1
00:00:00,873 --> 00:00:03,075
Tôi sẽ bắt đầu bằng việc
kể về một email

2
00:00:03,075 --> 00:00:04,968
mà tôi thấy trong hộp thư đến gần đây.

3
00:00:05,342 --> 00:00:08,167
Tôi có một hộp thư đến khá lạ

4
00:00:08,191 --> 00:00:09,627
vì tôi là bác sĩ trị liệu

5
00:00:09,651 --> 00:00:13,095
và tôi tạo một mục cho lời khuyên
gọi là "Bác sĩ trị liệu thân mến,"

6
00:00:13,119 --> 00:00:15,563
nên bạn có thể tưởng tượng trong đó có gì.

7
00:00:15,587 --> 00:00:19,818
Ý tôi là tôi đã đọc hàng ngàn
bức thư cá nhân

8
00:00:19,842 --> 00:00:22,161
từ nhiều người trên thế giới.

9
00:00:22,339 --> 00:00:24,572
Và những là thư này từ tan vỡ
và mất mát,

10
00:00:24,572 --> 00:00:27,222
cho tới những cuộc cãi nhau
với cha mẹ hoặc anh chị em.

11
00:00:27,246 --> 00:00:29,731
Tôi lưu chúng vào một thư mục
trong máy tính của tôi

12
00:00:29,731 --> 00:00:32,404
và đặt tên là
"Những vấn đề trong cuộc sống."

13
00:00:32,428 --> 00:00:35,833
Tôi đã nhận được rất nhiều
email như thế này,

14
00:00:35,857 --> 00:00:38,215
và tôi muốn đưa bạn thăm
thế giới của tôi một lát

15
00:00:38,239 --> 00:00:40,468
và đọc bạn nghe một trong những lá thư đó.

16
00:00:40,492 --> 00:00:42,026
Thư viết thế này.

17
00:00:46,698 --> 00:00:48,475
"Bác sĩ thân mến,

18
00:00:48,499 --> 00:00:49,936
tôi đã kết hôn được mười năm

19
00:00:49,960 --> 00:00:52,642
và mọi thứ vẫn tốt đẹp
cho đến vài năm trước.

20
00:00:52,666 --> 00:00:55,437
Đó là khi chồng không còn
muốn làm tình với tôi nhiều nữa,

21
00:00:55,461 --> 00:00:57,310
và giờ chúng tôi làm điều đó rất ít."

22
00:00:57,334 --> 00:00:59,349
Tôi nghĩ các bạn
không mong điều này đâu.

23
00:00:59,373 --> 00:01:00,374
(Cười)

24
00:01:00,398 --> 00:01:03,637
"Tối qua, tôi mới phát hiện ra rằng
trong vài tháng qua,

25
00:01:03,661 --> 00:01:06,202
anh ấy có những cuộc điện thoại
lén lút lúc đêm muộn

26
00:01:06,226 --> 00:01:07,992
với một phụ nữ ở công ty.

27
00:01:08,016 --> 00:01:10,472
Tôi lục ảnh cô ấy, và cô ấy thật xinh đẹp.

28
00:01:10,496 --> 00:01:12,390
Tôi không thể tin điều này lại xảy ra.

29
00:01:12,390 --> 00:01:14,988
Bố tôi đã ngoại tình
với đồng nghiệp khi tôi còn nhỏ

30
00:01:15,012 --> 00:01:17,115
và điều đó làm gia đình tôi tan vỡ.

31
00:01:17,139 --> 00:01:19,328
Không cần phải nói nhiều,
tôi đã rất suy sụp.

32
00:01:19,328 --> 00:01:21,065
Nếu tôi tiếp tục cuộc hôn nhân này,

33
00:01:21,065 --> 00:01:23,200
tôi sẽ chẳng thể tin
chồng mình một lần nữa.

34
00:01:23,200 --> 00:01:25,613
Nhưng tôi không muốn
bọn trẻ nhìn thấy bố mẹ li dị,

35
00:01:25,613 --> 00:01:27,278
và phải rơi vào cảnh mẹ kế,...

36
00:01:27,302 --> 00:01:28,722
Tôi nên làm gì bây giờ?"

37
00:01:30,743 --> 00:01:33,901
Bạn nghĩ cô ấy nên làm gì?

38
00:01:34,727 --> 00:01:35,965
Nếu bạn nhận lá thư này,

39
00:01:35,989 --> 00:01:39,457
bạn có thể nghĩ rằng
bị phản bội thật là đau khổ.

40
00:01:39,802 --> 00:01:42,937
Hoặc có thể nỗi đau của cô ấy
đặc biệt hơn ở chỗ

41
00:01:42,961 --> 00:01:45,627
cô đã có trải nghiệm đó
khi lớn lên với bố của mình.

42
00:01:46,040 --> 00:01:48,902
Và giống tôi, bạn có thể đồng cảm
với người phụ nữ này,

43
00:01:48,926 --> 00:01:50,162
và bạn có thể có,

44
00:01:50,162 --> 00:01:51,556
tôi nên nói thế nào đây nhỉ,

45
00:01:51,556 --> 00:01:55,064
hãy gọi nó là 
"cái nhìn không tốt đẹp" với người chồng.

