1
00:00:31,008 --> 00:00:33,610
Ik wil jullie een vraag stellen.

2
00:00:35,280 --> 00:00:37,981
Er zijn hier Ierse gebarentolken.

3
00:00:39,411 --> 00:00:41,181
Voor wie zijn zij hier?

4
00:00:41,951 --> 00:00:43,399
Voor mij?

5
00:00:47,099 --> 00:00:49,108
Ja, ze zijn hier voor mij.

6
00:00:50,598 --> 00:00:53,977
Maar ze zijn hier vooral
voor jullie allemaal,

7
00:00:54,331 --> 00:00:56,900
zodat jullie je thuis
kunnen voelen bij mijn taal.

8
00:00:58,140 --> 00:01:00,067
De ISL-tolken,

9
00:01:00,557 --> 00:01:01,623
wat doen ze eigenlijk?

10
00:01:01,623 --> 00:01:02,899
Ik gebaar

11
00:01:02,899 --> 00:01:06,731
en zij vertalen het naar het Engels
en doen een voice-over voor jullie.

12
00:01:09,981 --> 00:01:12,000
Ik zal jullie een verhaal vertellen.

13
00:01:13,980 --> 00:01:15,619
Ik ben doof geboren.

14
00:01:17,279 --> 00:01:20,911
De doktoren constateerden dat ik doof was
toen ik zes maanden oud was.

15
00:01:23,061 --> 00:01:24,729
Mijn vader en moeder,

16
00:01:25,459 --> 00:01:27,556
kregen zij de steun die ze nodig hadden?

17
00:01:27,566 --> 00:01:29,159
Nee, die kregen ze niet.

18
00:01:29,819 --> 00:01:31,943
Kregen ze de informatie die er was

19
00:01:31,943 --> 00:01:34,004
over de dovengemeenschap en hun taal

20
00:01:34,004 --> 00:01:37,504
en hun cultuur en de mogelijkheden

21
00:01:37,504 --> 00:01:38,919
die ik in mijn toekomst had?

22
00:01:38,919 --> 00:01:40,319
Nee, die kregen ze niet.

23
00:01:41,489 --> 00:01:46,567
Mijn leven was vanaf dat moment
gedoemd negatief te zijn.

24
00:01:48,847 --> 00:01:51,292
Ik ging eerst naar
een kleuterschool voor horenden

25
00:01:51,302 --> 00:01:52,757
met andere kinderen.

26
00:01:54,197 --> 00:01:57,427
Ik herinner me dat ik een keer
in de kring zat

27
00:01:57,427 --> 00:01:59,868
en twee leraren zaten vooraan.

28
00:02:00,628 --> 00:02:04,665
Alle kinderen waren
een rijmpje aan het zingen.

29
00:02:05,265 --> 00:02:07,587
De kinderen zongen maar.

30
00:02:08,787 --> 00:02:10,120
Wat was ik aan het doen?

31
00:02:11,620 --> 00:02:12,965
Niets.

32
00:02:13,861 --> 00:02:17,257
Ik zat daar gewoon niets te doen.

33
00:02:17,257 --> 00:02:18,787
Ik voelde me verloren.

34
00:02:19,867 --> 00:02:22,012
De kinderen bleven zingen

35
00:02:24,342 --> 00:02:25,573
en stonden toen op

36
00:02:25,573 --> 00:02:27,815
als onderdeel van
de handelingen van het liedje

37
00:02:27,815 --> 00:02:29,884
en ze vielen op de grond.

38
00:02:30,504 --> 00:02:32,153
Wat was ik aan het doen?

39
00:02:32,493 --> 00:02:34,966
Ik zat daar nog steeds en deed niets.

40
00:02:34,966 --> 00:02:36,635
Ik zat daar maar:

41
00:02:36,635 --> 00:02:38,036
verloren,

42
00:02:38,036 --> 00:02:39,502
geïsoleerd,

43
00:02:39,932 --> 00:02:41,264
buitengesloten.

