[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.91,0:00:03.11,Default,,0000,0000,0000,,Ik ben een neurochirurg Dialogue: 0,0:00:03.13,0:00:07.46,Default,,0000,0000,0000,,en ik ben hier om je te vertellen\Ndat mensen zoals ik je hulp nodig hebben. Dialogue: 0,0:00:07.90,0:00:10.14,Default,,0000,0000,0000,,Over enkele ogenblikken\Nzal ik je vertellen hoe. Dialogue: 0,0:00:10.17,0:00:14.15,Default,,0000,0000,0000,,Ik zal beginnen met je te vertellen\Nover een patiënt van mij. Dialogue: 0,0:00:14.31,0:00:16.95,Default,,0000,0000,0000,,Ze was een vrouw van in de 50, Dialogue: 0,0:00:16.98,0:00:19.02,Default,,0000,0000,0000,,in redelijk goede conditie, Dialogue: 0,0:00:19.05,0:00:21.44,Default,,0000,0000,0000,,die al een paar keer\Nin het ziekenhuis gelegen had Dialogue: 0,0:00:21.46,0:00:24.58,Default,,0000,0000,0000,,voor curatieve behandeling\Nvan borstkanker. Dialogue: 0,0:00:25.77,0:00:28.64,Default,,0000,0000,0000,,Ze had een verzakking \Nvan een tussenwervelschijf opgelopen Dialogue: 0,0:00:28.66,0:00:30.93,Default,,0000,0000,0000,,waardoor ze hevige pijn had Dialogue: 0,0:00:30.93,0:00:34.31,Default,,0000,0000,0000,,die uitstraalde\Nnaar haar rechterarm. Dialogue: 0,0:00:35.06,0:00:37.82,Default,,0000,0000,0000,,Ik bekeek haar MRI-scan voor het consult Dialogue: 0,0:00:37.85,0:00:39.78,Default,,0000,0000,0000,,en besloot een operatie voor te stellen. Dialogue: 0,0:00:40.41,0:00:44.85,Default,,0000,0000,0000,,Nekoperaties als deze\Nzijn gestandaardiseerd en snel uitgevoerd. Dialogue: 0,0:00:45.28,0:00:46.89,Default,,0000,0000,0000,,Maar ze hebben wel een risico. Dialogue: 0,0:00:46.91,0:00:49.06,Default,,0000,0000,0000,,Je maakt hier een incisie Dialogue: 0,0:00:49.09,0:00:51.94,Default,,0000,0000,0000,,en je ontleed voorzichtig\Nvoorbij de luchtpijp, Dialogue: 0,0:00:51.97,0:00:53.31,Default,,0000,0000,0000,,de slokdarm, Dialogue: 0,0:00:53.33,0:00:56.57,Default,,0000,0000,0000,,en je probeert niet\Nin de halsslagader te snijden. Dialogue: 0,0:00:56.59,0:00:57.86,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:00:57.88,0:00:59.92,Default,,0000,0000,0000,,Dan pak je de microscoop Dialogue: 0,0:00:59.92,0:01:02.35,Default,,0000,0000,0000,,en verwijdert voorzichtig\Nde wervel en de verzakking Dialogue: 0,0:01:02.35,0:01:03.54,Default,,0000,0000,0000,,in het zenuwkanaal, Dialogue: 0,0:01:03.54,0:01:05.84,Default,,0000,0000,0000,,zonder het merg en\Nde zenuwwortel te beschadigen Dialogue: 0,0:01:05.84,0:01:08.21,Default,,0000,0000,0000,,die daar slechts millimeters onder liggen. Dialogue: 0,0:01:08.48,0:01:11.08,Default,,0000,0000,0000,,In het slechtste geval\Nis er schade aan het ruggenmerg, Dialogue: 0,0:01:11.11,0:01:15.27,Default,,0000,0000,0000,,wat kan leiden tot verlamming\Nvanaf de nek naar beneden. Dialogue: 0,0:01:16.67,0:01:19.20,Default,,0000,0000,0000,,Toen ik dit