46
00:01:55,108 --> 00:01:57,988
Hiện giờ có một vài suy nghĩ trong đầu tôi

47
00:01:57,988 --> 00:02:00,096
khi đọc những bức thư
như vậy trong hộp thư,

48
00:02:00,120 --> 00:02:03,199
Nhưng tôi phải thận trọng
khi hồi âm những bức thư đó

49
00:02:03,223 --> 00:02:07,198
vì tôi biết rằng mỗi bức thư tôi nhận được
thực sự là một câu chuyện

50
00:02:07,222 --> 00:02:09,150
được viết bởi những tác giả đặc biệt.

51
00:02:09,174 --> 00:02:12,222
Và cũng có một phiên bản khác
của câu chuyện này.

52
00:02:12,246 --> 00:02:13,666
Nó luôn luôn xảy ra.

53
00:02:14,166 --> 00:02:15,326
Và tôi biết điều đó

54
00:02:15,350 --> 00:02:17,602
vì với tư cách là nhà vật lí trị liệu,

55
00:02:17,626 --> 00:02:20,957
chúng ta là những người không đáng tin
khi kể về cuộc sống của mình.

56
00:02:21,306 --> 00:02:22,456
Tôi cũng thế.

57
00:02:22,973 --> 00:02:24,123
Và bạn cũng vậy.

58
00:02:24,497 --> 00:02:26,730
Và tất cả những người bạn biết
cũng đều như thế.

59
00:02:26,754 --> 00:02:28,714
Đáng ra đây là điều tôi không nên kể

60
00:02:28,738 --> 00:02:31,222
vì như thế các bạn sẽ
không tin bài diễn thuyết này.

61
00:02:31,246 --> 00:02:33,611
Ý tôi không phải là
chúng ta cố ý nói sai sự thật.

62
00:02:33,635 --> 00:02:36,747
Hầu hết những gì mọi người
kể cho tôi đều là sự thật,

63
00:02:36,771 --> 00:02:39,032
theo quan điểm của họ.

64
00:02:39,056 --> 00:02:41,484
Phụ thuộc vào cách họ
nhấn mạnh hay giảm nhẹ sự việc

65
00:02:41,508 --> 00:02:43,417
cách họ đến và rời đi,

66
00:02:43,441 --> 00:02:45,457
cái họ thấy và muốn tôi thấy,

67
00:02:45,481 --> 00:02:48,155
họ kể câu chuyện của mình
theo những cách khác nhau.

68
00:02:48,179 --> 00:02:51,268
Nhà tâm lí học Jerome Bruner
mô tả điều này rất hoa mỹ -- ông nói,

69
00:02:51,268 --> 00:02:55,601
"Để kể một câu chuyện chắc chắn
phải có lập trường đạo đức."

70
00:02:55,966 --> 00:02:58,701
Chúng ta đều luẩn quẩn
với câu chuyện cuộc sống của mình.

71
00:02:58,701 --> 00:03:01,161
Tại sao ta chọn thế này,
tại sao mọi sự lại tồi tệ,

72
00:03:01,161 --> 00:03:02,958
tại sao ta đối xử với ai đó như vậy -

73
00:03:02,982 --> 00:03:04,975
vì rõ ràng, họ đáng bị như thế --

74
00:03:04,999 --> 00:03:07,037
hoặc một số người đối xử với ta thế này -

75
00:03:07,037 --> 00:03:08,699
dù rõ ràng ta không như thế.

76
00:03:08,723 --> 00:03:11,675
Câu chuyện là cách
ta định hình cuộc sống của mình.

77
00:03:11,699 --> 00:03:14,389
Nhưng chuyện gì xảy ra
khi câu chuyện ta kể

78
00:03:14,413 --> 00:03:17,936
có thể lừa dối người khác hoặc
chưa đầy đủ hoặc sai hoàn toàn?

79
00:03:18,929 --> 00:03:20,609
Thay vì cung cấp sự rõ ràng,

80
00:03:20,633 --> 00:03:22,491
câu chuyện này khiến ta thấy khó hiểu.

81
00:03:22,515 --> 00:03:25,737
Ta phải thừa nhận rằng hoàn cảnh
hình thành nên câu chuyện của ta.

82
00:03:26,110 --> 00:03:28,263
Nhưng cái tôi luôn tìm được
trong công việc

83
00:03:28,287 --> 00:03:30,238
đó là những thứ đối lập cứ xảy ra.

84
00:03:30,262 --> 00:03:33,857
Cách ta kể về cuộc sống của mình
hình thành nên cuộc sống của ta.

85
00:03:34,989 --> 00:03:36,568
Đó là sự nguy hiểm của câu chuyện

86
00:03:36,592 --> 00:03:38,274
vì chúng có thể khiến ta rối bời,

87
00:03:38,298 --> 00:03:39,544
nhưng cũng là sức mạnh.

88
00:03:39,568 --> 00:03:42,552
Vì nếu ta có thể thay đổi
câu chuyện của ta,

89
00:03:42,576 --> 00:03:44,631
tức là ta có thể thay đổi được cuộc sống.

90
00:03:44,655 --> 00:03:46,552
Và giờ tôi sẽ chỉ bạn cách làm điều đó.

91
00:03:47,624 --> 00:03:49,457
Tôi là bác sĩ trị liệu,

92
00:03:49,481 --> 00:03:52,354
và thực sự tôi không phải là
người kể chuyện đáng tin cậy.

93
00:03:52,378 --> 00:03:54,584
Và nếu tôi ở trên máy bay,

94
00:03:54,608 --> 00:03:56,489
và ai đó hỏi nghề nghiệp của tôi,

95
00:03:56,513 --> 00:03:58,637
tôi thường nói tôi là một biên tập viên.

