WEBVTT

00:00:07.777 --> 00:00:12.620
ئێوارەیەکی ھاوینی ساڵی ٣٣٥ـی پێش زاینی،
ئاڵیکساندەری مەزن

00:00:12.620 --> 00:00:17.730
لەلای ڕووباری دانبووب پشووی دەدا، ڕۆژێک 
دوای لە شەڕکردن لەگەڵ ھێزەکانی سکیسیان

00:00:17.975 --> 00:00:20.885
لەو کاتەدا کۆمەڵە خەڵکیکی نەناسراو 
لەلای کامپەکەی پەیدابوون.

00:00:21.080 --> 00:00:24.940
ئەڵیکساندەر ھەرگیز جەنگاوەری بەم 
شێوەیە درێژی نەبینیبوو،

00:00:24.940 --> 00:00:30.399
ڕووخساری ترسێنەر بوو و ملوانەکی گەورەی 
زێڕیان لە ملدا بوو لەگەڵ چارۆگەی ڕەنگاوڕەنگ"

00:00:30.399 --> 00:00:33.899
بۆیە بۆ نانخواردن بانگهێشتی کردن.

00:00:33.899 --> 00:00:40.662
بە شانازیەوە گوتیان کیڵتۆن یان کێڵتەکانن 
کە لە چیا دوورەکانی ئاڵپەوە ھاتوون.

00:00:40.662 --> 00:00:44.042
ئاڵیگزاندەرریش لێی پرسین لە چی شتێک 
زۆر دەترسن لەم جیھانە،

00:00:44.042 --> 00:00:46.152
بەو ھیوایەی کە بڵێن لە شتێک دەترسین.

00:00:46.152 --> 00:00:50.665
پێکەنین و گوتیان بە ھیچ شێوەیەک 
لە ھیچ شتێک ناترسن.

00:00:50.665 --> 00:00:54.665
ئەوە یەکێکە لە کۆنترین چیرۆکەکان 
لەسەر کیڵتنە کۆنەکان.

00:00:54.665 --> 00:00:57.765
لەکاتێکدا نازانین کیڵتنە 
سەرەتاییەکان لەکوێیوە ھاتوون،

00:00:57.765 --> 00:01:01.605
لە سەردەمی ئاڵیکساندەر بە 
ھەموو ئەوروپا دا بڵاوببوونەوە

00:01:01.605 --> 00:01:04.720
لە ئاسیای بچووک و لە خۆرھەڵاتی ئیسپانیان و

00:01:04.720 --> 00:01:09.800
دوورگەکانی ئەتڵەسی بەڕیتانیا 
خۆرئاوای ئایرڵاندیش.

00:01:09.800 --> 00:01:15.981
ھەرگیز کیڵتنەکان ئیمپڕاتۆرێتێکی یەکگرتوو،
نەبوون شار و چیاشیان بنیات نەناوە.

00:01:15.981 --> 00:01:21.845
لەشوێنی ئەمە، سەدان ھۆزی سەربەخۆ بوون 
کە بە ھەمان زمانێل قسەیان دەکرد.

00:01:21.845 --> 00:01:25.845
ھەریەکشیان سەرکردەی شەڕ و ئایینی 
جیاوازی خۆی ھەبووە.

00:01:25.845 --> 00:01:27.625
ھۆزەکان لەگەڵ یەکتری شەڕیان دەکرد و

00:01:27.625 --> 00:01:31.065
بەھەمان ئەو جۆشەی کە لەگەڵ 
دوژمنەکانیان شەڕیان پێ دەکرد.

00:01:31.065 --> 00:01:33.525
سوپای زۆر کەم خۆی لەبەر دەمیان ڕادەگرت.

