Return to Video

Niet alleen maar doof | Joanne Chester | TEDxDunLaoghaire

  • 0:31 - 0:34
    Ik wil jullie een vraag stellen.
  • 0:35 - 0:38
    Er zijn hier Ierse gebarentolken.
  • 0:39 - 0:41
    Voor wie zijn zij hier?
  • 0:42 - 0:43
    Voor mij?
  • 0:47 - 0:49
    Ja, ze zijn hier voor mij.
  • 0:51 - 0:54
    Maar ze zijn hier vooral
    voor jullie allemaal,
  • 0:54 - 0:57
    zodat jullie je thuis
    kunnen voelen bij mijn taal.
  • 0:58 - 1:00
    De ISL-tolken,
  • 1:01 - 1:02
    wat doen ze eigenlijk?
  • 1:02 - 1:03
    Ik gebaar
  • 1:03 - 1:07
    en zij vertalen het naar het Engels
    en doen een voice-over voor jullie.
  • 1:10 - 1:12
    Ik zal jullie een verhaal vertellen.
  • 1:14 - 1:16
    Ik ben doof geboren.
  • 1:17 - 1:21
    De doktoren constateerden dat ik doof was
    toen ik zes maanden oud was.
  • 1:23 - 1:25
    Mijn vader en moeder,
  • 1:25 - 1:28
    kregen zij de steun die ze nodig hadden?
  • 1:28 - 1:29
    Nee, die kregen ze niet.
  • 1:30 - 1:32
    Kregen ze de informatie die er was
  • 1:32 - 1:34
    over de dovengemeenschap en hun taal
  • 1:34 - 1:38
    en hun cultuur en de mogelijkheden
  • 1:38 - 1:39
    die ik in mijn toekomst had?
  • 1:39 - 1:40
    Nee, die kregen ze niet.
  • 1:41 - 1:47
    Mijn leven was vanaf dat moment
    gedoemd negatief te zijn.
  • 1:49 - 1:51
    Ik ging eerst naar
    een kleuterschool voor horenden
  • 1:51 - 1:53
    met andere kinderen.
  • 1:54 - 1:57
    Ik herinner me dat ik een keer
    in de kring zat
  • 1:57 - 2:00
    en twee leraren zaten vooraan.
  • 2:01 - 2:05
    Alle kinderen waren
    een rijmpje aan het zingen.
  • 2:05 - 2:08
    De kinderen zongen maar.
  • 2:09 - 2:10
    Wat was ik aan het doen?
  • 2:12 - 2:13
    Niets.
  • 2:14 - 2:17
    Ik zat daar gewoon niets te doen.
  • 2:17 - 2:19
    Ik voelde me verloren.
  • 2:20 - 2:22
    De kinderen bleven zingen
  • 2:24 - 2:26
    en stonden toen op
  • 2:26 - 2:28
    als onderdeel van
    de handelingen van het liedje
  • 2:28 - 2:30
    en ze vielen op de grond.
  • 2:31 - 2:32
    Wat was ik aan het doen?
  • 2:32 - 2:35
    Ik zat daar nog steeds en deed niets.
  • 2:35 - 2:37
    Ik zat daar maar:
  • 2:37 - 2:38
    verloren,
  • 2:38 - 2:40
    geïsoleerd,
  • 2:40 - 2:41
    buitengesloten.
  • 2:44 - 2:46
    Ik gebaarde naar een jongetje
    dat op de grond zat:
  • 2:46 - 2:48
    "Kom. Kom bij me zitten."
  • 2:49 - 2:52
    Dat deed hij. Hij kwam naast me zitten.
  • 2:53 - 2:55
    Dat liet juist zien
  • 2:55 - 2:59
    hoe eenzaam ik me voelde
    toen ik daar alleen zat.
  • 2:59 - 3:02
    Toen hij daar naast me zat
    voelde ik eigenlijk meer van hetzelfde.
  • 3:05 - 3:09
    Later ging ik naar de lokale
    openbare school voor horende kinderen.
  • 3:09 - 3:11
    Ik was daar ongeveer een jaar.
  • 3:11 - 3:12
    Dat is echt niets geworden.