96
00:03:59,017 --> 00:04:01,589
Nói như vậy một phần là vì
nếu nói tôi là nhà trị liệu,

97
00:04:01,613 --> 00:04:04,597
tôi luôn luôn nhận được
những rắc rối, kiểu như,

98
00:04:04,621 --> 00:04:06,296
"Oh, bác sĩ trị liệu.

99
00:04:06,320 --> 00:04:08,468
Bạn sẽ thôi miên tôi đúng không?"

100
00:04:08,492 --> 00:04:10,056
Và tôi sẽ nghĩ, "A: Không,

101
00:04:10,080 --> 00:04:12,484
và B: Tại sao tôi lại làm điều đó ở đây?

102
00:04:12,508 --> 00:04:14,008
Nếu nói tôi là bác sĩ phụ khoa,

103
00:04:14,032 --> 00:04:16,699
bạn sẽ hỏi tôi rằng tôi định
khám vùng chậu cho bạn sao?"

104
00:04:16,723 --> 00:04:18,698
(Cười)

105
00:04:19,207 --> 00:04:21,469
Nhưng lý do chính tôi nói
mình là biên tập viên

106
00:04:21,493 --> 00:04:23,017
là vì sự thật là như thế.

107
00:04:23,041 --> 00:04:25,722
Công việc của nhà trị liệu
là giúp mọi người chỉnh sửa

108
00:04:25,746 --> 00:04:28,556
nhưng điều thú vị trong
vai trò là nhà trị liệu

109
00:04:28,556 --> 00:04:31,290
là khi chỉnh sửa, tôi không chỉ
sửa cho một người.

110
00:04:31,290 --> 00:04:33,689
Tôi đang cố gắng dạy một nhóm
người đọc cách sửa,

111
00:04:33,689 --> 00:04:36,301
sử dụng một bức thư mỗi tuần làm ví dụ.

112
00:04:36,325 --> 00:04:37,968
Nên tôi đang nghĩ như này,

113
00:04:37,992 --> 00:04:39,770
"Cái gì không liên quan đến vấn đề?"

114
00:04:39,794 --> 00:04:43,040
"Nhân vật chính đang tiến lên
hay trong vòng luẩn quẩn,

115
00:04:43,064 --> 00:04:46,207
có thực sự quan trọng hay là
nhân tố gây xao nhãng?"

116
00:04:46,231 --> 00:04:48,364
"Các tình tiết có cùng kể về một chủ đề?"

117
00:04:48,699 --> 00:04:50,254
Và điều tôi lưu tâm

118
00:04:50,278 --> 00:04:54,278
là hầu hết câu chuyện của mọi người
xoay quanh hai chủ đề chính.

119
00:04:54,302 --> 00:04:55,778
Đầu tiên là sự tự do,

120
00:04:55,802 --> 00:04:57,579
và thứ hai là sự thay đổi.

121
00:04:57,603 --> 00:04:58,833
Và khi tôi chỉnh sửa,

122
00:04:58,857 --> 00:05:00,949
đó là những chủ đề tôi bắt đầu.

123
00:05:00,973 --> 00:05:03,671
Hãy cùng bắt đầu với sự tự do trước.

124
00:05:03,695 --> 00:05:06,449
Các câu chuyện về sự tự do sẽ như thế này:

125
00:05:06,473 --> 00:05:08,338
ta thường tin rằng

126
00:05:08,362 --> 00:05:11,750
ta có sự tự do vô cùng lớn.

127
00:05:12,317 --> 00:05:14,397
Ngoại trừ những vấn đề trong tầm tay,

128
00:05:14,421 --> 00:05:16,851
trong trường hợp đó
ta cảm thấy ta không có gì cả.

129
00:05:16,851 --> 00:05:20,103
Các câu chuyện của ta thường
là về cảm giác bị mắc kẹt, đúng không?

130
00:05:20,103 --> 00:05:22,402
Ta cảm thấy bị giam cầm
bởi gia đình, công việc,

131
00:05:22,402 --> 00:05:24,238
các mối quan hệ, quá khứ của mình.

132
00:05:24,599 --> 00:05:27,886
Thỉnh thoảng, ta bị giam cầm bởi
chính ta bằng việc tự hành hạ mình --

133
00:05:27,886 --> 00:05:29,725
Các bạn chắc đều biết câu chuyện này.

134
00:05:29,725 --> 00:05:31,952
Câu chuyện
"Cuộc sống của ai cũng tốt hơn tôi"

135
00:05:31,952 --> 00:05:33,268
vô cùng phổ biến.

136
00:05:33,268 --> 00:05:35,840
Câu chuyện "Tôi là kẻ lừa đảo",
"Tôi khó được yêu",

137
00:05:35,840 --> 00:05:38,038
"Chẳng có điều gì tốt đẹp xảy ra với tôi".

138
00:05:38,038 --> 00:05:40,595
và "Khi tôi nói, 'Hey, Siri,'
và cô ấy không trả lời,

139
00:05:40,595 --> 00:05:42,092
tức là cô ấy ghét tôi."

140
00:05:42,096 --> 00:05:44,277
Tôi thấy chúng và bạn cũng thấy.

141
00:05:45,532 --> 00:05:47,437
Người phụ nữ viết bức thư này,

142
00:05:47,461 --> 00:05:49,349
cô ấy cũng cảm thấy mình bị lừa dối.

