ᴛüʀᴋçᴇ çᴇᴠiʀi: @yigithan.kilinc
İyi Seyirler
Her şeyin bir mucizesi vardır,
karanlığın ve sessizliğin bile...
Her şeyin bir mucizesi vardır,
karanlığın ve sessizliğin bile.
𝐇𝐄𝐋𝐄𝐍 𝐊𝐄𝐋𝐋𝐄𝐑
Gelecek neler getirecek?
Evren nasıl sona erecek?
Bunu asla kesin olarak bilemeyebiliriz.
Lâkin bilim, evrenin sonunun nasıl geleceğine
dair büyüleyici bir tablo çizmeye başladı bile.
Gelin birlikte zamanın sonuna
doğru bir yolculuğa çıkalım.
Her 5 saniyede bir hızımızı ikiye katlayıp
zamanda gitgide hızlanarak ilerleyeceğiz.
Geleceğe dair bu öngörümüz, biz daha fazla ipucunu
irdeledikçe muhakkak değişecektir. Fakat şu kesin ki:
Evren daha yeni doğdu.
(ᴀɴᴛʀᴏᴘᴏsᴇɴ çᴀğı)
Holosen sona erdi.
(ᴀɴᴛʀᴏᴘᴏsᴇɴ çᴀğı)
Şu anda yaptıklarımız...
...ve sonraki birkaç yılda yapacaklarımız...
...gelecek binlerce yılı derinden etkileyecek.
Modern insanların şimdiye
kadarki bildiği tek koşullar...
...değişmekte.
Hem de çok hızlı bir şekilde.
Bu gezegendeki hiçbir şey
aynı kalmaz, her şey değişir.
Dünya sıçrayışlarından birini yapıyor ve biz
bu sıçrayışların nereye ineceğini bilemeyiz.
(ᴅüɴʏᴀ'ɴıɴ ᴍᴀɴʏᴇᴛiᴋ ᴀʟᴀɴı ᴛᴇʀsiɴᴇ ᴅöɴüʏᴏʀ)
Dünya sıçrayışlarından birini yapıyor ve biz
bu sıçrayışların nereye ineceğini bilemeyiz.
Dünya daima bu sıçrayışları yapmakta.
(ʜᴀʟᴇ-ʙᴏᴘᴘ ᴋᴜʏʀᴜᴋʟᴜ ʏıʟᴅıᴢı ɢᴇʀi ᴅöɴüʏᴏʀ)
(şiᴅᴅᴇᴛʟi ᴅᴇɴiᴢ sᴇᴠiʏᴇsi ʏüᴋsᴇʟişi)
Bu gezegendeki her şey hareket hâlindedir.
Hiçbir şey sabit kalmaz, her şey bozulur.
(30 ᴍᴇᴛʀᴇʟiᴋ ᴀsᴛᴇʀᴏiᴛ ᴅüɴʏᴀ'ʏᴀ çᴀʀᴘıʏᴏʀ)
Hiçbir şey sabit kalmaz, her şey bozulur.
