13:54.35,Default,,0000,0000,0000,,ve şu an ona saygısızlık yapıyoruz.
Dialogue: 0,0:13:54.38,0:13:57.31,Default,,0000,0000,0000,,Bu, çocuklarımız için korkunç bir durum,
Dialogue: 0,0:13:57.33,0:13:58.81,Default,,0000,0000,0000,,onların çocukları için de
Dialogue: 0,0:13:58.83,0:14:02.85,Default,,0000,0000,0000,,çünkü temiz hava, temiz su,\Niklim ve yağmurun düzenlenmesi için
Dialogue: 0,0:14:02.88,0:14:06.43,Default,,0000,0000,0000,,doğaya ihtiyacımız var.
Dialogue: 0,0:14:06.46,0:14:09.23,Default,,0000,0000,0000,,Ne yaptığımıza bir bak,\Nilkim krizine.
Dialogue: 0,0:14:09.25,0:14:11.48,Default,,0000,0000,0000,,İşte biz buyuz. Bunu biz yaptık.
Dialogue: 0,0:14:11.50,0:14:13.33,Default,,0000,0000,0000,,CA: 30 yıldan biraz uzun bir süre önce
Dialogue: 0,0:14:13.33,0:14:19.02,Default,,0000,0000,0000,,bilim insanından aktivistliğe doğru\Nbir geçiş yaşadın sanırım.
Dialogue: 0,0:14:19.04,0:14:20.29,Default,,0000,0000,0000,,Niçin?
Dialogue: 0,0:14:21.33,0:14:26.81,Default,,0000,0000,0000,,JG: 1986'da bilimsel bir konferanstaydım,\Ndoktoramı da tamamlamıştım
Dialogue: 0,0:14:26.83,0:14:32.17,Default,,0000,0000,0000,,ve konu, şempanze davranışlarının\Nçevrelere göre nasıl değiştiğiydi.
Dialogue: 0,0:14:32.17,0:14:34.56,Default,,0000,0000,0000,,Afrika'dan altı araştırma sahası vardı.
Dialogue: 0,0:14:34.58,0:14:38.27,Default,,0000,0000,0000,,Bu bilim insanları bir araya getirip
Dialogue: 0,0:14:38.29,0:14:39.68,Default,,0000,0000,0000,,bu konuyu araştıralım dendi,
Dialogue: 0,0:14:39.71,0:14:41.23,Default,,0000,0000,0000,,bu da harika bir haberdi.
Dialogue: 0,0:14:41.25,0:14:43.89,Default,,0000,0000,0000,,Korunmalarına dair bir oturum yaptık
Dialogue: 0,0:14:43.92,0:14:47.77,Default,,0000,0000,0000,,ve yakalandıkları takdirde\Nyapılacaklara dair bir oturum yaptık,
Dialogue: 0,0:14:47.79,0:14:49.89,Default,,0000,0000,0000,,tıbbi araştırma gibi.
Dialogue: 0,0:14:49.92,0:14:54.18,Default,,0000,0000,0000,,Bu iki oturum da bende şok etkisi yarattı.
Dialogue: 0,0:14:54.21,0:14:56.77,Default,,0000,0000,0000,,Konferansa bilim insanı olarak gittim
Dialogue: 0,0:14:56.79,0:14:58.35,Default,,0000,0000,0000,,ve aktivist olarak döndüm.
Dialogue: 0,0:14:58.38,0:15:02.18,Default,,0000,0000,0000,,Bir karar vermedim,\Niçimde bir şeyler oldu.
Dialogue: 0,0:15:02.21,0:15:05.73,Default,,0000,0000,0000,,CA: Yani son 34 yılı
Dialogue: 0,0:15:05.75,0:15:08.43,Default,,0000,0000,0000,,doğa ve insan arasındaki ilişkiyi\Ndaha iyi kılmak için
Dialogue: 0,0:15:08.46,0:15:11.75,Default,,0000,0000,0000,,yorulmadan çalışarak geçirdin.