143
00:05:49,373 --> 00:05:52,222
Nếu tiếp tục sống với chồng,
cô sẽ không thể tin anh lần nữa

144
00:05:52,246 --> 00:05:54,651
nhưng nếu ly hôn,
các con của cô sẽ bị ảnh hưởng.

145
00:05:55,040 --> 00:05:57,920
Có một phim hoạt hình
tôi nghĩ là một ví dụ hoàn hảo

146
00:05:57,944 --> 00:06:00,468
về những gì đang xảy ra
ở các câu chuyện này.

147
00:06:00,492 --> 00:06:02,898
Phim kể về một tù nhân đang rung cái chốt

148
00:06:02,922 --> 00:06:04,944
liều lĩnh cố thoát ra ngoài.

149
00:06:04,968 --> 00:06:07,159
Nhưng bằng cách nào đó, cửa mở.

150
00:06:07,183 --> 00:06:08,944
Không hề có chốt.

151
00:06:08,968 --> 00:06:11,174
Người đó không hề ở trong tù.

152
00:06:11,977 --> 00:06:13,152
Đó là hầu hết chúng ta.

153
00:06:13,176 --> 00:06:14,779
Ta cảm thấy hoàn toàn bị lừa dối,

154
00:06:14,803 --> 00:06:16,898
mắc kẹt trong vòng xoáy của cảm xúc.

155
00:06:16,922 --> 00:06:19,041
Nhưng ta không mở chốt để đến với sự tự do

156
00:06:19,065 --> 00:06:21,199
vì ta biết đó là một cái bẫy.

157
00:06:21,223 --> 00:06:23,489
Sự tự do đi liền với trách nhiệm.

158
00:06:23,802 --> 00:06:27,651
Nếu ta chịu trách nhiệm với
chính ta trong câu chuyện này,

159
00:06:27,675 --> 00:06:29,794
ta có thể đã thay đổi.

160
00:06:29,818 --> 00:06:33,056
Và chủ đề khác tôi thường thấy
trong các câu chuyện: sự thay đổi.

161
00:06:33,080 --> 00:06:34,556
Các câu chuyện đó sẽ như này:

162
00:06:34,580 --> 00:06:36,786
một người nói, "Tôi muốn thay đổi."

163
00:06:36,810 --> 00:06:38,777
Nhưng ý của họ là,

164
00:06:38,801 --> 00:06:42,024
"Tôi muốn nhân vật khác
trong câu chuyện thay đổi."

165
00:06:42,476 --> 00:06:44,206
Nhà trị liệu mô tả tình thế này như:

166
00:06:44,230 --> 00:06:46,738
"Nếu nữ hoàng có quả bóng,
bà sẽ trở thành nhà vua."

167
00:06:46,762 --> 00:06:47,921
Ý tôi là --

168
00:06:47,945 --> 00:06:48,945
(Cười)

169
00:06:48,969 --> 00:06:50,873
Điều này thật khó hiểu phải không?

170
00:06:51,923 --> 00:06:53,907
Tại sao ta lại không muốn nhân vật chính,

171
00:06:53,931 --> 00:06:56,336
là linh hồn của câu chuyện thay đổi?

172
00:06:56,360 --> 00:06:57,987
Nó có thể là vì sự thay đổi,

173
00:06:58,011 --> 00:06:59,741
thậm chí là sự thay đổi tích cực,

174
00:06:59,765 --> 00:07:02,357
bao gồm lượng lớn sự mất mát.

175
00:07:02,381 --> 00:07:03,992
Mất đi sự thân thuộc.

176
00:07:04,016 --> 00:07:07,349
Mặc dù sự thân thuộc đó không dễ chịu
hoặc nói hẳn ra là đau khổ,

177
00:07:07,373 --> 00:07:09,857
ít nhất ta biết nhân vật,
sự sắp đặt các tình tiết,

178
00:07:09,881 --> 00:07:12,294
và vòng tuần hoàn của
cuộc đối thoại trong truyện.

179
00:07:12,318 --> 00:07:13,636
"Anh chưa bao giờ giặt đồ!"

180
00:07:13,660 --> 00:07:14,873
"Anh đã làm rồi!"

181
00:07:14,897 --> 00:07:16,061
"Oh, yeah? Khi nào thế?"

182
00:07:16,085 --> 00:07:17,816
Khá kì cục khi ta cảm thấy thoải mái

183
00:07:17,840 --> 00:07:20,190
khi biết mọi chuyện sẽ diễn ra như thế nào

184
00:07:20,214 --> 00:07:21,666
vào mỗi lần như vậy.

185
00:07:22,170 --> 00:07:25,686
Để viết một chương mới cần sự liều lĩnh.

186
00:07:25,710 --> 00:07:27,916
Đó là dám bắt đầu ở một trang mới.

187
00:07:27,940 --> 00:07:29,503
Nhà văn nào cũng nói như này,

188
00:07:29,527 --> 00:07:32,098
chẳng có điều gì đáng sợ hơn
là một trang giấy trắng.

189
00:07:32,476 --> 00:07:33,913
Nhưng đây mới là vấn đề:

190
00:07:33,937 --> 00:07:35,960
khi ta viết một câu chuyện,

191
00:07:35,984 --> 00:07:39,118
chương tiếp theo sẽ dễ viết hơn rất nhiều.

192
00:07:39,459 --> 00:07:42,753
Ta nói rất nhiều về việc
phải hiểu bản thân mình hơn.

193
00:07:42,777 --> 00:07:46,364
Nhưng để hiểu được bản thân thì
trước hết phải không biết về nó.