(ᴀɴᴛᴀʀᴇs süᴘᴇʀɴᴏᴠᴀ ᴏʟᴜʏᴏʀ)
(sᴀʜʀᴀ çöʟü ᴛʀᴏᴘiᴋᴀʟ iᴋʟiᴍᴇ ɢiʀiʏᴏʀ)
(ᴛᴀᴋıᴍ ʏıʟᴅıᴢʟᴀʀ ʙᴏᴢᴜʟᴍᴀʏᴀ ʙᴀşʟıʏᴏʀ)
(ᴠᴏʏᴀɢᴇʀ ɪ ᴋᴏᴍşᴜ ʏıʟᴅıᴢıɴ ʏᴀɴıɴᴅᴀɴ ɢᴇçiʏᴏʀ)
(ʙᴜᴢᴜʟ ᴀʀᴀsı ᴅᴇᴠiʀ sᴏɴᴀ ᴇʀiʏᴏʀ)
(süᴘᴇʀᴠᴏʟᴋᴀɴ ᴘᴀᴛʟᴀᴍᴀsı)
(ʏᴇɴi ʜᴀᴠᴀi ᴀᴅᴀsı ᴏʀᴛᴀʏᴀ çıᴋıʏᴏʀ)
(ʏᴇɴi ᴀᴅᴀʟᴀʀ ᴢiɴᴄiʀi ᴏʟᴜşᴜʏᴏʀ)
(ᴀʏ'ᴅᴀᴋi ᴀʏᴀᴋ iᴢʟᴇʀi ᴋᴀʏʙᴏʟᴜʏᴏʀ)
(ʙᴇᴛᴇʟɢᴇᴜsᴇ süᴘᴇʀɴᴏᴠᴀ ᴏʟᴜʏᴏʀ)
(ᴛᴀşᴛᴀɴ ᴀʙiᴅᴇʟᴇʀ ᴇʀᴏᴢʏᴏɴᴀ ᴜğʀᴜʏᴏʀ)
(öʟüᴍᴄüʟ ɢᴀᴍᴀ ışıɴı ᴘᴀᴛʟᴀᴍᴀsı)
(ᴍᴀʀs'ıɴ ᴜʏᴅᴜsᴜ ʜᴀʟᴋᴀ ʜᴀʟiɴᴇ ɢᴇʟiʏᴏʀ)
(sᴀᴛüʀɴ'üɴ ʜᴀʟᴋᴀʟᴀʀı ʏᴏᴋ ᴏʟᴜʏᴏʀ)
(ᴀɴᴛᴀʀᴋᴛiᴋᴀ ᴇʀiʏᴏʀ)
(ʙüʏüᴋ ᴀsᴛᴇʀᴏiᴛ çᴀʀᴘᴍᴀsı)
(ʏᴇɴi süᴘᴇʀ ᴋıᴛᴀ ᴏʟᴜşuʏᴏʀ)
(ɢüɴᴇş'iɴ ᴘᴀʀʟᴀᴋʟığı ᴀʀᴛıʏᴏʀ)
Yakıtı tükenince...
(ɢüɴᴇş'iɴ ᴘᴀʀʟᴀᴋʟığı ᴀʀᴛıʏᴏʀ)
Yakıtı tükenince...
(ғᴏᴛᴏsᴇɴᴛᴇᴢ ᴅᴜʀᴍᴀʏᴀ ʙᴀşʟıʏᴏʀ)
(ғᴏᴛᴏsᴇɴᴛᴇᴢ ᴅᴜʀᴍᴀʏᴀ ʙᴀşʟıʏᴏʀ)
...Güneş gösterişsiz bir şekilde solmayacak.
(ғᴏᴛᴏsᴇɴᴛᴇᴢ ᴅᴜʀᴍᴀʏᴀ ʙᴀşʟıʏᴏʀ)
...Güneş gösterişsiz bir şekilde solmayacak.
(ʙiᴛᴋi ʏᴀşᴀᴍı sᴏɴᴀ ᴇʀiʏᴏʀ)
(ʙiᴛᴋi ʏᴀşᴀᴍı sᴏɴᴀ ᴇʀiʏᴏʀ)
(ᴏᴋʏᴀɴᴜsʟᴀʀ ʙᴜʜᴀʀʟᴀşıʏᴏʀ)
Çekirdeği çökecek...
(ᴏᴋʏᴀɴᴜsʟᴀʀ ʙᴜʜᴀʀʟᴀşıʏᴏʀ)
...ve çökmesiyle oluşturduğu fazladan ısı
dış katmanlarının şişmesine sebep olacak.
(ᴏᴋʏᴀɴᴜsʟᴀʀ ʙᴜʜᴀʀʟᴀşıʏᴏʀ)
...ve çökmesiyle oluşturduğu fazladan ısı
dış katmanlarının şişmesine sebep olacak.
