0:00:00.000,0:00:02.000
Thời gian trôi đi.

0:00:02.000,0:00:04.000
Thật sự là gần 20 năm trước

0:00:04.000,0:00:08.000
khi tôi muốn hệ thống lại [br]cách chúng ta sử dụng thông tin,

0:00:08.000,0:00:11.000
cách ta làm việc cùng nhau:[br]tôi đã phát minh ra mạng toàn cầu.

0:00:11.000,0:00:14.000
Bây giờ, đã là 20 năm, tại TED,

0:00:14.000,0:00:18.000
tôi muốn nhờ sự giúp đỡ từ các bạn[br]trong việc hệ thống mới.

0:00:19.000,0:00:23.000
Quay ngược về năm 1989,

0:00:23.000,0:00:26.000
tôi đã viết một bản ghi nhớ về [br]hệ thống siêu văn bản toàn cầu.

0:00:26.000,0:00:29.000
Thật sự thì không có ai làm gì với nó hết.

0:00:29.000,0:00:33.000
Nhưng 18 tháng sau - đây là cách[br]sự đổi mới diễn ra -

0:00:33.000,0:00:37.000
18 tháng sau, ông chủ nói tôi [br]có thể thực hiện nó ở bên ngoài,

0:00:37.000,0:00:39.000
như là một loại dự án cho vui,

0:00:39.000,0:00:41.000
khởi động loại máy tính mới.

0:00:41.000,0:00:44.000
Và do đó ông ấy đã cho tôi thời gian[br]để mã hóa nó.

0:00:44.000,0:00:49.000
Vì thế về cơ bản là tôi phác thảo[br]HTML nên trông như thế nào:

0:00:49.000,0:00:52.000
giao thức siêu văn bản, HTTP;

0:00:52.000,0:00:55.000
ý tưởng về URLs, [br]những cái tên cho những thứ khác

0:00:55.000,0:00:57.000
mà bắt nguồn từ HTTP.

0:00:57.000,0:00:59.000
Tôi viết bảng mã và để ra chỗ khác.

0:00:59.000,0:01:01.000
Tại sao tôi làm vậy?

0:01:01.000,0:01:03.000
Cơ bản là thất bại.

0:01:03.000,0:01:07.000
Tôi đã thất bại - tôi đã làm việc [br]như một kĩ sư phần mềm

0:01:07.000,0:01:09.000
trong phòng thí nghiệm khổng lồ[br]và thú vị,

0:01:09.000,0:01:11.000
rất nhiều người [br]từ khắp nơi trên thế giới.

0:01:11.000,0:01:14.000
Họ mang theo tất cả[br]các loại máy tính khác nhau.

0:01:14.000,0:01:17.000
Họ có tất cả các kiểu [br]định dạng dữ liệu khác nhau,

0:01:17.000,0:01:19.000
tất cả các kiểu, loại[br]hệ thống tư liệu.

0:01:19.000,0:01:22.000
Cho nên, trong sự đa dạng đó,

0:01:22.000,0:01:24.000
nếu tôi muốn tìm ra[br]cách xây dựng cái gì đó

0:01:24.000,0:01:26.000
ngoài chỗ này một chút và chỗ kia một chút

0:01:26.000,0:01:30.000
mọi thứ tôi nghiên cứu,[br]tôi phải kết nối với vài thiết bị mới,

0:01:30.000,0:01:32.000
tôi phải học vận hành chương trình mới,

0:01:32.000,0:01:37.000
tôi sẽ tìm ra thông tin tôi cần[br]trong định dang dữ liệu mới.

0:01:37.000,0:01:39.000
Và tất cả những thứ đó không tương thích.

0:01:39.000,0:01:41.000
Đó chỉ là thất bại.

0:01:41.000,0:01:43.000
Thất bại là những tiềm[br]tiềm năng chưa mở ra.

0:01:43.000,0:01:46.000
Thực tế, trong tất cả những cái đĩa này[br]đều có những tư liệu.

0:01:46.000,0:01:49.000
Nên nếu bạn chỉ[br]tưởng tượng ra tất cả chúng

0:01:49.000,0:01:54.000
trở thành một cái gì đó lớn lao,[br]hệ thống tư liệu ảo trên trời,

0:01:54.000,0:01:56.000
ví như là trên Internet,

0:01:56.000,0:01:58.000
thế thì cuộc sống sẽ dễ dàng hơn nhiều.

0:01:58.000,0:02:02.000
Một khi bạn đã có ý tưởng [br]thì nó như kiểu trêu ngươi bạn

0:02:02.000,0:02:04.000
ngay cả nếu người ta[br]không đọc ghi chép của bạn --

0:02:04.000,0:02:07.000
-- thật ra là, sau khi chết[br]bản thảo của ông được tìm thấy.