  • 3:14 - 3:18
    Mijn ouders moesten de pijnlijke,
    moeilijke beslissing nemen
  • 3:18 - 3:21
    om me naar Dublin te sturen,
    naar een kostschool voor dove kinderen.
  • 3:24 - 3:27
    Ik herinner me mijn eerste dag daar.
  • 3:27 - 3:29
    Ik liep een klaslokaal binnen.
  • 3:31 - 3:33
    Er zat een groepje meisjes in een kring.
  • 3:34 - 3:38
    Die meisjes zijn na al die jaren
    nog steeds mijn vriendinnen.
  • 3:38 - 3:40
    Een van hen
  • 3:41 - 3:42
    herinnert zich dat ze naar me zwaaide
  • 3:42 - 3:45
    en dat ze gebaarde
    dat ik me bij hen moest aansluiten.
  • 3:46 - 3:47
    Ze waren aan het kleuren.
  • 3:48 - 3:50
    Ik ging er naartoe.
  • 3:51 - 3:54
    Ze maakten ruimte voor me,
    duwden twee andere vriendjes uit de weg.
  • 3:54 - 3:56
    Ik ging erbij zitten.
  • 3:57 - 4:02
    Mijn vriendin gebaarde naar me
    wat ze aan het doen waren.
  • 4:03 - 4:04
    Ze waren aan het kleuren.
  • 4:04 - 4:06
    Vanaf dat moment
  • 4:06 - 4:10
    herinner ik me niet
    dat ik Ierse gebarentaal heb geleerd.
  • 4:10 - 4:12
    Ik weet niet hoe ik het leerde.
  • 4:12 - 4:14
    Ik weet niet hoe ik het oppikte,
  • 4:14 - 4:15
    hoe ik beïnvloed werd.
  • 4:15 - 4:18
    Ik weet niet meer
    hoe het in de praktijk ging,
  • 4:18 - 4:20
    maar ik weet dat het mijn taal was
  • 4:20 - 4:23
    en de eerste vijf jaar
    en negen maanden van mijn leven
  • 4:23 - 4:25
    was mij die taal onthouden.
  • 4:28 - 4:30
    Ierse gebarentaal,
  • 4:30 - 4:31
    wat is het?
  • 4:32 - 4:33
    Het is een taal.
  • 4:34 - 4:37
    Het is gelijk aan
    de taal die jij gebruikt.
  • 4:38 - 4:40
    Het lijkt op gesproken talen --
  • 4:40 - 4:44
    Frans, Spaans, Duits, Engels,
    alle talen die er maar zijn.
  • 4:44 - 4:47
    Elk land heeft zijn eigen gebarentaal.
  • 4:48 - 4:53
    Ierse gebarentaal heeft zijn eigen
    structuur, grammatica, syntaxis,
  • 4:53 - 4:56
    net als gesproken talen dat hebben.
  • 4:57 - 4:59
    Ierse gebarentaal
  • 4:59 - 5:03
    is de eerste oftewel voorkeurstaal
    van de dovengemeenschap.
  • 5:04 - 5:08
    ISL is voor 80 procent gebaseerd
    op lichaamstaal en gezichtsuitdrukking.
  • 5:08 - 5:10
    Het is een visuele taal.
  • 5:11 - 5:13
    Ik weet niet of jullie weten
  • 5:13 - 5:17
    dat ISL in dit land een erkende taal is,
  • 5:17 - 5:22
    sinds december 2017
    de derde taal van dit land.
  • 5:23 - 5:26
    Ierse gebarentaal is voor iedereen.
  • 5:26 - 5:29
    Het is de sleutel tot integratie.
  • 5:32 - 5:35
    Ik wil dat jullie je iets voorstellen.
  • 5:35 - 5:37
    Stel je voor dat hier in Ierland
  • 5:37 - 5:40
    overal waar je ging,
    in elk deel van het leven,
  • 5:40 - 5:41
    iedereen gebarentaal kende.
  • 5:42 - 5:45
    Stel je voor dat je op straat
    tegen mensen aanloopt en gebaart,
  • 5:45 - 5:47
    dat je naar de bank gaat
    en kunt gebaren,
  • 5:47 - 5:49
    dat je in de winkels kunt gebaren,
  • 5:49 - 5:52
    horenden en doven,
    dat alle mensen kunnen gebaren.
