Όταν κοιτάζω σήμερα στον καθρέφτη, βλέπω έναν φοιτητή νομικής και εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κολούμπια, έναν μέντορα νεολαίας, έναν ακτιβιστή κι έναν μελλοντικό γερουσιαστή της πολιτείας της Νέας Υόρκης. (Ζητωκραυγές) Βλέπω όλα αυτά και έναν άντρα που πέρασε το ένα τέταρτο της ζωής του στη φυλακή -- έξι χρόνια για την ακρίβεια, ξεκινώντας ως έφηβος στη νήσο Ράικερς για μια πράξη που σχεδόν κόστισε τη ζωή ενός ανθρώπου. Αλλά αυτό που με έκανε να εξελιχθώ δεν ήταν η ποινή μου ως έφηβος σε φυλακή ενηλίκων ούτε η σκληρότητα του νομικού μας συστήματος. Αντιθέτως, ήταν ένα εκπαιδευτικό περιβάλλον μιας τάξης η οποία με έφερε σε επαφή με κάτι που δεν νόμιζα ότι ήταν δυνατό για μένα ή για το δικαστικό μας σύστημα γενικότερα. Λίγες εβδομάδες πριν από την αποφυλάκισή μου με αναστολή, ένας σύμβουλος με ενθάρρυνε να εγγραφώ σε ένα νέο κολεγιακό μάθημα που προσφερόταν στη φυλακή. Ονομαζόταν Ποινική Δικαιοσύνη Εκ των Έσω. Φαίνεται αρκετά απλό, σωστά; Τελικά, η τάξη αποτελούνταν από οκτώ φυλακισμένους άντρες και οκτώ βοηθούς εισαγγελείς. Η καθηγήτρια ψυχολογίας του πανεπιστημίου Κολούμπια, Τζέραλντιν Ντάουνι και η βοηθός εισαγγελέα του Μανχάταν, Λούσι Λάνγκ δίδασκαν μαζί το μάθημα, και ήταν το πρώτο του είδους του. Μπορώ να πω με ειλικρίνεια πως δεν φανταζόμουν ότι θα ξεκινούσα έτσι το κολέγιο. Εντυπωσιάστηκα από την πρώτη κιόλας μέρα. Υπέθεσα ότι όλοι οι εισαγγελείς στην αίθουσα θα ήταν λευκοί. Αλλά θυμάμαι να μπαίνω στην αίθουσα την πρώτη μέρα του μαθήματος και να βλέπω τρεις μαύρους εισαγγελείς. Και τότε σκέφτηκα: «Ουάου, το να είναι κανείς μαύρος εισαγγελέας-- είναι απίστευτο!» (Γέλια) Από το τέλος της πρώτης κιόλας παράδοσης το μάθημα με είχε κερδίσει. Μάλιστα, μερικές εβδομάδες μετά από την αποφυλάκισή μου, βρέθηκα να κάνω κάτι που είχα προσευχηθεί να μη γίνει. Επέστρεψα στη φυλακή. Ευτυχώς, αυτή τη φορά μόνο ως μαθητής για να συναντήσω τους συμμαθητές μου. Και αυτή τη φορά, μπορούσα να επιστρέψω στο σπίτι όταν τελείωνε το μάθημα. Στην επόμενη συνάντηση, μιλήσαμε για το πώς βρεθήκαμε σε αυτό το σημείο της ζωής μας και μέσα σε αυτή την αίθουσα. Τελικά κάποια στιγμή ένιωσα αρκετά άνετα να μοιραστώ την αλήθεια μου με όσους ήταν εκεί σχετικά με το παρελθόν μου. Αποκάλυψα ότι οι αδερφές μου κι εγώ βλέπαμε τη μητέρα μας να κακοποιείται για χρόνια στα χέρια του πατριού μας, μίλησα για το πώς ξεφύγαμε, για να καταλήξουμε να μένουμε σε άσυλο. Μίλησα για το πώς ορκίστηκα στην οικογένειά μου να τους προστατέψω. Εξήγησα ότι