0:02:07.000,0:02:10.000
Ông ghi bằng bút chì ở trong góc,[br]"không rõ ràng, nhưng thú vị"

0:02:10.000,0:02:12.000
(Tiếng cười)

0:02:12.000,0:02:16.000
Nhưng nói chung là khó - [br]nó thật sự khó để giải thích

0:02:16.000,0:02:18.000
mạng web trông như thế nào.

0:02:18.000,0:02:20.000
Khó để giải thích rằng[br]hồi đó đã rất khó.

0:02:20.000,0:02:23.000
Nhưng sau đó - OK, khi TED bắt đầu,[br]không hề có mạng

0:02:23.000,0:02:26.000
vậy nên những thứ như "click"[br]không hề có nghĩa tương tự.

0:02:26.000,0:02:28.000
Tôi có thể cho xem một phần siêu văn bản,

0:02:28.000,0:02:30.000
một trang có đường liên kết,

0:02:30.000,0:02:34.000
và khi ta bấm vào đường truyền và bing[br]- một trang siêu văn bản khác mở ra.

0:02:34.000,0:02:36.000
Không ấn tượng gì.

0:02:36.000,0:02:39.000
Bạn biết đó, ta có các thứ[br]trong siêu văn bản trong CD_ROMs.

0:02:39.000,0:02:42.000
Cái khó là khiến họ tưởng tượng:

0:02:42.000,0:02:43.000
vậy, hãy tưởng tượng[br]đường truyền có thể đi đến

0:02:46.000,0:02:48.000
tới hầu hết các tư liệu[br]có thể tưởng tượng.

0:02:49.000,0:02:53.000
Đó là bước nhảy mà rất khó để thực hiện.

0:02:53.000,0:02:55.000
Ờ thì, một số người đã làm.

0:02:55.000,0:02:58.000
Vậy nên, rất khó để giải thích, [br]nhưng có một chuyển biến cơ sở.

0:02:59.000,0:03:03.000
Và đó là cái làm nó trở nên hay nhất.

0:03:03.000,0:03:05.000
Đó là điều thú vị nhất,

0:03:05.000,0:03:07.000
không là kỹ thuật,[br]không là thứ người ta đã làm

0:03:07.000,0:03:09.000
mà là xã hội,[br]tinh thần của mọi người

0:03:09.000,0:03:11.000
làm cùng nhau, gửi thư điện tử.

0:03:11.000,0:03:13.000
Đó là cái giống như vậy.

0:03:13.000,0:03:16.000
Bạn biết không? Nó buồn cười,[br]nhưng giờ thì nó lại giống vậy.

0:03:16.000,0:03:18.000
Tôi yêu cầu, nhiều hay ít,[br]hãy đưa tư liệu

0:03:18.000,0:03:21.000
Tôi nói, "Bạn có thể[br]đưa các tư liệu lên trang web này không?"

0:03:21.000,0:03:24.000
Và họ đã làm.

0:03:24.000,0:03:25.000
Cảm ơn.

0:03:25.000,0:03:27.000
Đó là một cú huých, đúng không?

0:03:27.000,0:03:29.000
Ý tôi là, điều đó khá là thú vị

0:03:29.000,0:03:31.000
vì ta khám phá[br]các thứ trên trang web

0:03:31.000,0:03:33.000
thật sự quá tuyệt vời.

0:03:33.000,0:03:35.000
Hơn rất nhiều so với tưởng tượng ban đầu

0:03:35.000,0:03:37.000
khi đặt địa chỉ web nhỏ ban đầu với nhau

0:03:37.000,0:03:39.000
mà chúng ta bắt đầu với.

0:03:39.000,0:03:42.000
Bây giờ, tôi muốn bạn[br]đưa dữ liệu của bạn lên trang mạng.

0:03:42.000,0:03:46.000
Hóa ra rằng vẫn có những [br]tiềm năng khổng lồ chưa được mở khóa.

0:03:46.000,0:03:48.000
Vẫn còn là sự thất bại lớn

0:03:48.000,0:03:52.000
bởi vì ta không có dữ liệu trên trang mạng[br]như là dữ liệu.

0:03:52.000,0:03:54.000
Ý là sao, "dữ liệu"?[br]Khác gì nhau - tư liệu, dữ liệu?

0:03:54.000,0:03:57.000
Tư liệu bạn đọc, đúng không?

0:03:57.000,0:04:00.000
Nhiều hay ít, bạn đọc nó,[br]bạn có thể theo đường dẫn, thế thôi.

0:04:00.000,0:04:02.000
Dữ liệu-bạn có thể làm tất cả với máy tính

0:04:02.000,0:04:08.000
Ai đã ở đây hoặc cách khác[br]xem bài nói của Hans Rosling?

