Edith Widder: Świecące życie w podwodnym świecie
-
0:00 - 0:03Hołdując przekonaniom Jacquesa Cousteau, który zwykł mawiać,
-
0:03 - 0:05"Ludzie ochraniają to, co kochają",
-
0:05 - 0:08chciałabym pokazać Wam dziś to, co kocham najbardziej w oceanie
-
0:08 - 0:11czyli niewiarygodną mnogość i różnorodność
-
0:11 - 0:14żyjących w nim stworzeń, które wytwarzają światło.
-
0:14 - 0:17Moja fascynacja rozpoczęła się od dziwnie wygladajacego kombinezonu do nurkowania nazywanego Osa (Wasp).
-
0:17 - 0:20To nie jest zaden skrót - ktoś po prostu doszedł do wniosku, że wygląda jak owad.
-
0:20 - 0:23Pierwotnie został zaprojektowany dla przybrzeżnego przemysłu naftowego
-
0:23 - 0:26z przeznaczeniem do użytku na platformach wiertniczych na głębokościach do ok. 600 metrów.
-
0:26 - 0:28Zaraz po uzyskaniu tytułu doktora
-
0:28 - 0:31mialam szczęście zostać dołączoną do ekipy naukowców
-
0:31 - 0:33którzy używali go po raz pierwszy
-
0:33 - 0:35jako narzędzia do podwodnych eksploracji.
-
0:35 - 0:37Ćwiczyliśmy w porcie w Port Hueneme.
-
0:37 - 0:39Natomiast moje pierwsze zejście pod wodę na otwartym oceanie
-
0:39 - 0:41miało miejsce w Kanale Santa Barbara.
-
0:41 - 0:43To było wieczorne nurkowanie.
-
0:43 - 0:46Zeszłam na głebokość 268 metrów
-
0:46 - 0:48i wyłączyłam światła.
-
0:48 - 0:50Postąpiłam tak wiedząc, że zobaczę
-
0:50 - 0:52fenomen stworzeń wytwarzających światło,
-
0:52 - 0:54zwany bioluminescencją.
-
0:54 - 0:56Byłam jednak zupełnie nieprzygotowana
-
0:56 - 0:58na jego bogactwo
-
0:58 - 1:01oraz widowiskowość.
-
1:01 - 1:04Ujrzałam szeregi meduz zwanych rurkopławami
-
1:04 - 1:06które były dłuższe, niż ten pokój,
-
1:06 - 1:08wytwarzajacych taką ilość światła,
-
1:08 - 1:10że mogłam odczytać wskazania zegarów
-
1:10 - 1:12w kombinezonie bez użycia latarki,
-
1:12 - 1:14a także kłębiące się obłoki
-
1:14 - 1:17czegoś, co wygladało jak fosforyzujący błękitny dym
-
1:17 - 1:19oraz eksplozje iskier
-
1:19 - 1:21przypominające ognistą pracę dopalaczy
-
1:21 - 1:24lub moment, gdy wrzucisz polano do ogniska, z którego wystrzeliwuje żar,
-
1:24 - 1:26te iskry były jednak błękitne i zimne.
-
1:26 - 1:28To zapierało dech w piersiach.
-
1:28 - 1:31Zazwyczaj, jeśli już ludzie mają jakąkolwiek wiedzę o bioluminescencji,
-
1:31 - 1:33związana jest właśnie z tymi stworzeniami badź świetlikami.
-
1:33 - 1:35Tymczasem jest jeszcze kilku innych mieszkanców Ziemi, którzy posiedli zdolność wytwarzania światła,
-
1:35 - 1:37np. niektóre owady,dżdżownice oraz grzyby.
-
1:37 - 1:40Jednak genaralnie, umiejętność ta na lądzie jest rzadka.
-
1:40 - 1:42W oceanie jest to standard,
-
1:42 - 1:44nie wyjątek.
-
1:44 - 1:46Jeśli udam się na otwarte wody oceanu
-
1:46 - 1:48praktycznie gdziekolwiek na świecie
-
1:48 - 1:51i pociągnę za sobą sieć od głebokosci ok 900 metrów do powierzchni,
-
1:51 - 1:53wiekszość,
-
1:53 - 1:55w rzeczywistości, w wielu miejscach 80 do 90 procent
-
1:55 - 1:58wyłowionych zwierząt
-
1:58 - 2:00będzie wytwarzać swiatło.
-
2:00 - 2:02To tworzy naprawdę wyjątkowe świetlne widowiska.
-
2:02 - 2:05Teraz, chcę Wam pokazać film,
-
2:05 - 2:07który nakręciłam z mini łodzi podwodnej.