στα 13 μου δεν ένιωθα έφηβος αλλά περισσότερο σαν στρατιώτης σε αποστολή. Όπως κάθε στρατιώτης, κουβαλούσα ένα συναισθηματικό βάρος στους ώμους μου, και, λυπάμαι που το λέω, ένα όπλο στη μέση μου. Μερικές μόνο μέρες μετά τα 17α γενέθλιά μου, αυτή η αποστολή απέτυχε εντελώς. Πηγαίνοντας με την αδερφή μου στο καθαριστήριο, μια ομάδα ατόμων σταμάτησε μπροστά μας. Από το πουθενά δυο κοπέλες επιτέθηκαν στην αδερφή μου. Μπερδεμένος με αυτό που συνέβαινε, προσπάθησα να απομακρύνω τη μια κοπέλα και καθώς το έκανα αυτό, ένιωσα κάτι να διαπερνά το πρόσωπό μου. Με την αδρεναλίνη να ανεβαίνει, δεν συνειδητοποίησα ότι κάποιος είχε ορμήξει και με χάραξε. Νιώθοντας το αίμα να τρέχει ζεστό στο πρόσωπό μου, και βλέποντάς τον να σηκώνει πάλι το μαχαίρι εναντίον μου, τράβηξα το όπλο από τη ζώνη μου για να αμυνθώ και πάτησα τη σκανδάλη. Ευτυχώς, δεν έχασε τη ζωή του εκείνη τη μέρα. Με τρεμάμενα χέρια και καρδιά να καλπάζει, είχα παραλύσει από το φόβο. Από εκείνη τη στιγμή, ένιωσα μια λύπη που δεν θα έφευγε ποτέ. Στην πορεία έμαθα ότι η επίθεση έγινε επειδή είχαν μπερδέψει την αδερφή μου με κάποια άλλη κοπέλα. Ήταν τρομακτικό, αλλά και ξεκάθαρο ότι δεν είχα ούτε την εκπαίδευση, ούτε τα προσόντα του στρατιώτη που νόμιζα ότι χρειαζόταν να είμαι. Στη γειτονιά μου όμως, ένιωθα ασφαλής μόνο όταν οπλοφορούσα. Τώρα, επιστρέφοντας στην τάξη και ακούγοντας την ιστορία μου οι εισαγγελείς μπορούσαν να καταλάβουν πως ποτέ δεν θέλησα να βλάψω κανέναν. Ήθελα απλώς να επιστρέψουμε στο σπίτι ασφαλείς. Μπορούσα κυριολεκτικά να δω την σταδιακή αλλαγή στα πρόσωπά τους ακούγοντας τη μια ιστορία μετά την άλλη από τους υπόλοιπους φυλακισμένους που ήταν στην αίθουσα. Ιστορίες που έχουν παγιδεύσει πολλούς από εμάς στον φαύλο κύκλο της φυλάκισης από τον οποίο οι περισσότεροι δεν έχουν καταφέρει να ξεφύγουν. Και σίγουρα υπάρχουν άνθρωποι που διαπράττουν φρικτά εγκλήματα. Αλλά οι ιστορίες της ζωής τους πριν να τα διαπράξουν ήταν αυτές που οι εισαγγελείς δεν είχαν ακούσει ποτέ. Όταν ήρθε η σειρά των εισαγγελέων να μιλήσουν μου έκανε και μένα εντύπωση. Δεν ήταν απαθή στρατιωτάκια ή ρομπότ προγραμματισμένα να φυλακίζουν ανθρώπους εκ των προτέρων. Ήταν γιοι και κόρες, αδερφοί και αδερφές. Πάνω απ’όλα όμως, ήταν καλοί μαθητές. Ήταν φιλόδοξοι και ενθουσιώδεις. Πίστευαν στη χρήση της δύναμης του νόμου για την προστασία των άλλων. Βρίσκονταν σε μια αποστολή που μπορούσα να καταλάβω απόλυτα. Στα μέσα του μαθήματος, ο Νικ, ένας φυλακισμένος συμμαθητής μου, εξέφρασε την ανησυχία του ότι οι