0:04:08.000,0:04:12.000
Một trong những người tuyệt với -[br]vâng nhiều người đã xem nó -

0:04:12.000,0:04:14.000
một trong những bài nói tuyệt với của TED.

0:04:14.000,0:04:16.000
Hans đưa ra bài thuyết trình

0:04:16.000,0:04:21.000
trong đó ông đã chỉ ra, cho những đất nước[br]khác nhau, trong màu sắc khác nhau -

0:04:21.000,0:04:24.000
ông cho thấy mức độ thu nhập trên một trục

0:04:24.000,0:04:27.000
ông cho thấy số tử vong trẻ sơ sinh,[br]và biến đổi theo thời gian

0:04:27.000,0:04:31.000
Do đó, ông đã lấy dữ liệu này[br]và làm bài thuyết trình

0:04:31.000,0:04:34.000
mà đã phá hủy[br]rất nhiều chuyện hoang đường

0:04:34.000,0:04:38.000
về kinh tế trong thế giới đang phát triển.

0:04:38.000,0:04:40.000
Ông thiết lập một trình chiếu nhỏ như vậy.

0:04:40.000,0:04:42.000
Nó có chứa ngầm tất cả các dữ liệu

0:04:42.000,0:04:45.000
Dữ liệu là màu nâu, hình hộp [br]và nhàm chán

0:04:45.000,0:04:47.000
và đó là thứ ta nghĩ về nó, đúng không?

0:04:47.000,0:04:50.000
Vì dữ liệu không thể tự dùng[br]một cách tự nhiên

0:04:50.000,0:04:54.000
nhưng thực tế, dữ liệu chứa một lượng lớn[br]những gì xảy ra trong cuộc sống chúng ta

0:04:54.000,0:04:57.000
và nó như thế là vì ai đó lấy dữ liệu[br]và làm cái gì đó với nó.

0:04:57.000,0:04:59.000
Trường hợp này, Hans đặt dữ liệu với nhau

0:04:59.000,0:05:04.000
ông đã tìm từ tất cả trang mạng và các thứ[br]của nước Mỹ.

0:05:04.000,0:05:06.000
Ông đã đặt chúng với nhau,

0:05:06.000,0:05:09.000
kết hợp nó với vài thứ thú vị hơn bản gốc

0:05:09.000,0:05:14.000
và sau đó ông đưa nó vào phần mềm này,

0:05:14.000,0:05:16.000
mà tôi nghĩ con trai ông đã phát triển nó,

0:05:16.000,0:05:19.000
và tạo ra bài thuyết trình tuyệt vời này.

0:05:19.000,0:05:21.000
Và Hans đã tạo một điểm nhấn

0:05:21.000,0:05:25.000
khi nói, "Nhìn xem, có nhiều dữ liệu[br]thật sự rất quan trọng".

0:05:25.000,0:05:28.000
Và tôi hạnh phúc khi thấy điều đó[br]tại bữa tiệc tối qua

0:05:28.000,0:05:32.000
khi ông ấy vẫn nói, rất mạnh mẽ,[br]"Có nhiều dữ liệu thật sự rất quan trọng".

0:05:32.000,0:05:34.000
Vậy tôi muốn bây giờ[br]chúng ta hãy nghĩ

0:05:34.000,0:05:38.000
không chỉ hai mảnh dữ liệu được kết nối,[br]hay sáu giống như ông ấy đã làm,

0:05:38.000,0:05:43.000
nhưng tôi muốn nghĩ về một thế giới[br]mà ở đó mọi người đều đưa dữ liệu lên mạng

0:05:43.000,0:05:45.000
mọi thứ tưởng tượng ban đầu[br]đều trên mạng

0:05:45.000,0:05:47.000
và sau đó gọi là dữ liệu liên kết.

0:05:47.000,0:05:49.000
Kỹ thuật là dữ liệu liên kết,[br]rất đơn giản.

0:05:49.000,0:05:53.000
Nếu bạn muốn đưa cái gì lên mạng[br]thì có ba quy tắc:

0:05:53.000,0:05:56.000
đầu tiên là tên HTTP -

0:05:56.000,0:05:58.000
những thứ này bắt đầu với "http:" -

0:05:58.000,0:06:02.000
bây giờ chúng tôi dùng chúng[br]không chỉ cho tư liệu,

0:06:02.000,0:06:04.000
chúng tôi dùng cho các thứ tư liệu đề cập.

0:06:04.000,0:06:06.000
Chúng tôi dùng cho con người, địa điểm,

0:06:06.000,0:06:10.000
chúng tôi dùng nó cho sản phẩm của bạn,[br]dùng cho các sự kiện.

0:06:10.000,0:06:14.000
Tất cả loại khái niệm,[br]họ có tên bắt đầu với HTTP.