-
2:07 - 2:09Pierwszy raz zastosowałam tą technikę używając małej
-
2:09 - 2:12jednoosobowej łodzi nazwanej Głębinowy Łazik (Deep Rover)
-
2:12 - 2:14a następnie zaadaptowałam ją do użytku na łodzi Johnson Sea-Link,
-
2:14 - 2:16którą zobaczyć możecie tutaj.
-
2:16 - 2:18Tak więc, na dziobie, przed kopułą obserwacyjną
-
2:18 - 2:21znajduje się obręcz o średnicy ok 90 centymetrów
-
2:21 - 2:23z rozpostartym na niej ekranem.
-
2:23 - 2:25Natomiast w środku kopuły jestem ja z kamerą czułą
-
2:25 - 2:28zupełnie tak, jak przyzwyczajone do ciemności ludzkie oko,
-
2:28 - 2:30choć z troszkę zamazanym obrazem.
-
2:30 - 2:32Tak więc włączacie kamerę, wyłączacie światła.
-
2:32 - 2:34Te rozbłyski, które widzicie, to nie luminescencja,
-
2:34 - 2:36lecz po prostu elektroniczne zakłócenia
-
2:36 - 2:38na tych czułych kamerach.
-
2:38 - 2:40Nie widzicie zjawiska luminescencji, zanim łódź
-
2:40 - 2:42nie zacznie płynąć naprzód,
-
2:42 - 2:44kiedy jednak już popłynie, stworzenia wpadają na ekran
-
2:44 - 2:46co pobudza je do świecenia.
-
2:46 - 2:48Kiedy robiłam to po raz pierwszy,
-
2:48 - 2:50jedyne co starałam się zrobić, to policzyć ilość obiektów.
-
2:50 - 2:52Znałam swoją prędkość oraz okolicę.
-
2:52 - 2:54Mogłam oszacować, jak wiele setek żródeł światła
-
2:54 - 2:56znajdowało się w metrze sześciennym.
-
2:56 - 2:58Jednak zaczęłam sobie uzmysławiać, że właściwie mogłam zidentyfikować stworzenia
-
2:58 - 3:00dzięki typom rozbłysków, jakie wytwarzały.
-
3:00 - 3:03Tak więc, tutaj, w Zatoce Maine
-
3:03 - 3:05na głębokości ok 225 metrów
-
3:05 - 3:08mogę nazwać praktycznie wszystko co widzicie tutaj, do poziomu gatunkowego,
-
3:08 - 3:10jak te duże eksplozje, błyski,
-
3:10 - 3:12pochodzące od małych żebropławów.
-
3:12 - 3:15Tam zaś widzimy kryl oraz inne rodzaje skorupiaków
-
3:15 - 3:17i meduzę.
-
3:17 - 3:19Był tam jeden z żebropławów.
-
3:19 - 3:22Tak więc współpracowałam z inżynierami od komputerowej analizy obrazów,
-
3:22 - 3:25aby stworzyć automatyczne systemy rozpoznawcze,
-
3:25 - 3:27które mogłyby identyfikować te stworzenia
-
3:27 - 3:30a następnie podawać koordynaty potencjalnego punktu spotkania.
-
3:30 - 3:33Moglibyśmy wtedy robić rzeczy, jakie ekolodzy robią na lądzie
-
3:33 - 3:35i zbadać najbliższą okolicę.
-
3:36 - 3:38Jednak nie zawsze trzeba schodzić w głębiny oceanu,
-
3:38 - 3:40by zobaczyć podobne świetlne przedstawienie.
-
3:40 - 3:42Można je także zaobserwować na powierzchni.
-
3:42 - 3:45Oto film nakręcony przez doktora Mike'a Latza z Instytutu Oceanografii imienia Scrippsa
-
3:45 - 3:47pokazujący delfina pływającego pośród świecącego planktonu.
-
3:47 - 3:49Film ten nie powstał w jakimś egzotycznym miejscu,
-
3:49 - 3:52jak jedne z bioluminescencyjnych zatok w Puerto Rico,
-
3:52 - 3:54lecz został nakręcony w porcie w San Diego.
-
3:54 - 3:57Czasem możecie przyjrzeć się zjawisku zdecydowanie dokładniej,
-
3:57 - 3:59ponieważ dzioby statków -
-
3:59 - 4:02to jest toalety, wyjaśniam dla szczurów lądowych które teraz mnie słuchają -
-
4:02 - 4:05są spłukiwane niefiltrowaną wodą morską,
-
4:05 - 4:07w której często znajduje się świecący plankton,
-
4:07 - 4:09więc jeśli zatoczycie się na dziób późną nocą,
-
4:09 - 4:11mając tak silne objawy morskiej choroby,
-
4:11 - 4:13że zapomnicie zapalić światło,
-
4:13 - 4:15możecie uznać, że macie jakieś religijne objawienie.