44
00:02:43,514 --> 00:02:45,866
Ik gebaarde naar een jongetje
dat op de grond zat:

45
00:02:45,866 --> 00:02:47,638
"Kom. Kom bij me zitten."

46
00:02:49,345 --> 00:02:52,005
Dat deed hij. Hij kwam naast me zitten.

47
00:02:52,995 --> 00:02:55,039
Dat liet juist zien

48
00:02:55,039 --> 00:02:58,656
hoe eenzaam ik me voelde
toen ik daar alleen zat.

49
00:02:58,656 --> 00:03:02,461
Toen hij daar naast me zat
voelde ik eigenlijk meer van hetzelfde.

50
00:03:05,031 --> 00:03:08,792
Later ging ik naar de lokale
openbare school voor horende kinderen.

51
00:03:08,792 --> 00:03:10,740
Ik was daar ongeveer een jaar.

52
00:03:10,740 --> 00:03:12,497
Dat is echt niets geworden.

53
00:03:14,317 --> 00:03:18,041
Mijn ouders moesten de pijnlijke,
moeilijke beslissing nemen

54
00:03:18,041 --> 00:03:21,486
om me naar Dublin te sturen, 
naar een kostschool voor dove kinderen.

55
00:03:23,536 --> 00:03:26,677
Ik herinner me mijn eerste dag daar.

56
00:03:27,417 --> 00:03:29,464
Ik liep een klaslokaal binnen.

57
00:03:30,514 --> 00:03:33,383
Er zat een groepje meisjes in een kring.

58
00:03:34,233 --> 00:03:38,438
Die meisjes zijn na al die jaren
nog steeds mijn vriendinnen.

59
00:03:38,438 --> 00:03:39,766
Een van hen

60
00:03:40,526 --> 00:03:42,293
herinnert zich dat ze naar me zwaaide

61
00:03:42,293 --> 00:03:44,846
en dat ze gebaarde
dat ik me bij hen moest aansluiten.

62
00:03:45,673 --> 00:03:47,417
Ze waren aan het kleuren.

63
00:03:48,227 --> 00:03:49,834
Ik ging er naartoe.

64
00:03:50,854 --> 00:03:54,330
Ze maakten ruimte voor me,
duwden twee andere vriendjes uit de weg.

65
00:03:54,330 --> 00:03:55,652
Ik ging erbij zitten.

66
00:03:57,102 --> 00:04:01,668
Mijn vriendin gebaarde naar me
wat ze aan het doen waren.

67
00:04:02,853 --> 00:04:04,046
Ze waren aan het kleuren.

68
00:04:04,046 --> 00:04:06,029
Vanaf dat moment

69
00:04:06,189 --> 00:04:09,990
herinner ik me niet
dat ik Ierse gebarentaal heb geleerd.

70
00:04:09,990 --> 00:04:11,502
Ik weet niet hoe ik het leerde.

71
00:04:11,532 --> 00:04:13,819
Ik weet niet hoe ik het oppikte,

72
00:04:13,819 --> 00:04:14,909
hoe ik beïnvloed werd.

73
00:04:14,909 --> 00:04:18,165
Ik weet niet meer
hoe het in de praktijk ging,

74
00:04:18,165 --> 00:04:20,058
maar ik weet dat het mijn taal was

75
00:04:20,058 --> 00:04:23,049
en de eerste vijf jaar
en negen maanden van mijn leven

76
00:04:23,049 --> 00:04:25,352
was mij die taal onthouden.

77
00:04:28,072 --> 00:04:29,633
Ierse gebarentaal,

78
00:04:29,633 --> 00:04:30,939
wat is het?

79
00:04:31,789 --> 00:04:33,464
Het is een taal.

80
00:04:33,894 --> 00:04:37,157
Het is gelijk aan
de taal die jij gebruikt.

81
00:04:37,927 --> 00:04:39,613
Het lijkt op gesproken talen --

82
00:04:39,613 --> 00:04:43,752
Frans, Spaans, Duits, Engels,
alle talen die er maar zijn.

83
00:04:44,482 --> 00:04:47,368
Elk land heeft zijn eigen gebarentaal.

84
00:04:47,678 --> 00:04:52,871
Ierse gebarentaal heeft zijn eigen
structuur, grammatica, syntaxis,

85
00:04:53,351 --> 00:04:55,847
net als gesproken talen dat hebben.

86
00:04:57,467 --> 00:04:58,825
Ierse gebarentaal

87
00:04:58,825 --> 00:05:02,983
is de eerste oftewel voorkeurstaal
van de dovengemeenschap.

88
00:05:03,943 --> 00:05:08,069
ISL is voor 80 procent gebaseerd
op lichaamstaal en gezichtsuitdrukking.

89
00:05:08,069 --> 00:05:09,869
Het is een visuele taal.

90
00:05:11,479 --> 00:05:13,249
Ik weet niet of jullie weten

91
00:05:13,249 --> 00:05:16,851
dat ISL in dit land een erkende taal is,

92
00:05:16,851 --> 00:05:21,800
sinds december 2017
de derde taal van dit land.

93
00:05:23,340 --> 00:05:26,105
Ierse gebarentaal is voor iedereen.

94
00:05:26,475 --> 00:05:29,009
Het is de sleutel tot integratie.

95
00:05:31,519 --> 00:05:34,545
Ik wil dat jullie je iets voorstellen.

96
00:05:34,545 --> 00:05:36,612
Stel je voor dat hier in Ierland

97
00:05:36,612 --> 00:05:39,762
overal waar je ging,
in elk deel van het leven,

98
00:05:39,762 --> 00:05:41,402
iedereen gebarentaal kende.

99
00:05:42,002 --> 00:05:45,309
Stel je voor dat je op straat
tegen mensen aanloopt en gebaart,

100
00:05:45,309 --> 00:05:47,218
dat je naar de bank gaat
en kunt gebaren,

101
00:05:47,218 --> 00:05:49,104
dat je in de winkels kunt gebaren,

102
00:05:49,104 --> 00:05:51,758
horenden en doven,
dat alle mensen kunnen gebaren.

103
00:05:51,758 --> 00:05:53,167
Kan je je dat voorstellen?

104
00:05:53,167 --> 00:05:55,767
Stel je je eens voor
dat het wereldwijd zo was --

105
00:05:55,767 --> 00:05:59,445
in alle andere landen
die gebarentaal kennen:

106
00:05:59,445 --> 00:06:02,036
dat we overal gebarentaal gebruikten --

107
00:06:02,036 --> 00:06:04,516
dat iedereen kon communiceren
in gebarentaal.

108
00:06:04,516 --> 00:06:05,939
Stel je dat eens voor.

109
00:06:08,179 --> 00:06:10,424
Ik zal je nog een verhaal vertellen.

110
00:06:11,614 --> 00:06:14,903
Dit gebeurde me zo'n drie weken geleden.

111
00:06:16,933 --> 00:06:19,765
Ik stond te wachten bij de tramhalte.

112
00:06:20,085 --> 00:06:22,905
Ik zag een vrouw naar me toekomen

113
00:06:22,905 --> 00:06:26,702
en ik zag aan haar lichaamstaal
dat ze een beetje in de war was.

114
00:06:26,702 --> 00:06:29,016
Ze kwam naar me toe en sprak tegen me

115
00:06:29,016 --> 00:06:32,163
en ik probeerde met haar te communiceren,

116
00:06:32,163 --> 00:06:33,166
maar zoals je weet,

117
00:06:33,166 --> 00:06:37,004
kunnen dove mensen
heel hard proberen te liplezen,

118
00:06:37,004 --> 00:06:39,844
maar 90 procent daarvan blijft giswerk.

119
00:06:42,304 --> 00:06:45,160
Ik probeerde via liplezen
te begrijpen wat ze tegen me zei

120
00:06:45,440 --> 00:06:47,951
en ze zei iets als:

121
00:06:48,714 --> 00:06:52,173
"Is dit de ene of de andere halte?"

122
00:06:52,800 --> 00:06:58,138
Ze vroeg me duidelijk
of ze bij de juiste halte stond.

123
00:06:58,508 --> 00:06:59,606
Ik pakte mijn telefoon.

124
00:06:59,606 --> 00:07:02,178
Ik dacht: oké, ik ga proberen
deze dame te helpen.

125
00:07:02,178 --> 00:07:05,433
Dus typte ik een berichtje
op mijn telefoon:

126
00:07:05,433 --> 00:07:07,087
'Hoe kan ik je helpen?'

127
00:07:07,087 --> 00:07:08,805
en gaf haar mijn telefoon.

128
00:07:12,145 --> 00:07:13,522
Ze typte.

129
00:07:13,802 --> 00:07:14,843
Ik werd enthousiast.

130
00:07:14,843 --> 00:07:18,948
Ik dacht: fantastisch! Ze gaat eindelijk
met me communiceren.

131
00:07:19,988 --> 00:07:22,166
Ze geeft me mijn telefoon terug,

132
00:07:22,816 --> 00:07:25,514
maar ze loopt weg
om iemand anders aan te spreken

133
00:07:25,514 --> 00:07:27,280
en toen ik op mijn telefoon keek --

134
00:07:27,280 --> 00:07:28,952
weet je wat ze had getypt?

135
00:07:30,752 --> 00:07:32,437
'Het is goed.'

136
00:07:35,527 --> 00:07:37,146
Het is niet goed.

137
00:07:38,086 --> 00:07:39,302
Nee.

138
00:07:40,402 --> 00:07:44,290
Ik voelde me zo gekleineerd en vernederd.

139
00:07:44,800 --> 00:07:49,838
Ik voelde me alsof ze me
als een tweederangs burger behandeld had.

140
00:07:55,198 --> 00:07:58,508
De enige keer dat ik
als een gelijke behandeld ben,

141
00:07:58,508 --> 00:08:01,541
was toen ik naar Maynooth University ging.

142
00:08:02,461 --> 00:08:05,489
Ik studeerde daar drie jaar lang
voor een diploma.

143
00:08:05,489 --> 00:08:08,037
Er werden steeds
tolken beschikbaar gesteld.

144
00:08:08,767 --> 00:08:13,662
Ik werd door de studenten en docenten
volledig betrokken bij de les.

145
00:08:13,662 --> 00:08:15,847
Ze herkenden me. Ze zagen me.

146
00:08:16,106 --> 00:08:19,582
Ik heb ook drie beroepsstages gedaan

147
00:08:19,582 --> 00:08:22,790
en alle collega's
die me ontmoetten waardeerden me.

148
00:08:23,948 --> 00:08:28,534
Bij een bepaalde stage
werkte ik als jeugdwerker aan een project.

149
00:08:28,814 --> 00:08:32,179
Ik kreeg gedurende die tijd
tolken toegewezen.

150
00:08:32,399 --> 00:08:33,636
En tijdens die stage

151
00:08:33,636 --> 00:08:36,322
betekende dit dat ik me
professioneel moest gedragen

152
00:08:36,322 --> 00:08:37,910
en mijn rol moest uitvoeren

153
00:08:37,910 --> 00:08:41,060
en dat kon ik doen via ISL
omdat ik tolken bij me had.

154
00:08:41,060 --> 00:08:45,214
Ik kon connecties maken
en relaties met mensen opbouwen via ISL.

155
00:08:49,603 --> 00:08:50,838
Dus toen me gevraagd werd

156
00:08:50,838 --> 00:08:54,278
vorig jaar mei om deel te nemen
aan het programma 'London's Calling'

157
00:08:56,038 --> 00:08:58,603
opende dat echt mijn ogen.

158
00:08:58,963 --> 00:09:03,387
In het Verenigd Koninkrijk,
vooral in Londen,

159
00:09:03,387 --> 00:09:07,467
bestaat er het 'Access to Work'-programma,
dat wordt gesubsidieerd door de overheid,

160
00:09:08,067 --> 00:09:09,742
waar geld beschikbaar wordt gesteld

161
00:09:09,742 --> 00:09:14,290
zodat dove mensen daar hun beroep
en hun werk kunnen uitoefenen,

162
00:09:14,290 --> 00:09:17,270
vooruitgang en promotie
in hun werk kunnen boeken.

163
00:09:18,450 --> 00:09:20,616
Zij zijn dove professionals.

164
00:09:23,096 --> 00:09:27,137
Het is niet eerlijk dat Ierse dove mensen

165
00:09:27,767 --> 00:09:31,905
gedwongen naar het VK moeten verhuizen
om hun droom te verwezenlijken

166
00:09:31,905 --> 00:09:34,615
via dat 'Access to Work'-programma,

167
00:09:34,615 --> 00:09:39,424
terwijl ze dat hier ook zouden kunnen doen
als we hier zo'n programma hadden --

168
00:09:39,424 --> 00:09:40,833
een goed programma.

169
00:09:42,913 --> 00:09:46,025
Kan je je Ierland voorstellen

170
00:09:47,385 --> 00:09:50,562
als we hier dat programma hadden?

171
00:09:51,372 --> 00:09:54,748
Dat zou betekenen
dat we zichtbaar zouden zijn.

172
00:09:55,098 --> 00:10:00,026
We zouden jouw collega's zijn
dankzij Ierse gebarentaal.

173
00:10:01,683 --> 00:10:04,961
Kan je je net zo goed
een wereld voorstellen, ieder land,

174
00:10:04,961 --> 00:10:08,419
dat als ze dat model van
het 'Access to Work-programma overnamen

175
00:10:08,419 --> 00:10:10,615
dit zou betekenen
dat zoveel dove professionals

176
00:10:10,615 --> 00:10:12,075
overal gezien zouden worden

177
00:10:12,075 --> 00:10:14,778
en vooruitgang zouden
kunnen boeken in hun werkleven?

178
00:10:16,728 --> 00:10:18,543
En wat zou dat betekenen?

179
00:10:18,903 --> 00:10:20,370
Dat jonge dove mensen

180
00:10:20,370 --> 00:10:24,179
die gemotiveerd zijn en dromen hebben
van wat ze graag willen doen

181
00:10:24,179 --> 00:10:25,682
in de toekomst,

182
00:10:25,682 --> 00:10:28,838
dat ze de mogelijkheden hebben,
dat ze die kunnen bereiken.

183
00:10:29,448 --> 00:10:31,579
Zoals ik dat niet kon.

184
00:10:34,439 --> 00:10:35,905
Integratie --

185
00:10:36,825 --> 00:10:39,630
iedereen is daar verantwoordelijk voor.

186
00:10:42,770 --> 00:10:44,380
Integratie,

187
00:10:45,050 --> 00:10:48,002
daar is iedereen verantwoordelijk voor.

188
00:10:51,012 --> 00:10:56,931
Ik wil jullie uitnodigen om meer te leren
over de dovengemeenschap.

189
00:10:57,211 --> 00:11:00,333
Ik heb een lange lijst met tips
over wat je kan doen,

190
00:11:00,333 --> 00:11:02,009
maar ik heb er drie uitgekozen.

191
00:11:03,889 --> 00:11:07,702
Een daarvan gaat over hoe je
kan communiceren met een doof persoon.

192
00:11:07,702 --> 00:11:09,544
Er zijn veel verschillende manieren.

193
00:11:09,966 --> 00:11:12,355
Je kan iets op een stuk papier schrijven,

194
00:11:12,355 --> 00:11:14,186
over en weer schrijven.

195
00:11:14,896 --> 00:11:17,809
Je kan je telefoon gebruiken,
zoals ik deed bij de tramhalte,

196
00:11:17,809 --> 00:11:19,568
en dan iets op je telefoon typen.

197
00:11:19,568 --> 00:11:21,527
De technologie is er. Het is fantastisch.

198
00:11:21,527 --> 00:11:22,746
Gebruik het.

199
00:11:24,586 --> 00:11:27,072
Je kan proberen met
een doof persoon te spreken,

200
00:11:27,072 --> 00:11:29,815
maar spreek alsjeblieft
normaal en duidelijk.

201
00:11:29,815 --> 00:11:32,168
Gebruik gewoon normale mondbewegingen.

202
00:11:32,648 --> 00:11:33,712
De dovengemeenschap

203
00:11:33,712 --> 00:11:37,383
stoort zich aan een bepaald iets
en dat doe ik ook,

204
00:11:37,993 --> 00:11:41,517
dat is als mensen zo praten:

205
00:11:42,467 --> 00:11:43,829
"Hallo ...

206
00:11:43,829 --> 00:11:46,003
Hoe ... gaat ... het ...?"

207
00:11:46,613 --> 00:11:47,963
Echt?

208
00:11:49,353 --> 00:11:53,010
Praat normaal en duidelijk.

209
00:11:53,010 --> 00:11:54,595
Dat is alles wat we willen.

210
00:11:55,995 --> 00:11:57,776
Je kan zorgen dat je zeker weet,

211
00:11:57,776 --> 00:11:59,778
gedurende het gesprek,

212
00:11:59,778 --> 00:12:01,266
dat je goed begrepen wordt.

213
00:12:01,282 --> 00:12:03,151
Wees zo flexibel

214
00:12:03,151 --> 00:12:04,971
en het probleem is opgelost.

215
00:12:05,581 --> 00:12:07,484
De tweede tip is:

216
00:12:09,514 --> 00:12:12,499
waarom ga je geen Ierse gebarentaal leren?

217
00:12:12,499 --> 00:12:14,092
Er zijn cursussen.

218
00:12:15,562 --> 00:12:18,319
Als je het leert en er vloeiend in wordt,

219
00:12:18,319 --> 00:12:22,756
dan ken je een tweede of derde
of zelfs vierde taal.

220
00:12:22,756 --> 00:12:24,620
Dat zou gaaf zijn, toch?

221
00:12:24,620 --> 00:12:26,243
Dan kan je met me praten.

222
00:12:26,243 --> 00:12:27,384
Je kan mijn vriend zijn.

223
00:12:27,384 --> 00:12:29,165
Je kan hun vriend zijn.

224
00:12:31,365 --> 00:12:32,729
Ten derde:

225
00:12:33,179 --> 00:12:35,427
wanneer je dove mensen beschrijft,

226
00:12:36,137 --> 00:12:38,767
wat is dan de juiste terminologie?

227
00:12:39,287 --> 00:12:41,483
De meest acceptabele termen

228
00:12:41,483 --> 00:12:44,565
zijn 'doof' of 'slechthorend'.

229
00:12:46,395 --> 00:12:49,014
Zeg niet 'auditief beperkt'

230
00:12:49,284 --> 00:12:51,449
of 'problemen met het gehoor'

231
00:12:51,449 --> 00:12:53,316
of 'handicap van het gehoor'

232
00:12:53,316 --> 00:12:55,146
of 'doofstom'.

233
00:12:55,146 --> 00:12:56,506
Deze zijn niet acceptabel.

234
00:12:56,506 --> 00:12:59,425
Het is 'doof' of 'slechthorend'.

235
00:13:04,505 --> 00:13:06,825
Ik ga jullie er nogmaals aan herinneren.

236
00:13:07,975 --> 00:13:12,220
Iedereen is verantwoordelijk
voor integratie.

237
00:13:16,389 --> 00:13:18,587
Ik ben Joanne Chester

238
00:13:18,939 --> 00:13:21,090
en ik ben niet alleen maar doof.

239
00:13:22,650 --> 00:13:24,025
Dank jullie wel.

240
00:13:24,025 --> 00:13:27,019
(Applaus)