  • 5:52 - 5:53
    Kan je je dat voorstellen?
  • 5:53 - 5:56
    Stel je je eens voor
    dat het wereldwijd zo was --
  • 5:56 - 5:59
    in alle andere landen
    die gebarentaal kennen:
  • 5:59 - 6:02
    dat we overal gebarentaal gebruikten --
  • 6:02 - 6:05
    dat iedereen kon communiceren
    in gebarentaal.
  • 6:05 - 6:06
    Stel je dat eens voor.
  • 6:08 - 6:10
    Ik zal je nog een verhaal vertellen.
  • 6:12 - 6:15
    Dit gebeurde me zo'n drie weken geleden.
  • 6:17 - 6:20
    Ik stond te wachten bij de tramhalte.
  • 6:20 - 6:23
    Ik zag een vrouw naar me toekomen
  • 6:23 - 6:27
    en ik zag aan haar lichaamstaal
    dat ze een beetje in de war was.
  • 6:27 - 6:29
    Ze kwam naar me toe en sprak tegen me
  • 6:29 - 6:32
    en ik probeerde met haar te communiceren,
  • 6:32 - 6:33
    maar zoals je weet,
  • 6:33 - 6:37
    kunnen dove mensen
    heel hard proberen te liplezen,
  • 6:37 - 6:40
    maar 90 procent daarvan blijft giswerk.
  • 6:42 - 6:45
    Ik probeerde via liplezen
    te begrijpen wat ze tegen me zei
  • 6:45 - 6:48
    en ze zei iets als:
  • 6:49 - 6:52
    "Is dit de ene of de andere halte?"
  • 6:53 - 6:58
    Ze vroeg me duidelijk
    of ze bij de juiste halte stond.
  • 6:59 - 7:00
    Ik pakte mijn telefoon.
  • 7:00 - 7:02
    Ik dacht: oké, ik ga proberen
    deze dame te helpen.
  • 7:02 - 7:05
    Dus typte ik een berichtje
    op mijn telefoon:
  • 7:05 - 7:07
    'Hoe kan ik je helpen?'
  • 7:07 - 7:09
    en gaf haar mijn telefoon.
  • 7:12 - 7:14
    Ze typte.
  • 7:14 - 7:15
    Ik werd enthousiast.
  • 7:15 - 7:19
    Ik dacht: fantastisch! Ze gaat eindelijk
    met me communiceren.
  • 7:20 - 7:22
    Ze geeft me mijn telefoon terug,
  • 7:23 - 7:26
    maar ze loopt weg
    om iemand anders aan te spreken
  • 7:26 - 7:27
    en toen ik op mijn telefoon keek --
  • 7:27 - 7:29
    weet je wat ze had getypt?
  • 7:31 - 7:32
    'Het is goed.'
  • 7:36 - 7:37
    Het is niet goed.
  • 7:38 - 7:39
    Nee.
  • 7:40 - 7:44
    Ik voelde me zo gekleineerd en vernederd.
  • 7:45 - 7:50
    Ik voelde me alsof ze me
    als een tweederangs burger behandeld had.
  • 7:55 - 7:59
    De enige keer dat ik
    als een gelijke behandeld ben,
  • 7:59 - 8:02
    was toen ik naar Maynooth University ging.
  • 8:02 - 8:05
    Ik studeerde daar drie jaar lang
    voor een diploma.
  • 8:05 - 8:08
    Er werden steeds
    tolken beschikbaar gesteld.
  • 8:09 - 8:14
    Ik werd door de studenten en docenten
    volledig betrokken bij de les.
  • 8:14 - 8:16
    Ze herkenden me. Ze zagen me.
  • 8:16 - 8:20
    Ik heb ook drie beroepsstages gedaan
  • 8:20 - 8:23
    en alle collega's
    die me ontmoetten waardeerden me.
  • 8:24 - 8:29
    Bij een bepaalde stage
    werkte ik als jeugdwerker aan een project.
  • 8:29 - 8:32
    Ik kreeg gedurende die tijd
    tolken toegewezen.