-
4:16 - 4:18Jak więc żywe stworzenie może wytworzyć światło?
-
4:18 - 4:20Cóż, to było pytanie, które XIX wieczny
-
4:20 - 4:22francuski fizjolog Raphael Dubois
-
4:22 - 4:24postawił, pytając o tego świetlnego mięczaka.
-
4:24 - 4:27Przebadał go, po czym udało mu się wyodrębnić kilka zwiazków chemicznych,
-
4:27 - 4:30pierwszy, enzym, który nazwał lucyferazą,
-
4:30 - 4:32oraz substrat, ktory nazwał lucyferyną
-
4:32 - 4:34na cześć Lucyfera Dostarczyciela Światła.
-
4:34 - 4:37Ta terminologia przyjęła się, jednak obecnie nie odnosi się do konkretnych zwiazków,
-
4:37 - 4:40gdyż mają one przeróżne kształty i formy.
-
4:40 - 4:42W rzeczywistości, większość ludzi
-
4:42 - 4:44zajmujących się obecnie bioluminescencją
-
4:44 - 4:46skupia się na jej chemicznej części, ponieważ te związki
-
4:46 - 4:48dowiodły swojej niewiarygodnej wartości
-
4:48 - 4:51przy opracowywaniu antybakteryjnych środków,
-
4:51 - 4:53leków zwalczających raka,
-
4:53 - 4:55poszukiwań obecnosci śladów życia na Marsie,
-
4:55 - 4:57wykrywaniu zanieczyszczeń w naszych wodach,
-
4:57 - 4:59czyli ich zastosowania w organizacji ORCA.
-
4:59 - 5:01W 2008
-
5:01 - 5:03Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii
-
5:03 - 5:05przyznano za pracę
-
5:05 - 5:07nad molekułą nazwaną zielonym białkiem fluoryzującym (GFP),
-
5:07 - 5:10które zostało wyizolowane z bioluminescencyjnych zwiazków chemicznych
-
5:10 - 5:12meduzy,
-
5:12 - 5:14a zostało to przyrównane do wynalezienia mikroskopu,
-
5:14 - 5:17ze względu na wpływ, jaki miało
-
5:17 - 5:20na całą biologię komórki oraz inżynierię genetyczną.
-
5:20 - 5:22Inną informacją, jakiej te molekuły nam udzielają
-
5:22 - 5:25jest, że najwyraźniej bioluminescencja ewoluowała
-
5:25 - 5:28przynajmniej 40, a być może nawet 50 razy
-
5:28 - 5:30podczas całej historii ewolucji,
-
5:30 - 5:32co jest jasną wskazówką
-
5:32 - 5:35jak niesłychanie ważna dla przetrwania
-
5:35 - 5:37jest to cecha.
-
5:37 - 5:39Więc, co jest takiego w bioluminescencji,
-
5:39 - 5:41że jest ona tak ważna dla tak wielu zwierząt?
-
5:41 - 5:44Cóż, dla zwierząt, które staraja się unikać drapieżców
-
5:44 - 5:47poprzez pozostawanie w mroku,
-
5:47 - 5:49światło wciąż może być niezwykle użyteczne
-
5:49 - 5:52w trzech podstawowych czynnościach, jakie zwierzęta muszą wykonać, aby przeżyć
-
5:52 - 5:54to jest znaleźć pożywienie,
-
5:54 - 5:56zwabić partnera oraz uniknąć zostania pożartym.
-
5:56 - 5:58Na przykład, ta ryba
-
5:58 - 6:00ma "wbudowane" światełko za okiem
-
6:00 - 6:02którego może używać do polowania
-
6:02 - 6:04lub zwabienia partnera.
-
6:04 - 6:07A kiedy światełko nie jest używane, może zostać schowane na głowie
-
6:07 - 6:09zupełnie jak przednie swiatła w Waszym Lamborghini.
-
6:10 - 6:13Ta ryba ma właściwie potężne "reflektory".
-
6:13 - 6:15A ta ryba, która jest jedną z moich ulubionych,
-
6:15 - 6:18ma trzy "światła" umieszczone po bokach głowy.
-
6:18 - 6:20Teraz, to jest błękitne,
-
6:20 - 6:22i to jest przeważnie barwa oceanicznej bioluminescencji
-
6:22 - 6:24ponieważ ewolucja dokonała wyboru
-
6:24 - 6:26takiego koloru, który jest najlepiej widziany w morskiej wodzie,
-
6:26 - 6:28aby zoptymalizować sposób kumunikacji.