uitlegde\Naan de patiënt werd ze stil. Dialogue: 0,0:01:19.23,0:01:20.30,Default,,0000,0000,0000,,En na een ogenblik Dialogue: 0,0:01:20.30,0:01:24.24,Default,,0000,0000,0000,,sprak ze een paar belangrijke woorden,\Nvoor mij en voor haar. Dialogue: 0,0:01:25.89,0:01:29.37,Default,,0000,0000,0000,,"Dokter, is dit echt noodzakelijk?" Dialogue: 0,0:01:29.40,0:01:30.88,Default,,0000,0000,0000,,\N(Gelach) Dialogue: 0,0:01:32.10,0:01:35.03,Default,,0000,0000,0000,,Weet je wat ik me\Nop dat moment realiseerde? Dialogue: 0,0:01:35.42,0:01:36.57,Default,,0000,0000,0000,,Dat was het niet. Dialogue: 0,0:01:37.56,0:01:40.58,Default,,0000,0000,0000,,Sterker nog, als ik patiënten \Nzoals deze vrouw zie, Dialogue: 0,0:01:40.61,0:01:43.08,Default,,0000,0000,0000,,adviseer ik normaal geen operatie. Dialogue: 0,0:01:43.66,0:01:45.80,Default,,0000,0000,0000,,Waarom deed ik dat deze keer wel? Dialogue: 0,0:01:47.15,0:01:48.80,Default,,0000,0000,0000,,Het zit zo. Dialogue: 0,0:01:48.83,0:01:51.06,Default,,0000,0000,0000,,Deze verzakking was zo kwetsbaar Dialogue: 0,0:01:51.09,0:01:54.78,Default,,0000,0000,0000,,dat ik al voor me zag hoe ik het\Nuit het zenuwkanaal zou trekken Dialogue: 0,0:01:54.80,0:01:57.28,Default,,0000,0000,0000,,voordat ze de spreekkamer binnenkwam. Dialogue: 0,0:01:57.91,0:02:00.91,Default,,0000,0000,0000,,Ik moet toegeven \Ndat ik haar wilde opereren. Dialogue: 0,0:02:01.36,0:02:03.23,Default,,0000,0000,0000,,Ik zou haar heel graag willen opereren. Dialogue: 0,0:02:03.26,0:02:06.87,Default,,0000,0000,0000,,Opereren is het leukste \Nonderdeel van mijn baan. Dialogue: 0,0:02:06.90,0:02:09.53,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:02:10.54,0:02:12.61,Default,,0000,0000,0000,,Je kent dit gevoel vast wel. Dialogue: 0,0:02:12.61,0:02:16.18,Default,,0000,0000,0000,,Mijn buurman is architect en vertelt \Ndat hij het liefste gewoon gaat zitten Dialogue: 0,0:02:16.18,0:02:18.09,Default,,0000,0000,0000,,en huizen tekent en ontwerpt. Dialogue: 0,0:02:18.12,0:02:19.49,Default,,0000,0000,0000,,Dat doet hij veel liever Dialogue: 0,0:02:19.51,0:02:23.41,Default,,0000,0000,0000,,dan praten met de klant\Ndie voor het huis betaalt Dialogue: 0,0:02:23.43,0:02:26.37,Default,,0000,0000,0000,,en die hem misschien zelfs\Nbeperkingen oplegt. Dialogue: 0,0:02:27.07,0:02:28.35,Default,,0000,0000,0000,,Zoals elke architect Dialogue: 0,0:02:28.37,0:02:31.36,Default,,0000,0000,0000,,moet elke chirurg\Nzijn patiënt in de ogen kijken. Dialogue: 0,0:02:31.38,0:02:32.67,Default,,0000,0000,0000,,Samen met de patiënt Dialogue: 0,0:02:32.67,0:02:36.86,Default,,0000,0000,0000,,moet hij beslissen wat het beste is\Nvoor de persoon die de operatie ondergaat. Dialogue: 0,0:02:38.20,0:02:39.68,Default,,0000,0000,0000,,Dat klinkt misschien makkelijk. Dialogue: 0,0:02:39.71,0:02:42.33,Default,,0000,0000,0000,,Maar