Return to Video

Jak ciemnoskórzy uczniowie stawiają czoła syndromowi oszusta

  • 0:01 - 0:05
    Moja podróż zaczęła się
    na nowojorskim Bronksie,
  • 0:06 - 0:08
    w jednopokojowym mieszkaniu,
  • 0:08 - 0:11
    z dwiema siostrami i matką-imigrantką.
  • 0:12 - 0:15
    Uwielbiałam nasze sąsiedztwo.
  • 0:15 - 0:17
    Było ruchliwie.
  • 0:17 - 0:19
    Muzyka marengue na cały regulator,
  • 0:19 - 0:22
    sąsiedzkie spotkania
    na schodach przed domem,
  • 0:22 - 0:25
    ożywione rozmowy podczas gry w domino.
  • 0:26 - 0:28
    To był dom,
  • 0:29 - 0:30
    błogi dom.
  • 0:31 - 0:33
    Ale nie było łatwo.
  • 0:34 - 0:37
    Tak naprawdę wszyscy w szkole
    znali blok, w którym mieszkaliśmy,
  • 0:37 - 0:41
    bo ludzie przychodzili tu
    kupować zioło i inne narkotyki.
  • 0:42 - 0:45
    Przez handel narkotykami wybuchł konflikt,
  • 0:45 - 0:48
    więc często chodziliśmy
    spać przy dźwięku strzałów.
  • 0:50 - 0:53
    Większość dzieciństwa martwiłam się
  • 0:53 - 0:56
    o nasze bezpieczeństwo.
  • 0:57 - 0:58
    Tak samo jak nasza mama.
  • 0:59 - 1:04
    Martwiła się, że widziana przemoc
    wpłynie na nasze życie,
  • 1:04 - 1:06
    że ubóstwo oznacza,
  • 1:06 - 1:09
    że sąsiedzi, z którymi mieszkamy
    i dzielimy przestrzeń,
  • 1:09 - 1:10
    zrobią nam krzywdę.
  • 1:11 - 1:14
    Całe nasze życie wiązało się z Bronksem,
  • 1:15 - 1:18
    ale obawa mojej mamy
    zachęciła ją do działania
  • 1:18 - 1:22
    i wkrótce pędziliśmy do Connecticut...
  • 1:22 - 1:23
    (Śmiech)
  • 1:23 - 1:28
    do szkoły z internatem,
    z pełnym stypendium na dodatek.
  • 1:28 - 1:34
    Nie lekceważ siły matki
  • 1:34 - 1:36
    zdeterminowanej, by chronić dzieci.
  • 1:37 - 1:38
    (Wiwaty)
  • 1:38 - 1:41
    (Brawa)
  • 1:44 - 1:45
    W szkole z internatem
  • 1:47 - 1:49
    pierwszy raz
  • 1:50 - 1:52
    mogłam spać bez obaw.
  • 1:53 - 1:55
    Nie zamykać pokoju na klucz,
  • 1:56 - 1:58
    spacerować boso po trawie,
  • 1:58 - 2:02
    patrzeć w górę i widzieć
    niebo pełne gwiazd.
  • 2:04 - 2:06
    Przyjemne nowości.
  • 2:07 - 2:10
    Ale były również inne nowości.
  • 2:10 - 2:14
    Bardzo szybko poczułam, że tam nie pasuję.
  • 2:14 - 2:17
    Okazało się, że nie mówię
    we właściwy sposób.
  • 2:17 - 2:21
    Żeby nauczyć mnie odpowiednich form,
  • 2:21 - 2:25
    nauczyciele dawali mi
    częste publicznie lekcje
  • 2:26 - 2:29
    właściwego sposobu wymowy pewnych słów.
  • 2:31 - 2:34
    Pewnego razu nauczycielka
    instruowała mnie na korytarzu:
  • 2:35 - 2:38
    "Aaaaaas-king".
  • 2:40 - 2:41
    Mówiła to głośno.
  • 2:42 - 2:47
    "Dena, nie mówi się >>axing<<,
    jakbyś biegała z siekierą [axe].
  • 2:48 - 2:49
    To głupie".
  • 2:50 - 2:55
    Możecie sobie wyobrazić
    chichoty moich kolegów z klasy,
  • 2:56 - 2:58
    jednak ona ciągnęła:
  • 2:59 - 3:04
    "Podziel to słowo na 'ass' i 'king',
  • 3:05 - 3:08
    a potem złóż w całość,
    żeby powiedzieć poprawnie...
  • 3:09 - 3:10