εισαγγελείς απέφευγαν να αναφερθούν στις φυλετικές διακρίσεις του συστήματος ποινικής δικαιοσύνης. Κάποιος που έχει πάει στη φυλακή ξέρει ότι είναι αδύνατο να γίνουν δικαστικές μεταρρυθμίσεις χωρίς να γίνει λόγος για φυλετικά ζητήματα. Τότε επιδοκιμάσαμε σιωπηλά τον Νικ και περιμέναμε ανυπόμονοι την απάντηση των εισαγγελέων. Και όχι, δεν θυμάμαι ποιος μίλησε πρώτος, αλλά όταν ο Τσόνσι Πάρκερ, επικεφαλής εισαγγελέας, συμφώνησε και δεσμεύτηκε να σταματήσει τη μαζική φυλάκιση φυλετικών μειονοτήτων, τον πίστεψα. Και ήξερα ότι κινούμασταν προς τη σωστή κατεύθυνση. Ξεκινήσαμε να κινούμαστε ως ομάδα. Αρχίσαμε να εξερευνούμε νέες δυνατότητες και να ξεσκεπάζουμε αλήθειες σχετικά με το δικαστικό σύστημα και το πώς η πραγματική αλλαγή έρχεται για εμάς. Για μένα, δεν ήταν τα υποχρεωτικά προγράμματα της φυλακής. Αντιθέτως, ήταν οι συμβουλές των μεγαλύτερων -- ανδρών καταδικασμένων να περάσουν την υπόλοιπη ζωή τους στη φυλακή. Αυτοί με βοήθησαν να επαναπροσδιορίσω την στάση μου σχετικά με τον ανδρισμό. Και μου εμφύσησαν τις προσδοκίες και τους στόχους τους, με την ελπίδα να μην επιστρέψω ποτέ στη φυλακή, και να γίνω πρεσβευτής τους στον έξω κόσμο. Καθώς μιλούσα, ένας εισαγγελέας σε μια στιγμή έμπνευσης, είπε κάτι που εγώ θεωρούσα προφανές: ότι είχα μεταμορφωθεί παρά τη φυλάκισή μου και όχι εξαιτίας της. Ήταν ξεκάθαρο ότι οι εισαγγελείς δεν είχαν σκεφτεί αρκετά για το τι συμβαίνει σε εμάς αφότου μας καταδικάσουν. Αλλά μέσω της απλής διαδικασίας συμμετοχής στην τάξη, αυτοί οι δικηγόροι άρχισαν να καταλαβαίνουν ότι το να μας φυλακίζουν δεν ωφελεί ούτε την κοινότητά μας ούτε εμάς. Στο τέλος του μαθήματος οι εισαγγελείς ήταν ενθουσιασμένοι, καθώς μιλήσαμε για τα σχέδιά μας μετά την αποφυλάκιση. Αλλά δεν είχαν συνειδητοποιήσει πόσο δύσκολο θα ήταν. Μπορούσα κυριολεκτικά να δω την έκπληξη στο πρόσωπο μιας νέας βοηθού εισαγγελέα όταν το κατάλαβε: η προσωρινή ταυτότητα που μας δόθηκε μαζί με την ελευθερία μας έδειχνε ότι μόλις βγήκαμε από τη φυλακή. Δεν είχε φανταστεί πόσα εμπόδια θα δημιουργούσε αυτό για εμάς κατά την επανένταξή μας στην κοινωνία. Μπορούσα να δω την αληθινή συμπόνια της για την επιλογή μας να κοιμηθούμε στο κρεβάτι ενός ασύλου ή στον καναπέ του ασφυκτικού διαμερίσματος κάποιου συγγενή μας. Όσα μάθαμε στην τάξη άνοιξαν τον δρόμο για ουσιαστικές συστάσεις πολιτικών. Παρουσιάσαμε τις προτάσεις μας στον διοικητή του πολιτειακού Σωφρονιστικού Τμήματος και στον εισαγγελέα του Μανχάταν στην αποφοίτησή μας σε ένα γεμάτο αμφιθέατρο του Κολούμπια. Ως