(ᴅüɴʏᴀ üᴢᴇʀiɴᴅᴇᴋi ᴛüᴍ ʏᴀşᴀᴍ sᴏɴᴀ ᴇʀiʏᴏʀ)
(ᴅüɴʏᴀ üᴢᴇʀiɴᴅᴇᴋi ᴛüᴍ ʏᴀşᴀᴍ sᴏɴᴀ ᴇʀiʏᴏʀ)
(ɢüɴᴇş ɢᴇɴişʟiʏᴏʀ)
(ɢüɴᴇş ᴋıᴢıʟ ᴅᴇᴠᴇ ᴅöɴüşüʏᴏʀ)
(öʟᴍᴇᴋᴛᴇ ᴏʟᴀɴ ɢüɴᴇş ᴅüɴʏᴀ'ʏı ʏᴏᴋ ᴇᴅiʏᴏʀ)
(ɢüɴᴇş ʙᴇʏᴀᴢ ᴄüᴄᴇʏᴇ ᴅöɴüşüʏᴏʀ)
Güneşimiz artık ölü.
(ɢüɴᴇş ʙᴇʏᴀᴢ ᴄüᴄᴇʏᴇ ᴅöɴüşüʏᴏʀ)
Kalıntıları, derin uzayın dondurucu
sıcaklığında yavaşça soğumakta.
Güneş'in kaderi, diğer tüm
yıldızlar için de geçerlidir.
Bir gün hepsi ölecek ve kâinat
ebedi karanlığa gömülecek.
(ᴛüᴍ ʏıʟᴅıᴢʟᴀʀ ʙiʀᴇʀ ʙiʀᴇʀ öʟüʏᴏʀ)
Yıldızların tamamının nihayetinde yakıtı bitecek...
(ᴛüᴍ ʏıʟᴅıᴢʟᴀʀ ʙiʀᴇʀ ʙiʀᴇʀ öʟüʏᴏʀ)
...evrenin sıcaklığı düşecek...
...ve tüm yıldızlar tek tek ölüp
gökyüzünün ışığı sönecek.
Sonrasında hiç yeni yıldız...
...oluşmayacak.
Yani evrenin sonu bir patlamayla değil de...
...ağır bir süreç ile gelecek.
(sᴏɴ ᴋızıʟ ᴄüᴄᴇ ʏıʟᴅıᴢʟᴀʀ öʟüʏᴏʀ)
Bu son ateşli değil...
...buzlu olacak.
Son yıldızın da ölümüyle yıldız
ışığı dönemi artık sona erdi.
(ᴅᴇᴊᴇɴᴇʀᴇ çᴀğ)
Evren, ölü yıldızların etrafa saçılmış olduğu
bir mezarlık hâline gelmiş bulunmakta.
Güneşimiz bir beyaz cüceye dönüşüyor -
sıcak, yoğun, çökmüş bir yıldız cesedine.
Yakacak yakıdı kalmayınca...
...bir beyaz cücenin soluk parıltısı, sönmüş olan
fırınından geriye kalan son ısıdan kaynaklanır.
Dünya'nın şimdiki bulunduğu
konumdan bakıldığında...
...bulutsuz bir gecede parlayan
dolunay kadar parlak olacak ancak.
Beyaz cücelerin soluk parıltısı...
...ölü yıldızlar ve kara deliklerle dolu olan bu
karanlık boşluktaki tek ışık kaynağı olacak.
Bir bakıma, cesetler ve zombi yıldızlarla dolu
bir “hayalet evren” karşılayacak bizi gelecekte.
Bir zaman sonra kütle çekimi ölü yıldızları ve gezegenleri
galaksilerinden kopararak dondurucu boşluğa yolluyor.
Bazı kahverengi cüceler şans eseri
çarpışıp yeni yıldızlar oluşturuyor.
Çarpışan nötron yıldızları aşırı parlak
süpernovalarla karanlığı aydınlatıyor.