    'Asking'".
  • 3:12 - 3:13
    Były też momenty,
  • 3:13 - 3:16
    które przypominały mi, że tam nie pasuję.
  • 3:16 - 3:19
    Pewnego razu weszłam
    do pokoju koleżanki z klasy
  • 3:20 - 3:23
    i patrzyłam jak pilnuje
    przede mną swoich kosztowności.
  • 3:24 - 3:27
    "Dlaczego to robi?" - myślałam.
  • 3:28 - 3:31
    Potem
  • 3:31 - 3:34
    inna koleżanka z klasy
    weszła do mojego pokoju
  • 3:34 - 3:38
    i krzyknęła: "Fuj!",
    kiedy nakładałam żel na włosy.
  • 3:41 - 3:46
    Młodzi ludzie cierpią emocjonalnie,
    gdy nie mogą być sobą,
  • 3:47 - 3:51
    kiedy muszą się zmieniać,
    żeby ich zaakceptowano.
  • 3:53 - 3:55
    To rodzaj przemocy.
  • 3:57 - 4:01
    Jednak jestem kwintesencją
    historii sukcesu.
  • 4:02 - 4:05
    Uczęszczałam do szkoły z internatem
    i uczelni w Nowej Anglii,
  • 4:05 - 4:07
    studiowałam w Chile
  • 4:07 - 4:10
    i wróciłam do Bronksu,
    żeby uczyć w gimnazjum.
  • 4:11 - 4:13
    Otrzymałam Stypendium Trumana,
  • 4:13 - 4:17
    Fulbrighta i Sorosa.
  • 4:17 - 4:18
    Mogłabym wymieniać dalej.
  • 4:19 - 4:20
    (Śmiech)
  • 4:20 - 4:21
    Ale nie będę.
  • 4:21 - 4:23
    (Śmiech)
  • 4:24 - 4:27
    Uzyskałam doktorat
    na Uniwersytecie Columbia.
  • 4:28 - 4:29
    (Wiwaty)
  • 4:29 - 4:31
    (Brawa)
  • 4:31 - 4:33
    Potem dostałam pracę w Yale.
  • 4:33 - 4:35
    (Brawa)
  • 4:35 - 4:40
    Jestem dumna ze wszystkiego,
    co udało mi się osiągnąć
  • 4:40 - 4:42
    w dotychczasowej podróży.
  • 4:45 - 4:48
    Mam ciągły syndrom oszusta.
  • 4:49 - 4:52
    Albo zapraszają mnie,
    bo jestem symbolem,
  • 4:52 - 4:54
    czyli nie chodzi naprawdę o mnie,
  • 4:54 - 4:57
    tylko o kolejny punkt do odfajkowania.
  • 4:58 - 5:01
    Albo dlatego, że jestem wyjątkowa,
  • 5:02 - 5:06
    co znaczy, że musiałam
    zostawić ludzi, których kocham.
  • 5:08 - 5:14
    To cena, którą ja i wielu innych
    płacimy za edukację ciemnoskórych.
  • 5:16 - 5:19
    (Brawa)
  • 5:23 - 5:26
    Cały czas się kontroluję.
  • 5:28 - 5:29
    Czy mam za ciasne spodnie?
  • 5:31 - 5:33
    Powinnam mieć upięte włosy czy afro?
  • 5:35 - 5:37
    Powinnam mówić za siebie,
  • 5:37 - 5:42
    czy siłę moich słów
    zredukują do: "Ona jest zła"?
  • 5:44 - 5:47
    Dlaczego musiałam opuścić Bronx,
  • 5:47 - 5:50
    żeby zyskać dostęp do lepszej edukacji?
  • 5:51 - 5:56
    Dlaczego, w procesie
    otrzymywania tej lepszej edukacji,
  • 5:56 - 6:02
    musiałam przejść traumę
    wymazywania tego, co mnie ukształtowało,
  • 6:03 - 6:08
    mnie, ciemnoskórą dziewczynę z Bronksu,
    wychowaną przez antiguańską matkę?
  • 6:10 - 6:15
    Kiedy myślę o obecnych
    inicjatywach reform edukacyjnych,
  • 6:15 - 6:17
    nie mogę przestać pytać:
  • 6:18 - 6:22
    czego uczą się o sobie
    uczniowie innej rasy niż biała?
  • 6:24 - 6:27
    Trzy dekady badań ujawniły,
  • 6:27 - 6:30
    że uczniowie innej rasy
    niż biała są zawieszani i usuwani
  • 6:30 - 6:34
    trzy razy częściej niż biali uczniowie