Dialogue: 0,0:15:12.67,0:15:17.75,Default,,0000,0000,0000,,Bu ilişki sence nasıl olmalı?
Dialogue: 0,0:15:19.00,0:15:23.81,Default,,0000,0000,0000,,JG: Yine tüm bu sorunlar baş gösteriyor.
Dialogue: 0,0:15:23.83,0:15:26.58,Default,,0000,0000,0000,,İnsanların yaşamak için alanları olmalı.
Dialogue: 0,0:15:27.62,0:15:33.33,Default,,0000,0000,0000,,Ama problem şu ki\Nbiz çok varlıklı toplumlara dönüştük,
Dialogue: 0,0:15:33.33,0:15:34.73,Default,,0000,0000,0000,,çok açgözlüyüz.
Dialogue: 0,0:15:34.75,0:15:40.02,Default,,0000,0000,0000,,Kim kocaman bahçeli\Ndört eve ihtiyaç duyar ki?
Dialogue: 0,0:15:40.04,0:15:43.68,Default,,0000,0000,0000,,Bir tane daha AVM'ye gerek var mı?
Dialogue: 0,0:15:43.71,0:15:45.43,Default,,0000,0000,0000,,Bunun gibi şeyler.
Dialogue: 0,0:15:45.46,0:15:50.43,Default,,0000,0000,0000,,Sürekli kısa vadeli\Nekonomik getiriye bakıyoruz.
Dialogue: 0,0:15:50.46,0:15:53.52,Default,,0000,0000,0000,,Para, tapılacak bir tanrıya dönüştü,
Dialogue: 0,0:15:53.54,0:15:57.60,Default,,0000,0000,0000,,biz de doğal dünyayla olan\Nruhani bağımızı kaybediyoruz.
Dialogue: 0,0:15:57.62,0:16:03.35,Default,,0000,0000,0000,,Bu yüzden kısa vadeli\Nparasal kazanca bakıyoruz,
Dialogue: 0,0:16:03.38,0:16:08.16,Default,,0000,0000,0000,,gezegenin iyiliğine\Nveya çocuklarımızın geleceğine değil.
Dialogue: 0,0:16:09.00,0:16:12.10,Default,,0000,0000,0000,,Bunları artık önemsemiyor gibiyiz.
Dialogue: 0,0:16:12.12,0:16:15.23,Default,,0000,0000,0000,,İşte bu yüzden savaşı bırakmayacağım.
Dialogue: 0,0:16:15.25,0:16:19.06,Default,,0000,0000,0000,,CA: Özellikle şempanze korunması için\Nyaptığın çalışmalar
Dialogue: 0,0:16:19.08,0:16:26.40,Default,,0000,0000,0000,,yerel halkı, onlarla kaynaşmaları için\Nçalışmanın merkezine koydu,
Dialogue: 0,0:16:26.42,0:16:27.68,Default,,0000,0000,0000,,Bu süreç nasıl oldu
Dialogue: 0,0:16:27.71,0:16:32.95,Default,,0000,0000,0000,,ve gezegeni korumayı başarmak adına\Nbu gerekli bir fikir mi?
Dialogue: 0,0:16:32.96,0:16:35.43,Default,,0000,0000,0000,,JG: O bahsettiğim konferans sonrasında
Dialogue: 0,0:16:35.46,0:16:38.44,Default,,0000,0000,0000,,şempanzelerin neden Afrika'da yok olduğunu
Dialogue: 0,0:16:38.44,0:16:40.89,Default,,0000,0000,0000,,ve ormana ne olduğunu\Nbulmalıyım diye düşündüm.
Dialogue: 0,0:16:40.92,0:16:45.98,Default,,0000,0000,0000,,Bir miktar parayı toparladım\Nve ilgili altı ülkeyi ziyaret ettim.