(ɴöᴛʀᴏɴ ʏıʟᴅıᴢı çᴀʀᴘışᴍᴀsı)
Ölmekte olan evrenden sağ kurtulabilmiş canlılar
yaşlanan beyaz cücelerin etrafında konaklayabilir.
Fakat zamanla beyaz cüceler de
en nihayetinde sönüp ölecek.
(ʏıʟᴅıᴢʟᴀʀ ᴋᴀʀᴀ ᴄüᴄᴇʟᴇʀᴇ ᴅöɴüşüʏᴏʀ)
Kara cüceler, son yıldızların nihai kaderi olacak.
Bunlar, sadece azıcık ısı ya da ışık
yayan soğumuş beyaz cücelerdir.
Kara cüceler koyu, yoğun ve bozunmakta
olan maddelerden oluşan gök cisimleridir.
Yıldızlardan arta kalan küllerdir esasında.
Bunları meydana getiren atomlar
öyle sert bir şekilde sıkışmıştır ki...
...Güneşimizden bir milyon
kat daha yoğundurlar.
Yıldızların bu hâle gelmesi
aşırı uzun süreler alır.
Dolayısıyla, bildiğimiz kadarıyla şu anda
evrende hiç kara cüce bulunmamakta.
Bulunduğu galaksiden kaçamayan cisimler merkezde
yer alan süper kütleli kara delik tarafından yutuluyor.
(ᴋᴀʀᴀ ᴅᴇʟiᴋʟᴇʀ ʙᴀşıʙᴏş ᴍᴀᴅᴅᴇʟᴇʀi ʏᴜᴛᴜʏᴏʀ)
Uzun süredir uykuda olan kara delikler
görkemli bir şekilde aniden parlıyor.
(ᴅᴇᴊᴇɴᴇʀᴇ çᴀğ)
Gelecekteki uygarlıkların yegane güvenilir güç
kaynağı kara deliklerin dönme enerjisi oluyor.
Hayatımızı devam ettirebilmemiz
elimizde bulunan enerjiye bağlıdır.
Bizden epeyce değişik bir
gelişim hızına sahip olan...
...dolayısıyla da çok çok uzak gelecekte hayatta
kalabilen bilinçli yaşayan sistemler düşünülebilir.
10 trilyon yılda bir düşünen, ama bu sanki onlara
normalmiş gibi gelen yaşayan sistemler olabilir.
Bizim yaşamımız sona erse bile...
...çok ama çok uzak bir gelecekte...
...bir süreliğine daha tekrardan zeki yaşam
formlarının oluşmasına imkan verebilecek...
...bir dalgalanma meydana gelebilir.
Zeki yaşamın zaman adacıkları olabilir yani.
(ᴜᴢᴀʏ-ᴢᴀᴍᴀɴıɴ ɢᴇɴişʟᴇᴍᴇsi)
Evrenin genişleme hızı arttıkça maddelerin
birbirinden uzaklaşma hızı ışık hızını geçer.
Bu noktada, uzak galaksiler ve yıldızlar öyle hızlı şekilde
uzaklaşıyor ki ışıkları artık tespit edilemez hâle geliyor.
Kâinatın gizemleri sonsuza
değin kilitli şekilde kalacak.
En sonki teoriler, atomların da zamanla bozunarak geriye
kalan tüm maddeleri yok edeceğini öngörmekte.
(ᴘʀᴏᴛᴏɴ ʙᴏᴢᴜɴᴍᴀsı)
Bizi oluşturan atomun temel yapı
taşlarından biri olan protonlar...
...kendiliğinden dağılabilir.
Kara deliğin çekiminden
kurtulabilen maddeler...
...onu oluşturan protonlar nihayetinde
bozunacağından yok olup gidecek.
Proton bozunması henüz kanıtlanmış değil – dolayısıyla
geleceğin bu kısmı yeni keşiflerin ışığında daha farklı olabilir.
Kara cücelerin içindeki maddeler...
...yani kâinatta kalan en son
maddeler, bir zaman sonra...