laten we eens naar de cijfers kijken. Dialogue: 0,0:02:44.01,0:02:47.11,Default,,0000,0000,0000,,De amandelen zijn de twee bultjes\Nachterin je keel. Dialogue: 0,0:02:47.42,0:02:49.57,Default,,0000,0000,0000,,Ze kunnen operatief verwijderd worden; Dialogue: 0,0:02:49.59,0:02:51.65,Default,,0000,0000,0000,,dit heet een tonsillectomie. Dialogue: 0,0:02:51.67,0:02:55.21,Default,,0000,0000,0000,,Op deze grafiek staat hoe vaak \Neen tonsillectomie uitgevoerd wordt Dialogue: 0,0:02:55.21,0:02:57.43,Default,,0000,0000,0000,,in verschillende regio's in Noorwegen. Dialogue: 0,0:02:57.45,0:03:02.54,Default,,0000,0000,0000,,Het valt op dat de kans\Ntwee keer zo groot is dat je kind -- Dialogue: 0,0:03:02.54,0:03:04.69,Default,,0000,0000,0000,,want dit gaat over kinderen -- Dialogue: 0,0:03:04.71,0:03:08.25,Default,,0000,0000,0000,,in Finnmark een tonsillectomie\Nkrijgt dan in Trondheim. Dialogue: 0,0:03:08.86,0:03:11.61,Default,,0000,0000,0000,,De indicaties zijn\Nin beide regio's hetzelfde. Dialogue: 0,0:03:12.20,0:03:14.72,Default,,0000,0000,0000,,Er zou geen verschil moeten zijn,\Nmaar dat is er wel. Dialogue: 0,0:03:14.76,0:03:16.21,Default,,0000,0000,0000,,Hier is nog een grafiek. Dialogue: 0,0:03:16.24,0:03:18.40,Default,,0000,0000,0000,,De meniscus helpt de knie stabiliseren Dialogue: 0,0:03:18.43,0:03:20.68,Default,,0000,0000,0000,,en kan acuut scheuren of versplinteren, Dialogue: 0,0:03:20.71,0:03:23.11,Default,,0000,0000,0000,,vaak tijdens sporten zoals voetbal. Dialogue: 0,0:03:23.62,0:03:26.86,Default,,0000,0000,0000,,Hier zie je het aantal operaties\Nvoor deze aandoening. Dialogue: 0,0:03:27.35,0:03:31.12,Default,,0000,0000,0000,,Je ziet dat het aantal operaties\Nin Møre og Romsdal Dialogue: 0,0:03:31.15,0:03:34.83,Default,,0000,0000,0000,,vijf keer hoger ligt dan\Nhet aantal operaties in Stavanger. Dialogue: 0,0:03:35.43,0:03:36.78,Default,,0000,0000,0000,,Vijf keer. Dialogue: 0,0:03:37.13,0:03:38.30,Default,,0000,0000,0000,,Hoe kan dit voorkomen? Dialogue: 0,0:03:38.30,0:03:40.05,Default,,0000,0000,0000,,Hebben de spelers in Møre og Romsdal Dialogue: 0,0:03:40.05,0:03:42.60,Default,,0000,0000,0000,,ruwer gevoetbald dan elders in het land? Dialogue: 0,0:03:42.62,0:03:44.26,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:03:44.82,0:03:45.96,Default,,0000,0000,0000,,Waarschijnlijk niet. Dialogue: 0,0:03:47.11,0:03:49.27,Default,,0000,0000,0000,,Ik heb wat informatie toegevoegd. Dialogue: 0,0:03:49.29,0:03:51.44,Default,,0000,0000,0000,,Nu zie je het aantal operaties uitgevoerd Dialogue: 0,0:03:51.47,0:03:53.50,Default,,0000,0000,0000,,in openbare ziekenhuizen in het blauw Dialogue: 0,0:03:53.52,0:03:56.51,Default,,0000,0000,0000,,en in het lichtgroen\Nde operaties in privéklinieken. Dialogue: 0,0:03:56.53,0:03:59.88,Default,,0000,0000,0000,,Er is veel activiteit in de privéklinieken