  • 8:32 - 8:34
    En tijdens die stage
  • 8:34 - 8:36
    betekende dit dat ik me
    professioneel moest gedragen
  • 8:36 - 8:38
    en mijn rol moest uitvoeren
  • 8:38 - 8:41
    en dat kon ik doen via ISL
    omdat ik tolken bij me had.
  • 8:41 - 8:45
    Ik kon connecties maken
    en relaties met mensen opbouwen via ISL.
  • 8:50 - 8:51
    Dus toen me gevraagd werd
  • 8:51 - 8:54
    vorig jaar mei om deel te nemen
    aan het programma 'London's Calling'
  • 8:56 - 8:59
    opende dat echt mijn ogen.
  • 8:59 - 9:03
    In het Verenigd Koninkrijk,
    vooral in Londen,
  • 9:03 - 9:07
    bestaat er het 'Access to Work'-programma,
    dat wordt gesubsidieerd door de overheid,
  • 9:08 - 9:10
    waar geld beschikbaar wordt gesteld
  • 9:10 - 9:14
    zodat dove mensen daar hun beroep
    en hun werk kunnen uitoefenen,
  • 9:14 - 9:17
    vooruitgang en promotie
    in hun werk kunnen boeken.
  • 9:18 - 9:21
    Zij zijn dove professionals.
  • 9:23 - 9:27
    Het is niet eerlijk dat Ierse dove mensen
  • 9:28 - 9:32
    gedwongen naar het VK moeten verhuizen
    om hun droom te verwezenlijken
  • 9:32 - 9:35
    via dat 'Access to Work'-programma,
  • 9:35 - 9:39
    terwijl ze dat hier ook zouden kunnen doen
    als we hier zo'n programma hadden --
  • 9:39 - 9:41
    een goed programma.
  • 9:43 - 9:46
    Kan je je Ierland voorstellen
  • 9:47 - 9:51
    als we hier dat programma hadden?
  • 9:51 - 9:55
    Dat zou betekenen
    dat we zichtbaar zouden zijn.
  • 9:55 - 10:00
    We zouden jouw collega's zijn
    dankzij Ierse gebarentaal.
  • 10:02 - 10:05
    Kan je je net zo goed
    een wereld voorstellen, ieder land,
  • 10:05 - 10:08
    dat als ze dat model van
    het 'Access to Work-programma overnamen
  • 10:08 - 10:11
    dit zou betekenen
    dat zoveel dove professionals
  • 10:11 - 10:12
    overal gezien zouden worden
  • 10:12 - 10:15
    en vooruitgang zouden
    kunnen boeken in hun werkleven?
  • 10:17 - 10:19
    En wat zou dat betekenen?
  • 10:19 - 10:20
    Dat jonge dove mensen
  • 10:20 - 10:24
    die gemotiveerd zijn en dromen hebben
    van wat ze graag willen doen
  • 10:24 - 10:26
    in de toekomst,
  • 10:26 - 10:29
    dat ze de mogelijkheden hebben,
    dat ze die kunnen bereiken.
  • 10:29 - 10:32
    Zoals ik dat niet kon.
  • 10:34 - 10:36
    Integratie --
  • 10:37 - 10:40
    iedereen is daar verantwoordelijk voor.
  • 10:43 - 10:44
    Integratie,
  • 10:45 - 10:48
    daar is iedereen verantwoordelijk voor.
  • 10:51 - 10:57
    Ik wil jullie uitnodigen om meer te leren
    over de dovengemeenschap.
  • 10:57 - 11:00
    Ik heb een lange lijst met tips
    over wat je kan doen,
  • 11:00 - 11:02
    maar ik heb er drie uitgekozen.
  • 11:04 - 11:08
    Een daarvan gaat over hoe je
    kan communiceren met een doof persoon.
  • 11:08 - 11:10
    Er zijn veel verschillende manieren.
  • 11:10 - 11:12
    Je kan iets op een stuk papier schrijven,
  • 11:12 - 11:14
    over en weer schrijven.
  • 11:15 - 11:18
    Je kan je telefoon gebruiken,
    zoals ik deed bij de tramhalte,
  • 11:18 - 11:20
    en dan iets op je telefoon typen.
  • 11:20 - 11:22
    De technologie is er. Het is fantastisch.
  • 11:22 - 11:23
    Gebruik het.