...arkalarında hiçbir şey bırakmadan uzay
boşluğuna radyasyon hâlinde buharlaşacak.
(ᴋᴀʀᴀ ᴅᴇʟiᴋ çᴀğı)
Kara cücelerin de yok olmasıyla...
...kâinatta tek bir atom dahi kalmayacak.
Bir zamanlar içinde bolca şey bulunan
kozmostan geriye kalan tek şeyler...
...ışık parçacıkları ve kara delikler olacak.
Kara Delik Çağı başlıyor.
Yaşamın sığınabileceği hiçbir gezegen, yıldız
veyahut kalıntı bulunmayacak bu dönemde.
Fakat, zamanın akışı daha şimdi başladı.
İnsan ömrü ile kıyaslandığında,
evren daha yeni meydana geldi.
Soğuk, karanlık ve boş - işte evren ömrünün
büyük bir kısmını aynen bu şekilde geçirecek.
Evrenimiz, yaşama kendini göstermesi için çok
kısa bir zaman dilimi veriyor - ateşli doğumu ve
soğuk ölümünden korunmuş bir zaman dilimi.
Zamanın doğrusal ilerleyişi...
...yaşamın mümkün olduğu evrenin gelişim
çağında parlak bir pencere meydana getirir.
Lâkin bu, çok da uzun süre
açık kalmayan bir penceredir.
Bildiğimiz hâliyle yaşam, evrenin başlangıcından son
kara deliğin buharlaşmasına kadar olan sürenin...
...yüzdelik olarak yalnızca...
%0.000
%0.000000000000
%0.000000000000000000000
%0.000000000000000000000000000000
%0.000000000000000000000000000000000000000
%0.000000000000000000000000000000000000000000000000
%0.000000000000000000000000000000000000000000000000000000000
%0.000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000
%0.00000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000
%0.00000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000
%0.00000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000001'inde mümkündür.
Kara delikler evrenin temel
yapı taşları hâline geliyor.
Galaksiler esasen, etraflarında ufak kara delikler
dönen merkezi süper kütleli kara delikler olacaklar.
Kara deliklerle dolu zombi galaksiler
yavaş yavaş gelişmeye devam ediyor.
Birbirlerini yutarak büyüyecekler...
...ve sonrasında da belki süper kütleli
kara deliğe çekilip onu büyütecekler.
Evren, hâlâ ilginç ve dinamik
bir yer olmaya devam edecek.
Sadece bahsettiğimiz zaman ölçekleri artık binlerce
yahut milyonlarca yıl yerine trilyonlarca yıl olacak.
Bu çok uzak olan gelecekte, kara delik birleşmeleri
evrende gerçekleşen ana olaylar hâline gelecek.
(ᴋᴀʀᴀ ᴅᴇʟiᴋ ʙiʀʟᴇşᴍᴇʟᴇʀi)
Bazıları muazzam büyüklüklere ulaşacak,
Güneşimizin trilyonlarca katı kütlelere.
Birleştikleri vakit, kâinatta yankılanacak çok kuvvetli
kütle çekimsel dalgalar yayacaklar.
Kara delikler, davula vuran tokmak misali
evreni kütle çekimsel dalgalarla dövecek.
Ve bunların çok karakteristik bir şarkısı olacak.
Beraberce çok uzun bir ömür
sürmüş iki kara delik düşünün.
Ömürlerinin sonunda birbirlerinin etrafında...
...bir saniyeden çok daha kısa bir sürede
binlerce km yol alacak şekilde dönüyorlar.
Bunu yaparken, arkalarında bir uzay çınlaması...
...uzay-zamanda gerçek bir dalga bırakıyorlar.
Uzay, bu kara deliklerin evrene
vuruşu sebebiyle ezilip büzülür.
Bunlar “kütle çekimsel dalgalar”, diğer
bir deyişle evrenin çınlama sesleridir.
Ve bunlar, kara delikten ışık hızında uzaklaşarak
dönen sakin bir kara delikle birleşecektir.