Dialogue: 0,0:03:59.90,0:04:01.84,Default,,0000,0000,0000,,in Møre og Romsdal, of niet? Dialogue: 0,0:04:02.36,0:04:03.74,Default,,0000,0000,0000,,Wat toont dit aan? Dialogue: 0,0:04:03.76,0:04:07.70,Default,,0000,0000,0000,,Een mogelijke economische motivatie\Nom de patiënten te behandelen. Dialogue: 0,0:04:08.52,0:04:09.67,Default,,0000,0000,0000,,En er is meer. Dialogue: 0,0:04:11.58,0:04:15.34,Default,,0000,0000,0000,,Recent onderzoek naar het verschil\Nin resultaat van de behandeling Dialogue: 0,0:04:15.36,0:04:18.82,Default,,0000,0000,0000,,tussen reguliere fysiotherapie\Nen knie-operaties -- Dialogue: 0,0:04:18.84,0:04:20.36,Default,,0000,0000,0000,,er is geen verschil. Dialogue: 0,0:04:20.39,0:04:24.14,Default,,0000,0000,0000,,Wat betekent dat de meeste\Nvan de uitgevoerde operaties Dialogue: 0,0:04:24.17,0:04:26.37,Default,,0000,0000,0000,,op de grafiek die ik zojuist liet zien, Dialogue: 0,0:04:26.40,0:04:29.05,Default,,0000,0000,0000,,vermeden hadden kunnen worden,\Nzelfs in Stavanger. Dialogue: 0,0:04:29.78,0:04:32.22,Default,,0000,0000,0000,,Wat probeer ik je te vertellen? Dialogue: 0,0:04:32.25,0:04:36.36,Default,,0000,0000,0000,,Zelfs al zijn de meeste indicaties\Nvoor behandelingen Dialogue: 0,0:04:36.36,0:04:38.54,Default,,0000,0000,0000,,wereldwijd gestandaardiseerd, Dialogue: 0,0:04:38.58,0:04:42.88,Default,,0000,0000,0000,,dan nog is er onnodig veel variatie\Nin beslissingen over behandelingen, Dialogue: 0,0:04:42.90,0:04:44.74,Default,,0000,0000,0000,,vooral in de westerse wereld. Dialogue: 0,0:04:45.57,0:04:48.75,Default,,0000,0000,0000,,Sommige mensen krijgen niet\Nde behandeling die ze nodig hebben, Dialogue: 0,0:04:49.49,0:04:52.56,Default,,0000,0000,0000,,maar nog veel meer van jullie Dialogue: 0,0:04:52.58,0:04:54.17,Default,,0000,0000,0000,,worden overbehandeld. Dialogue: 0,0:04:56.65,0:04:59.43,Default,,0000,0000,0000,,"Dokter, is dit echt noodzakelijk?" Dialogue: 0,0:04:59.46,0:05:02.45,Default,,0000,0000,0000,,Die vraag heb ik maar een keer \Nin mijn carrière gehoord. Dialogue: 0,0:05:02.47,0:05:06.33,Default,,0000,0000,0000,,Mijn collega's zeggen dat nog geen patiënt\Nhen dit heeft gevraagd. Dialogue: 0,0:05:07.33,0:05:08.68,Default,,0000,0000,0000,,Laten we dit eens omdraaien. Dialogue: 0,0:05:08.68,0:05:11.56,Default,,0000,0000,0000,,Hoe vaak denk je dat je \N'nee' krijgt te horen van een arts Dialogue: 0,0:05:11.56,0:05:13.59,Default,,0000,0000,0000,,als je deze vraag stelt? Dialogue: 0,0:05:14.49,0:05:16.20,Default,,0000,0000,0000,,Onderzoekers hebben dit bestudeerd Dialogue: 0,0:05:16.22,0:05:18.97,Default,,0000,0000,0000,,en hebben even vaak 'nee' gehoord Dialogue: 0,0:05:18.100,0:05:20.16,Default,,0000,0000,0000,,waar ze ook waren. Dialogue: 0,0:05:20.19,0:05:21.90,Default,,0000,0000,0000,,Ongeveer 30 procent. Dialogue: 