0:06:14.000,0:06:19.000
Quy tắc thứ hai, nếu bạn lấy một [br]trong số các tên HTTP và bạn tra cứu nó

0:06:19.000,0:06:21.000
và tôi làm về mạng với nó[br]và lấy dữ liệu

0:06:21.000,0:06:23.000
sử dụng giao thức HTTP từ mạng,

0:06:23.000,0:06:26.000
tôi sẽ lấy về một vài dữ liệu[br]với định dạng chuẩn

0:06:26.000,0:06:31.000
là loại dữ liệu có ích [br]mà vài người muốn biết

0:06:31.000,0:06:33.000
về điều đó, về sự kiện đó.

0:06:33.000,0:06:35.000
Ai ở sự kiện? Bất cứ gì về người đó,

0:06:35.000,0:06:37.000
họ sinh ra ở đâu, những thứ như thế.

0:06:37.000,0:06:39.000
Quy tắc hai[br]tôi lấy về thông tin quan trọng

0:06:39.000,0:06:43.000
Quy tắc ba là khi tôi lấy lại thông tin đó

0:06:43.000,0:06:46.000
nó không chỉ là chiều cao và cân nặng[br]và nơi sinh của ai đó,

0:06:46.000,0:06:48.000
nó có cả những mối quan hệ.

0:06:48.000,0:06:50.000
Dữ liệu là những nối quan hệ.

0:06:50.000,0:06:52.000
Thú vị là, dữ liệu là các mối quan hệ.

0:06:52.000,0:06:56.000
Người này sinh ở Berlin;[br]Berlin ở Đức.

0:06:56.000,0:06:59.000
Khi có các mối quan hệ,[br]bất cứ khi nào diễn tả một mối quan hệ

0:06:59.000,0:07:02.000
khi đó những thứ khác có liên quan

0:07:02.000,0:07:06.000
được đưa ra là [br]một trong các tên bắt đầu với HTTP

0:07:06.000,0:07:08.000
Do đó, tôi có thể tiếp tục tra cứu cái đó.

0:07:08.000,0:07:11.000
Vậy tôi tìm một người -[br]sau đó tôi có thể tìm thành phố sinh ra

0:07:11.000,0:07:14.000
sau đó tôi có thể tìm nó thuộc vùng nào,[br]trong thị trấn nào,

0:07:14.000,0:07:17.000
dân số của nó, vân vân.

0:07:17.000,0:07:19.000
Do đó tôi có thể duyệt những thứ đó.

0:07:19.000,0:07:21.000
Vậy nó thật sự là như thế.

0:07:21.000,0:07:23.000
Đó là dữ liệu kết nối.

0:07:23.000,0:07:26.000
Một vài năm trước tôi viết một bài báo[br]tựa đề "Dữ liệu liên kết"

0:07:26.000,0:07:30.000
và sớm sau đó, vài thứ bắt đầu xuất hiện.

0:07:30.000,0:07:34.000
Ý tưởng về dữ liệu liên kết[br]mà chúng tôi có rất rất nhiều

0:07:34.000,0:07:36.000
về những cái hộp của Hans

0:07:36.000,0:07:38.000
và có rất rất nhiều[br]những thứ được nảy mầm.

0:07:38.000,0:07:41.000
Nó không chỉ là toàn bộ[br]nhiều cái cây khác.

0:07:41.000,0:07:43.000
Nó không chỉ là rễ nuôi lớn cái cây,

0:07:43.000,0:07:46.000
nhưng với mỗi cái cây, bất kể là gì -

0:07:46.000,0:07:49.000
bài thuyết trình, phân tích,[br]ai đó tìm các mẫu trong dữ liệu -

0:07:49.000,0:07:52.000
họ sẽ thấy tất cả các dữ liệu

0:07:52.000,0:07:54.000
và họ sẽ thấy nó liên kết với nhau,

0:07:54.000,0:07:56.000
và điều thật sự quan trọng về dữ liệu

0:07:56.000,0:07:58.000
là càng kết nối nhiều thứ,[br]nó càng mạnh hơn.

0:07:58.000,0:08:00.000
Vậy, dữ liệu liên kết.

0:08:00.000,0:08:02.000
Sự lan truyền đã vươn ra ngoài.

0:08:02.000,0:08:06.000
Và, cũng khá sớm Chris Bizer[br]tại trường Đại học Freie ở Berlin

0:08:06.000,0:08:08.000
trong số người đầu tiên[br]đưa lên thứ thú vị,

0:08:08.000,0:08:10.000
ông để ý rằng Wikipedia -

0:08:10.000,0:08:13.000
các bạn biết Wikipedia,[br]bách khoa trực tuyến duy nhất

0:08:13.000,0:08:15.000
với rất rất nhiều tư liệu thú vị trong đó.