194
00:07:46,388 --> 00:07:49,976
Để bỏ một phiên bản bạn kể về chính mình

195
00:07:50,000 --> 00:07:51,826
để bạn có thể sống cuộc đời của mình,

196
00:07:51,850 --> 00:07:54,246
chứ không phải là câu chuyện
bạn kể cho mình nghe

197
00:07:54,270 --> 00:07:55,420
về cuộc đời bạn.

198
00:07:55,897 --> 00:07:58,733
Và đó là cách chúng tôi mở cái chốt kia.

199
00:07:59,297 --> 00:08:02,638
Tôi muốn quay lại lá thư
của người phụ nữ kia, về vấn đề của cô ấy.

200
00:08:02,662 --> 00:08:04,773
Cô ấy hỏi tôi mình nên làm thế nào.

201
00:08:04,797 --> 00:08:07,246
Có một cụm từ tôi học được ở công ty:

202
00:08:07,270 --> 00:08:09,254
ultracrepidarianism.

203
00:08:09,278 --> 00:08:13,873
Thói quen cho lời khuyên hoặc ý kiến
về vấn đề không phải thế mạnh của mình.

204
00:08:13,897 --> 00:08:15,175
Một từ thú vị, phải không?

205
00:08:15,199 --> 00:08:17,160
Bạn có thể dùng nó ở ngữ cảnh khác nhau,

206
00:08:17,184 --> 00:08:19,595
và chắc bạn sẽ dùng nó
sau bài diễn thuyết này.

207
00:08:19,619 --> 00:08:22,530
Tôi dùng nó vì nó nhắc tôi rằng,
với tư cách là nhà trị liệu,

208
00:08:22,554 --> 00:08:24,936
tôi giúp mọi người chọn ra
những gì họ muốn,

209
00:08:24,960 --> 00:08:27,428
nhưng tôi không thể 
lựa chọn cuộc sống cho họ.

210
00:08:27,754 --> 00:08:30,373
Chỉ bạn mới có thể
viết câu chuyện của mình,

211
00:08:30,397 --> 00:08:32,500
và tất cả các bạn đều cần một số công cụ.

212
00:08:32,524 --> 00:08:33,815
Những gì tôi muốn làm là

213
00:08:33,839 --> 00:08:36,632
biên tập lại lá thư của người phụ nữ kia,

214
00:08:36,656 --> 00:08:39,688
như một cách để chỉ ra
ta có thể thay đổi câu chuyện đó thế nào.

215
00:08:39,998 --> 00:08:42,172
Và tôi muốn bắt đầu bằng việc
yêu cầu các bạn

216
00:08:42,196 --> 00:08:45,632
nghĩ về một câu chuyện
liên quan đến mình bây giờ,

217
00:08:45,656 --> 00:08:47,777
nó có thể không tốt đẹp.

218
00:08:47,801 --> 00:08:50,865
Nó có thể về một hoàn cảnh
bạn đã trải qua,

219
00:08:50,889 --> 00:08:53,317
có thể về một người nào đó trong cuộc đời,

220
00:08:53,341 --> 00:08:55,309
hoặc thậm chí là về chính bạn.

221
00:08:55,793 --> 00:08:58,725
Và tôi muốn các bạn nhìn vào
các nhân vật khác.

222
00:08:58,749 --> 00:09:00,574
Ai là người cùng bạn

223
00:09:00,598 --> 00:09:03,677
tán thành phiên bản
sai trái của câu chuyện này?

224
00:09:04,202 --> 00:09:06,066
Ví dụ, người phụ nữ gửi tôi bức thư đó

225
00:09:06,066 --> 00:09:07,640
đã kể chuyện này cho bạn của cô.

226
00:09:07,640 --> 00:09:10,545
Họ có thể tặng cô cái gọi là
"sự thương hại ngu ngốc."

227
00:09:11,215 --> 00:09:13,715
Với sự thương hại ngu ngốc,
ta tán thành câu chuyện,

228
00:09:13,739 --> 00:09:16,095
ta nói, "Bạn đúng, điều đó
thật không công bằng,"

229
00:09:16,119 --> 00:09:19,120
khi một người bạn kể rằng anh ấy
không thăng tiến như mong muốn,

230
00:09:19,120 --> 00:09:21,494
mặc dù ta biết điều này
đã xảy ra vài lần trước đó

231
00:09:21,494 --> 00:09:23,722
vì anh ấy thực sự không nỗ lực,

232
00:09:24,121 --> 00:09:26,188
và cũng có thể ăn cắp tài sản công ty.

233
00:09:26,212 --> 00:09:27,212
(Cười)

234
00:09:27,236 --> 00:09:29,782
Ta nói, "Yeah, bạn đúng,
anh ta thật ngu ngốc,"

235
00:09:29,806 --> 00:09:32,803
khi một người bạn kể rằng
bạn trai của cô ấy chia tay với cô ta,

236
00:09:32,827 --> 00:09:35,033
mặc dù ta biết có nhiều
nguyên do liên quan đến

237
00:09:35,057 --> 00:09:36,841
việc cô ấy cư xử trong mối quan hệ,

238
00:09:36,865 --> 00:09:39,691
như nhắn tin liên tục hoặc
lục lọi ngăn kéo của anh ấy,

239
00:09:39,715 --> 00:09:41,405
có thể dẫn đến sự tan vỡ.