0,0:05:21.92,0:05:25.89,Default,,0000,0000,0000,,Wat betekent dat drie van de 10 keer Dialogue: 0,0:05:25.91,0:05:29.45,Default,,0000,0000,0000,,je arts iets voorschrijft of voorstelt Dialogue: 0,0:05:29.47,0:05:32.15,Default,,0000,0000,0000,,dat compleet overbodig is. Dialogue: 0,0:05:34.54,0:05:37.43,Default,,0000,0000,0000,,Weet je wat ze aangeven\Ndat hier de reden voor is? Dialogue: 0,0:05:38.12,0:05:39.27,Default,,0000,0000,0000,,Druk vanuit de patiënt. Dialogue: 0,0:05:40.83,0:05:42.16,Default,,0000,0000,0000,,Met andere woorden: jij. Dialogue: 0,0:05:42.94,0:05:44.94,Default,,0000,0000,0000,,Jij wilt dat er iets gedaan wordt. Dialogue: 0,0:05:46.66,0:05:49.06,Default,,0000,0000,0000,,Een vriend kwam naar me toe\Nvoor medisch advies. Dialogue: 0,0:05:49.08,0:05:50.24,Default,,0000,0000,0000,,Dit is een sportieve man Dialogue: 0,0:05:50.26,0:05:53.82,Default,,0000,0000,0000,,die vaak gaat langlaufen in de winter Dialogue: 0,0:05:53.84,0:05:55.54,Default,,0000,0000,0000,,en hardlopen in de zomer. Dialogue: 0,0:05:55.57,0:05:59.57,Default,,0000,0000,0000,,Hij had nu heel veel rugpijn\Nals hij ging hardlopen. Dialogue: 0,0:05:59.59,0:06:01.79,Default,,0000,0000,0000,,Zoveel dat hij ermee gestopt is. Dialogue: 0,0:06:03.05,0:06:06.18,Default,,0000,0000,0000,,Ik deed een medisch onderzoek \Nen stelde uitgebreide vragen. Dialogue: 0,0:06:06.18,0:06:09.58,Default,,0000,0000,0000,,Ik kwam erachter dat hij waarschijnlijk\Nslijtage in een ruggenwervel had Dialogue: 0,0:06:09.58,0:06:11.61,Default,,0000,0000,0000,,in zijn onderrug. Dialogue: 0,0:06:12.09,0:06:14.45,Default,,0000,0000,0000,,Als er spanning op kwam, deed het zeer. Dialogue: 0,0:06:16.16,0:06:18.44,Default,,0000,0000,0000,,Hij was al gaan zwemmen\Nin plaats van hardlopen. Dialogue: 0,0:06:18.44,0:06:20.66,Default,,0000,0000,0000,,Er was niets aan te doen,\Ndus vertelde ik hem: Dialogue: 0,0:06:20.66,0:06:23.36,Default,,0000,0000,0000,,"Je moet selectiever zijn\Nwat betreft je training. Dialogue: 0,0:06:23.36,0:06:25.18,Default,,0000,0000,0000,,Sommige activiteiten zijn goed voor je Dialogue: 0,0:06:25.19,0:06:26.83,Default,,0000,0000,0000,,en sommige niet." Dialogue: 0,0:06:27.66,0:06:28.96,Default,,0000,0000,0000,,Zijn reactie was: Dialogue: 0,0:06:29.92,0:06:31.72,Default,,0000,0000,0000,,"Ik wil een MRI van mijn rug." Dialogue: 0,0:06:33.78,0:06:35.16,Default,,0000,0000,0000,,"Waarom wil je een MRI?" Dialogue: 0,0:06:36.24,0:06:39.04,Default,,0000,0000,0000,,"Het wordt vergoed \Ndoor de verzekering via mijn werk." Dialogue: 0,0:06:39.81,0:06:42.93,Default,,0000,0000,0000,,"Kom op," zei ik --\Nhij was tenslotte ook mijn vriend. Dialogue: 0,0:06:42.95,0:06:44.83,Default,,0000,0000,0000,,"Dat is niet de echte reden." Dialogue: 0,0:06:44.86,0:06:49.36,Default,,0000,0000,0000,,"Ik denk dat het goed is \Nom te kijken hoe slecht het er uit ziet." Dialogue: 