Dialogue: 0,0:16:46.00,0:16:50.02,Default,,0000,0000,0000,,Şempanzelerin karşılaştığı\Nsorunlar hakkında çok şey öğrendim;
Dialogue: 0,0:16:50.04,0:16:52.81,Default,,0000,0000,0000,,vahşi hayvan eti avı,\Ncanlı hayvan ticareti,
Dialogue: 0,0:16:52.83,0:16:54.52,Default,,0000,0000,0000,,tuzaklarla yakalamalar,
Dialogue: 0,0:16:54.54,0:16:58.93,Default,,0000,0000,0000,,insan nüfusu artışı ve dolayısıyla\Nekinler, çiftlik hayvanları
Dialogue: 0,0:16:58.96,0:17:02.68,Default,,0000,0000,0000,,ve köyleri için daha fazla\Nalana ihtiyaç duymaları.
Dialogue: 0,0:17:02.71,0:17:07.43,Default,,0000,0000,0000,,İnsanların bu zor durumu\Nhakkında da bilgi ediniyordum.
Dialogue: 0,0:17:07.46,0:17:11.02,Default,,0000,0000,0000,,Mutlak yoksulluk,\Nsağlık ve eğitim yetersizliği,
Dialogue: 0,0:17:11.04,0:17:13.52,Default,,0000,0000,0000,,arazilerin yok edilmesi.
Dialogue: 0,0:17:13.54,0:17:18.52,Default,,0000,0000,0000,,Küçük Gombe Ulusal Parkı'na gittiğimde de\Nartık göz ardı edilemez bir duruma geldi.
Dialogue: 0,0:17:18.54,0:17:24.12,Default,,0000,0000,0000,,Afrika'nın hemen batı kıyısına doğru\Nekvator boyunca uzanan bir orman kuşağı.
Dialogue: 0,0:17:24.12,0:17:25.43,Default,,0000,0000,0000,,1990 yılında,
Dialogue: 0,0:17:25.46,0:17:29.10,Default,,0000,0000,0000,,küçük bir orman adasıydı,\Nküçük bir ulusal park.
Dialogue: 0,0:17:29.12,0:17:31.02,Default,,0000,0000,0000,,Tüm çevresinde tepeler çıplaktı.
Dialogue: 0,0:17:31.04,0:17:32.77,Default,,0000,0000,0000,,İşte o zaman fark ettim.
Dialogue: 0,0:17:32.79,0:17:39.54,Default,,0000,0000,0000,,İnsanlara çevrelerini yok etmeden\Nyaşamaları için yardım etmezsek
Dialogue: 0,0:17:39.54,0:17:42.23,Default,,0000,0000,0000,,şempanzeleri korumanın bahsi bile olamaz.
Dialogue: 0,0:17:42.25,0:17:45.98,Default,,0000,0000,0000,,Jane Goodall Enstitüsü de\N''Take Care'' isimle bu programa başladı,
Dialogue: 0,0:17:46.00,0:17:48.02,Default,,0000,0000,0000,,biz ''TACARE'' diyoruz.
Dialogue: 0,0:17:48.04,0:17:51.98,Default,,0000,0000,0000,,Yöntemimiz topluluk bazlı koruma,
Dialogue: 0,0:17:52.00,0:17:54.10,Default,,0000,0000,0000,,tamamen holistik.
Dialogue: 0,0:17:54.12,0:17:59.24,Default,,0000,0000,0000,,Artık koruma araçlarını\Nyerli halkın ellerine bıraktık
Dialogue: 0,0:17:59.25,0:18:04.35,Default,,0000,0000,0000,,çünkü Tanzanya vahşi şempanzelerinin çoğu\Nkorunmuş alanlarda değiller,
Dialogue: 0,0:18:04.38,0:18:07.14,Default,,0000,0000,0000,,köylerin orman rezervlerindeler.