Yeterince yakında bulunsaydınız eğer...
...uzayın ezilip büzülmesinden
dolayı kulaklarınız çınlardı.
Tam anlamıyla o sesi işitebilirdiniz.
Çok ağır bir kara deliğe doğru çekilen
daha hafif bir kara delik düşünün.
İşittiğiniz ses...
...hafif olan kara deliğin, ağır olana her
yaklaştığında uzayı dövmesinin sesidir.
Çekildikçe daha da hızlanır ve
daha gürültülü bir hâle gelir.
Bilim insanları kara deliklerin
ölümsüz olduğunu düşünüyordu.
Ancak bunlar bile nihayetinde ölür.
Şimdi de, hayal dahi edilemeyecek
kadar uzun zaman ölçeklerinden...
...trilyonlarca yıl gelecekten bahsediyoruz.
Bahsettiğimiz bu zaman ölçeklerinde,
kara delikler bile buharlaşmaya başlar.
(ʜᴀᴡᴋıɴɢ ʀᴀᴅʏᴀsʏᴏɴᴜ)
Kuantum mekaniğine göre...
...uzay, sanal ve karşıt parçacıklarla doludur.
Bunlar çiftler hâlinde oluşmakta,
birbirlerinden ayrılmakta...
...tekrardan bir araya gelmekte ve
sonra da birbirlerini yok etmektedir.
Bir kara deliğin yanında...
...sanal parçacıklardan
biri kara deliğe düşebilir.
Bunun sonucunda diğer parçacık, kendisini
yok edecek olan partnerinden mahrum kalır.
Terkedilmiş olan parçacık...
...kara delik tarafından yayılan
radyasyonmuş gibi görünür.
Bu yüzden de işte...
...kara delikler ölümsüz değildir.
(ᴋᴀʀᴀ ᴅᴇʟiᴋ ʙᴜʜᴀʀʟᴀşᴍᴀsı)
Sürekli artan bir oranda buharlaşırlar...
...ta ki en sonunda muazzam
bir patlamayla yok olana dek.
(ᴋᴀʀᴀ ᴅᴇʟiᴋʟᴇʀ öʟᴍᴇʏᴇ ʙᴀşʟıʏᴏʀ)
Kuantum mekaniği...
...parçacıkların ve radyasyonun nihai bir
zindandan kurtulmasına imkan vermiştir:
Bir kara delikten.
Kara delikler, evrende son kalan büyük ölçekli
yapıları silerek buharlaşmaya başlıyorlar.
Ölürlerken karanlığı birer birer aydınlatıyorlar.
Kara delikler aheste aheste ölürken evren,
henüz gizemini çözememiş olduğumuz bir
güç nedeniyle genişlemeye devam ediyor.
(ᴋᴀʀᴀɴʟıᴋ ᴇɴᴇʀᴊi ᴇᴠʀᴇɴi ɢᴇɴişʟᴇᴛiʏᴏʀ)
İşte bu, insanoğlunun bilgi birikiminin sınırıdır -
araştırmalar ve keşifler için uygun olan bir sınır.
Düşünürler ve şairler seneler boyunca...
...“Dünya'nın sonunu ateş mi yoksa buz
mu getirecek?” diye sorup durmuştur.
Bugün buna bir cevap verebiliriz.
En yeni bulgular gösteriyor ki, evren yavaşlamıyor,
aksine kontrolden çıkmış bir şekilde hızlanıyor.
Ve biz, evrenin donarak yaşamını
noktalayacağını düşünmekteyiz.
Günümüzden trilyon kere
trilyonlarca sene sonra.
Uzay boşluğunun ta kendisinde enerji vardır.
Uzayın her bir cm³ alanında...
...içerisinde parçacık, madde, radyasyon
yahut herhangi bir şeyler olsun olmasın...
...yine de enerji vardır.
Einstein'a göre de, bu enerji evreni itmektedir.
Evrenin genişlemesini hızlandıran tuhaf şey nedir?