0,0:06:51.09,0:06:54.04,Default,,0000,0000,0000,,"Sinds wanneer kan jij\NMRI-scans lezen?" zei ik. Dialogue: 0,0:06:54.06,0:06:56.11,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:06:56.14,0:06:57.59,Default,,0000,0000,0000,,"Vertrouw me maar. Dialogue: 0,0:06:58.03,0:07:00.09,Default,,0000,0000,0000,,Je gaat geen scan nodig hebben." Dialogue: 0,0:07:00.78,0:07:02.53,Default,,0000,0000,0000,,"OK," zei hij, Dialogue: 0,0:07:02.56,0:07:05.54,Default,,0000,0000,0000,,en na een tijdje ging hij verder:\N"Het zou kanker kunnen zijn." Dialogue: 0,0:07:05.87,0:07:08.07,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:07:08.10,0:07:09.90,Default,,0000,0000,0000,,Hij kreeg natuurlijk de scan. Dialogue: 0,0:07:10.83,0:07:14.46,Default,,0000,0000,0000,,Dankzij de verzekering van zijn werk\Nkon hij een van mijn collega's zien Dialogue: 0,0:07:14.47,0:07:16.81,Default,,0000,0000,0000,,die hem vertelde\Nover de slijtage aan zijn wervel, Dialogue: 0,0:07:16.81,0:07:18.20,Default,,0000,0000,0000,,dat er niets aan te doen was Dialogue: 0,0:07:18.22,0:07:21.60,Default,,0000,0000,0000,,en dat hij moest blijven zwemmen\Nen stoppen met hardlopen. Dialogue: 0,0:07:23.95,0:07:25.94,Default,,0000,0000,0000,,Ik sprak hem weer\Nna een tijdje en hij zei: Dialogue: 0,0:07:25.94,0:07:28.24,Default,,0000,0000,0000,,"Nu weet ik ten minste wat het is." Dialogue: 0,0:07:28.71,0:07:30.33,Default,,0000,0000,0000,,Ik wil jullie een vraag stellen. Dialogue: 0,0:07:30.36,0:07:34.47,Default,,0000,0000,0000,,Wat als jullie allemaal deze symptomen \Nhadden en een MRI kregen? Dialogue: 0,0:07:34.50,0:07:37.19,Default,,0000,0000,0000,,Wat als alle inwoners van Noorwegen Dialogue: 0,0:07:37.21,0:07:40.82,Default,,0000,0000,0000,,een MRI kregen als ze\Naf en toe rugpijn hadden? Dialogue: 0,0:07:42.06,0:07:45.67,Default,,0000,0000,0000,,De wachtlijst voor een MRI \Nzou op zijn minst verviervoudigen. Dialogue: 0,0:07:46.18,0:07:48.94,Default,,0000,0000,0000,,Jullie zouden de plaats \Nop die wachtlijst innemen Dialogue: 0,0:07:48.97,0:07:51.30,Default,,0000,0000,0000,,van iemand die wel echt kanker had. Dialogue: 0,0:07:51.92,0:07:55.49,Default,,0000,0000,0000,,Een goede arts zegt soms 'nee'. Dialogue: 0,0:07:55.52,0:08:00.68,Default,,0000,0000,0000,,Een verstandige patiënt slaat soms \Nook de mogelijkheid af Dialogue: 0,0:08:00.68,0:08:03.12,Default,,0000,0000,0000,,om een diagnose of behandeling te krijgen. Dialogue: 0,0:08:04.78,0:08:08.08,Default,,0000,0000,0000,,"Dokter, is dit echt noodzakelijk?" Dialogue: 0,0:08:08.47,0:08:11.79,Default,,0000,0000,0000,,Dit kan een moeilijke \Nvraag zijn om te stellen. Dialogue: 0,0:08:12.38,0:08:16.65,Default,,0000,0000,0000,,50 jaar geleden zou men dit zelfs \Nonbeleefd gevonden hebben. Dialogue: 0,0:08:16.68,0:08:17.79,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:08:17.79,0:08:20.27,Default,,0000,0000,0000,,Als