  • 6:34 - 6:39
    i są ostrzej karani za te same naruszenia.
  • 6:41 - 6:45
    Uczą się tego przez brak
    ich samych i narracji o nich
  • 6:45 - 6:46
    w programach nauczania.
  • 6:47 - 6:52
    Spółdzielcze Centrum Książki Dziecięcej
    zrobiło przegląd blisko 4000 książek
  • 6:53 - 6:57
    i odkryło, że tylko 3%
    dotyczyło Afroamerykanów.
  • 6:59 - 7:00
    Uczą się tego dodatkowo
  • 7:00 - 7:03
    przez brak nauczycieli
    wyglądających jak oni.
  • 7:06 - 7:07
    Analiza danych
  • 7:07 - 7:11
    z Narodowego Centrum
    Statystyk Edukacyjnych
  • 7:11 - 7:16
    wykazała, że 45% uczniów
    od przedszkola do szkoły średniej
  • 7:16 - 7:18
    to ludzie innej rasy niż biała,
  • 7:18 - 7:23
    ale takich nauczycieli jest tylko 17%.
  • 7:25 - 7:28
    Młodzież innej rasy
    niż biała płaci wysoką cenę,
  • 7:28 - 7:30
    kiedy system edukacji
    wysyła im wiadomość,
  • 7:30 - 7:32
    że trzeba ich kontrolować,
  • 7:32 - 7:35
    że muszą zostawić tożsamość w domu,
  • 7:35 - 7:37
    żeby odnieść sukces.
  • 7:39 - 7:42
    Każde dziecko zasługuje na edukację,
  • 7:42 - 7:46
    która gwarantuje bezpieczną naukę
  • 7:46 - 7:50
    w komforcie własnej skóry.
  • 7:51 - 7:55
    (Brawa)
  • 8:00 - 8:05
    Można tworzyć emocjonalnie
    i fizycznie bezpieczne klasy,
  • 8:05 - 8:08
    w których uczniowie rozwijają się naukowo.
  • 8:09 - 8:12
    Wiem o tym, bo zrobiłam to w mojej klasie,
  • 8:12 - 8:14
    kiedy wróciłam uczyć w Bronksie.
  • 8:16 - 8:17
    Jak więc to wygląda?
  • 8:19 - 8:21
    Skoncentrowałam naukę
  • 8:21 - 8:25
    wokół życia, historii
    i tożsamości moich uczniów.
  • 8:27 - 8:30
    Zrobiłam to wszystko,
    bo chciałam, żeby wiedzieli,
  • 8:30 - 8:33
    że otoczenie ich wspiera,
  • 8:33 - 8:35
    żeby byli najlepszymi wersjami siebie.
  • 8:37 - 8:42
    Chociaż nie mogłam
    kontrolować niestabilności ich domów,
  • 8:42 - 8:45
    niepewności kolejnego posiłku
  • 8:45 - 8:48
    czy głośnych sąsiadów,
    uniemożliwiających im sen,
  • 8:49 - 8:51
    dawałam im kochającą klasę,
  • 8:51 - 8:55
    dającą im poczucie dumy z pochodzenia,
  • 8:55 - 8:58
    dającą im poczucie ważności,
  • 9:00 - 9:01
    Wiecie,
  • 9:03 - 9:08
    za każdym razem, kiedy
    słyszę czy mówię słowo "asking",
  • 9:11 - 9:12
    znowu jestem w liceum.
  • 9:14 - 9:19
    Myślę o "ass" i "king"
  • 9:20 - 9:24
    i składam te słowa w jedno,
    po to, by mówić w sposób,
  • 9:24 - 9:28
    w jaki ktoś u władzy zechce mnie słuchać.
  • 9:30 - 9:32
    Jest lepszy sposób,
  • 9:32 - 9:36
    taki, który nie stawia w impasie
    dzieci innej rasy niż biała,
  • 9:37 - 9:39
    który zachowuje ich więź
  • 9:39 - 9:42
    z rodzinami, domami, społecznościami,
  • 9:43 - 9:48
    który uczy ich ufać swojej intuicji
  • 9:49 - 9:54
    i wierzyć we własny geniusz.
  • 9:55 - 9:56
    Dziękuję.
  • 9:56 - 10:00
    (Brawa)
Title:
Jak ciemnoskórzy uczniowie stawiają czoła syndromowi oszusta
Speaker:
Dena Simmons
Description:

Jako ciemnoskóra kobieta z trudnej części Bronksu, której udało się potem osiągnąć wszystkie znaczniki akademickiego prestiżu, Dena Simmons wie, że dla ciemnoskórych uczniów sukces w szkole przychodzi kosztem autentyczności życia. Jako pedagog Simmons omawia, jak stworzyć klasy, w których każdy uczeń będzie dumny ze swego pochodzenia. „Każde dziecko zasługuje na edukację, która gwarantuje bezpieczeństwo, by uczyć się w komforcie swojej własnej skóry” - mówi.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
10:20

  • Rysia Wand


    W tytule i opisie używa się cudzysłowów drukarskich, a nie prostych, jak potem w tekście.
    Rysia Wand - Tue, 10:47 PM
    Kalka językowa

    Niektórych konstrukcji angielskich (np. "uczynienie ich dumnymi) nie należy tłumaczyć słowo w słowo. Zamiast dosłownego „I to jest właśnie to, przez co" lepiej np. „właśnie dlatego", „dlatego". Inne przykłady:
    1. *ponieważ racją jest że (lepiej: to prawda, że) //
    2. „it's really important to remember” nie można: ***bardzo ważnym jest by pamiętać (lepiej: Musimy pamiętać / Trzeba pamiętać / Najważniejsze, to zapamiętać)
    3. „what cinema can do is,” nie można przełożyć „***tym co może zrobić kino jest,”, bo brzmi to po polsku okropnie. Można dać np. „kino może”.

    Patrz: http://translations.ted.com/forums/discussion/47/wypisujemy-najczestsze-bledy
    oraz http://translations.ted.org/wiki/Cz%C4%99ste_b%C5%82%C4%99dy_i_jak_ich_unika%C4%87#Kalki_j.C4.99zykowe

    ===
    Rysia Wand - Tue, 10:48 PM
    0:16.91
    "blasting" w 90% odnosi się do muzyki. Potem już tylko googlujesz marengue music.
    Rysia Wand - Tue, 10:51 PM
    Nadużywanie zaimków dzierżawczych.
    W języku angielskim zaimków dzierżawczych używa się znacznie częściej niż w polskim. Jeśli zaimek nie służy do rozróżnienia w razie wątpliwości, do której osoby coś przynależy, w polskim zaimka dzierżawczego nie użyjemy (np. "I go there with my wife" --> "Idę tam z żoną" - nie trzeba zaznaczać, że własną, nie cudzą, bo wynika to z kontekstu).