Dialogue: 0,0:18:07.17,0:18:12.43,Default,,0000,0000,0000,,O yüzden gidip ormanlarının\Nsağlığını kontrol ediyorlar.
Dialogue: 0,0:18:12.46,0:18:14.68,Default,,0000,0000,0000,,Artık şunu anladılar ki
Dialogue: 0,0:18:14.71,0:18:18.27,Default,,0000,0000,0000,,ormanı korumak yalnızca\Nvahşi hayatı korumak demek değil,
Dialogue: 0,0:18:18.29,0:18:19.77,Default,,0000,0000,0000,,bu kendi gelecekleri için.
Dialogue: 0,0:18:19.79,0:18:22.23,Default,,0000,0000,0000,,Ormana ihtiyaçları var.
Dialogue: 0,0:18:22.25,0:18:23.60,Default,,0000,0000,0000,,Ve çok gururlular.
Dialogue: 0,0:18:23.62,0:18:25.73,Default,,0000,0000,0000,,Gönüllüler çalıştaylara gidiyor,
Dialogue: 0,0:18:25.75,0:18:27.81,Default,,0000,0000,0000,,akıllı telefonları\Nkullanmayı öğreniyorlar,
Dialogue: 0,0:18:27.83,0:18:32.60,Default,,0000,0000,0000,,platforma ve buluta\Nyüklemeyi öğreniyorlar.
Dialogue: 0,0:18:32.62,0:18:35.48,Default,,0000,0000,0000,,Her şey şeffaf.
Dialogue: 0,0:18:35.50,0:18:37.64,Default,,0000,0000,0000,,Yeniden ağaçlar var,
Dialogue: 0,0:18:37.67,0:18:39.73,Default,,0000,0000,0000,,tepeler artık ağaçsız değil.
Dialogue: 0,0:18:39.75,0:18:44.48,Default,,0000,0000,0000,,Gombe çevresinde bir koruma alanı\Nyapmayı kabul ettiler,
Dialogue: 0,0:18:44.50,0:18:47.89,Default,,0000,0000,0000,,böylece şempanzelerin 1990 yılına göre\Ndaha çok orman alanı olacak.
Dialogue: 0,0:18:47.92,0:18:49.85,Default,,0000,0000,0000,,Dağılmış şempanze grupları için
Dialogue: 0,0:18:49.88,0:18:55.27,Default,,0000,0000,0000,,ormanda kanallar açıyorlar\Nve soy içi çiftleşme azaltılıyor.
Dialogue: 0,0:18:55.29,0:18:58.43,Default,,0000,0000,0000,,Yani evet, işe yaradı\Nve şu an altı ülkede uygulanıyor.
Dialogue: 0,0:18:58.46,0:18:59.73,Default,,0000,0000,0000,,Aynı şey.
Dialogue: 0,0:18:59.75,0:19:07.31,Default,,0000,0000,0000,,CA: Çok seyahat ediyorsun ve tüm dünyada\Nolağanüstü ses getirdin,
Dialogue: 0,0:19:07.33,0:19:10.60,Default,,0000,0000,0000,,her yerde konuşma yapıyorsun,\Ninsanlara ilham veriyorsun.
Dialogue: 0,0:19:10.62,0:19:17.29,Default,,0000,0000,0000,,Bunun için böylesi enerjiyi\Nnasıl buluyorsun,
Dialogue: 0,0:19:17.29,0:19:20.48,Default,,0000,0000,0000,,çünkü bu çok yorucu bir iş,
Dialogue: 0,0:19:20.50,0:19:23.02,Default,,0000,0000,0000,,bu kadar insanla toplantılar düzenlemek,
Dialogue: 0,0:19:23.04,0:19:25.10,Default,,0000,0000,0000,,fiziksel olarak da yorucu
Dialogue: 0,0:19:25.12,0:19:28.14,Default,,0000,0000,0000,,ve hâlâ bunu yapıyorsun.