de dokter had besloten \Nwat hij met je ging doen, Dialogue: 0,0:08:20.29,0:08:21.63,Default,,0000,0000,0000,,dan was dat wat er gebeurde. Dialogue: 0,0:08:23.57,0:08:25.82,Default,,0000,0000,0000,,Een collega van me die nu huisarts is, Dialogue: 0,0:08:25.82,0:08:31.09,Default,,0000,0000,0000,,heeft als kind zes maanden lang\Nin een tuberculosesanatorium gewoond. Dialogue: 0,0:08:31.09,0:08:33.25,Default,,0000,0000,0000,,Dit was zeer traumatisch voor haar. Dialogue: 0,0:08:33.70,0:08:36.04,Default,,0000,0000,0000,,Ze kwam er als volwassene achter Dialogue: 0,0:08:36.07,0:08:39.61,Default,,0000,0000,0000,,dat haar tuberculosetests \Nal die tijd negatief waren. Dialogue: 0,0:08:40.40,0:08:43.94,Default,,0000,0000,0000,,De arts had haar daar slechts op basis van\Neen vermoeden naartoe gestuurd. Dialogue: 0,0:08:44.42,0:08:48.82,Default,,0000,0000,0000,,Niemand had gedurfd of zelfs overwogen\Nom hem daarmee te confronteren. Dialogue: 0,0:08:49.27,0:08:50.67,Default,,0000,0000,0000,,Zelfs haar ouders niet. Dialogue: 0,0:08:51.51,0:08:54.75,Default,,0000,0000,0000,,Tegenwoordig spreekt de Minister\Nvan Gezondheid van Noorwegen Dialogue: 0,0:08:54.78,0:08:58.16,Default,,0000,0000,0000,,over de gezondheidszorg voor patiënten. Dialogue: 0,0:08:58.68,0:09:03.09,Default,,0000,0000,0000,,De patiënt moet advies krijgen\Nvan de arts over wat hij kan doen. Dialogue: 0,0:09:04.34,0:09:06.18,Default,,0000,0000,0000,,Dit duidt op een grote vooruitgang. Dialogue: 0,0:09:06.20,0:09:09.59,Default,,0000,0000,0000,,Maar het legt ook meer \Nverantwoordelijkheid bij jou. Dialogue: 0,0:09:09.92,0:09:12.76,Default,,0000,0000,0000,,Jij moet naast de arts gaan zitten Dialogue: 0,0:09:12.76,0:09:15.43,Default,,0000,0000,0000,,en samen met hem beslissen\Nwelke richting jullie uitgaan. Dialogue: 0,0:09:15.43,0:09:18.98,Default,,0000,0000,0000,,De volgende keer\Ndat je in de spreekkamer zit, Dialogue: 0,0:09:19.01,0:09:20.90,Default,,0000,0000,0000,,wil ik dat je vraagt: Dialogue: 0,0:09:20.92,0:09:23.98,Default,,0000,0000,0000,,"Dokter, is dit echt noodzakelijk?" Dialogue: 0,0:09:24.32,0:09:26.62,Default,,0000,0000,0000,,In het geval van mijn vrouwelijke patiënt Dialogue: 0,0:09:26.65,0:09:28.96,Default,,0000,0000,0000,,zou het antwoord 'nee' zijn, Dialogue: 0,0:09:28.98,0:09:31.65,Default,,0000,0000,0000,,al zou een operatie wel verdedigbaar zijn. Dialogue: 0,0:09:32.16,0:09:36.89,Default,,0000,0000,0000,,"Dokter, wat zijn de risico's \Ndie aan deze operatie kleven?" Dialogue: 0,0:09:37.49,0:09:42.94,Default,,0000,0000,0000,,Bij vijf tot tien procent van de patiënten\Nzullen de pijnklachten verergeren. Dialogue: 0,0:09:43.21,0:09:45.16,Default,,0000,0000,0000,,Bij een tot twee procent van de patiënten Dialogue: 0,0:09:45.16,0:09:48.18,Default,,0000,0000,0000,,zal de wond gaan