0:00:01.028,0:00:03.920
Benim adım Rebecca ve ben yarı robotum.

0:00:03.944,0:00:06.968
(Gülüşmeler)

0:00:06.992,0:00:11.206
Daha açık konuşmak gerekirse [br]kafamın içinde duymamı sağlayan

0:00:11.230,0:00:13.495
32 adet bilgisayar çipi var.

0:00:13.519,0:00:15.871
Buna biyonik kulak da deniyor.

0:00:16.805,0:00:19.885
Star Trek’teki Borgları hatırlarsınız,

0:00:19.909,0:00:24.339
hani şu gördükleri her şeyi fetheden[br]ve sömüren uzaylı robotlar var ya.

0:00:24.958,0:00:26.139
İşte o benim.

0:00:26.163,0:00:27.805
(Gülüşmeler)

0:00:27.829,0:00:30.543
Ama hiç merak etmeyin[br]teknolojiniz için geldim,

0:00:30.567,0:00:32.703
insan ırkını robotlaştırmak için değil.

0:00:32.727,0:00:34.884
(Gülüşmeler)

0:00:35.189,0:00:37.868
Aslında Star Trek’in [br]tek bir bölümünü bile izlemedim.

0:00:37.868,0:00:39.609
(Gülüşmeler)

0:00:39.633,0:00:41.595
Ama bunun bir sebebi var;

0:00:41.619,0:00:44.471
ben küçükken[br]televizyonda altyazı yoktu ki.

0:00:45.109,0:00:47.078
İşitme engelli olarak büyüdüm.

0:00:47.102,0:00:50.213
Devlet okuluna gittim [br]ve dudak okumak zorundaydım.

0:00:50.237,0:00:53.243
20 yaşıma kadar başka işitme engelli [br]birisiyle karşılaşmadım.

0:00:54.135,0:00:57.181
O zamanlar elektronik aygıtlar [br]hep ses odaklıydı.

0:00:57.205,0:00:59.701
Çalar saatim kız kardeşim Barbara idi,

0:00:59.725,0:01:01.031
kendi alarmını kurar

0:01:01.031,0:01:03.781
ve beni uyandırmak için [br]bana doğru bir şeyler fırlatırdı.

0:01:03.781,0:01:05.820
(Gülüşmeler)

0:01:06.317,0:01:11.491
İşitme cihazlarım aşırı güçlüydü, [br]bangır bangırdı

0:01:11.515,0:01:14.419
ama çoğu insana olduğundan [br]daha fazla yararları oldu bana.

0:01:14.419,0:01:17.555
Onlar sayesinde hem müzik [br]hem kendi sesimi duyabildim.

0:01:18.679,0:01:23.607
Teknolojinin dünyayı insanlaştırabileceği [br]fikrini hep sevmişimdir.

0:01:24.195,0:01:27.108
Eskiden, ses yükseldiğinde [br]müzik setindeki ışıkların

0:01:27.108,0:01:28.522
renginin değişmesini izler

0:01:28.522,0:01:31.944
ve kol saatimin bana [br]sesleri de göstermeye başlamasının

0:01:31.944,0:01:35.893
sadece an meselesi olduğunu bilirdim.

0:01:36.263,0:01:38.943
İşitmenin beyinde meydana geldiğini [br]biliyor muydunuz?

0:01:38.967,0:01:42.658
Kulağınızda kulak salyangozu [br]denilen ufak bir organ var

0:01:42.682,0:01:47.789
ve tüylü hücreler denilen[br]almaçlarla kaplı.

0:01:47.813,0:01:50.242
Ses kulağınıza ulaştığında

0:01:50.266,0:01:54.758
tüylü hücreler beyninize [br]elektro sinyaller gönderir

0:01:54.782,0:01:57.662
ve böylece beyniniz [br]bu sinyalleri ses olarak tanımlar.

0:01:58.763,0:02:01.017
Tüylü hücrelerin hasar görmesi[br]çok yaygındır.

0:02:02.231,0:02:06.433
Akustik travma, yaşlanma ve hastalık [br]sebepleri arasındadır.

0:02:06.457,0:02:09.903
Benim tüylü hücrelerim ise [br]ben daha doğmadan tahrip olmuş.

0:02:09.927,0:02:14.027
Annem bana hamileyken kızamıkçık geçirmiş.