Dialogue: 0,0:19:28.17,0:19:30.12,Default,,0000,0000,0000,,Bunu nasıl yapıyorsun, Jane?
Dialogue: 0,0:19:31.04,0:19:36.39,Default,,0000,0000,0000,,JG: Sanırım inatçı olduğumdan.\NPes etmek bana göre değil
Dialogue: 0,0:19:36.42,0:19:43.24,Default,,0000,0000,0000,,Ormanları yok eden büyük şirketlere\Nizin vermeye niyetim yok
Dialogue: 0,0:19:43.25,0:19:49.66,Default,,0000,0000,0000,,ya da önceki başkanlar tarafından\Ngöreve getirilmiş yeni politikacıların
Dialogue: 0,0:19:49.66,0:19:51.14,Default,,0000,0000,0000,,mevcut korumaları kaldırmasına.
Dialogue: 0,0:19:51.17,0:19:53.98,Default,,0000,0000,0000,,Kimden bahsettiğimi biliyorsun.
Dialogue: 0,0:19:54.00,0:19:56.14,Default,,0000,0000,0000,,Savaşmaya devam edeceğim.
Dialogue: 0,0:19:56.17,0:20:00.27,Default,,0000,0000,0000,,Vahşi hayatı önemsiyorum, seviyorum.
Dialogue: 0,0:20:00.29,0:20:02.98,Default,,0000,0000,0000,,Doğal dünyayı seviyorum.
Dialogue: 0,0:20:03.00,0:20:07.43,Default,,0000,0000,0000,,Ormanları seviyorum, yok edilmelerini\Ngörmek beni çok etkiliyor.
Dialogue: 0,0:20:07.46,0:20:10.35,Default,,0000,0000,0000,,Çocukları da çok önemsiyorum.
Dialogue: 0,0:20:10.38,0:20:12.43,Default,,0000,0000,0000,,Onların geleceğini çalıyoruz.
Dialogue: 0,0:20:12.46,0:20:14.18,Default,,0000,0000,0000,,Pest etmeyeceğim.
Dialogue: 0,0:20:14.21,0:20:19.14,Default,,0000,0000,0000,,Sanırım genlerim iyi. Çok şanslıyım.
Dialogue: 0,0:20:19.17,0:20:24.25,Default,,0000,0000,0000,,Farkına vardığım\Ndiğer şansım da iletişimdi,
Dialogue: 0,0:20:24.25,0:20:26.89,Default,,0000,0000,0000,,gerek yazılı gerek sözlü olsun.
Dialogue: 0,0:20:26.92,0:20:31.92,Default,,0000,0000,0000,,İzlediğim yol işe yaramıyor olsaydı...
Dialogue: 0,0:20:31.92,0:20:35.02,Default,,0000,0000,0000,,ama işe yarıyor çünkü her konuşmamda
Dialogue: 0,0:20:35.04,0:20:36.39,Default,,0000,0000,0000,,insanlar gelip şöyle diyor,
Dialogue: 0,0:20:36.42,0:20:38.77,Default,,0000,0000,0000,,''Pes etmiştim ama bana ilham verdin.
Dialogue: 0,0:20:38.79,0:20:41.06,Default,,0000,0000,0000,,Ben de üzerime düşeni yapacağım.''
Dialogue: 0,0:20:41.08,0:20:45.98,Default,,0000,0000,0000,,Artık 65 ülkede kendi gençlik\Nprogramımız var, ''Roots and Shoots''
Dialogue: 0,0:20:46.00,0:20:48.85,Default,,0000,0000,0000,,ve hızla büyüyor, her yaşa hitap ediyor,
Dialogue: 0,0:20:48.88,0:20:52.43,Default,,0000,0000,0000,,herkes kollarını sıvamış, insanlara,\Nhayvanlara, çevreye yardım etmek için
Dialogue: 0,0:20:52.43,0:20:54.64,Default,,0000,0000,0000,,projeler seçip harekete geçiyor.
