Return to Video

Australiscy Aborygeni (1)

  • 0:29 - 0:36
    Przed Czasem Snu, kontynent australijski był tylko pustą i pozbawioną życia równiną.
  • 0:38 - 0:41
    Wtedy z nieba, morza i ziemi
  • 0:41 - 0:46
    przybyli olbrzymi.
  • 0:46 - 0:52
    Wraz z ich nadejściem rozpoczął się Czas Snu i powstało życie.
  • 0:55 - 1:01
    Na północy Australii siostry Junkawa zrodziły ludzkość.
  • 1:02 - 1:06
    W środkowej Australii Itakawara złamała przysięgę małżeńską.
  • 1:06 - 1:12
    Za karę na zawsze zmieniła się w kamień, pozostając obecną w dzisiejszym krajobrazie.
  • 1:13 - 1:17
    Krajobraz wschodniego wybrzeża uformował Baiame.
  • 1:17 - 1:18
    Kiedy skończył pracę,
  • 1:18 - 1:24
    wszedł na wzgórze i powrócił do nieba.
  • 1:32 - 1:34
    Podczas swoich wędrówek
  • 1:34 - 1:36
    Olbrzymi ukształtowali Ziemię.
  • 1:36 - 1:40
    Stworzyli rzeki i łańcuchy górskie.
  • 1:40 - 1:43
    Wszystkiemu nadali swoją duszę.
  • 1:43 - 1:47
    Dlatego ci, którzy wierzą w Czas Snu, czczą także krajobraz.
  • 1:47 - 1:50
    To pierwsi Australijczycy.
  • 1:55 - 2:00
    Starożytne cywilizacje wspominane przez Europejczyków,
  • 2:00 - 2:05
    jak na przykład egipskie dynastie faraonów,
  • 2:05 - 2:11
    okażą się bardzo młode, jeśli pomyślimy, kiedy pierwsi ludzie przybyli do Australii.
  • 2:12 - 2:16
    Pierwsi Australijczycy to było ponad 250 plemion.
  • 2:16 - 2:21
    Każde miało własny język, prawo i terytorium.
  • 2:21 - 2:25
    Ich cywilizacja pokrywała cały kontynent.
  • 2:29 - 2:32
    Wiemy, że Australia była ziemią niczyją,
  • 2:32 - 2:34
    kompletnym pustkowiem.
  • 2:34 - 2:37
    Nie było tu żadnych upraw.
  • 2:37 - 2:44
    Mimo to odkryliśmy, że żyło tu ok. 1,6 biliona ludzi.
  • 2:44 - 2:50
    To dowód na zaradność Aborygenów, którzy potrafili przeżyć w miejscu
  • 2:50 - 2:55
    o najbardziej nieregularnym i kapryśnym poziomie opadów
  • 2:55 - 2:58
    i najsuchszym klimacie na całej Ziemi.
  • 2:58 - 3:00
    Nie ma znaczenia, czy żyli tu 80 tys, 100 tys., czy 60 tys. lat.
  • 3:00 - 3:05
    To i tak niezwykle długo.
  • 3:05 - 3:07
    To najdłużej żyjąca cywilizacja na Ziemi.
  • 3:07 - 3:14
    Nie uczyć się od ludzi, którzy przetrwali tyle lat
  • 3:14 - 3:21
    byłoby wielką głupotą.
  • 3:21 - 3:27
    Zaledwie 200 lat temu bez ostrzeżenia przybyli tu obcy.
  • 3:27 - 3:31
    Zjawiają się w Warang na wschodnim wybrzeżu.
  • 3:31 - 3:34
    Nadają mu nazwę Sydney.
  • 3:34 - 3:40
    Niedługo staną twarzą w twarz z pierwszymi Australijczykami.
  • 3:40 - 3:42
    Za młodego Bennelonga
  • 3:42 - 3:47
    który całe dnie spędza na plaży, Anglicy będą wznosić toasty.
  • 3:47 - 3:53
    Pemulroy odmówi pertraktacji i wypowie pierwszą wojnę na australijskiej ziemi.
  • 3:53 - 3:56
    Równie poszukiwany będzie Windradyne,
  • 3:56 - 3:59
    przekonany, że broń palna nie może go zabić.
  • 3:59 - 4:04
    Jego rodzinę wymordowano przez kilka ziemniaków.
  • 4:04 - 4:07
    Oto historia pierwszych Australijczyków
  • 4:07 - 4:13
    oraz wydarzeń, które po przybyciu obcych kształtowały ich naród.
  • 4:24 - 4:29
    Trudno było nie wierzyć, że społeczeństwo rozwinie się kiedyś tak,
  • 4:29 - 4:35
    iż zacznie tolerować odmienność
  • 4:35 - 4:39
    i gwarantować przetrwanie wszystkim.
  • 4:40 - 4:45
    Letnia noc 25 stycznia 1788 roku.
  • 4:46 - 4:49
    Do portu wpływa 11 wielkich statków.
  • 4:49 - 4:52
    Na pokładach znajduje się ponad 1300 osób.
  • 4:52 - 4:57