  • Rysia Wand

    ===
    Wata językowa zostawiona w tłumaczeniu.

    W tłumaczeniu napisów nie zostawiamy "waty językowej" i różnych innych elementów. Jest to bardzo istotny aspekt tłumaczenia tego rodzaju. Zapoznaj się z poradnikiem pod adresem http://translations.ted.org/wiki/Compressing_subtitles

    ===
    1:06.04
    Czas przeszły użyty niewłaściwie w tłumaczeniu mowy zależnej.
    Po angielsku zdania w mowie zależnej sygnalizują poprzez czas przeszły, że coś jest częścią sytuacji przeszłej. W języku polskim nie ma takiej zasady (używamy czasu teraźniejszego), za to użycie czasu przeszłego w mowie zależnej oznacza, że to, co opisuje czasownik, nastąpiło PRZED sytuacją, w której padło przytaczane zdanie. Przykład: „After the meeting, I realized I was hungry”. Właściwe tłumaczenie (toporne, żeby pokazać różnicę): „Po spotkaniu uświadomiłam sobie, że jestem głodna” (kobieta była głodna dopiero po spotkaniu). Niewłaściwe tłumaczenie: „Po spotkaniu uświadomiłam sobie, że byłam głodna” (kobieta była głodna już w trakcie spotkania) i po angielsku musiałoby wynikać z czasu Past Perfect „...I realized I had been hungry”.

    ===
    2:14.47
    "Learn" to też dowiedzieć się, stwierdzić. A ponieważ zawsze stawiamy formy bezosobowe nad osobowe - okazało się.

    ===
    Niewłaściwy podział linijek

    Na końcu napisu/linijki należy zostawiać w razie możliwości językową "całość". To stosunkowo istotna kwestia. Czasami ostatnie słowo lub wyrażenie trzeba przenieść do napisu następnego, żeby umożliwić zakończenie napisu na językową całość - nawet jeśli odpowiednik w oryginale jest na końcu danego napisu.

    Przykłady:
    1. Nie należy zostawiać na końcu linijki przyimków (w, po, z, o, do), zaimków względnych (który, że, gdy, gdzie).

    2. "Tak więc zacznę od tego, że jeśli" – trzeba zakończyć po "tego,"; w następnym napisie byłoby zdanie podrzędne.

    3. W zdaniu „Można nawet symulować te zachowania w przeglądarce” nie można rozbić „te” i „zachowania”.

    Wyjątkiem jest sytuacja, w której napisy muszą być bardzo zsynchronizowane z tym, co się dzieje na ekranie - na przykład ostatnie słowo odnosi się do jakiejś zmiany w pokazywanej właśnie animacji.

    Więcej informacji w poradniku pod adresem http://translations.ted.org/wiki/How_to_break_lines
    ===

    3:20.03
    watch ma wiele znaczeń. Tutaj znaczy pilnować, nie tylko oglądać. Samo oglądanie nie byłoby dla prelegentki upokarzające, pilnowanie - tak.

    Przykład kalki: czy moje spodnie są za ciasne. Lepiej: czy mam za ciasne spodnie.

    7:59.55
    Nadużywanie form osobowych

    W angielskim przeważają formy osobowe czasownika, które w polskim bardziej naturalnie brzmią bezosobowo, np. zamiast: „pytaniem, które powinniście byli sobie zadać” -- > „trzeba zadać sobie pytanie”.

    ===
    Czyli zamiast: możliwe jest tworzenie - można tworzyć.

    8:51.37
    "czyniącą ich dumnymi" to inny przykład kalki. Lepiej: dającą poczucie dumy, dzięki której byli dumni, czuli dumę.

Polish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.