240
00:09:41,429 --> 00:09:43,079
Ta nhìn thấy vấn đề giống như này,

241
00:09:43,103 --> 00:09:45,508
nếu có ẩu đả ở mọi quán bar bạn đến,

242
00:09:45,532 --> 00:09:47,283
rất có thể nguyên nhân chính là bạn.

243
00:09:47,283 --> 00:09:48,968
(Cười)

244
00:09:48,992 --> 00:09:52,691
Để trở thành một biên tập viên tốt,
ta cần phải biết thương cảm đúng chỗ,

245
00:09:52,715 --> 00:09:55,216
không chỉ là với bạn bè,
mà còn với chính ta.

246
00:09:55,240 --> 00:09:58,193
Nó được gọi là --
có lẽ là một khái niệm chuyên môn --

247
00:09:58,217 --> 00:10:00,684
"giúp người khác nhận ra cái sai của mình"

248
00:10:00,924 --> 00:10:02,677
Và những cái sai này rất có giá trị,

249
00:10:02,677 --> 00:10:05,956
vì chúng giúp ta biết ta đã bỏ qua điều gì
trong câu chuyện của mình.

250
00:10:05,956 --> 00:10:07,040
Sự thật là,

251
00:10:07,064 --> 00:10:10,086
ta không biết có thật là
chồng của người phụ nữ kia ngoại tình,

252
00:10:10,086 --> 00:10:12,858
vì sao đời sống tình dục của họ
thay đổi từ hai năm trước,

253
00:10:12,858 --> 00:10:15,709
hay nội dung của các cuộc điện thoại
vào đêm muộn.

254
00:10:15,733 --> 00:10:17,844
Và nó có thể là vì tuổi thơ của cô ấy,

255
00:10:17,868 --> 00:10:20,579
nên cô đang viết những câu chuyện
riêng lẻ về sự phản bội,

256
00:10:20,579 --> 00:10:22,405
nhưng có lẽ có một thứ

257
00:10:22,429 --> 00:10:25,373
cô ấy sẽ không kể cho tôi
trong lá thư của cô ấy

258
00:10:25,397 --> 00:10:27,397
hoặc thậm chí là để bản thân mình thấy.

259
00:10:27,873 --> 00:10:30,476
Nó giống như một người
làm bài kiểm tra của Rorschach.

260
00:10:30,476 --> 00:10:32,426
Bạn biết bài kiểm tra của Rorschach chứ?

261
00:10:32,426 --> 00:10:35,434
Một nhà tâm lí học sẽ cho bạn nhìn
những vết mực giống như này,

262
00:10:35,434 --> 00:10:37,844
và hỏi, "Bạn đã nhìn thấy gì?"

263
00:10:38,287 --> 00:10:40,763
Và người đó nhìn vào vết mực và nói,

264
00:10:40,787 --> 00:10:44,304
"Tôi hoàn toàn không nhìn thấy máu."

265
00:10:45,675 --> 00:10:47,334
Và người kiểm tra nói,

266
00:10:47,358 --> 00:10:50,812
"Kể tôi nghe
bạn không nhìn thấy cái gì nữa."

267
00:10:51,622 --> 00:10:53,932
Trong viết lách, nó gọi là quan điểm.

268
00:10:53,956 --> 00:10:56,709
Người kể chuyện không muốn kể điều gì?

269
00:10:56,733 --> 00:10:59,709
Tôi muốn đọc một bức thư nữa.

270
00:11:00,797 --> 00:11:03,042
Nó như này.

271
00:11:04,860 --> 00:11:06,503
"Bác sĩ thân mến,

272
00:11:07,701 --> 00:11:09,597
Tôi cần cô tư vấn vấn đề với vợ tôi.

273
00:11:09,621 --> 00:11:11,525
Gần đây cô ấy tức giận
về mọi thứ tôi làm

274
00:11:11,549 --> 00:11:14,621
kể cả những điều nhỏ nhất,
như âm thanh phát ra khi tôi nhai.

275
00:11:15,214 --> 00:11:16,397
Trong bữa sáng,

276
00:11:16,421 --> 00:11:19,731
tôi để ý cô ấy còn bí mật cho thêm sữa
vào món bánh granola của tôi

277
00:11:19,755 --> 00:11:21,041
nên nó không còn giòn nữa."

278
00:11:21,065 --> 00:11:22,445
(Cười)

279
00:11:22,469 --> 00:11:26,580
"Tôi cảm giác cô ấy khó tính với tôi
từ khi bố tôi mất hai năm trước.

280
00:11:26,604 --> 00:11:27,882
Tôi rất gần gũi với ông ấy

281
00:11:27,906 --> 00:11:29,794
và bố cô ấy mất khi cô ấy còn nhỏ,

282
00:11:29,818 --> 00:11:32,481
nên cô ấy không cảm nhận
được những gì tôi đã trải qua.

283
00:11:32,481 --> 00:11:35,238
Có một người bạn công ty
có bố mất cách đây vài tháng,

284
00:11:35,262 --> 00:11:36,952
và họ hiểu được nỗi đau của tôi.

285
00:11:36,976 --> 00:11:40,064
Tôi ước tôi cũng có thể nói chuyện
với vợ mình như với bạn kia,

286
00:11:40,088 --> 00:11:42,818
nhưng tôi cảm thấy cô ấy
không bao giờ thông cảm cho tôi.

287
00:11:42,842 --> 00:11:44,708
Làm sao để vợ tôi quay trở về như cũ?"

288
00:11:45,318 --> 00:11:46,468
OK.