-
6:28 - 6:30Tak więc, większość stworzeń wytwarza błękitne światło,
-
6:30 - 6:33a także większość widzi wyłącznie ten rodzaj światła,
-
6:33 - 6:35jednak ta ryba jest naprawde niezwykłym wyjątkiem
-
6:35 - 6:38ponieważ posiada dwa czerwone organy.
-
6:38 - 6:40Nie mam pojęcia, dlaczego są dwa,
-
6:40 - 6:42ale jest to coś, czego zamierzam się pewnego dnia dowiedzieć.
-
6:42 - 6:45Więc, widzi ona nie tyllko światło błękitne,
-
6:45 - 6:47ale także czerwone.
-
6:47 - 6:50Używa swojej czerwonej bioluminescencji jak snajperskiego celownika,
-
6:50 - 6:52aby podkraść się do innych zwierząt,
-
6:52 - 6:54które nie rozpoznają czerwonego światła.
-
6:54 - 6:56Widzi je, sama nie będąc widzianą.
-
6:56 - 6:58Ma również mały wabik na podbródku
-
6:58 - 7:00z błękitną, świecącą przynętą na końcu,
-
7:00 - 7:03której może użyć, aby zwabić z daleka potencjalną ofiarę.
-
7:03 - 7:06Wiele stworzeń będzie używać swojej bioluminescencji jako przynęty.
-
7:07 - 7:09To jest kolejna z moich ulubionych ryb.
-
7:09 - 7:11Oto żmijowiec, która ma przynętę
-
7:11 - 7:13na końcu długiej "wędki"
-
7:13 - 7:15umiejscowionej łukowato z przodu uzbrojonej w wielkie zęby paszczy
-
7:15 - 7:18dzięki której ryba zyskała swą sławę.
-
7:18 - 7:20Zęby tej ryby są tak długie,
-
7:20 - 7:22że gdyby calkowicie zamknęła paszczę,
-
7:22 - 7:25mogła by przebić nimi swój własny mózg.
-
7:25 - 7:27Więc zamiast tego, ześlizgują się bruzdami
-
7:27 - 7:29umiejscowionymi na zewnątrz głowy.
-
7:29 - 7:31To ryba niczym świąteczne drzewko:
-
7:31 - 7:33wszystko na niej się świeci.
-
7:33 - 7:35To nie jest tylko przynęta;
-
7:35 - 7:37ta ryba dosłownie została zbudowana ze światła.
-
7:37 - 7:39Posiada te przypominajace kamienie szlachetne świetlne organy na brzuchu,
-
7:39 - 7:42których używa, jako rodzaju kamuflażu,
-
7:42 - 7:45który likwiduje jej cień,
-
7:45 - 7:48więc kiedy pływa sobie swobodnie i nagle jakiś drapieżnik zaczyna zerkać na nią z dołu,
-
7:48 - 7:50po prostu znika.
-
7:50 - 7:52Ma świetlne organy w pysku.
-
7:52 - 7:54Znajdują się na każdej łusce, na płetwach,
-
7:54 - 7:56pod warstwą śluzu na grzbiecie i na brzuchu,
-
7:56 - 7:58wszystie używane do najprzeróżniejszych celów,
-
7:58 - 8:00z których część juz znamy, a o części jeszcze nic nie wiemy.
-
8:00 - 8:03Wiemy troszkę na temat bioluminescencji dzieki studio Pixar,
-
8:03 - 8:05jestem im niezwykle wdzięczna za podzielenie się
-
8:05 - 8:07moim ulubionym tematem z rzeszą ludzi.
-
8:07 - 8:09Marzę o tym, aby ich budżet
-
8:09 - 8:12był wydawany troszkę hojnieszą ręką
-
8:12 - 8:15aby zapłacić jakiemuś biednemu, głodujacemu absolwentowi uniwersytetu,
-
8:15 - 8:17który wyjaśniłby im, że to są oczy
-
8:17 - 8:20ryby, która została zabalsamowana w formalinie.
-
8:20 - 8:22Oto są oczy żyjącej ryby-wędkarza.
-
8:22 - 8:24Tak więc, dysponuje ona przynętą, którą wystawia
-
8:24 - 8:26z przodu tej żywej pułapki
-
8:26 - 8:28pełnej ostrych jak igły zębów,
-
8:28 - 8:31aby zwabić niczego nie podejrzewajacą ofiarę.
-
8:31 - 8:33Ta zaś posiada wabik
-
8:33 - 8:36wyposażony w różne, interesujace wyrostki.