0:02:15.125,0:02:19.083
Aşağı yukarı dünyanın %5'i [br]ileri düzey işitme kaybından muzdarip.

0:02:19.107,0:02:22.100
Bunun 2050'ye kadar iki katına çıkıp [br]900 milyonu aşması

0:02:22.114,0:02:26.707
veya her on kişiden birinde[br]görülmesi bekleniyor.

0:02:26.731,0:02:29.583
Yaşlılarda ise her üç kişiden[br]birinde zaten var.

0:02:30.966,0:02:32.783
Biyonik kulak sayesinde

0:02:32.807,0:02:35.759
bilgisayar çipleri tüylü hücrelerin [br]yerini alıyor.

0:02:36.324,0:02:39.661
16'lı bir mum boya seti hayal edin

0:02:39.685,0:02:43.168
ve o 16 boyayı kullanarak

0:02:43.192,0:02:46.214
evrendeki tüm renkleri [br]yaratmak zorundasınız.

0:02:46.731,0:02:48.614
Biyonik kulak da böyle işte.

0:02:48.638,0:02:52.535
İki kulak salyangozumda da [br]16'şar tane elektrot var.

0:02:52.535,0:02:54.875
O 16 elektrot beynime

0:02:54.883,0:03:02.669
evrendeki tüm sesleri temsilen [br]sinyaller gönderiyor.

0:03:02.693,0:03:06.820
Kafamın içinde ve dışında

0:03:06.820,0:03:08.930
ufak bir işlemci, elektromıknatıslar

0:03:08.930,0:03:12.660
ve şarjlı bir batarya da dahil olmak üzere

0:03:12.660,0:03:15.883
bunu mümkün kılan [br]elektronik bir sistem var.

0:03:15.907,0:03:19.597
Radyo dalgaları [br]mıknatıslar aracılığıyla sesi iletiyor.

0:03:20.573,0:03:24.200
İnsanlar mıknatıs lafını duyunca

0:03:24.224,0:03:26.464
biyonik kulakla ilgili sordukları ilk soru

0:03:26.488,0:03:28.901
kafamın buzdolabına [br]yapışıp yapışmadığı oluyor.

0:03:28.925,0:03:35.216
(Gülüşmeler)

0:03:35.240,0:03:36.669
Hayır yok öyle bir şey.

0:03:36.693,0:03:38.470
(Gülüşmeler)

0:03:38.494,0:03:40.193
(Alkışlar)

0:03:40.217,0:03:42.382
Sağ olun sağ olun.

0:03:42.406,0:03:44.062
(Alkışlar)

0:03:44.062,0:03:45.998
Daha önce denedim de ondan biliyorum.

0:03:45.998,0:03:47.637
(Gülüşmeler)

0:03:48.105,0:03:50.455
Duyan insanlar[br]işitme engellilerin her zaman

0:03:50.479,0:03:54.597
duyma arzusuyla yanıp tutuştuğunu sanıyor,

0:03:54.621,0:03:56.978
onlara göre aksi mümkün değil.

0:03:57.002,0:03:59.453
Ama hayatımda hiç [br]duyabiliyor olmayı dilemedim.

0:03:59.477,0:04:01.871
Ben sadece kendim gibilerden [br]oluşan bir topluluğun

0:04:01.871,0:04:03.005
parçası olmak istedim.

0:04:03.005,0:04:05.501
Diğer herkesin işitme engelli [br]olmasını istiyordum.

0:04:05.501,0:04:10.664
Bence yaşantılarımızı birbirine bağlayan[br]bu aidiyet hissidir

0:04:10.664,0:04:12.501
ve benim yaşamımda bir şeyler eksikti.

0:04:13.725,0:04:17.898
Biyonik kulak 80'lerde ilk çıktığında

0:04:17.908,0:04:22.233
ameliyat Frankenstein'ın canavarı[br]korkunçluğundaydı.

0:04:23.185,0:04:27.754
2001'e geldiğimizde işlem epey gelişmişti

0:04:27.778,0:04:31.167
ama yine de tüm doğal[br]duyma becerinizi yok ediyordu.

0:04:31.767,0:04:35.857
O zamanlar konuşulanı anlama açısından [br]başarı şansı düşüktü,

0:04:35.881,0:04:37.611
en fazla %50'ydi.