Dialogue: 0,0:20:54.67,0:20:57.81,Default,,0000,0000,0000,,Gözleri ışıldıyor,
Dialogue: 0,0:20:57.83,0:21:02.12,Default,,0000,0000,0000,,Dr. Jane'e dünyayı daha iyi yapmak için\Nneler yaptıklarını anlatmak istiyorlar.
Dialogue: 0,0:21:02.12,0:21:03.93,Default,,0000,0000,0000,,Onları hayal kırıklığına uğratamam.
Dialogue: 0,0:21:03.96,0:21:07.23,Default,,0000,0000,0000,,CA: Gezegenin geleceğine baktığın zaman
Dialogue: 0,0:21:07.25,0:21:08.89,Default,,0000,0000,0000,,seni en çok ne endişelendiriyor?
Dialogue: 0,0:21:08.92,0:21:12.29,Default,,0000,0000,0000,,Bulunduğumuz noktada\Nseni en çok korkutan ne?
Dialogue: 0,0:21:13.75,0:21:19.10,Default,,0000,0000,0000,,JG: Çok az bir zamanımız olduğu gerçeği,
Dialogue: 0,0:21:19.12,0:21:22.64,Default,,0000,0000,0000,,bu zaman içinde verdiğimiz zararın\Nbir kısmını telafi edebiliriz
Dialogue: 0,0:21:22.67,0:21:25.73,Default,,0000,0000,0000,,ve iklim değişikliğini yavaşlatabiliriz.
Dialogue: 0,0:21:25.75,0:21:27.73,Default,,0000,0000,0000,,Ama zaman daralıyor.
Dialogue: 0,0:21:27.75,0:21:35.01,Default,,0000,0000,0000,,Ayrıca COVID-19 karantinalarıyla\Ndünyada neler olduğunu da gördük:
Dialogue: 0,0:21:35.04,0:21:37.23,Default,,0000,0000,0000,,şehirlerde berrak gökyüzü,
Dialogue: 0,0:21:37.25,0:21:41.10,Default,,0000,0000,0000,,bazı insanların\Nhiç solumadığı kadar temiz hava,
Dialogue: 0,0:21:41.12,0:21:44.06,Default,,0000,0000,0000,,gece vakti yukarı bakıp\Nyıldızları görebilmek
Dialogue: 0,0:21:44.08,0:21:46.68,Default,,0000,0000,0000,,ki bunu da doğru düzgün göremeyenler var.
Dialogue: 0,0:21:46.71,0:21:52.16,Default,,0000,0000,0000,,Ama beni en çok endişelendiren,
Dialogue: 0,0:21:52.17,0:21:55.48,Default,,0000,0000,0000,,yeterli sayıda insana ulaşmak;
Dialogue: 0,0:21:55.50,0:21:57.79,Default,,0000,0000,0000,,insanlar anlasa da harekete geçmiyorlar.
Dialogue: 0,0:21:57.81,0:22:00.43,Default,,0000,0000,0000,,Bunu nasıl sağlarız?
Dialogue: 0,0:22:00.46,0:22:06.18,Default,,0000,0000,0000,,CA: National Geographic hakkında\Nolağanüstü bir film yayımladı,
Dialogue: 0,0:22:06.21,0:22:09.77,Default,,0000,0000,0000,,60 yıllık çalışman anlatılıyor.
Dialogue: 0,0:22:09.79,0:22:13.21,Default,,0000,0000,0000,,Filmin adı ''Jane Goodall: The Hope.''
Dialogue: 0,0:22:14.04,0:22:16.02,Default,,0000,0000,0000,,Filmin adında geçen umut ne, Jane?
Dialogue: 0,0:22:16.04,0:22:19.41,Default,,0000,0000,0000,,JG: En büyük umudum\Ntüm bu genç insanlar.