ομάδα, δεν θα μπορούσα να φανταστώ έναν πιο αξιομνημόνευτο τρόπο να ολοκληρώσουμε αυτές τις οκτώ εβδομάδες συνεργασίας. Και δέκα μήνες μόνο μετά την αποφυλάκισή μου, βρέθηκα πάλι σε μια παράξενη αίθουσα, προσκεκλημένος από τον διοικητή του αστυνομικού τμήματος της Νέας Υόρκης για να μοιραστώ την εμπειρία μου σε μια συνάντηση κορυφής της αστυνομίας. Καθώς μιλούσα, αναγνώρισα ένα οικείο πρόσωπο στο κοινό. Ήταν ο δημόσιος κατήγορος στην δίκη μου. Βλέποντάς τον θυμήθηκα τις μέρες που βρισκόμασταν στο δικαστήριο επτά χρόνια νωρίτερα, όταν τον άκουσα να προτείνει μια μακροχρόνια ποινή φυλάκισης, λες και ενώ ήμουν τόσο νέος, η ζωή μου ήταν ασήμαντη, και δεν είχε καμία προοπτική. Αλλά αυτήν τη φορά, οι συνθήκες ήταν διαφορετικές. Έδιωξα τις σκέψεις μου και πήγα να τον χαιρετήσω. Φαινόταν χαρούμενος που με έβλεπε. Ξαφνιασμένος, ωστόσο χαρούμενος. Αναγνώρισε πόσο περήφανος ήταν που βρισκόμασταν στον ίδιο χώρο, και ξεκίνησε συζήτηση περί συνεργασίας για τη βελτίωση των συνθηκών της κοινότητάς μας. Έτσι σήμερα, κουβαλάω μαζί μου όλες αυτές τις εμπειρίες, καθώς αναπτύσσω το Συμβούλιο Νεολαίας Πρεσβευτών Δικαιοσύνης στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια, συνδέοντας νεαρούς Νεοϋορκέζους -- κάποιοι έχουν κάνει φυλακή και άλλοι πηγαίνουν ακόμα στο λύκειο -- με τις δημοτικές αρχές. Και σε αυτήν την τάξη, όλοι μοιράζονται ιδέες για τη βελτίωση της ζωής των πιο ευάλωτων νέων της πόλης μας πριν εκδικαστούν από το σύστημα ποινικής δικαιοσύνης. Αυτό είναι δυνατό, αν εργαστούμε όλοι. Η κοινωνία και το δικαστικό μας σύστημα, μας έχουν πείσει ότι μπορούμε να φυλακίζουμε τα προβλήματά μας και να αντιμετωπίζουμε τις κοινωνικές προκλήσεις με ποινές. Αλλά αυτό δεν είναι ρεαλιστικό. Φανταστείτε μαζί μου για λίγο ένα μέλλον όπου κανείς δεν μπορεί να γίνει εισαγγελέας, δικαστής, αστυνομικός, ούτε καν υπεύθυνος αναστολής, χωρίς να έχει περάσει πρώτα από μια τάξη για να μάθει και να συνδεθεί με τους ανθρώπους των οποίων οι ζωές θα βρίσκονται στα χέρια τους. Βάζω το δικό μου λιθαράκι για να προωθήσω τη δύναμη της συζήτησης και την ανάγκη για συνεργασίες. Μέσω της μάθησης θα καταλήξουμε σε μια αλήθεια που θα μας ενώνει όλους στο κυνήγι της δικαιοσύνης. Για μένα ήταν μια ολοκαίνουρια συζήτηση και ένα νέο είδος τάξης που μου έδειξε πώς η νοοτροπία μου και το σύστημα ποινικής δικαιοσύνης μπορούν να αλλάξουν. Λένε ότι η αλήθεια θα σας ελευθερώσει. Εγώ όμως πιστεύω ότι η εκπαίδευση και η επικοινωνία θα σας ελευθερώσουν. Σας ευχαριστώ. (Χειροκρότημα)