-
8:36 - 8:39Zwykło sie uważać, że różne kształty wabików
-
8:39 - 8:41miały przyciągać różne typy ofiar,
-
8:41 - 8:44jednak badanie zawartości żołądka tych ryb
-
8:44 - 8:47przeprowadzone przez naukowców, a dokładnie przez ich studentów podyplomowych
-
8:47 - 8:49dowiodło,
-
8:49 - 8:51że większość z nich jada dokładnie to samo.
-
8:51 - 8:53Tak więc, teraz wierzymy, że różne kształty wabików
-
8:53 - 8:55pomagają samcom rozpoznawać samice
-
8:55 - 8:57w świecie ryb-wędkarzy,
-
8:57 - 8:59ponieważ wiele z tych samców
-
8:59 - 9:01jest po prostu karłami.
-
9:01 - 9:03Ten maluch
-
9:03 - 9:06nie wykazuje żadnych, widocznych oznak samodzielności.
-
9:06 - 9:08Nie ma przynęty do wabienia ofiary,
-
9:08 - 9:10ani zębów do zjedzenia jej, kied w końcu jakaś się trafi.
-
9:10 - 9:13Jego jedyną szansą na przetrwanie na tej planecie
-
9:13 - 9:15jest wcielenie się w rolę utrzymanka.
-
9:15 - 9:17Musi znaleźć sobie panienkę,
-
9:17 - 9:20a następnie trzymać się jej do końca życia.
-
9:20 - 9:22Tak więc ten maluch
-
9:22 - 9:24znalazł swoją panią
-
9:24 - 9:26i z pewnością zauważycie, że znalazł doskonały sposób
-
9:26 - 9:29by trzymać się jej w sposób, dzięki któremu nie musi na nią patrzeć.
-
9:29 - 9:31(śmiech)
-
9:31 - 9:33Jednak potrafi poznać dobrą okazję, kiedy ją ujrzy,
-
9:33 - 9:36więc pieczętuje związek wiecznym pocałunkiem.
-
9:36 - 9:38Jego ciało łączy się z jej ciałem,
-
9:38 - 9:40jej układ krwionośny wrasta w jego ciało,
-
9:40 - 9:43a on staje się niczym więcej, niż małym woreczkiem z nasieniem.
-
9:43 - 9:45(śmiech)
-
9:45 - 9:47Cóż, to jest głebinowa wersja Ruchu Wyzwolenia Kobiet.
-
9:47 - 9:49Ona zawsze wie, gdzie on się znajduje,
-
9:49 - 9:51a sama nie musi być wcale monogamiczna,
-
9:51 - 9:53ponieważ część z tych samic
-
9:53 - 9:55żyje z wieloma podczepionymi samcami.
-
9:55 - 9:58Tak więc, zwierzęta potrafią używać bioluminescencji do poszukiwania pokarmu, zwabiania partnera.
-
9:58 - 10:01Używają jej często do obrony, na wiele róznych sposobów.
-
10:01 - 10:04Wiele z nich potrafi wypuścić swoją lucyferynę oraz lucyferazę do wody
-
10:04 - 10:06zupełnie jak kałamarnica lub ośmiornica wypuszczająca chmurę atramentu.
-
10:06 - 10:08Ta krewetka właśnie
-
10:08 - 10:10wyrzuca ze swojego otworu gębowego strumień światła
-
10:10 - 10:12zupełnie, jak ziejący ogniem smok,
-
10:12 - 10:14aby oślepić lub rozproszyć uwagę żmijowca
-
10:14 - 10:16a w tym czasie sama zyska czas niezbędny do ukrycia się w ciemnościach.
-
10:16 - 10:19Także wiele innych zwierząt posiadło tę umiejętność.
-
10:19 - 10:21Mamy meduzy, kałamarnice,
-
10:21 - 10:23niezliczoną ilość przeróżnych skorupiaków.
-
10:23 - 10:25Istnieje nawet ryba potrafiąca to robić.
-
10:25 - 10:28Ta ryba zwana jest strzelcem srebrzystym,
-
10:28 - 10:30ponieważ faktycznie ma "wyrzutnię" na boku
-
10:30 - 10:32która potrafi wytrysnąć światłem.
-
10:32 - 10:34Ja natomiast miałam szczęście złapać jedną z nich,
-
10:34 - 10:36kiedy prowadziliśmy połów
-
10:36 - 10:39na północno-zachodnim wybrzeżu Afryki dla Oceanarium "Blue Planet",
-
10:39 - 10:41poważnej ilości zasobów błękitnej planety.
