1 00:00:07,777 --> 00:00:12,620 Pewnego letniego wieczoru w 335 roku p.n.e. Aleksander Wielki 2 00:00:12,620 --> 00:00:17,730 odpoczywał nad Dunajem po walkach ze Scytami, 3 00:00:17,730 --> 00:00:21,080 kiedy do jego obozu zbliżyła się grupa nieznajomych. 4 00:00:21,080 --> 00:00:26,445 Aleksander nigdy nie widział tak wysokich, groźnie wyglądających wojowników 5 00:00:26,445 --> 00:00:30,399 z ogromnymi złotymi obręczami na szyjach i w kolorowych płaszczach, 6 00:00:30,399 --> 00:00:33,899 więc zaprosił ich na wspólną ucztę. 7 00:00:33,899 --> 00:00:40,662 Goście z dumą wyznali, że są Keltoi, czyli Celtami z dalekich Alp. 8 00:00:40,662 --> 00:00:44,042 Aleksander zapytał, czego boją się najbardziej, 9 00:00:44,042 --> 00:00:46,152 mając nadzieję, że wymienią jego imię. 10 00:00:46,152 --> 00:00:50,665 Roześmiali się i powiedzieli, że nie boją się niczego. 11 00:00:50,665 --> 00:00:54,665 To jedna z najwcześniejszych historii o starożytnych Celtach. 12 00:00:54,665 --> 00:00:57,765 Pochodzenie Celtów jest nieznane, 13 00:00:57,765 --> 00:01:01,605 ale w czasach Aleksandra zajmowali już całą Europę 14 00:01:01,605 --> 00:01:04,720 od Azji Mniejszej na wschodzie 15 00:01:04,720 --> 00:01:09,800 po Hiszpanię i wyspy Brytanii i Irlandii na zachodzie. 16 00:01:09,800 --> 00:01:15,981 Nigdy nie byli zjednoczonym imperium i nie budowali miast ani pomników. 17 00:01:15,981 --> 00:01:21,845 Zamiast tego stworzyli setki niezależnych plemion mówiących tym samym językiem. 18 00:01:21,845 --> 00:01:25,845 Każde plemię miało własnego króla-wojownika i centrum religijne. 19 00:01:25,845 --> 00:01:27,625 Plemiona walczyły ze sobą 20 00:01:27,625 --> 00:01:31,065 z takim samym zapałem, jak z wrogami. 21 00:01:31,065 --> 00:01:33,525 Niewiele armii mogło się z nimi równać. 22 00:01:33,525 --> 00:01:38,281 Nietypowo jak na tamte czasy Celtowie wierzyli w reinkarnację, 23 00:01:38,281 --> 00:01:43,637 że odrodzą się na Ziemi, żeby znów żyć, ucztować i walczyć, 24 00:01:43,637 --> 00:01:47,637 co mogło dodawać im odwagi. 25 00:01:47,637 --> 00:01:52,017 Niektórzy walczyli nago, szydząc ze zbroi wrogów. 26 00:01:52,017 --> 00:01:55,397 Największym trofeum celtyckiego wojownika 27 00:01:55,397 --> 00:01:58,057 była odcięta głowa wroga. 28 00:01:58,057 --> 00:02:01,747 Celtowie trzymali głowy w słoikach z olejem cedrowym 29 00:02:01,747 --> 00:02:05,187 i pokazywali gościom. 30 00:02:05,187 --> 00:02:08,927 Celtyckich wojowników ceniono tak wysoko, 31 00:02:08,927 --> 00:02:13,108 że obcy królowie często zatrudniali ich jako najemników, 32 00:02:13,108 --> 00:02:15,118 żeby walczyli w ich armiach. 33 00:02:15,118 --> 00:02:17,998 Ale Celtowie byli kimś znacznie więcej niż wojownikami. 34 00:02:17,998 --> 00:02:24,478 Wśród nich byli utalentowani rzemieślnicy, artyści i poeci zwani bardami. 