Ona "Karanlık Enerji" diyoruz.
Ve bu şey, evrendeki en baskın güçtür.
Evrendeki madde-enerji içeriğinin neredeyse
3/4'ü bu karanlık enerji dediğimiz şeydir.
Ve bizim, onun ne olduğuna
dair hiçbir fikrimiz bulunmuyor.
Karanlık enerji, madde veya radyasyonun aksine...
...evren genişledikçe etkisini azaltmaz.
İşte bu, evrenin gelecekte neler yapacağına
dair çok önemli çıkarımlarda bulunur bize.
Öyleyse evrenin geleceği ne olacak?
Eğer ki karanlık enerji baskın ve itici
güç olarak kalmaya devam ederse...
...evren sonsuza değin genişleyecektir.
Zaman geçtikçe gitgide hızını
artırarak genişleyecektir hem de.
Kaçan bir evren hâline gelecektir.
Evrenin enerjisinin %70'i...
...boş uzayda bulunmaktadır...
...ve biz bunun niye böyle
olduğunu anlamış değiliz.
Ancak ne olacağını biliyoruz.
Bu enerji orada durmaya
devam ederse şayet...
...evren karanlık, soğuk ve
bomboş bir hâle gelecektir.
İşte gelecek böyle gözüküyor.
Bilmiyoruz, çünkü karanlık enerjinin
doğasını kavrayabilmiş değiliz henüz.
Kavrayana dek, geleceği bilemeyeceğiz...
...kendi kökenlerimizi dahi bilemeyeceğiz.
İşte bu sebeple de, bu konuyu
bilmek ve araştırmak istiyoruz.
Karanlık enerjinin mahiyetini keşfetmek, geleceğe
dairki öngörümüzü çarpıcı bir şekilde değiştirebilir.
Olur da karanlık enerji bir şekilde zamanla
etkisini azaltırsa, evren kütle çekiminin etkisi
altında çökebilir – İşte bu “Büyük Çöküş”tür.
Destek verilirse, evreni paramparça
edebilir – Bu da “Büyük Yırtılma”dır.
(ᴋᴀʀᴀ ᴅᴇʟiᴋ çᴀğı)
Fizikçiler, her birisinin kendine mahsus fizik
yasaları bulunan bizimkinin dışında başka bir
sürü evren daha olabileceğinden şüpheleniyor.
Bazıları, yaşam için uygun koşulları sağlayabilir.
Diğerleri ise çökebilir yahut da parçalanabilir.
Kimileri ise, hayal edebileceğimiz her
şeyden çok daha acayip yapıda olabilir.
Bu yapbozun eksik parçaları orada bir
yerlerde olup bulunmayı beklemekte.
Gitgide soğuyup boş hâle gelen
bir evren bekliyor bizi gelecekte.
Öte yandan şunu da sormalıyız tabii:
“Bu son, yeni bir başlangıcı
beraberinde getirebilir mi?”.
Ayrıca da, kâinatın sonunun
gerçekte nasıl geleceğine...
...ve bir şekilde yeni bir evrenin doğuşuna
neden olup olmayacağına dair fikirler de var.
Bazı kişiler, entropi her şeyi yok etmeden evvel evrenden
kaçıp kurtulmanın bir yolu olabileceğini düşünmekte.
Simüle edilmiş sanal evrenler yaratabilir, hatta yeterli
enerjiyle, tıpkı bizimkisi gibi bir evren bile yaratabiliriz.
Yaptığımız hesaplamalar bizlere şunu söylüyor:
Muazzam miktarda enerjiyi tek bir noktaya sıkıştırabilecek
kapasitede bir parçacık hızlandırıcısına sahipseniz eğer...
...bir ihtimal bir geçit açabilirsiniz.
Yeni doğmuş bir bebek evren yani.
“Var olan her şeyin ölümüyle yüzleşmek.”.
Belki de, (gelecekteki uygarlıkların)
tek kurtulma olasılığı işte budur.