    Ponad połowa to skazańcy; pozostali to żołnierze.
  • 4:57 - 5:02
    Mają rozkaz pozostać na pokładzie do świtu.
  • 5:02 - 5:08
    Podróż z Anglii do tej nieznanej krainy zajęła im prawie 8 miesięcy.
  • 5:08 - 5:12
    Pierwsi Australijczycy rozpalają wokół portu ogniska
  • 5:12 - 5:18
    i nawołują ze swych łodzi, aby przepędzić zjawy.
  • 5:18 - 5:23
    Z początku sądzili, że to diabeł.
  • 5:23 - 5:26
    Nie wiedzieli, co myśleć.
  • 5:26 - 5:29
    Gdy zobaczyli ludzi wchodzących po masztach,
  • 5:29 - 5:34
    uznali, że to oposy. Marut.
  • 5:34 - 5:38
    Gamadelpivo.
  • 5:38 - 5:46
    O świcie skazańcy mają nakaz opuścić statek.
  • 5:46 - 5:54
    Aborygeni zobaczyli nagle 11 statków,
  • 5:54 - 5:58
    dziwnych ludzi w dziwnych ubraniach.
  • 5:58 - 6:02
    W śmiesznych kapeluszach, z karabinami.
  • 6:03 - 6:06
    Czego oni chcą? Po co przybyli?
  • 6:06 - 6:09
    Jak długo tu zostaną?
  • 6:09 - 6:14
    Po co przybyli do mojego kraju? Czemu nie popłyną gdzieś indziej?
  • 6:14 - 6:17
    Czy to duchy? Dzieje się coś dziwnego.
  • 6:26 - 6:34
    Podjęli zadziwiającą i bardzo wzruszającą próbę, aby się nawzajem porozumieć.
  • 6:34 - 6:43
    Po 2-3 dniach można było spotkać Brytyjczyków tańczących razem z Aborygenami.
  • 6:43 - 6:46
    29 stycznia 1788
  • 6:46 - 6:49
    Wskazali kijami na przystań
  • 6:49 - 6:51
    i spotkali się z nami w bardzo przyjaznej atmosferze.
  • 6:51 - 6:57
    Krzyczeli i tańczyli. Nasze ludy zmieszały się ze sobą i wszyscy razem poszli w tan.
  • 6:57 - 7:00
    Poporucznik William Bradley.
  • 7:00 - 7:03
    Możemy opierać się tylko na malunkach
  • 7:03 - 7:07
    młodego podporucznika Bradleya.
  • 7:07 - 7:11
    Namalował piękne obrazki, na których
  • 7:11 - 7:15
    Aborygeni i żołnierze naprawdę tańczą razem.
  • 7:15 - 7:20
    Trzymają się za ręce. Wygląda to na taniec.
  • 7:20 - 7:26
    Coś na kształt zabawy integracyjnej,
  • 7:26 - 7:29
    na której obie strony chcą się wybadać.
  • 7:29 - 7:33
    Pierwsi Australijczycy nie mieli pojęcia, czy przybysze to mężczyźni, czy kobiety.
  • 7:33 - 7:36
    W całości okrywały ich ubrania - niczym jakaś druga skóra.
  • 7:36 - 7:43
    W końcu namawiają oficera, aby poddał się pierwszej w dziejach kraju procedurze imigracyjnej.
  • 7:43 - 7:47
    Ma na sobie perukę i mundur.
  • 7:47 - 7:50
    Proszą go, aby zdjął spodnie,
  • 7:50 - 7:55
    lecz on odmawia i nakazuje zrobić to marynarzowi.
  • 7:55 - 7:59
    Przbyszów sprowadził na brzeg admirał Arthur Philip.
  • 7:59 - 8:02
    Po 30 latach niezbyt ciekawej kariery w marynarce
  • 8:02 - 8:05
    wezwano go do powrotu z emerytury i wyznaczono do zarządzania obszarem prawie 6-krotnie większym od Anglii.
  • 8:05 - 8:13
    Przybywszy do Sydney gubernator Philip znalazł się w dość szczególnej sytuacji.
  • 8:13 - 8:17
    Brakowało mu jednego z przednich zębów -
  • 8:17 - 8:22
    - akurat tego, którego wybijano młodym chłopcom na znak osiągnięcia dojrzałości.
  • 8:22 - 8:25
    Kiedy pokazałem im, że nie mam z przodu zęba,
  • 8:25 - 8:30
    wybuchła wielka wrzawa. Uznałem, że właśnie zyskałem trochę w ich oczach.
  • 8:30 - 8:33
    Gubernator Arthur Philip.
  • 8:33 - 8:35
    Tubylcy uznali, że oto...
Title:
Australiscy Aborygeni (1)
Description:

Dokument o rdzennych mieszkańcach Australii.

http://www.facebook.com/groups/266319796725385/

more » « less
Video Language:
English
Team:
Film & TV
Duration:
08:35
Natalia Kosecka added a translation

Polish subtitles

Revisions