-
10:41 - 10:43Używaliśmy specjalnej sieci
-
10:43 - 10:45dzięki której mogliśmy wyłowić te zwierzęte żywe.
-
10:45 - 10:48Tak więc złapaliśmy jedną z tych ryb a ja przeniosłam ją do labolatorium.
-
10:48 - 10:50Więc trzymam ją
-
10:50 - 10:52i zamierzam dotknąć jej "wyrzutni" na grzbiecie,
-
10:52 - 10:55a kiedy to zrobię, ujrzycie wydobywającą się świecącą substancję.
-
10:56 - 10:58Co jednak było dla mnie szokujące,
-
10:58 - 11:00to nie sama ilość wytworzonego światła,
-
11:00 - 11:02lecz fakt, że nie były to tylko lucyferyna i lucyferaza.
-
11:02 - 11:04Ryba ta pozbyła się także całych komórek
-
11:04 - 11:06wraz z jądrami komórkowymi oraz błonami.
-
11:06 - 11:08Zachowanie takie, to dla tej ryby ogromny wydatek energetyczny
-
11:08 - 11:11a my nie mamy pojęcia, dlaczego tak postępuje.
-
11:11 - 11:14To kolejna z wielkich tajemnic, które muszą zostać rozwiązane.
-
11:16 - 11:18A teraz inna forma obrony,
-
11:18 - 11:20nazywana czasem alarmem przeciwwłamaniowym.
-
11:20 - 11:22W tym samym celu macie alarm w Waszym samochodzie.
-
11:22 - 11:24Głośny dźwięk i błyskające światła
-
11:24 - 11:26mają za zadanie przyciągnąć uwagę
-
11:26 - 11:28policji, która przyjedzie i aresztuje złodzieja.
-
11:28 - 11:30Kiedy jakieś zwierzę wpadnie w szpony drapieżcy,
-
11:30 - 11:32jego jedyną nadzieją na ucieczkę może być
-
11:32 - 11:34przyciągnięcie uwagi czegoś większego i groźniejszego,
-
11:34 - 11:36co zaatakuje napastnika,
-
11:36 - 11:39tym samym stwarzając wcześniejszej ofierze szansę na ucieczkę.
-
11:39 - 11:41Ta oto meduza posiada na przykład
-
11:41 - 11:43imponujący zestaw bioluminescencji.
-
11:43 - 11:45Oto my, ścigający ją w mini-łodzi.
-
11:45 - 11:48To nie luminescencja, lecz światło odbite od jej gonad.
-
11:48 - 11:51Pochwyciliśmy ją w specjalne umieszczone na przodzie łodzi urządzenie
-
11:51 - 11:54które pozwoliło nam na przeniesienie jej bez uszczerbku na zdrowiu
-
11:54 - 11:56do labolatorium na statku.
-
11:56 - 11:58A następnie sprowokować pokaz, który zaraz zobaczycie.
-
11:58 - 12:00Wszystko co robiłam, to dotykanie jej raz na sekundę
-
12:00 - 12:02w okolicach nerwu pierścieniowego ostrym narzędziem
-
12:02 - 12:04podobnym do ostrego rybiego zęba.
-
12:04 - 12:07A kiedy proces raz się rozpocznie, nie dotykam jej więcej.
-
12:07 - 12:10To wprost niewiarygodne świetlne przedstawienie.
-
12:10 - 12:12To ten wir światła.
-
12:12 - 12:14Dokonałam obliczeń, że pokaz taki jak ten
-
12:14 - 12:17może być widoczny dla drapieżnika z odległości nawet 90 metrów.
-
12:17 - 12:19Wiecie, pomyślałam sobie,
-
12:19 - 12:21że w sumie mogło by to stanowić całkiem niezłą przynętę.
-
12:21 - 12:24Jedną z rzeczy, jaka mnie irytuje
-
12:24 - 12:26jako badacza głębin
-
12:26 - 12:29jest fakt, jak wiele dotąd nie poznanych zwierząt kryje się w oceanach
-
12:29 - 12:32tylko dzięki naszym sposobom badania głębin.
-
12:32 - 12:35Podstawowym sposobem zdobywania wiedzy o mieszkańcach oceanów
-
12:35 - 12:38jest wypłynięcie w morze i ich połów.
-
12:38 - 12:40Wskażcie mi więc proszę jakąkolwiek inną gałąź nauki,
-
12:40 - 12:43która wciąż opiera się na stuletniej technologii.
-
12:43 - 12:45Kolejnym sposobem jest zejście pod wodę
-
12:45 - 12:47w mini-łodziach lub wysłanie tam zdalnie sterowanych pojazdów.