00:01:33.525 --> 00:01:38.281
بە پێچەوانەی ئەم کاتە، کیڵتنەکان بڕوایان
بە دووبارە زیندووبوونەوە ھەبوو

00:01:38.281 --> 00:01:43.637
کە دووبارە لەسەر زەوی زیندوو دەبنەوە 
نان دەخۆن و شەڕدەکەن،

00:01:43.637 --> 00:01:47.637
کە ڕەنگە ئەوە هۆکاربێت لەپشت 
چاونەترسی شەڕیان

00:01:47.637 --> 00:01:52.017
ھەندێکیان بۆ گاڵتەکردن بە زرێپۆشی 
دوژمنەکانیان بە ڕووتی شەڕیاندەکرد.

00:01:52.017 --> 00:01:55.397
مەزنترین یادگاری کە کیڵتنەکان ھەیانبووبێت

00:01:55.397 --> 00:01:58.057
سەری پێشکەشکراوی دوژمنیان بووە.

00:01:58.057 --> 00:02:01.747
سەرەکانیان لەناو قتووی پڕ لە 
ڕۆنی دارئەرز دەپاراست و

00:02:01.747 --> 00:02:05.187
پیشانی ئەم میوانانەیان دەدا کە 
سەردانی ماڵەکانیان دەکردن.

00:02:05.187 --> 00:02:08.927
جەنگاوەرانی کیڵتن زۆر شوێنی 
بایەخبوون لە جیھانی دێرین

00:02:08.927 --> 00:02:13.108
بە ڕادەیەک کە پادشاکان وەک 
سەربازی بەکرێگیراو

00:02:13.108 --> 00:02:15.118
بۆ خزمەتکردنی سوپاکانیان دایاندەمەزراندن.

00:02:15.118 --> 00:02:17.998
بەڵام کیڵتنەکان زۆر زیاتربوون
لە جەنگاوەری ئاسایی.

00:02:17.998 --> 00:02:24.478
ئەوان خاوەنی کرێکاری کارامە، ھونەرمەند و 
ھۆنەری ناوبانگ کە بە بارد ناودەبران.

00:02:24.478 --> 00:02:28.098
ھۆنەرە باردەکان گۆرانیان بەسەر باپیرانە 
کارسازەکانیاندا دەگوت

00:02:28.098 --> 00:02:31.338
ھەروەھا بەسەر پادشا خاوەن 
دەسەڵاتەکانیان دا دەگوت

00:02:31.338 --> 00:02:36.375
ھەروەھا ھێرشیان دەکردەسەر سەرکردە
ترسنۆک و خۆپەرستەکان.

00:02:36.375 --> 00:02:38.855
کێڵتەکان چەندین خوداوەندیان دەپەرست،

00:02:38.855 --> 00:02:43.133
ئەو ڕەبەنانەی بەناوی درودی ناسرا 
بوون سەرپەرشتی ئەمەیان دەکرد.

00:02:43.133 --> 00:02:45.193
ھەرکەسێک بیویستبوایە دەیتوانی ببێتە درود،

00:02:45.193 --> 00:02:49.897
بەڵام ڕاھێنانکردن پێویستی بە چەندین
ساڵ خوێندن و لەبەرکردن ھەبوو

00:02:49.897 --> 00:02:54.965
دوردەکان ڕێگەیان پێ نەدەدرا ھیچ 
یەک لە تەکنیکەکانیان بنووسنەوە.

00:02:54.965 --> 00:02:59.357
درودەکان سەرپەرشتی ڕێوڕەسمە ئایینیەکان
و قوربانیدان لەپێناو خوداوەندیان دەکرد،

00:02:59.357 --> 00:03:04.698
بەڵام لە ھەمانکاتدا مامۆستا، پزیشک، 
دادوەر و زانا بوون.

00:03:04.698 --> 00:03:09.117
ھێندە ەێزلێگیراوبوون کە دەیانتوانی 
بڕۆنە نێوان ھۆزە دوژمندارەکان

00:03:09.117 --> 00:03:13.526
لە ناوەڕاستی شەڕ و داوای 
کۆتاییھێنانی شەڕ بکەن.