Dialogue: 0,0:22:19.42,0:22:21.98,Default,,0000,0000,0000,,Çin'de insanlar çıkıp diyecek ki
Dialogue: 0,0:22:22.00,0:22:24.14,Default,,0000,0000,0000,,''Tabii ki çevreyi önemsiyorum,
Dialogue: 0,0:22:24.17,0:22:26.43,Default,,0000,0000,0000,,ilkokulda 'Roots and Shoots'\Nprogramındaydım.''
Dialogue: 0,0:22:26.46,0:22:29.77,Default,,0000,0000,0000,,''Roots and Shoots''\Ntemel değerlerin bir parçası olacak
Dialogue: 0,0:22:29.79,0:22:34.60,Default,,0000,0000,0000,,ve sorunlar hakkında bilgi edindikçe\Nçok hırslanıyorlar
Dialogue: 0,0:22:34.62,0:22:36.48,Default,,0000,0000,0000,,ve harekete geçmek için güçleniyorlar.
Dialogue: 0,0:22:36.50,0:22:40.67,Default,,0000,0000,0000,,Akarsuları temizliyorlar, invasif türleri\Ninsani bir şekilde temizliyorlar.
Dialogue: 0,0:22:41.96,0:22:43.68,Default,,0000,0000,0000,,Ve o kadar çok fikirleri var ki.
Dialogue: 0,0:22:43.71,0:22:48.39,Default,,0000,0000,0000,,Tabii bir de olağanüstü zekâmız var.
Dialogue: 0,0:22:48.42,0:22:52.48,Default,,0000,0000,0000,,Hep birlikte uyum içinde yaşamak için
Dialogue: 0,0:22:52.50,0:22:55.35,Default,,0000,0000,0000,,bu zekâyı teknolojiye uygulamaya başladık.
Dialogue: 0,0:22:55.38,0:22:56.98,Default,,0000,0000,0000,,Bireysel hayatlarımızda,
Dialogue: 0,0:22:57.00,0:23:01.10,Default,,0000,0000,0000,,her gün yaptığımız şeylerin\Nsonuçlarını düşünelim.
Dialogue: 0,0:23:01.12,0:23:03.23,Default,,0000,0000,0000,,Neler satın alıyoruz, nereden geldi,
Dialogue: 0,0:23:03.25,0:23:04.81,Default,,0000,0000,0000,,nasıl yapıldı?
Dialogue: 0,0:23:04.83,0:23:07.77,Default,,0000,0000,0000,,Doğaya zarar verdi mi?\NHayvanlara acımasızca davranıldı mı?
Dialogue: 0,0:23:07.79,0:23:10.14,Default,,0000,0000,0000,,Çocuk işçiliği\Nsöz konusu olduğu için mi ucuz?
Dialogue: 0,0:23:10.17,0:23:12.02,Default,,0000,0000,0000,,Etik kararlar verin.
Dialogue: 0,0:23:12.04,0:23:15.56,Default,,0000,0000,0000,,Ama yoksulluk içinde yaşıyorsanız\Nbunu yapamazsınız.
Dialogue: 0,0:23:15.58,0:23:18.27,Default,,0000,0000,0000,,Sonra imkânsız görünen şeyi başaran
Dialogue: 0,0:23:18.29,0:23:20.89,Default,,0000,0000,0000,,o karşı konulmaz insanlar çıkageliyor
Dialogue: 0,0:23:20.92,0:23:23.35,Default,,0000,0000,0000,,ve pes etmiyorlar.
Dialogue: 0,0:23:23.38,0:23:26.48,Default,,0000,0000,0000,,Bunlar varlen pes edemezsiniz.
Dialogue: 0,0:23:26.50,0:23:29.02,Default,,0000,0000,0000,,Ama savaşamadığım şeyler de var.
Dialogue: 0,0:23:29.04,0:23:31.62,Default,,0000,0000,0000,,Yolsuzlukla savaşamıyorum.