0:04:38.256,0:04:40.882
Yani başarısız olursa geri dönüş yoktu.

0:04:41.935,0:04:44.315
O zamanlar biyonik kulak

0:04:44.315,0:04:47.295
işitme engelli kültüründe de [br]tartışmalı bir konuydu.

0:04:47.295,0:04:50.048
Ten rengini değiştirmeye çalışmakla

0:04:50.072,0:04:52.165
eşdeğer kabul ediliyordu.

0:04:52.954,0:04:54.814
Bir süre erteledim

0:04:54.838,0:04:58.074
ama işitme kaybım gittikçe artıyordu

0:04:58.098,0:05:00.757
ve işitme cihazları da [br]artık işe yaramıyordu.

0:05:00.781,0:05:06.019
Bu yüzden 2003'te biyonik kulak taktırmak [br]gibi zor bir karar aldım.

0:05:06.439,0:05:12.324
Tek istediğim canımdan bezdiren [br]bu işitme kaybı döngüsünü kırmaktı,

0:05:12.348,0:05:14.986
ameliyatın başarılı olup olmamasının [br]önemi yoktu

0:05:15.010,0:05:17.452
ve zaten olacağını düşünmüyordum.

0:05:17.476,0:05:21.156
Tamamen işitme engelli olmadan önce

0:05:21.180,0:05:25.435
ki içten içe bunu istiyordum,

0:05:25.459,0:05:27.593
denenecek son şeydi benim için.

0:05:29.291,0:05:32.331
Mutlak sessizlik bağımlılık yapan bir şey.

0:05:33.824,0:05:37.821
İzolasyon tankına girmişliğiniz varsa

0:05:37.821,0:05:39.677
ne demek istediğimi biliyorsunuzdur.

0:05:39.701,0:05:42.979
Sessizliğin zihin açma gücü var.

0:05:43.669,0:05:45.915
Sessizlikte sesleri görebiliyorum.

0:05:46.586,0:05:49.296
Sessiz bir müzik videosu izlediğimde

0:05:49.320,0:05:50.868
müziği duyabiliyorum.

0:05:50.892,0:05:52.956
Sesin yokluğunda

0:05:52.980,0:05:57.726
beynim gördüğüm hareketlere göre[br]boşlukları dolduruyor.

0:05:57.750,0:06:02.219
Zihnim seslerin yarattığı [br]dikkat dağınıklığıyla uğraşmıyor.

0:06:02.243,0:06:05.413
Daha yaratıcı düşünmesine imkan sağlıyor.

0:06:07.309,0:06:11.459
Biyonik vücut parçalarının olmasının [br]güzel yanları da yok değil.

0:06:11.483,0:06:14.412
Duyabiliyor olmak son derece elverişli

0:06:14.436,0:06:16.610
ve istediğimde kapatma tuşuna [br]basabiliyorum.

0:06:16.634,0:06:18.802
(Gülüşmeler)

0:06:18.826,0:06:22.564
Duymam gerektiğinde duyuyorum, [br]onun haricinde duymuyorum.

0:06:22.588,0:06:24.540
Biyonik duyular yaşlanmıyor,

0:06:24.564,0:06:28.161
gerçi dış kısımları [br]arada bir değiştirmek gerekiyor.

0:06:28.669,0:06:30.560
Gerçekten yarı robot olup

0:06:30.584,0:06:35.775
hasarlı parçaları [br]otomatikman düzeltivermek süper olurdu

0:06:35.799,0:06:38.529
ama benim parçalarımı [br]Advanced Bionics kargoyla yolluyor.

0:06:38.553,0:06:39.933
(Gülüşmeler)

0:06:40.840,0:06:43.911
Arada kafamın içine

0:06:43.935,0:06:46.809
güncelleme de geliyor.

0:06:46.833,0:06:47.967
(Gülüşmeler)

0:06:47.991,0:06:50.278
Bir AirDrop sayılmaz ama fena değil yani.

0:06:50.302,0:06:52.197
(Gülüşmeler)

0:06:52.558,0:06:53.837
Biyonik kulak sayesinde

0:06:53.861,0:06:58.613
iPod'umdan kafamın içine müzik açıp [br]kulaklıksız dinleyebiliyorum.