289
00:11:46,961 --> 00:11:49,326
Bạn có thể cho rằng

290
00:11:49,350 --> 00:11:52,278
nó giống như câu chuyện
của người phụ nữ kia,

291
00:11:52,302 --> 00:11:54,873
chỉ là được kể bởi một người khác.

292
00:11:54,897 --> 00:11:57,294
Câu chuyện trước đó
là về người chồng phản bội,

293
00:11:57,318 --> 00:12:00,666
còn câu chuyện này là về người vợ
không cảm được nỗi đau của anh ấy.

294
00:12:01,159 --> 00:12:04,477
Nhưng đáng chú ý là,
ngoài những sự khác nhau ra,

295
00:12:04,501 --> 00:12:08,405
cả hai câu chuyện đều nói về sự kết nối.

296
00:12:08,825 --> 00:12:11,206
Nhưng nếu có thể tạm quên đi
người kể đầu tiên

297
00:12:11,230 --> 00:12:13,952
và viết câu chuyện từ
góc nhìn của nhân vật khác,

298
00:12:13,976 --> 00:12:16,849
tình cờ là nhân vật này dễ thông cảm hơn,

299
00:12:16,873 --> 00:12:18,674
và các nút thắt được mở.

300
00:12:19,342 --> 00:12:22,143
Đó là bước khó nhất
trong quá trình biên tập,

301
00:12:22,167 --> 00:12:24,434
nhưng cũng là nơi sự thay đổi bắt đầu.

302
00:12:24,786 --> 00:12:28,326
Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn
nhìn câu chuyện của mình

303
00:12:28,350 --> 00:12:31,238
và viết nó
từ góc nhìn của một người khác?

304
00:12:31,667 --> 00:12:35,127
Bạn sẽ học được điều gì từ góc nhìn này?

305
00:12:35,911 --> 00:12:38,113
Đó là lý do khi nhìn
những người bị trầm cảm,

306
00:12:38,113 --> 00:12:38,835
tôi thường nói,

307
00:12:38,835 --> 00:12:42,038
"Bạn không là người tốt nhất
để nói chuyện với mình về vấn đề này,"

308
00:12:42,038 --> 00:12:45,106
vì sự trầm cảm xuyên tạc
câu chuyện sang một hướng khác.

309
00:12:45,106 --> 00:12:46,822
Nó hạn chế các góc nhìn của ta.

310
00:12:47,250 --> 00:12:50,583
Điều này cũng đúng khi ta
cảm thấy cô đơn, đau đớn hoặc bị từ chối.

311
00:12:50,607 --> 00:12:52,226
Ta sáng tạo nhiều câu chuyện,

312
00:12:52,250 --> 00:12:54,029
xuyên tạc chúng dưới góc nhìn hạn hẹp

313
00:12:54,053 --> 00:12:56,370
thậm chí ta còn không biết
ta đang xem xét chúng.

314
00:12:56,680 --> 00:13:00,434
Và sau đó, ta nghiễm nhiên trở thành
những người truyền tin giả của chính mình.

315
00:13:01,482 --> 00:13:03,348
Tôi có một lời thổ lộ.

316
00:13:03,998 --> 00:13:07,016
Tôi đã viết phiên bản
câu chuyện của người chồng kia.

317
00:13:07,040 --> 00:13:08,865
Bạn không biết tôi đã dành bao lâu

318
00:13:08,889 --> 00:13:11,326
để cân nhắc giữa
món granola và pita chips đâu.

319
00:13:11,350 --> 00:13:14,488
Tôi viết nó dựa trên
cáck kể của những nhân vật khác mà

320
00:13:14,512 --> 00:13:15,956
tôi đã gặp trong nhiều năm qua

321
00:13:15,980 --> 00:13:19,699
không chỉ là bệnh nhân đến khám
mà còn trong chuyên mục nữa.

322
00:13:19,723 --> 00:13:20,960
Khi điều đó xảy ra

323
00:13:20,984 --> 00:13:23,830
khi cả hai người trong cùng một câu chuyện
viết thư cho tôi,

324
00:13:23,830 --> 00:13:25,930
cả hai đều không biết
là người kia cũng viết,

325
00:13:25,930 --> 00:13:27,946
thế là tôi có hai phiên bản của câu chuyện

326
00:13:27,946 --> 00:13:29,393
được gửi đến hộp thư của mình.

327
00:13:29,546 --> 00:13:31,234
Nó thực sự đã diễn ra.

328
00:13:31,901 --> 00:13:34,828
Tôi không biết phiên bản khác
của bức thư của người phụ nữ kia

329
00:13:34,852 --> 00:13:36,321
nhưng tôi biết một điều:

330
00:13:36,345 --> 00:13:37,678
cô ấy phải viết nó.

331
00:13:38,082 --> 00:13:40,127
Vì chỉ khi có can đảm để sửa lại,

332
00:13:40,151 --> 00:13:43,953
cô ấy mới có thể viết một bản khác
so với bản cô ấy đã gửi cho tôi.

333
00:13:43,977 --> 00:13:46,603
Kể cả chồng cô ấy 
có ngoại tình đi chăng nữa --

334
00:13:46,627 --> 00:13:48,357
và cũng có thể là vậy --

335
00:13:48,381 --> 00:13:51,444
cô ấy không cần phải biết
tình tiết sẽ như thế nào.

336
00:13:52,096 --> 00:13:54,984
Vì thông qua việc chỉnh sửa,

337
00:13:55,008 --> 00:13:58,320
cô sẽ phải tưởng tượng ra khả năng
tiếp theo của diễn biến câu chuyện.