-
12:47 - 12:50Wykonałam setki zejść pod wodę w mini-łodziach.
-
12:50 - 12:52Kiedy siedzę w łodzi, niestety
-
12:52 - 12:55wiem, że bardzo rzucam się w oczy.
-
12:55 - 12:57Łódź jest wyposażona w jaskrawe światła i hałaśliwe silniki.
-
12:57 - 13:00Jakiekolwiek zwierze z minimalnym wyczuciem natychmiast się ode mnie oddali.
-
13:00 - 13:03Tak więc, od dłuższego już czasu chciałam
-
13:03 - 13:05odkryć inny sposób na eksplorację głębin.
-
13:05 - 13:08W końcu, jakiś czas temu wpadłam na pomysł systemu kamer.
-
13:08 - 13:11Nie jest to milowe odkrycie. Mozemy nazwać go "Morskie Oko".
-
13:11 - 13:13Naukowcy na lądzie używają tej techniki od lat,
-
13:13 - 13:16my tylko użyliśmy koloru, którego zwierzęta nie widzą,
-
13:16 - 13:18a następnie kamery, która go dostrzeże.
-
13:18 - 13:20Nie można dostrzec podczerwieni w morzu.
-
13:20 - 13:22Użyliśmy dalekiej podczerwieni, jednak nawet to stanowiło problem,
-
13:22 - 13:24gdyż jest ona bardzo szybko absorbowana przez otoczenie.
-
13:24 - 13:26Stworzyłam wyczuloną kamerę,
-
13:26 - 13:28chciałam stworzyć tę elektroniczną meduzę.
-
13:28 - 13:31Zasadą w nauce jest to,
-
13:31 - 13:34że musisz powiedzieć agencjom przyznającym fundusze, co zamierzasz wynaleźć,
-
13:34 - 13:36zanim dostaniesz od nich pieniądze.
-
13:36 - 13:38A ja tego nie wiedziałam,
-
13:38 - 13:40więc nie mogłam otrzymać funduszy.
-
13:40 - 13:43Zebrałam więc to wszystko razem, namówiłam Klinikę Inżynierii im. Harveya Mudda
-
13:43 - 13:46aby zrealizowała to wstępnie, jako projekt studenckiej pracy dyplomowej,
-
13:46 - 13:49a następnie zebrałam fundusze dostępne ze wszelkich możliwych źródeł.
-
13:49 - 13:51Akwarium w Monterey oraz Instytut Badawczy
-
13:51 - 13:54udostępniły mi swojego podwodnego robota,
-
13:54 - 13:56abym mogła przeprowadzić testy oraz w końcu dowiedzieć się
-
13:56 - 13:59np. jakiego typu czerwieni powinniśmy użyć,
-
13:59 - 14:02aby widzieć zwierzęta nie będąc samemu widzianym,
-
14:02 - 14:05sprawdzić działającą elektryczną meduzę.
-
14:05 - 14:08Możecie zobaczyć, jak niskobudżetowa była to operacja,
-
14:08 - 14:11kiedy umieściłam te 16 diód w tworzywie sztucznym,
-
14:11 - 14:13na filmie możecie obejrzeć formę, której użyliśmy,
-
14:13 - 14:16słowo "Ziploc" wciąż jest widoczne.
-
14:16 - 14:19Nie muszę chyba mówić, że wszysto zebrane w ten sposób
-
14:19 - 14:22wymagało mnóstwa prób i trosk, aby zaczęło funkcjonować.
-
14:22 - 14:24Nadeszła jednak w końcu chwila, kiedy to się udało
-
14:24 - 14:26i wszystko zadziałało,
-
14:26 - 14:28a najważniejsze, że ten moment został uchwycony na filmie
-
14:28 - 14:30przez fotografa Marka Richardsa,
-
14:30 - 14:32który szczęśliwie znalazł się w odpowiednim momencie
-
14:32 - 14:35kiedy odkryliśmy, że wszystko zadziałało.
-
14:35 - 14:37To ja, po lewej,
-
14:37 - 14:39moi ówcześni doktoranci, Erica Raymond
-
14:39 - 14:42oraz Lee Fry, który był iżynierem projektu.
-
14:42 - 14:45Umieściliśmy tę fotografię na honorowym miejscu w naszym labolatorium
-
14:45 - 14:48z podpisem: "Inżynier zadowala dwie kobiety na raz".
-
14:49 - 14:51Byliśmy bardzo, bardzo szczęśliwi.
-
14:51 - 14:53Teraz mamy więc system,
-
14:53 - 14:55który można by przenieść w dowolne miejsce
-
14:55 - 14:57będące niczym oaza na dnie oceanu,
-
14:57 - 15:00która może być patrolowana przez duże drapieżniki.