0:08:17.000,0:08:19.000
Trong tư liệu, có hình vuông,[br]hình hộp nhỏ.

0:08:19.000,0:08:22.000
Và trong hầu hết các hộp thông tin,[br]là dữ liệu.

0:08:22.000,0:08:26.000
Nên ông ấy viết chương trình lấy dữ liệu,[br]trích nó từ Wikipedia,

0:08:26.000,0:08:28.000
và bỏ vào một phần nhỏ dữ liệu liên kết

0:08:28.000,0:08:31.000
trên trang mạng, mà ông gọi là dbpedia.

0:08:31.000,0:08:35.000
Dbpedia thể hiện bằng khung màu xanh[br]ở giữa trình chiếu này

0:08:35.000,0:08:37.000
và nếu bạn thật sự tìm kiếm về Berlin,

0:08:37.000,0:08:39.000
bạn sẽ thấy rằng có[br]các vùng thông tin khác

0:08:39.000,0:08:42.000
mà cũng có những thứ về Berlin,[br]và chúng được liên kết với nhau.

0:08:42.000,0:08:45.000
Vậy nếu bạn kéo dữ liệu về Berlin[br]từ Dbpedia,

0:08:45.000,0:08:47.000
bạn kết thúc bằng việc kéo cả các thứ khác

0:08:47.000,0:08:50.000
Và thứ đang tồn tại bắt đầu phát triển.

0:08:50.000,0:08:52.000
Đó cũng lại là cấp cơ sở.

0:08:52.000,0:08:55.000
Hãy nghĩ một chút về dữ liệu.

0:08:55.000,0:08:58.000
Dữ liệu đến từ thực tế[br]dưới rất rất nhiều hình thức khác nhau.

0:08:58.000,0:09:01.000
Nghĩ về sự đa dạng của trang mạng.[br]Nó thật sự rất quan trọng

0:09:01.000,0:09:04.000
rằng trang mạng cho phép bạn[br]đưa tất cả loại dữ liệu lên đó.

0:09:04.000,0:09:06.000
Nó với dữ liệu,[br]Tôi có thể nói về mọi loại.

0:09:07.000,0:09:11.000
Ta có thể nói về dữ liệu chính phủ,[br]dữ liệu doanh nghiệp rất quan trọng,

0:09:11.000,0:09:14.000
có dữ liệu khoa học, có dữ liệu cá nhân,

0:09:14.000,0:09:16.000
có dữ liệu thời tiết, dữ liệu về sự kiện,

0:09:16.000,0:09:20.000
có dữ liệu về các bài nói, và có tin tức[br]và có tất cả các thứ.

0:09:20.000,0:09:23.000
Tôi chỉ định đề cập một vài trong số đó

0:09:23.000,0:09:25.000
để bạn hiểu được sự đa dạng của nó,

0:09:25.000,0:09:29.000
cũng để bạn thấy tiềm năng chưa mở khóa[br]nhiều như thế nào.

0:09:29.000,0:09:31.000
Bắt đầu với dữ liệu chính phủ.

0:09:31.000,0:09:33.000
Barack Obama đã nói trong bài diễn văn,

0:09:33.000,0:09:38.000
rằng ông ấy -[br]dữ liệu về chính phủ Mỹ sẽ có trên mạng

0:09:38.000,0:09:40.000
dưới định dạng có thể tiếp cận.

0:09:40.000,0:09:42.000
Hy vọng họ đưa nó lên như dữ liệu liên kết

0:09:42.000,0:09:44.000
Điều đó là quan trọng. Tại sao quan trọng?

0:09:44.000,0:09:47.000
Không chỉ vì minh bạch,[br]minh bạch trong chính phủ là quan trọng

0:09:47.000,0:09:50.000
nhưng dữ liệu này -[br]đây là dữ liêu từ tất cả cơ quan chính phủ

0:09:50.000,0:09:55.000
Nghĩ xem dữ liệu đó có giá bao nhiêu,[br]nghĩ về cuộc sống ở Mỹ như thế nào.

0:09:55.000,0:09:57.000
Nó thật ra rất hũu dụng. Nó có giá trị.

0:09:57.000,0:09:59.000
Tôi có thể dùng nó trong công ty tôi.

0:09:59.000,0:10:01.000
Tôi có thể dùng nó như[br]đứa trẻ làm bài tập

0:10:01.000,0:10:04.000
Vậy ta đang nói về việc tạo ra địa điểm,[br]cho thế giới tốt hơn

0:10:04.000,0:10:06.000
bằng cách tạo ra dữ liệu có sẵn.

0:10:06.000,0:10:10.000
Thực tế nếu bạn có trách nhiệm -[br]nếu bạn biết về vài dữ liệu

0:10:10.000,0:10:12.000
trong cơ quan chính phủ, bạn thường thấy

0:10:12.000,0:10:15.000
những người đó, họ rất muốn giữ kín nó -

0:10:15.000,0:10:18.000
Hans gọi đó là ôm chặt cơ sở dữ liệu.