Ve bu, çok ilginç bir olasılığı
daha gündeme getirmekte.
Tamamiyle spekülasyon tabii ki ama...
...belki de bünyesinde akıllı
yaşam barındıran evrenler...
...yeni doğmuş bebek evrenler, yani bir nevi
“cankurtaran botları” oluşturup onları çoğaltacaktır.
(sᴏɴ ᴋᴀʀᴀ ᴅᴇʟiᴋ ᴅᴇ ʙᴜʜᴀʀʟᴀşıʏᴏʀ)
Yani, çoklu evrenler arasında
bir nevi “evrim” vuku bulabilir.
Kozmik bir “doğal seleksiyon” gerçekleşebilir.
Bünyesinde zeki yaşam bulundurmayan
evrenler “kısır”dır, hiç çocukları olmaz.
Ancak, uygun sıcaklıklara ve bizimkisi
gibi yıldızlara sahip olan evrenler...
...çocuk evrenler oluşturup sonra da onları
çoğaltacak uygarlıklar meydana getirebilir.
Evrenden kaçıp kurtulabilmenin bir yolu
bulunmuyorsa eğer, bu durumda entropi
ilerleyişine devam edip evrende kalan son
süper kütleli kara delikleri de yok edecektir.
Son kara delik, patlayıp ölürken
son bir defa kâinatı aydınlatıyor.
Akıl almaz bir sürenin sonunda...
...kara delikler bile buharlaşacaktır.
Ve kâinat, içinde sadece fotonların
bulunduğu bir denize dönüşecektir.
Ve bu fotonlar da, evrenin genişlemesi
sebebiyle yavaş yavaş aynı sıcaklığa...
...mutlak sıfıra (-273°C) doğru soğuyacaktır.
Son yıldızların son kalıntıları da en
nihayetinde bozunup yok olduğunda...
...ve her şey aynı sıcaklığa ulaştığında...
...kâinatın öyküsü...
...nihayetinde sona ermiş bulunmakta.
ᴢᴀᴍᴀɴ ᴍᴀɴᴀsıᴢ ʜᴀʟᴇ ɢᴇʟiʏᴏʀ
Ömrü boyunca ilk defa...
...evren kalıcı ve değişmez olacaktır.
Entropi nihayet artmayı durdurdu...
...zira kozmos, artık daha da
fazla düzensiz hâle gelemez.
Hiçbir şey olmuyor...
...ilelebet de olmamaya devam edecek.
Her şeyin bir mucizesi vardır, karanlığın ve sessizliğin bile...
...ve ben, durumum ne olursa olsun mutlu olmayı öğrendim.
𝐇𝐄𝐋𝐄𝐍 𝐊𝐄𝐋𝐋𝐄𝐑
ᴍᴇʟᴏᴅʏsʜᴇᴇᴘ ᴛᴀʀᴀғıɴᴅᴀɴ ʜᴀᴢıʀʟᴀɴᴍışᴛıʀ
ᴛüʀᴋçᴇ çᴇᴠiʀi: @𝘆𝗶𝗴𝗶𝘁𝗵𝗮𝗻.𝗸𝗶𝗹𝗶𝗻𝗰
Protocol Labs Desteğiyle
Protocol Labs Desteğiyle
Neler keşfedeceksin?
Protocol Labs Desteğiyle
Neler keşfedeceksin?
Geleceği nasıl değiştireceksin?
ᴋᴏɴᴜşᴍᴀᴄıʟᴀʀ:
David Attenborough, Craig Childs, Brian Cox,
Neil deGrasse Tyson, Michelle Thaller,
Lawrence Krauss, Michio Kaku, Mike Rowe,
Phil Plait, Janna Levin, Stephen Hawking,
Sean Carrol, Alex Filippenko, Martin Rees
Juan Benet ve Patreon'daki destekçilerime teşekkürler:
patreon.com/melodysheep
ᴀsʜ'iɴ şᴇʀᴇғiɴᴇ