-
15:01 - 15:03Tak więc, zabraliśmy go w miejsce
-
15:03 - 15:05zwane basenem solankowym
-
15:05 - 15:07które znajduje się w północnej części Zatoki Meksykańskiej.
-
15:07 - 15:09To jest magiczne miejsce.
-
15:09 - 15:11Wiem, że ten filmik nie odda Wam wiele -
-
15:11 - 15:13mieliśmy wtedy kiepską kamerę -
-
15:13 - 15:15jednak ja byłam oczarowana.
-
15:15 - 15:17Jesteśmy na krawędzi basenu,
-
15:17 - 15:20jest tam ryba płynąca wprost na kamerę.
-
15:20 - 15:22Jest przez nas całkowicie nie niepokojona.
-
15:22 - 15:25A ja mam swoje okno na morskie głębiny.
-
15:25 - 15:28Ja po raz pierwszy mogłam ujrzeć, co robią tam na dole zwierzęta,
-
15:28 - 15:31kiedy nie są przez nas niepokojone.
-
15:32 - 15:34Cztery godziny przed "odpaleniem"
-
15:34 - 15:36zaprogramowaliśmy elektryczną meduzę,
-
15:36 - 15:38aby wypłynęła po raz pierwszy.
-
15:38 - 15:4086 sekund po tym,
-
15:40 - 15:42rozpoczęła swój pokaz,
-
15:42 - 15:44który nagraliśmy.
-
15:45 - 15:47Oto kałamarnica, mająca prawie 2 metry długości
-
15:47 - 15:49i będąca dla nauki taką nowością,
-
15:49 - 15:52że nie może być sklasyfikowana w żadnej znanej rodzinie.
-
15:53 - 15:56Nie mogłam marzyć o lepszym dowodzie na działanie mojego pomysłu.
-
15:56 - 15:58Bazując na tym, udałam się do Narodowej Fundacji Naukowej (NSF)
-
15:58 - 16:01i stwierdziłam: "Oto, co zamierzamy wynaleźć".
-
16:01 - 16:03Dostałam wystarczająco duże fundusze, aby zrobić to tak, jak należało,
-
16:03 - 16:06co pociągnęło za sobą wynalezienie pierwszej na świecie kamery głębinowej,
-
16:06 - 16:08która była zainstalowana
-
16:08 - 16:10w Kanionie Monterey przez ostatni rok.
-
16:10 - 16:12A teraz, zupełnie niedawno
-
16:12 - 16:14modułowa wersja tego systemu,
-
16:14 - 16:16znacznie bardziej mobilna,
-
16:16 - 16:18będąca łatwiejsza w wystartowaniu i obsłudze
-
16:18 - 16:21może zostać użyta (mam nadzieję) w "punktach nadziei" Sylwii,
-
16:21 - 16:23aby pomóc je zbadać
-
16:23 - 16:25oraz chronić,
-
16:25 - 16:27a dla mnie osobiście. aby dowiedzieć się więcej
-
16:27 - 16:30o bioluminescencji w tychże punktach.
-
16:30 - 16:33Tak więc jedną z wiadomości, jakie chciałam Wam przekazać
-
16:33 - 16:36jest fakt, że wciąż jest jeszcze mnóstwo do zbadania w oceanach,
-
16:36 - 16:38a Sylwia twierdzi,
-
16:38 - 16:41że zniszczymy oceany, zanim dowiemy się, co w nich jest
-
16:41 - 16:43i niestety ma rację.
-
16:43 - 16:45Więc jeśli kiedykolwiek nadarzy Wam się okazja
-
16:45 - 16:47zejścia pod wodę w mini-łodzi,
-
16:47 - 16:50powiedzcie "tak", po tysiąckroć "tak"
-
16:50 - 16:52i proszę Was, zgaście światła.
-
16:52 - 16:54Obiecuję Wam, pokochacie to.
-
16:54 - 16:56Dziękuję
-
16:56 - 16:58(brawa)
- Title:
- Edith Widder: Świecące życie w podwodnym świecie
- Speaker:
- Edith Widder
- Description:
-
80 do 90 procent stworzeń żyjących w głębinach wytwarza światło - wiemy bardzo niewiele o tym jak i dlaczego to robią. Specjalistka od bioluminescencji, Pani Edith Widder bada ten roziskrzony świetlnymi zjawiskami świat, dzieląc się z nami wspaniałymi obrazami oraz wnikliwie badając nieznane otchłanie oceanów (wraz z ich "świetlistościami")
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 16:59