0:10:18.000,0:10:20.000
Bạn ôm cơ sở dữ liệu, bạn không muốn bỏ ra

0:10:20.000,0:10:22.000
tới khi bạn tạo một trang mạng đẹp cho nó.

0:10:22.000,0:10:24.000
Ừ thì, tôi muốn đề nghị thay vào đó -

0:10:24.000,0:10:26.000
vâng, làm một trang mạng đẹp,

0:10:26.000,0:10:28.000
tôi là ai mà nói là[br]đừng làm một trang đẹp?

0:10:28.000,0:10:31.000
Hãy làm một trang mạng đẹp,[br]nhưng đầu tiên

0:10:31.000,0:10:34.000
hãy cho chúng tôi dữ liệu không giả tạo,

0:10:34.000,0:10:36.000
chúng tôi muốn dữ liệu.

0:10:36.000,0:10:38.000
Chúng tôi muốn dữ liệu không giả tạo.

0:10:38.000,0:10:41.000
Bây giờ, [br]chúng ta phải yêu cầu dữ liệu thô.

0:10:41.000,0:10:43.000
Và tôi sẽ yêu cầu bạn thực hành, được chứ?

0:10:43.000,0:10:44.000
Hãy nói từ "thô"?

0:10:44.000,0:10:45.000
Khán giả: Thô.

0:10:45.000,0:10:46.000
Hãy nói "dữ liệu"

0:10:46.000,0:10:47.000
Khán giả: Dữ liệu.

0:10:47.000,0:10:48.000
L: Hãy nói "bây giờ"

0:10:48.000,0:10:49.000
Khán giả: Bây giờ!

0:10:49.000,0:10:51.000
Được rồi, "dữ liệu thô ngay bây giờ"!

0:10:51.000,0:10:53.000
Khán giả: Dữ liệu thô ngay bây giờ!

0:10:53.000,0:10:57.000
Thực hiện như vậy. Điều đó là quan trọng[br]vì bạn không biết có bao nhiêu lý do đâu.

0:10:57.000,0:10:59.000
Mọi người tìm cách để giữ dữ liệu của họ

0:10:59.000,0:11:03.000
và không đưa nó cho bạn, cho dù bạn [br]trả tiền cho nó như một người đóng thuế.

0:11:03.000,0:11:05.000
Và đó không chỉ ở Mỹ. Mà toàn thế giới.

0:11:05.000,0:11:08.000
Và dĩ nhiên không chỉ chính phủ-[br]mà cũng có cả các doanh nghiệp.

0:11:08.000,0:11:11.000
Vì vậy tôi chỉ đề cập[br]một vài suy nghĩ về dữ liệu.

0:11:11.000,0:11:16.000
Bầy giờ chúng ta ở tại TED,[br]và ta lúc nào cũng tỉnh táo

0:11:16.000,0:11:21.000
với những thử thách khổng lồ[br]trong xã hội loài nguời ngày nay

0:11:21.000,0:11:24.000
chữa trị ung thư, [br]hiểu bộ não cho bệnh Alzheimer,

0:11:24.000,0:11:27.000
Hiểu nền kinh tế[br]để làm cho nó ổn định hơn,

0:11:27.000,0:11:29.000
Hiểu cách thế giới hoạt động.

0:11:29.000,0:11:31.000
Giải quyết[br]việc này là nhà khoa học

0:11:31.000,0:11:33.000
Họ có nửa ý tưởng trong đầu,

0:11:33.000,0:11:36.000
Họ cố giao tiếp những thứ đó[br]qua mạng.

0:11:36.000,0:11:39.000
Nhưng bây giờ có rất nhiều [br]loại tri thức về loài người

0:11:39.000,0:11:42.000
trong các cơ sở dữ liệu, [br]thường nằm trong máy tính,

0:11:42.000,0:11:45.000
và thật ra, là không được chia sẻ.

0:11:45.000,0:11:48.000
Thực tế, tôi sẽ chỉ [br]đi vào một chuyện,

0:11:48.000,0:11:50.000
ví dụ, bệnh Alzhelmer.

0:11:50.000,0:11:53.000
Sự phát minh ra thuốc - toàn bộ[br]dữ liệu liên kết sẽ xuất hiện

0:11:53.000,0:11:55.000
vì nhà khoa học lĩnh vực này[br]nhận ra rằng

0:11:55.000,0:11:58.000
đây là cách tuyệt vời[br]để ra khỏi những kho chứa,

0:11:58.000,0:12:02.000
vì họ có dữ liệu gen[br]trong một cơ sở dữ liệu

0:12:02.000,0:12:05.000
trong một tòa nhà, và họ có [br]dữ liệu về chất hữu cơ ở chỗ khác.