ontsteken \Nof zelfs opnieuw gaan bloeden Dialogue: 0,0:09:48.20,0:09:50.60,Default,,0000,0000,0000,,waardoor nog een operatie nodig is. Dialogue: 0,0:09:52.07,0:09:55.52,Default,,0000,0000,0000,,0,5 procent van de patiënten \Nzal permanent schor zijn Dialogue: 0,0:09:55.52,0:09:57.47,Default,,0000,0000,0000,,en een aantal, \Nmaar nog steeds een aantal Dialogue: 0,0:09:57.50,0:10:01.87,Default,,0000,0000,0000,,zal hun armen of zelfs hun benen\Nminder goed kunnen gebruiken. Dialogue: 0,0:10:03.16,0:10:05.62,Default,,0000,0000,0000,,"Dokter, zijn er andere mogelijkheden?" Dialogue: 0,0:10:06.13,0:10:09.51,Default,,0000,0000,0000,,Ja, door een periode \Nvan rust en fysiotherapie Dialogue: 0,0:10:09.53,0:10:11.56,Default,,0000,0000,0000,,zou je helemaal beter kunnen worden. Dialogue: 0,0:10:13.10,0:10:15.84,Default,,0000,0000,0000,,"En wat gebeurt er\Nals ik helemaal niets doe?" Dialogue: 0,0:10:15.86,0:10:17.03,Default,,0000,0000,0000,,Dat raad ik niet aan, Dialogue: 0,0:10:17.06,0:10:20.09,Default,,0000,0000,0000,,maar zelfs dan is er\Neen kleine kans dat je beter wordt. Dialogue: 0,0:10:21.00,0:10:22.15,Default,,0000,0000,0000,,Vier vragen. Dialogue: 0,0:10:22.78,0:10:24.30,Default,,0000,0000,0000,,Simpele vragen. Dialogue: 0,0:10:24.32,0:10:28.68,Default,,0000,0000,0000,,Zie deze maar als je nieuwe \Ngereedschapskist om ons te helpen. Dialogue: 0,0:10:28.70,0:10:30.31,Default,,0000,0000,0000,,Is dit echt noodzakelijk? Dialogue: 0,0:10:30.34,0:10:32.13,Default,,0000,0000,0000,,Wat zijn de risico's? Dialogue: 0,0:10:32.15,0:10:33.71,Default,,0000,0000,0000,,Zijn er andere mogelijkheden? Dialogue: 0,0:10:33.73,0:10:36.89,Default,,0000,0000,0000,,Wat gebeurt er als ik niets doe? Dialogue: 0,0:10:37.33,0:10:41.38,Default,,0000,0000,0000,,Stel deze vragen als je arts\Neen MRI wil laten maken, Dialogue: 0,0:10:41.40,0:10:43.70,Default,,0000,0000,0000,,als hij antibiotica voorschrijft Dialogue: 0,0:10:43.72,0:10:45.82,Default,,0000,0000,0000,,of een operatie voorstelt. Dialogue: 0,0:10:46.28,0:10:47.99,Default,,0000,0000,0000,,We weten dankzij onderzoek Dialogue: 0,0:10:48.01,0:10:51.20,Default,,0000,0000,0000,,dat een op de vijf van jullie, 20 procent, Dialogue: 0,0:10:51.23,0:10:53.76,Default,,0000,0000,0000,,je mening daardoor aan zal aanpassen. Dialogue: 0,0:10:54.62,0:10:57.97,Default,,0000,0000,0000,,Daardoor wordt je leven niet alleen Dialogue: 0,0:10:57.99,0:11:01.55,Default,,0000,0000,0000,,een heel stuk makkelijker \Nen waarschijnlijk zelfs beter, Dialogue: 0,0:11:01.58,0:11:03.53,Default,,0000,0000,0000,,maar de hele gezondheidszorg Dialogue: 0,0:11:03.56,0:11:06.62,Default,,0000,0000,0000,,zal baat hebben bij jouw beslissing. Dialogue: 0,0:11:07.35,0:11:08.54,Default,,0000,0000,0000,,Dank je wel. Dialogue: 0,0:11:08.56,0:11:12.25,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus)