WEBVTT

00:00:00.933 --> 00:00:04.231
Ben Venezuela göçmeniyim.

00:00:04.255 --> 00:00:07.246
Altı yıl boyunca Amerika'da yaşadım.

00:00:07.884 --> 00:00:10.782
Gurbetteki hayatımı soracak olursanız

00:00:10.782 --> 00:00:12.682
şanslı olduğumu söylerdim.

00:00:12.682 --> 00:00:14.172
Ancak yine de kolay değildi.

NOTE Paragraph

00:00:14.536 --> 00:00:18.314
Büyürken memleketimden 
ayrılacağımı hiç düşünmemiştim.

00:00:18.338 --> 00:00:22.734
Başkan en önemli haber 
ağlarından birini kapatınca

00:00:22.734 --> 00:00:26.652
2007'de ilk öğrenci protestoma katıldım.

00:00:27.105 --> 00:00:29.959
İletişim bölümünde
lisans eğitimi alıyordum.

00:00:29.983 --> 00:00:34.978
İlk kez o zaman ifade 
özgürlüğümün olmadığını fark ettim.

NOTE Paragraph

00:00:35.857 --> 00:00:39.579
Bir şeylerin kötü gittiğini biliyorduk
ama neyle karşılaşacağımızı öngöremedik:

00:00:39.579 --> 00:00:42.772
Ekonomik kriz ve altyapının çökmesi,

00:00:42.796 --> 00:00:45.254
şehir genelinde elektrik kesintisi,

00:00:45.278 --> 00:00:49.177
halk sağlık hizmetlerinin gerilemesi,

00:00:49.177 --> 00:00:51.612
ilaç kıtlığı, salgın hastalıklar ve açlık.

00:00:52.226 --> 00:00:55.729
2013'te eşimle Kanada'ya taşındık.

00:00:55.753 --> 00:00:59.745
Her zaman, kriz bittiğinde eve geri 
dönmeyi düşünüyorduk.

00:00:59.769 --> 00:01:01.305
Fakat asla dönmedik.

00:01:01.329 --> 00:01:04.367
Çocukluk arkadaşlarımın
neredeyse hepsi ülkeyi terk etti.

00:01:04.391 --> 00:01:06.320
Ailem hâlâ orada.

00:01:06.843 --> 00:01:09.213
Annemi aradığım bazı zamanlarda

00:01:09.237 --> 00:01:13.497
göz yaşartıcı gaz bombası nedeniyle

00:01:13.521 --> 00:01:16.517
arkadan gelen ağlama 
ve çığlık seslerini duyabiliyordum.

00:01:16.541 --> 00:01:20.769
Annem, sesleri duymuyormuşum 
gibi her zaman şöyle derdi:

NOTE Paragraph

00:01:20.793 --> 00:01:23.565
(İspanyolca konuşuyor)

NOTE Paragraph

00:01:23.589 --> 00:01:25.535
"İyiyiz, endişelenme."

00:01:25.559 --> 00:01:27.315
Fakat tabii ki endişeleniyordum.

00:01:27.315 --> 00:01:30.029
Onlar benim ailem ve ben 
onlardan 6.500 km uzaktayım.

NOTE Paragraph

00:01:30.712 --> 00:01:34.773
Bugün, kendi topraklarını 
terk etmek zorunda kalan

00:01:34.773 --> 00:01:37.163
4 milyonu aşkın Venezuelalıdan 
yalnızca biriyim.

00:01:37.964 --> 00:01:40.193
Arkadaşlarımın çoğu 
Venezualalı göçmenler.

00:01:40.217 --> 00:01:41.848
Son birkaç yıldır,

00:01:41.848 --> 00:01:45.061
bu kadar uzakta yaşarken

00:01:45.061 --> 00:01:48.506
Venezuela için nasıl bir farklılık 
yaratabileceğimizi tartışıyorduk.

00:01:48.506 --> 00:01:52.026
2019'da, bu tartışmaların sonunda,
Code for Venezuela doğdu.

NOTE Paragraph

00:01:52.026 --> 00:01:55.354
Her şey hackaton ile başladı.

00:01:55.354 --> 00:01:57.898
Çünkü biz teknoloji uzmanlarıyız
ve bu yeteneklerimizi

00:01:57.898 --> 00:02:01.282
alt tabakadaki insanlara çözüm 
bulmak için kullanmalıyız diye düşündük.

00:02:01.282 --> 00:02:04.104
Ancak ilk olarak, 
bize rehberlik etmeleri için

00:02:04.104 --> 00:02:07.365
Venezuela'da yaşayan 
uzmanlar bulmamız gerekiyordu.

00:02:07.365 --> 00:02:10.614
Teoride oldukça dahiyane ve
inanılmaz teknolojik çözümler bulan

00:02:10.614 --> 00:02:13.517
diğer hackathonlar gördük.

00:02:13.541 --> 00:02:17.359
Ancak bu teorileri, 
yardım etmek istedikleri ülkede

00:02:17.383 --> 00:02:20.398
uygulamaya çalıştıklarında 
başarısız oluyorlardı.

00:02:21.071 --> 00:02:23.678
Çoğumuz yıllardır yurt dışında yaşıyor

00:02:23.702 --> 00:02:26.122
ve Venezuela'daki insanların

00:02:26.122 --> 00:02:28.922
karşılaştığı problemlerden bihaberiz.

00:02:28.922 --> 00:02:33.636
Bu yüzden biz de direkt olarak
Venezuela'da yaşayan uzmanlara başvurduk.

NOTE Paragraph

00:02:33.636 --> 00:02:35.882
Örneğin Julio Castro, kendisi bir doktor

00:02:35.906 --> 00:02:39.682
ve Médicos por la Salud 
öncülerinden biri.

00:02:40.545 --> 00:02:45.824
2015 yılında hükûmet,
resmi sağlık hizmeti verilerini

00:02:45.848 --> 00:02:50.036
yayımlamayı durdurduğunda

00:02:50.036 --> 00:02:52.056
Dr. Julio kendisi bilgi toplamaya başladı.

00:02:52.056 --> 00:02:56.153
Gayri resmi fakat koordineli bir sistemle 
cep telefonuyla iletişim kurarak yaptı.

00:02:56.153 --> 00:02:59.083
Mevcut personelleri, tıbbi malzemeleri,

00:02:59.083 --> 00:03:01.273
ölüm oranlarını ve yaygın hastalıkları

00:03:01.273 --> 00:03:03.420
tek bir raporda birleştirdi

00:03:03.420 --> 00:03:05.302
ve Twitter'da paylaştı.

00:03:05.302 --> 00:03:09.503
Venezuela'da başvurduğumuz
sağlık hizmeti uzmanımız oldu.

NOTE Paragraph

00:03:09.527 --> 00:03:12.105
Luis Carlos Díaz, sansür eylemlerini

00:03:12.105 --> 00:03:17.297
ve Venezuela'da insan hakları ihlalinden
mağdur olan insanları rapor eden

00:03:17.297 --> 00:03:19.972
oldukça bilindik bir gazeteci.

00:03:19.996 --> 00:03:23.205
Haberleri hükümet kontrol ettiği için

00:03:23.229 --> 00:03:25.835
bize olup bitenleri haber 
ederek yardımcı oluyor.

NOTE Paragraph

00:03:26.581 --> 00:03:29.487
Biz bu insanlara 
pelerinsiz kahramanlar diyoruz.

00:03:29.511 --> 00:03:31.800
Onların uzman tavsiyeleri sayesinde

00:03:31.800 --> 00:03:35.182
hackathon katılımcıları için sorun olan
birçok konuya çözüm bulduk.

00:03:35.206 --> 00:03:36.823
İlk hackathonda,

00:03:36.823 --> 00:03:39.953
yedi ülkeden 300 katılımcıyla birlikte

00:03:39.953 --> 00:03:43.370
16 farklı proje sunumu aldık.

00:03:43.370 --> 00:03:46.145
Projeler arasından potansiyeli 
en yüksek olanları seçtik.

00:03:46.145 --> 00:03:48.957
Hackathondan sonra onlar 
üzerinde çalışmaya devam ettik.

00:03:48.957 --> 00:03:52.929
Bugün, şimdiye kadar 
yapabildiklerimizi göstermek için

00:03:52.953 --> 00:03:56.126
en başarılı iki projemizi
sizlerle paylaşacağım:

00:03:56.524 --> 00:03:59.590
MediTweet ve Blackout Tracker.

NOTE Paragraph

00:04:00.065 --> 00:04:03.763
MediTweet, Venezuelalıların ihtiyaç 
duydukları ilaçları bulmalarını sağlayan

00:04:03.763 --> 00:04:05.548
akıllı bir Twitter botu.

00:04:06.178 --> 00:04:10.458
Bugün Venezuela'da hastalanıp
hastaneye giderseniz

00:04:10.458 --> 00:04:13.105
sizi iyileştirmek için ellerinde 
doğru tıbbi malzemenin

00:04:13.105 --> 00:04:15.505
bulunmama ihtimali çok yüksek.

00:04:15.505 --> 00:04:17.344
Durum o kadar kötü ki

00:04:17.368 --> 00:04:21.110
hastalar doktorlardan

00:04:21.110 --> 00:04:23.919
reçete yerine "alışveriş listesi" alıyor.

NOTE Paragraph

00:04:24.028 --> 00:04:26.439
Bu projeye bizzat benim de ihtiyacım var.

00:04:26.463 --> 00:04:30.922
Anneme 2015'te kanser teşhisi konuldu.

00:04:30.946 --> 00:04:34.787
Son teşhis ve tedavi planı için

00:04:34.787 --> 00:04:37.157
lomber ponksiyona ihtiyacı vardı.

00:04:37.197 --> 00:04:39.603
Fakat bunun için gereken iğne yoktu.

00:04:40.055 --> 00:04:42.542
O sıralar Venezuela'daydım.

00:04:42.566 --> 00:04:46.570
Annemin durumu, gözlerimin önünde 
her gün daha da kötüye gidiyordu.

00:04:47.751 --> 00:04:48.969
Her yerde aradıktan sonra

00:04:48.969 --> 00:04:53.624
iğneyi, Latin Amerika'nın 
eBay'i gibi olan bir yerde bulduk.

00:04:53.886 --> 00:04:55.706
Satıcıyla yerli bir fırında buluştuk.

00:04:55.730 --> 00:04:58.425
Kara borsadan alışveriş 
yapmak gibi bir şeydi.

00:04:58.449 --> 00:05:02.280
Annem iğneyi doktora götürdü
ve doktor da işlemi gerçekleştirdi.

00:05:02.304 --> 00:05:05.234
Bunlar olmasa, annem ölebilirdi.

NOTE Paragraph

00:05:05.926 --> 00:05:07.859
Fakat sorun sadece tıbbi malzeme değil.

00:05:07.883 --> 00:05:09.188
İlaçlar da sorun.

00:05:09.188 --> 00:05:11.189
Kanser teşhisi anneme ilk konduğunda

00:05:11.189 --> 00:05:13.479
ilaçlarını devlet eczanesinden alıyorduk.

00:05:13.479 --> 00:05:15.618
Neredeyse ücretsiz sayılırdı.

00:05:15.618 --> 00:05:18.298
Ancak bir süre sonra ilaçlar tükendi

00:05:18.322 --> 00:05:21.838
ve tedavinin daha altı ayı vardı.

00:05:22.576 --> 00:05:24.917
Kalan altı aylık bir süreç.

00:05:26.124 --> 00:05:29.822
İlaçların bazılarını internetten, 
gerisini ise Meksika'dan aldık.

00:05:29.846 --> 00:05:32.408
Annem şimdi remisyonunun üçüncü yılında.

00:05:32.432 --> 00:05:33.851
Her aradığımda diyor ki:

00:05:33.851 --> 00:05:37.711
"Endişelenme, ben iyiyim."

NOTE Paragraph

00:05:37.711 --> 00:05:40.301
Fakat herkesin ülkeyi terk 
edecek maddi durumu yok.

00:05:40.325 --> 00:05:43.025
Çoğunun sağlık durumu
seyahat için uygun değil.

00:05:43.434 --> 00:05:45.526
Bu nedenle insanlar Twitter'a yöneliyor.

00:05:45.550 --> 00:05:48.597
İlaç alıp satmak için

00:05:48.597 --> 00:05:52.007
"kamu hizmeti" anlamına gelen 
#ServicioPublico etiketini kullanıyor.

00:05:52.358 --> 00:05:56.800
Twitter botumuz
#ServicioPublico etiketini tarıyor.

00:05:56.824 --> 00:06:00.407
Özel ilaç arayan kişilerle

00:06:00.431 --> 00:06:04.163
bu ilaçları satan kişiler arasında 
bağlantı kuruyor.

00:06:04.187 --> 00:06:07.491
Ayrıca Twitter kullanıcılarının 
konum bilgilerini de topluyoruz.

00:06:07.515 --> 00:06:10.379
Bunu bir görselleştirme 
aracı olarak kullanıyoruz.

00:06:10.403 --> 00:06:14.322
Böylelikle, Médicos por la Salud 
gibi yerel kuruluşlara,

00:06:14.346 --> 00:06:17.130
ilaç eksikliği yaşayan yerleri gösteriyor.

00:06:17.130 --> 00:06:20.391
Ayrıca, makine öğrenimi algoritmalarının
kullanımına da başvuruyoruz.

00:06:20.391 --> 00:06:22.718
Bu şekilde, hastalık 
yerlerini belirliyoruz.

00:06:22.742 --> 00:06:26.006
İnsani yardım alabilirlerse

00:06:26.006 --> 00:06:27.506
ilaç dağıtımı konusunda

00:06:27.506 --> 00:06:30.108
daha iyi kararlar verebilirler.

NOTE Paragraph

00:06:31.239 --> 00:06:34.484
İkinci projemiz: Blackout Tracker.

00:06:35.001 --> 00:06:38.894
Venezuela bugünlerde elektrik krizinde.

00:06:39.365 --> 00:06:43.173
Geçen yıl, bazılarına göre
Venezuela tarihindeki

00:06:43.197 --> 00:06:46.534
en ağır güç kesintisi yaşandı.

00:06:46.950 --> 00:06:51.151
Ailemle iletişim kuramadığım
bitmek bilmeyen iki gün geçirdim.

00:06:51.175 --> 00:06:54.133
Bazı şehirlerde her gün kesinti yaşandı.

00:06:54.157 --> 00:06:57.122
Fakat bunlar sadece
sosyal medyada yayıldı.

00:06:57.532 --> 00:07:00.647
Hükümet, kesinti 
raporlarını haber yapmadı.

00:07:01.155 --> 00:07:03.090
Kesinti meydana gelir gelmez

00:07:03.114 --> 00:07:08.612
birçok Venezuelalı "elektrik kesintisi'' 
anlamına gelen #SinLuz etiketiyle

00:07:08.636 --> 00:07:10.915
konumlarını hızlıca tweet atıyor.

00:07:10.939 --> 00:07:13.608
Tabii bunu telefonlarının şarjı
bitmeden önce yapıyorlar

00:07:13.608 --> 00:07:16.370
ve ülkedeki insanlar 
neler olup bittiğini öğreniyor.

00:07:17.245 --> 00:07:19.041
MediTweet'in yaptığı gibi

00:07:19.065 --> 00:07:23.382
Blackout, #SinLuz etiketini tarar

00:07:23.406 --> 00:07:27.402
ve kullanıcıların konum bilgilerini 
kullanarak bir harita çıkarır.

00:07:27.426 --> 00:07:31.263
Böylelikle, kesintilerin nerede olduğunu

00:07:31.263 --> 00:07:33.453
ve zaman içinde ne kadar kesinti olduğunu

00:07:33.453 --> 00:07:34.744
anında görebilirsiniz.

NOTE Paragraph

00:07:35.887 --> 00:07:38.155
İnsanlar neler olup 
bittiğini bilmek istiyor.

00:07:38.179 --> 00:07:39.654
Bu da bizim cevabımız.

00:07:39.678 --> 00:07:43.403
Bu sistem aynı zamanda
hükümeti sorumlu tutmayı da sağlıyor.

00:07:43.427 --> 00:07:45.753
Çünkü onlar için problemi inkar etmek

00:07:45.753 --> 00:07:47.352
ya da bahane üretmek kolay.

00:07:47.376 --> 00:07:49.909
Çünkü ortada resmi bir veri yok.

00:07:49.933 --> 00:07:54.056
Blackout tracker, sorunun
gerçek büyüklüğünü gösteriyor.

NOTE Paragraph

00:07:54.080 --> 00:07:58.478
Silikon Vadisi'nde yaşayan 
bazı kişiler bu projelere bakıp

00:07:58.502 --> 00:08:01.870
ortada büyük bir teknolojik 
yenilik olmadığını söyleyebilirler.

00:08:01.894 --> 00:08:03.159
Asıl mesele de bu.

00:08:03.583 --> 00:08:06.185
Bu projeler aşırı gelişmiş değil.

00:08:06.185 --> 00:08:08.712
Fakat Venezuela'daki 
insanların ihtiyacı olan bu

00:08:08.712 --> 00:08:10.704
ve oldukça büyük bir etkileri var.

00:08:11.351 --> 00:08:15.626
Bu projelerin ötesinde
elde ettiğimiz en büyük başarı,

00:08:15.650 --> 00:08:18.032
bir akım başlatmak oldu.

00:08:18.056 --> 00:08:21.653
Dünya çapında insanların bir 
araya gelip mesleki becerilerini

00:08:21.677 --> 00:08:26.686
Venezuela'daki insanlara çözüm 
bulmak için kullandığı bir akım.

00:08:26.710 --> 00:08:28.807
Yerlilerle ortak olduğumuz için

00:08:28.831 --> 00:08:32.183
insanların ihtiyaç duyduğu ve
istediği şeyler için çözüm buluyoruz.

NOTE Paragraph

00:08:32.790 --> 00:08:34.541
Ayrıca bu işin en iyi yanı

00:08:34.565 --> 00:08:37.226
mesleki becerilerimizi kullanıyor olmamız.

00:08:37.226 --> 00:08:39.360
Böylelikle daha kolay ve doğal oluyor.

00:08:39.384 --> 00:08:42.451
Değişim yaratmak bizim için zor değil.

00:08:42.816 --> 00:08:44.939
Eğer San Fransisco'dan bir kişi,

00:08:44.963 --> 00:08:47.381
Blackout Tracker veya 
MediTweet projeleri gibi

00:08:47.405 --> 00:08:49.700
bir çözüm üretmek için
profesyonel birini tutarsa

00:08:49.700 --> 00:08:51.923
bu onlara küçük bir servete mal olur.

00:08:51.947 --> 00:08:53.362
Servislerimize bağış yaparak

00:08:53.386 --> 00:08:57.920
sadece para bağışı yapmış olmaktan
daha büyük bir etki meydana getiriyoruz.

NOTE Paragraph

00:08:58.761 --> 00:09:00.333
Siz de aynısını yapabilirsiniz.

00:09:00.357 --> 00:09:01.958
Venezuela'da olmak zorunda değil.

00:09:01.958 --> 00:09:03.720
Kendi toplumunuzda da yapabilirsiniz.

00:09:04.415 --> 00:09:07.032
Hiç olmadığı kadar bağlantılı bir dünyada

00:09:07.056 --> 00:09:12.909
özel toplulukların hâlâ toplumdan 
nasıl ayrı yaşadığını görüyoruz.

00:09:13.501 --> 00:09:15.954
Yardım etmenin bir çok yolu var.

00:09:15.954 --> 00:09:17.670
Ancak ben inanıyorum ki,

00:09:17.670 --> 00:09:21.354
mesleki becerilerinizi kullanarak 
çeşitli toplumlarla iletişim kurabilir

00:09:21.354 --> 00:09:24.855
ve bu ilişkiler yoluyla 
çözümler üretebilirsiniz.

NOTE Paragraph

00:09:25.524 --> 00:09:29.674
Bilgi ve mesleki becerilere sahip herkesin

00:09:29.698 --> 00:09:33.812
toplumumuza ümit verme gücü var.

00:09:34.248 --> 00:09:36.733
Bizim için

00:09:36.733 --> 00:09:38.963
Code for Venezuela daha başlangıç.

NOTE Paragraph

00:09:38.963 --> 00:09:40.131
Teşekkürler.

NOTE Paragraph

00:09:40.155 --> 00:09:42.670
(Alkış)