0:12:05.000,0:12:08.000
Ngày nay, họ đang gắn bó với [br]- dữ liệu liên kết -

0:12:08.000,0:12:11.000
và bây giờ họ có thể hỏi những câu,[br]mà bạn có thể sẽ không hỏi,

0:12:11.000,0:12:13.000
tôi không hỏi - họ hỏi.

0:12:13.000,0:12:15.000
Loại protein nào tham gia vào [br]việc truyền tín hiệu

0:12:15.000,0:12:17.000
và cũng liên quan với tế bào [br]thần kinh hình tháp?

0:12:17.000,0:12:20.000
Bạn tiếp nhận thật nhiều[br]và bạn đưa nó lên Google.

0:12:20.000,0:12:23.000
Dĩ nhiên, không có trang mạng nào[br]trả lời câu hỏi đó

0:12:23.000,0:12:25.000
vì không có ai đã trả lời nó trước đây.

0:12:25.000,0:12:27.000
Bạn có 223,000 kết quả -

0:12:27.000,0:12:29.000
không kết quả nào dùng được

0:12:29.000,0:12:32.000
Bạn hỏi dữ liệu liên kết - [br]đang được đặt cùng nhau

0:12:32.000,0:12:36.000
32 kết quả, mỗi một đó là một chất đạm[br]có các thuộc tính

0:12:36.000,0:12:38.000
và bạn có thể nhìn thấy nó.

0:12:38.000,0:12:41.000
Sức mạnh để hỏi những câu hỏi đó [br]như một nhà khoa học -

0:12:41.000,0:12:43.000
câu hỏi vượt qua[br]các quy tắc khác nhau

0:12:43.000,0:12:46.000
đó thật sự là [br]sự thay đổi hoàn toàn.

0:12:46.000,0:12:48.000
Điều đó rất rất quan trọng.

0:12:48.000,0:12:50.000
Lúc này,[br]nhà khoa học hoàn toàn lúng túng -

0:12:50.000,0:12:55.000
sức mạnh của dữ liệu mà các [br]nhà khoa học khác thu thập đc đã bị khóa

0:12:55.000,0:12:58.000
và ta cần mở khóa nó [br]để giải quyết những vấn đề khổng lồ.

0:12:58.000,0:13:02.000
Bây giờ, nếu tiếp tục thế này, bạn sẽ nghĩ[br]tất cả dữ liệu đến từ tổ chức khổng lồ

0:13:02.000,0:13:05.000
và không có gì liên quan tới bạn.

0:13:05.000,0:13:07.000
Nhưng điều đó không đúng.

0:13:07.000,0:13:09.000
Thực tế, dữ liệu là về cuộc sống.

0:13:09.000,0:13:12.000
Bạn chỉ - đăng nhập vào địa chỉ mạng xã hội,

0:13:12.000,0:13:14.000
cái bạn thích,[br]nói, "Đây là bạn tôi"

0:13:14.000,0:13:17.000
Bing! Mối quan hệ. Dữ liệu.

0:13:17.000,0:13:20.000
Bạn nói,[br]"Tấm ảnh này, nó mô tả người này".

0:13:20.000,0:13:23.000
Bìng! Đó là dữ liệu.[br]Dữ liệu, dữ liệu, dữ liệu.

0:13:23.000,0:13:25.000
Mỗi lần bạn làm gì đó với mạng xã hội,

0:13:25.000,0:13:29.000
trang mạng xã hội lấy dữ liệu và dùng nó[br]- tái tạo nó

0:13:29.000,0:13:33.000
và dùng nó để làm cho [br]cuộc sống con người thú vị hơn.

0:13:33.000,0:13:35.000
Nhưng, khi tới vị trí dữ liệu kết nối khác

0:13:35.000,0:13:38.000
và lần này hãy nói về du lịch,

0:13:38.000,0:13:41.000
và nói, "Tôi muốn gửi tấm ảnh này[br]đến mọi người trong nhóm"

0:13:41.000,0:13:43.000
bạn không thể vượt qua bức tường,

0:13:43.000,0:13:45.000
Nhà Kinh tế viết về nó,[br]nhiều người bàn tán

0:13:45.000,0:13:46.000
sự thất bại to lớn.

0:13:46.000,0:13:48.000
Cách đạp đổ các kho chứa[br]là để đạt đồng bộ

0:13:48.000,0:13:50.000
giữa các địa chỉ mạng xã hội.

0:13:50.000,0:13:52.000
Ta cần làm vậy với dữ liệu liên kết.

0:13:52.000,0:13:55.000
Loại dữ liệu cuối cùng tôi nói đến,[br]có lẽ thú vị nhất.