  • 11:25 - 11:27
    Je kan proberen met
    een doof persoon te spreken,
  • 11:27 - 11:30
    maar spreek alsjeblieft
    normaal en duidelijk.
  • 11:30 - 11:32
    Gebruik gewoon normale mondbewegingen.
  • 11:33 - 11:34
    De dovengemeenschap
  • 11:34 - 11:37
    stoort zich aan een bepaald iets
    en dat doe ik ook,
  • 11:38 - 11:42
    dat is als mensen zo praten:
  • 11:42 - 11:44
    "Hallo ...
  • 11:44 - 11:46
    Hoe ... gaat ... het ...?"
  • 11:47 - 11:48
    Echt?
  • 11:49 - 11:53
    Praat normaal en duidelijk.
  • 11:53 - 11:55
    Dat is alles wat we willen.
  • 11:56 - 11:58
    Je kan zorgen dat je zeker weet,
  • 11:58 - 12:00
    gedurende het gesprek,
  • 12:00 - 12:01
    dat je goed begrepen wordt.
  • 12:01 - 12:03
    Wees zo flexibel
  • 12:03 - 12:05
    en het probleem is opgelost.
  • 12:06 - 12:07
    De tweede tip is:
  • 12:10 - 12:12
    waarom ga je geen Ierse gebarentaal leren?
  • 12:12 - 12:14
    Er zijn cursussen.
  • 12:16 - 12:18
    Als je het leert en er vloeiend in wordt,
  • 12:18 - 12:23
    dan ken je een tweede of derde
    of zelfs vierde taal.
  • 12:23 - 12:25
    Dat zou gaaf zijn, toch?
  • 12:25 - 12:26
    Dan kan je met me praten.
  • 12:26 - 12:27
    Je kan mijn vriend zijn.
  • 12:27 - 12:29
    Je kan hun vriend zijn.
  • 12:31 - 12:33
    Ten derde:
  • 12:33 - 12:35
    wanneer je dove mensen beschrijft,
  • 12:36 - 12:39
    wat is dan de juiste terminologie?
  • 12:39 - 12:41
    De meest acceptabele termen
  • 12:41 - 12:45
    zijn 'doof' of 'slechthorend'.
  • 12:46 - 12:49
    Zeg niet 'auditief beperkt'
  • 12:49 - 12:51
    of 'problemen met het gehoor'
  • 12:51 - 12:53
    of 'handicap van het gehoor'
  • 12:53 - 12:55
    of 'doofstom'.
  • 12:55 - 12:57
    Deze zijn niet acceptabel.
  • 12:57 - 12:59
    Het is 'doof' of 'slechthorend'.
  • 13:05 - 13:07
    Ik ga jullie er nogmaals aan herinneren.
  • 13:08 - 13:12
    Iedereen is verantwoordelijk
    voor integratie.
  • 13:16 - 13:19
    Ik ben Joanne Chester
  • 13:19 - 13:21
    en ik ben niet alleen maar doof.
  • 13:23 - 13:24
    Dank jullie wel.
  • 13:24 - 13:27
    (Applaus)
Title:
Niet alleen maar doof | Joanne Chester | TEDxDunLaoghaire
Description:

Joanne is doof en gebruikt Ierse gebarentaal. Ze is een buurtwerker en jeugdwerker met een passie voor sociale rechtvaardigheid. Ze verscheen in de documentaire genaamd 'London Calling' die afgelopen mei op RTE werd uitgezonden. Naar aanleiding van die documentaire voert ze campagne voor 'Acces to Work' in Ierland en om dove mensen op te nemen als gelijkwaardige burgers. Ze zegt: "Er zijn zoveel potentiële rijzende sterren in de dovengemeenschap die ernaar verlangen zich in te kunnen zetten voor de samenleving, maar ze lopen dagelijks tegen hindernissen aan als gevolg van onvoldoende toegang en diepgewortelde vooroordelen. Door een verandering in onze houding kunnen we een betere samenleving voor ons allemaal creëren."

Deze talk werd gehouden op een TEDx-evenement, in de stijl van de TED-conferenties, maar onafhankelijk georganiseerd door een lokaal team. Meer informatie hierover op http://ted.com/tedx
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDxTalks
Duration:
13:38

Dutch subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.