35 00:02:24,478 --> 00:02:28,098 Bardowie śpiewali o wielkich czynach przodków, 36 00:02:28,098 --> 00:02:31,338 chwalili osiągnięcia królów-wojowników 37 00:02:31,338 --> 00:02:36,375 i tworzyli kąśliwe satyry o tchórzliwych czy samolubnych przywódcach. 38 00:02:36,375 --> 00:02:38,855 Celtowie czcili wielu bogów, 39 00:02:38,855 --> 00:02:43,133 a kult nadzorowali kapłani zwani druidami. 40 00:02:43,133 --> 00:02:45,193 Druidem mógł zostać każdy, 41 00:02:45,193 --> 00:02:49,897 ale szkolenie wymagało wielu lat nauki i doskonałej pamięci, 42 00:02:49,897 --> 00:02:54,965 bo druidzi nie mogli niczego zapisywać. 43 00:02:54,965 --> 00:02:59,357 Druidzi nadzorowali praktyki religijne i składanie ofiar bogom, 44 00:02:59,357 --> 00:03:04,698 ale byli też nauczycielami, uzdrowicielami, sędziami i naukowcami. 45 00:03:04,698 --> 00:03:09,117 Szanowano ich tak bardzo, że mogli wkroczyć między walczące plemiona 46 00:03:09,117 --> 00:03:13,526 i w samym środku bitwy zakończyć walkę. 47 00:03:13,526 --> 00:03:18,958 Żaden Celt nie odważył się skrzywdzić druida czy zakwestionować jego decyzji. 48 00:03:18,958 --> 00:03:24,641 W II wieku p.n.e. na terytorium Celtów wkroczyli Rzymianie 49 00:03:24,641 --> 00:03:27,851 i podbili plemiona północnych Włoch. 50 00:03:27,851 --> 00:03:32,073 Zamiast zjednoczyć się przeciw Rzymowi, 51 00:03:32,073 --> 00:03:35,593 Celtowie utrzymali plemienne podziały. 52 00:03:35,593 --> 00:03:38,603 Wkrótce potem padły plemiona z Hiszpanii. 53 00:03:38,603 --> 00:03:44,152 W I wieku p.n.e. przez Francję przemaszerował z armią Juliusz Cezar, 54 00:03:44,152 --> 00:03:49,875 który przy pomocy przekupstw, gróźb i kłamstw skłócał ze sobą plemiona. 55 00:03:49,875 --> 00:03:53,275 Dopiero pod koniec wielkiej wojny 56 00:03:53,275 --> 00:03:56,095 Celtowie zjednoczyli się przeciw wspólnemu wrogowi 57 00:03:56,095 --> 00:03:59,215 pod przewodnictwem króla Wercyngetoryksa, 58 00:03:59,215 --> 00:04:00,865 ale było za późno. 59 00:04:00,865 --> 00:04:04,645 Niezliczeni wojownicy i ich rodziny zginęli albo trafili do niewoli 60 00:04:04,645 --> 00:04:07,585 podczas rzymskiego podboju Francji. 61 00:04:07,585 --> 00:04:09,685 Chronione przez otaczające wody 62 00:04:09,685 --> 00:04:14,961 plemiona z Wielkiej Brytanii i Irlandii były ostatnim bastionem Celtów. 63 00:04:14,961 --> 00:04:17,621 Kiedy Rzymianie najechali Brytanię, 64 00:04:17,621 --> 00:04:23,246 królowa Budyka po śmierci męża zbuntowała plemię. 65 00:04:23,246 --> 00:04:27,779 Prawie udało jej się wyrzucić Rzymian z Brytanii, 66 00:04:27,779 --> 00:04:32,852 ale zginęła w ostatniej bitwie. 67 00:04:32,852 --> 00:04:36,881 Pod koniec I wieku n.e. daleko na morzu 68 00:04:36,881 --> 00:04:40,761 jedyną niezdobytą przez Rzymian wyspą pozostała Irlandia. 69 00:04:40,761 --> 00:04:46,041 Tam świat starożytnych Celtów przetrwał nietknięty 70 00:04:46,041 --> 00:04:49,751 długo po tym, jak sam Rzym legł w gruzach.