0:06:59.336,0:07:04.153
Geçenlerde bir arkadaşımın[br]uzun ve sıkıcı konserine gittim.

0:07:04.463,0:07:06.327
(Gülüşmeler)

0:07:06.351,0:07:08.842
Kimseye çaktırmadan konser yerine

0:07:08.866,0:07:11.732
üç saat boyunca the Beatles dinledim.

0:07:11.756,0:07:12.757
(Gülüşmeler)

0:07:12.781,0:07:19.185
(Alkışlar)

0:07:19.209,0:07:23.113
Teknoloji kısa zamanda çok yol katetti.

0:07:23.137,0:07:26.506
Bir işitme engelli olarak [br]yaşadığım en büyük engel

0:07:26.530,0:07:28.926
artık fiziki bir engel değil.

0:07:28.950,0:07:32.824
İnsanların işitme engelli [br]olmama verdiği tepki,

0:07:32.848,0:07:36.728
daha doğrusu verdikleri çağdışı tepki

0:07:36.752,0:07:40.432
-acıma, tepeden bakma, hatta kızgınlık-

0:07:40.456,0:07:44.305
çünkü bu durum teknolojinin sağladığı [br]insani iletişim şansını

0:07:44.329,0:07:46.671
silip atıyor.

0:07:46.695,0:07:50.079
Bir keresinde seyahate çıktığımda [br]bir kadınla aynı odada kalıyordum.

0:07:50.079,0:07:53.832
Anahtarla kapıyı açamadığı zaman [br]çaldığını duymadığım için

0:07:53.856,0:07:55.829
sinir krizi geçirmişti.

0:07:55.853,0:07:59.487
Eğer odada olmasam sorun olmayacaktı, [br]yedek anahtar bulabilirdi

0:07:59.511,0:08:04.082
ama içeride olduğumu gördüğünde [br]birden küplere bindi.

0:08:04.106,0:08:06.483
Sorun artık anahtarla ilgili değildi.

0:08:06.507,0:08:10.440
Sorun işitme engelli olmamın,[br]yaşadığı sıkıntı için

0:08:10.464,0:08:12.169
yeterli bir mazeret olmamasıydı.

0:08:12.845,0:08:15.465
Ya da mahalle sakinlerinin

0:08:15.465,0:08:18.861
sokakta yürürken işaret dili kullanarak

0:08:18.885,0:08:21.599
sürpriz yaptıkları [br]işitme engelli adamla ilgili reklam.

0:08:21.599,0:08:24.554
Videoyu bana gönderen herkes [br]ağladığını söyledi.

0:08:24.554,0:08:25.872
Ben de onlara sordum,

0:08:25.896,0:08:27.746
''Ya adam işitme engelli olmasaydı?

0:08:27.746,0:08:29.941
Ya anadili İspanyolca olsaydı

0:08:29.965,0:08:32.393
ve herkes İspanyolca öğrenseydi?

0:08:32.417,0:08:33.988
O zaman ağlar mıydın?''

0:08:34.012,0:08:35.266
Hepsi de hayır dedi.

0:08:36.065,0:08:39.238
İletişim engeli yüzünden ağlamıyorlardı,

0:08:39.262,0:08:41.580
adam işitme engelli [br]olduğu için ağlıyorlardı.

0:08:42.421,0:08:44.013
Ama benim bakış açım daha farklı.

0:08:44.493,0:08:48.990
Ya o videoda Borglar çıkagelseydi

0:08:49.014,0:08:53.228
ve ''İşitme engelli olmak [br]önemsizdir.'' deselerdi?

0:08:53.252,0:08:54.978
Çünkü hep böyle derler değil mi?

0:08:55.002,0:08:56.476
Her şey ''önemsizdir.''

0:08:56.500,0:09:00.063
Sonra da acıdıklarından [br]veya kızdıklarından değil,

0:09:00.087,0:09:02.619
Borgların sahip olmak istediği,

0:09:02.619,0:09:05.394
eşsiz dilsel becerileri de [br]dahil olmak üzere

0:09:05.394,0:09:07.764
ayırt edici biyolojik özellikleri [br]olduğu için

0:09:07.788,0:09:10.936
işitme engelli adamı asimile edip [br]kendi ırklarına katsalardı?