00:03:13.526 --> 00:03:18.958
ھیچ کێڵتنێک بۆی نەبوو ئازاری درودەکان، 
بدات یاخود لێپێچینەوە لە بڕیارەکانیان بکات

00:03:18.958 --> 00:03:24.641
لە سەدەی ٢ی پێش زایینی،ڕۆمەکان دەستیانکرد
بە دەستدرێژیکردنە سەر زەویەکانیان،

00:03:24.641 --> 00:03:27.851
ھۆزەکانی باکووری ئیتاڵیایان تێکشکاند.

00:03:27.851 --> 00:03:32.073
لەشوێنی یەکگرتن لە دژی ڕۆمەکان بۆ 
وەڵامادانەوەی دۆڕانەکەیان،

00:03:32.073 --> 00:03:35.593
کیڵتنەکان بەردەوام بوون لە 
دابەشکردنی ھۆزەکانیان.

00:03:35.593 --> 00:03:38.603
ھەر زوو دوای ئەوە ھۆزەکانی ئیسپانیا بەزین.

00:03:38.603 --> 00:03:44.152
لە سەدەی یەکەمی پێش زایین، یوڵیوس 
قەیسەر سوپاکەی بەناو فەڕەنسادا ڕاییکرد،

00:03:44.152 --> 00:03:49.875
بەرتیل و ترساندن و درۆی بەکارھێنا بۆ 
ھەڵگێڕانەوەی ھۆزەکان لە دژی یەکتری.

00:03:49.875 --> 00:03:53.275
پێش ماوەیەکی کەم لە جەنگی مەزن

00:03:53.275 --> 00:03:56.095
کێڵتەکان لە دژی دوژمنی ھاوبەشیان یەکیانگرت

00:03:56.095 --> 00:03:59.215
لەژێر سەرکردایەتی پادشا ڤێرکین گیترۆکس،

00:03:59.215 --> 00:04:00.865
بەڵام ئەم یەکگرتنەش زۆر درەنگ بوو.

00:04:00.865 --> 00:04:04.645
ژمارەیەکی بێشومار لە جەنگاوەر و 
خانەوادە مردن و کران بە کۆیلە

00:04:04.645 --> 00:04:07.585
لەکاتی بەزاندنی فەڕەنسا 
لەلایەن ڕۆمەکانەوە.

00:04:07.585 --> 00:04:09.685
بەھۆی ئەو جێکەوتەی بە ئاو دەورەدرابوو،

00:04:09.685 --> 00:04:14.961
ھۆزە کێڵتەکانی بەڕیتانیا و ئایرڵاندا تاکە
کۆمەڵەبوون کە مابوونەوە.

00:04:14.961 --> 00:04:17.621
کاتێک لەکۆتاییدا ڕۆمەکان 
بەڕیتانیایان داگیرکرد،

00:04:17.621 --> 00:04:23.246
شاژن بۆدیکا وەک یاخیبوونێک ھۆزەکەی 
یەکخست دوای کوژرانی ھاوسەرەکەی.

00:04:23.246 --> 00:04:27.779
بە نزیکەیی سەرکەوتوو بوو لە دەرکردنی 
ڕۆمەکان لە بەڕیتانیا

00:04:27.779 --> 00:04:32.852
پێش ئەوەی بمرێت کۆتا شەڕی 
دژی دوژمن ئەنجام دەدا.

00:04:32.852 --> 00:04:38.281
لە کۆتایی سەدەی یەکەمی زاینیی
ئایرڵاند تاکە شوێنی دەوری دەریا بوو کە،

00:04:38.281 --> 00:04:40.761
بە نەبەزێندراوی مابوویەوە لەلایەن ڕۆمەوە.

00:04:40.761 --> 00:04:46.041
لەوێ، کێڵتە دێرینەکان بە پارێزراوی
مانەوە لە جیھانی دەرەوە

00:04:46.041 --> 00:04:49.170
تەنانەت دوای ماوەیەکی زۆر
لە ڕووخانی ڕۆمەکانیش.