0:13:55.000,0:13:58.000
Trước khi tôi xuống đây, [br]tôi đã tìm trên OpenStreetMap

0:13:58.000,0:14:00.000
OpenStreetMap là bản đồ,[br]cũng là Wiki.

0:14:00.000,0:14:03.000
Phóng to và cái hình vuông đó[br]là nhà hát mà ta đang ngồi

0:14:03.000,0:14:05.000
Nhà hát Terrace.[br]Không có tên trên đó.

0:14:05.000,0:14:07.000
Tôi vào phần biên tập,[br]chọn nhà hát,

0:14:07.000,0:14:12.000
Tôi có thể thêm cái tên vào bên dưới,[br]và lưu nó lại.

0:14:12.000,0:14:15.000
Và bây giờ nếu bạn vào [br]OpenStreetMap.org,

0:14:15.000,0:14:18.000
Khi tìm nơi này, bạn sẽ thấy[br]Nhà hát Terrace có tên ở đó

0:14:18.000,0:14:20.000
Tôi đã làm điều đó. Là tôi!

0:14:20.000,0:14:22.000
Tôi làm thế với bản đồ.[br]Vừa làm đó!

0:14:22.000,0:14:24.000
Tôi đưa nó lên đó. Bạn biết gì không?

0:14:24.000,0:14:27.000
Nếu bản đồ phố xá[br]là về mọi nguời làm bổn phận của họ

0:14:27.000,0:14:30.000
và nó tạo ra một nguồn không thể tin được

0:14:30.000,0:14:33.000
vì mọi người khác làm việc của họ.

0:14:33.000,0:14:36.000
Và đó là những gì về dữ liệu liên kết.

0:14:36.000,0:14:39.000
Nó nói về mọi người [br]đang làm phần của họ

0:14:39.000,0:14:42.000
để làm ra một ít,[br]và tất cả chúng đều kết nối với nhau.

0:14:42.000,0:14:45.000
Đó là cách dữ liệu liên kết làm việc.

0:14:45.000,0:14:49.000
Bạn làm bổn phận của mình.[br]Những người khác làm của họ.

0:14:49.000,0:14:53.000
Bạn có thể không tự có nhiều dữ liệu[br]để đưa lên đây

0:14:53.000,0:14:56.000
nhưng bạn biết yêu cầu nó.

0:14:56.000,0:14:58.000
Và chúng ta sẽ tập luyện điều đó.

0:14:58.000,0:15:02.000
Vậy, dữ liệu liên kết - nó khổng lồ.

0:15:02.000,0:15:05.000
Tôi chỉ nói một số ít rất nhỏ [br]trong các thứ

0:15:05.000,0:15:07.000
Có dữ liệu ở mỗi khía cạnh cuộc sống,

0:15:07.000,0:15:10.000
mỗi khía cạnh của công việc và sở thích,

0:15:10.000,0:15:13.000
và nó không chỉ là con số [br]của nơi có dữ liệu,

0:15:13.000,0:15:16.000
mà nó kết nối với nhau.

0:15:16.000,0:15:19.000
Và khi bạn kết nối dữ liệu với nhau,[br]bạn có sức mạnh

0:15:19.000,0:15:22.000
theo cách không chỉ xảy ra[br]với trang mạng, mà còn với tư liệu.

0:15:22.000,0:15:26.000
Bạn sẽ có sức mạnh khổng lồ nhờ nó.

0:15:26.000,0:15:29.000
Vậy, bây giờ chúng ta[br]đang ở tại sân khấu

0:15:29.000,0:15:33.000
nơi mà ta phải làm điều đó - [br]những nguời nghĩ đó là ý hay.

0:15:33.000,0:15:36.000
Tất cả mọi người - tôi nghĩ[br]rất nhiều người ở TED làm nhiều thứ

0:15:36.000,0:15:38.000
mặc dù không có sự hoàn vốn ngay tức khắc

0:15:38.000,0:15:41.000
vì nó sẽ chỉ thật sự chi trả[br]khi mọi người khác hoàn thành nó -

0:15:41.000,0:15:45.000
họ sẽ làm bởi vì [br]họ là kiểu người làm những thứ

0:15:45.000,0:15:48.000
mà chỉ tốt nếu[br]người khác đã làm nó.

0:15:48.000,0:15:50.000
Nên nó được gọi là dữ liệu liên kết

0:15:50.000,0:15:52.000
Tôi muốn bạn làm điều đó

0:15:52.000,0:15:54.000
Tôi muốn bạn yêu cầu nó.

0:15:54.000,0:15:56.000
Và tôi nghĩ nó là ý tường toàn cầu

0:15:56.000,0:15:57.000
Cảm ơn.

0:15:57.000,0:16:00.000
(Vỗ tay)