0:09:11.599,0:09:13.639
Öyle bir reklam görmeyi daha çok isterdim.

0:09:13.663,0:09:14.813
(Gülüşmeler)

0:09:15.866,0:09:19.527
Yetilerimiz hakkında düşünmek insanları [br]neden bu kadar rahatsız ediyor?

0:09:20.224,0:09:23.222
Mark Medoff'un sonradan filme çekilen [br]bir tiyatro oyunu vardı.

0:09:23.222,0:09:24.982
Bilirsiniz belki.

0:09:25.006,0:09:26.846
''Başka Tanrı'nın Çocukları''

0:09:26.870,0:09:28.579
Bu isim aslında

0:09:28.603,0:09:32.065
Alfred Tennyson'un bir şiirinden geliyor

0:09:32.089,0:09:35.732
ve benim oyundan ve isimden çıkardığım şey

0:09:35.756,0:09:40.773
eksik olarak görünen insanlar

0:09:40.797,0:09:42.869
başka küçük bir Tanrı[br]tarafından yaratılmış

0:09:42.869,0:09:44.891
ve bayağı bir varoluş sürdürürken

0:09:44.915,0:09:50.122
gerçek Tanrı tarafından yaratılanların [br]üst sınıf olduğudur.

0:09:50.146,0:09:52.240
Çünkü Tanrı hata yapmaz.

0:09:53.496,0:09:54.957
İkinci Dünya Savaşı'nda

0:09:54.981,0:09:59.767
tahmini olarak 275.000 engelli insan

0:09:59.791,0:10:02.780
Hitler'in üstün ırk hayaline [br]uymadıkları için

0:10:02.804,0:10:07.331
toplama kamplarında katledildi.

0:10:07.355,0:10:12.096
Hitler 1900'lerin başında

0:10:12.120,0:10:17.758
engellilerin zorunlu olarak [br]kısırlaştırılması kanunu kabul eden

0:10:17.758,0:10:20.490
Amerika Birleşik Devletleri'nden [br]etkilendiğini söyledi.

0:10:21.060,0:10:26.657
Bu konuda son kanun [br]2003'te yürürlükten kaldırılsa da

0:10:26.681,0:10:30.967
bu uygulama 30'dan fazla eyalette [br]70'lere kadar devam etti.

0:10:31.729,0:10:35.673
Yani dünya Tennyson'un şiirinden [br]o kadar da farklı değil.

0:10:36.411,0:10:41.054
İnsanlar hakkında yetilerine göre [br]varsayımda bulunma eğilimi

0:10:41.078,0:10:43.776
şu gibi cümlelerle açığa çıkıyor:

0:10:43.800,0:10:47.712
''Sen çok özelsin.''[br]''Ben böyle yaşayamazdım.''

0:10:47.736,0:10:50.585
veya ''Tanrı'ya şükür ben böyle değilim.''

0:10:52.399,0:10:56.295
İnsanların düşünme şeklini değiştirmek[br]bir alışkanlıklarını bozdurmak gibi.

0:10:56.954,0:11:01.200
Biyonik kulak takılmadan önce[br]sesli aramaları bırakmıştım

0:11:01.224,0:11:02.911
ve e-posta kullanmaya başlamıştım

0:11:02.911,0:11:05.353
ama insanlar sesli mesaj bırakmaya [br]devam ediyordu.

0:11:05.708,0:11:07.928
Telefonla bana ulaşamadıkları

0:11:07.928,0:11:10.757
ve sesli mesajlarına[br]geri dönmediğim için üzülüyorlardı.

0:11:10.781,0:11:14.224
Durumumu tekrar tekrar anlattım.

0:11:14.248,0:11:16.089
Adapte olabilmeleri aylar aldı.

0:11:17.009,0:11:19.209
On yıl sonrasına gelirsek

0:11:19.233,0:11:22.041
sesli mesajlardan başka kim[br]nefret ediyor biliyor musunuz?

0:11:22.612,0:11:23.763
Y kuşağı.

0:11:23.787,0:11:26.310
(Gülüşmeler)

0:11:26.310,0:11:27.820
Ne yaptılar biliyor musunuz?

0:11:28.596,0:11:32.915
İletişim için mesaj çekmeyi [br]normalleştirdiler.