Dialogue: 0,0:23:32.83,0:23:36.96,Default,,0000,0000,0000,,Askeri rejimlerle\Nve diktatörlerle savaşamıyorum.
Dialogue: 0,0:23:38.62,0:23:40.48,Default,,0000,0000,0000,,Yalnızca yapabildiklerimi yapıyorum.
Dialogue: 0,0:23:40.50,0:23:43.89,Default,,0000,0000,0000,,Hepimiz yapabildiğimizi yaparsak
Dialogue: 0,0:23:43.92,0:23:47.81,Default,,0000,0000,0000,,sonunda kazanabileceğimiz\Nbir bütün olacak.
Dialogue: 0,0:23:47.83,0:23:49.23,Default,,0000,0000,0000,,CA: Son sorum, Jane.
Dialogue: 0,0:23:49.25,0:23:56.33,Default,,0000,0000,0000,,Bunu seyreden herkes için\Nbir fikir, bir düşünce aşılamak istesen
Dialogue: 0,0:23:56.33,0:23:58.18,Default,,0000,0000,0000,,bu ne olurdu?
Dialogue: 0,0:23:58.21,0:24:04.75,Default,,0000,0000,0000,,JG: Unutmayın ki yaşadığınız her gün\Ngezegeni etkiliyorsunuz.
Dialogue: 0,0:24:04.75,0:24:07.02,Default,,0000,0000,0000,,Etki bırakmaktan kaçınamazsınız.
Dialogue: 0,0:24:07.04,0:24:10.60,Default,,0000,0000,0000,,Aşırı yoksulluk içinde yaşamıyorsanız
Dialogue: 0,0:24:10.62,0:24:13.85,Default,,0000,0000,0000,,yaptığınız etkinin türü üzerinde\Nbir seçim şansınız var.
Dialogue: 0,0:24:13.88,0:24:15.81,Default,,0000,0000,0000,,Hatta yoksullukta bile var
Dialogue: 0,0:24:15.83,0:24:19.73,Default,,0000,0000,0000,,ama varlık içindeyken\Nbu şansımız daha fazla.
Dialogue: 0,0:24:19.75,0:24:22.64,Default,,0000,0000,0000,,Ve hepimiz etik seçimler yaparsak
Dialogue: 0,0:24:22.67,0:24:30.90,Default,,0000,0000,0000,,torunlarımıza çok da umutsuz olmayan\Nbir dünya bırakma yolunda adım atarız.
Dialogue: 0,0:24:30.92,0:24:35.68,Default,,0000,0000,0000,,Bu düşünce herkese hitap ediyor.
Dialogue: 0,0:24:35.71,0:24:38.68,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü çok insan neler olduğunun farkında
Dialogue: 0,0:24:38.71,0:24:41.48,Default,,0000,0000,0000,,ama çaresiz ve umutsuz hissediyorlar,
Dialogue: 0,0:24:41.50,0:24:44.06,Default,,0000,0000,0000,,dolayısıyla hiçbir şey yapmayıp\Nduyarsızlaşıyorlar.
Dialogue: 0,0:24:44.08,0:24:46.88,Default,,0000,0000,0000,,Bu da büyük bir tehlike.
Dialogue: 0,0:24:47.75,0:24:49.93,Default,,0000,0000,0000,,CA: Dr. Jane Goodall, harika.
Dialogue: 0,0:24:49.96,0:24:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Olağanüstü hayatın, yaptıkların\Nve bizimle zaman geçirdiğin için
Dialogue: 0,0:24:56.00,0:24:57.86,Default,,0000,0000,0000,,gerçekten çok teşekkür etmek istiyorum.
Dialogue: 0,0:24:57.88,0:24:59.27,Default,,0000,0000,0000,,Teşekkürler.
Dialogue: 0,0:24:59.29,0:25:00.54,Default,,0000,0000,0000,,JG: Teşekkürler.