338
00:13:59,277 --> 00:14:02,832
Thi thoảng tôi nhìn thấy
mọi người đang phải cam chịu,

339
00:14:02,856 --> 00:14:05,784
và họ thực sự bị chìm
trong cảm xúc đó quá lâu.

340
00:14:06,126 --> 00:14:08,702
Họ là những người phàn nàn
nhưng từ chối sự giúp đỡ.

341
00:14:08,726 --> 00:14:10,400
Các bạn chắc biết kiểu người này.

342
00:14:10,424 --> 00:14:13,180
Họ là người mà khi bạn cố đưa ra
một đề nghị giúp đỡ

343
00:14:13,180 --> 00:14:18,219
họ từ chối, "Yeah, không,
nó không hiệu quả đâu, vì..."

344
00:14:18,801 --> 00:14:22,119
"Yeah, không, điều đó là không thể
vì tôi không làm được."

345
00:14:22,143 --> 00:14:26,349
"Đúng là tôi muốn có nhiều bạn,
nhưng mọi người thật phiền hà."

346
00:14:26,373 --> 00:14:28,421
(Cười)

347
00:14:28,445 --> 00:14:30,222
Cái họ thực sự từ chối

348
00:14:30,246 --> 00:14:33,646
là chỉnh sửa câu chuyện về
sự đau khổ và cam chịu của mình.

349
00:14:34,300 --> 00:14:37,514
Và với những người như vậy,
tôi thường tiếp cận bằng một cách khác.

350
00:14:37,538 --> 00:14:40,197
Và tôi chọn nói một điều gì khác.

351
00:14:40,221 --> 00:14:42,228
Tôi nói với họ,

352
00:14:42,252 --> 00:14:44,148
"Chúng ta đều sẽ chết."

353
00:14:44,734 --> 00:14:48,103
Tôi cá bạn là bạn đang mừng
vì tôi không phải là nhà trị liệu của bạn.

354
00:14:48,103 --> 00:14:49,285
Bởi cách họ nhìn tôi

355
00:14:49,285 --> 00:14:51,010
giống như cách bạn nhìn tôi bây giờ,

356
00:14:51,010 --> 00:14:52,669
đó là một ánh nhìn đầy hoang mang.

357
00:14:52,907 --> 00:14:55,002
Nhưng khi tôi nói rằng có một câu chuyện

358
00:14:55,326 --> 00:14:58,103
được viết bởi tất cả chúng ta.

359
00:14:58,127 --> 00:14:59,727
Nó được gọi là cáo phó.

360
00:15:00,603 --> 00:15:05,016
Và thay vì là chủ nhân
phải chịu những đau khổ,

361
00:15:05,040 --> 00:15:08,325
chúng ta sẽ viết những câu chuyện đó
khi vẫn còn sống.

362
00:15:09,016 --> 00:15:11,643
Ta sẽ là anh hùng thay vì
là nạn nhân của câu chuyện đó,

363
00:15:11,667 --> 00:15:14,572
Ta chọn những gì trên trang giấy
mà ở trong đầu của mình

364
00:15:14,596 --> 00:15:16,263
và hình thành nên hiện tại.

365
00:15:17,096 --> 00:15:20,959
Tôi nói với họ rằng cuộc sống vốn là
lựa chọn nghe câu chuyện nào

366
00:15:20,983 --> 00:15:22,665
và câu chuyện nào cần phải sửa.

367
00:15:22,689 --> 00:15:25,705
Và nó xứng đáng với sự nỗ lực
cho một sự thay đổi

368
00:15:25,729 --> 00:15:28,715
vì chẳng có gì quan trọng
với chất lượng cuộc sống của ta

369
00:15:28,715 --> 00:15:31,103
hơn là những câu chuyện của bản thân mình.

370
00:15:31,127 --> 00:15:34,468
Tôi nói vậy là để
khi có chuyện xảy ra với mình,

371
00:15:34,492 --> 00:15:38,373
chính ta trở thành chủ nhân
của giải Pulitzer của riêng mình.

372
00:15:38,397 --> 00:15:41,266
Hầu hết ta không là người phàn nàn
nhưng từ chối được giúp đỡ

373
00:15:41,290 --> 00:15:43,643
hoặc ít nhất ta không tin bản thân mình.

374
00:15:43,667 --> 00:15:46,294
Nhưng có một cách rất dễ để vượt qua

375
00:15:46,318 --> 00:15:49,529
cảm giác lo lắng, tức giận
hoặc bị tổn thương.

376
00:15:49,553 --> 00:15:52,116
Đó là lần tiếp theo
bạn hãy chiến đấu với điều gì đó,

377
00:15:52,140 --> 00:15:53,569
nhớ rằng,

378
00:15:53,593 --> 00:15:55,116
chúng ta đều sẽ chết.

379
00:15:55,140 --> 00:15:56,569
(Cười)

380
00:15:56,593 --> 00:15:59,101
Sau đó hãy sử dụng công cụ chỉnh sửa

381
00:15:59,125 --> 00:16:00,744
và hỏi bản thân mình:

382
00:16:00,768 --> 00:16:03,720
Tôi muốn câu chuyện của mình như thế nào?

383
00:16:04,929 --> 00:16:08,335
Sau đó, hãy viết nên tác phẩm của mình.

384
00:16:08,716 --> 00:16:09,875
Xin cảm ơn.

385
00:16:09,899 --> 00:16:12,526
(Vỗ tay)