0:11:32.939,0:11:36.424
Bugünlerde sesli bir mesajı [br]cevaplamadığınızda

0:11:36.448,0:11:40.187
işitme engelli misiniz yoksa [br]sadece dalgın mısınız kimse umursamıyor.

0:11:40.211,0:11:43.463
(Gülüşmeler)

0:11:43.487,0:11:50.323
(Alkışlar)

0:11:50.347,0:11:54.107
Y Kuşağı insanların [br]mesajlaşmaya olan bakışını değiştirdi.

0:11:54.131,0:11:56.220
Fabrika ayarlarını sıfırladılar.

0:11:56.778,0:11:59.538
Mesajlaşmayı ne kadar sevdiğimi [br]söylemiş miydim?

0:11:59.562,0:12:01.284
Tabii grup sohbetlerini de.

0:12:02.049,0:12:05.122
Altı kardeşim var,

0:12:05.146,0:12:06.903
hepsi de duyabiliyor

0:12:06.927,0:12:08.983
ama onları hiç hor görmüyorum.

0:12:09.007,0:12:10.940
(Gülüşmeler)

0:12:10.964,0:12:12.552
Hepimiz mesajlaşıyoruz.

0:12:12.576,0:12:15.798
Herkesin fiilen kullandığı [br]bir görsel iletişim yolu olmasının

0:12:15.798,0:12:19.418
ne kadar heyecan verici olduğunu [br]biliyor musunuz?

0:12:19.886,0:12:22.254
Teknolojiden faydalanan biri olarak

0:12:22.278,0:12:25.163
benim bir görevim var.

0:12:25.187,0:12:27.979
Ses bulunan her şey için [br]görsel bir alternatif istiyorum.

0:12:27.979,0:12:29.186
İşitme engelli olabilirim

0:12:29.186,0:12:31.456
veya bebeğimin uyanmasını [br]istemiyor olabilirim.

0:12:31.456,0:12:32.666
Fark etmez.

0:12:32.666,0:12:34.617
İkisi de eşit derecede geçerli sebepler.

0:12:34.985,0:12:36.666
Akıllı tasarımcılar

0:12:36.690,0:12:40.413
teknolojiye erişim için [br]çeşitli yollar sağlıyor

0:12:40.437,0:12:46.049
ama bu erişimi ''erişilebilirlik''[br]adı altında ayrıştırmak

0:12:46.073,0:12:49.587
bu imkanları [br]genel kullanıcı kitlesinden saklamaktır.

0:12:49.611,0:12:52.547
İnsanların düşünme şeklini [br]değiştirmek için

0:12:52.547,0:12:54.821
erişilebilir olmaktan fazlasını [br]yapmamız gerek,

0:12:54.821,0:12:56.762
birbirimize bağlı olmalıyız.

0:12:56.786,0:12:58.990
Apple son zamanlarda bunu yapmaya başladı.

0:12:59.014,0:13:02.078
iPhone'um otomatikman

0:13:02.078,0:13:04.602
sesli mesajların[br]yazılı bir kopyasını gösteriyor.

0:13:04.626,0:13:06.332
Ses kayıt tuşunun hemen yanında.

0:13:06.356,0:13:08.807
İstesem de bu özelliği kapatamam.

0:13:09.426,0:13:10.978
Daha neler var biliyor musunuz?

0:13:10.978,0:13:15.443
Netflix'te, Hulu'da, Amazon Prime'da artık

0:13:15.443,0:13:17.923
''Duyma engelliler için [br]altyazı seçeneği'' demiyor.

0:13:17.923,0:13:21.292
Altta İngilizce de dahil olmak üzere [br]birçok dil seçeneğiyle

0:13:21.316,0:13:24.894
''altyazı'' ''aç'' veya ''kapat'' diyor.

0:13:26.164,0:13:28.822
Teknoloji çok yol katetti.

0:13:28.846,0:13:31.343
Zihniyetimizin de ona yetişmesi gerekiyor.

0:13:32.790,0:13:34.591
''Direnmek faydasız.''

0:13:34.615,0:13:36.107
(Gülüşmeler)

0:13:36.131,0:13:37.734
Asimile edildiniz.

0:13:37.758,0:13:39.781
(Gülüşmeler)

0:13:39.805,0:13:40.956
Teşekkür ederim.

0:13:40.980,0:13:45.460
(Alkışlar)