Return to Video

همه زبانها چه مشترکاتی دارند؟- کامرون مورین

  • 0:07 - 0:10
    زبان بی‌نهایت متغیر است.
  • 0:10 - 0:13
    هر کدام از ما می‌توانیم
    در زبان مادری خودمان
  • 0:13 - 0:14
    بی‌نهایت جمله بسازیم،
  • 0:14 - 0:17
    و می توانیم از سنین پایین
    این کار را انجام دهیم -
  • 0:17 - 0:20
    تقریباً به محض شروع برقراری
    ارتباط از طریق جملات.
  • 0:20 - 0:22
    این چطور ممکن است؟
  • 0:22 - 0:26
    در اوایل دهه ۵۰، نوام چامسکی
    نظریه‌ای پیشنهاد کرد
  • 0:26 - 0:31
    که براساس مشاهدات به نظر می‌رسد
    كليد این تنوع دستور زبان است:
  • 0:31 - 0:35
    ساختار گرامری آشنا
    در یک جمله ناآشنا
  • 0:35 - 0:37
    ما را به سمت معنای آن هدایت می‌کند.
  • 0:37 - 0:40
    او پیشنهاد کرد که قوائد دستوری وجود دارد
  • 0:40 - 0:45
    که برای همه زبانها اعمال می شود،
    و این قواعد درونی هستند -
  • 0:45 - 0:50
    مغز انسان برای پردازش زبان بر اساس
    این قواعد غریزی شده است.
  • 0:50 - 0:53
    او این قوه‌ی ذهنی را دستور جهانی نامید،
  • 0:53 - 0:57
    و منجر به تحقیقات بعدی شد که
    به هر دو زمینه زبانشناسی وعلوم شناختی
  • 0:57 - 1:02
    در حال توسعه
    در دهه‌های آینده شکلداده است.
  • 1:02 - 1:05
    چامسکی و سایر محققان شروع به بررسی
  • 1:05 - 1:08
    دو مؤلفه اصلی
    دستور زبان جهانی کردند:
  • 1:08 - 1:11
    اول، آیا در واقع،
    قواعد دستور زبانی وجود دارند
  • 1:11 - 1:13
    که برای همه‌ی زبان‌ها جهانی هستند،
  • 1:13 - 1:18
    و دوم، آیا این قوعئد
    در مغز غریزی شده‌اند.
  • 1:18 - 1:21
    در تلاش برای ایجاد
    قواعد جهانی دستور زبان،
  • 1:21 - 1:26
    چامسکی ابزاری تحلیلی ایجاد کرد
    معروف به دستور زایشی،
  • 1:26 - 1:32
    که بیانگر ترتیب کلمات در یک جمله است در
    نمودارهای درختی دستوری سلسله‌مراتبی
  • 1:32 - 1:34
    که نشان می‌دهند چه ساختارهایی ممکن است.
  • 1:34 - 1:38
    بر اساس این نمودار درختی، می توانیم
    یک قاعده‌ی دستور زبان پیشنهاد کنیم
  • 1:38 - 1:41
    که قیدها باید درعبارات فعلی باشند.
  • 1:41 - 1:44
    اما با داده‌های بیشتر،
    به سرعت مشخص می شود
  • 1:44 - 1:47
    که قیدها می‌توانند خارج
    از عبارات فعلی هم بیایند.
  • 1:47 - 1:51
    این مثال ساده یک مشکل اساسی
    را نشان می‌دهد:
  • 1:51 - 1:55
    داده‌های زیادی منحصرا
    از هر زبان گرفته می‌شود
  • 1:55 - 1:57
    برای ایجاد قواعد آن زبان،
  • 1:57 - 1:59
    قبل از اینکه حتی بتوانیم تعیین کنیم
  • 1:59 - 2:03
    کدام قواعد ممکن است در همه‌ی زبان‌ها
    مشترک باشند.
  • 2:03 - 2:06
    زمانی که چامسکی دستور
    زبان جهانی را پیشنهاد کرد،
  • 2:06 - 2:09
    بسیاری از زبان‌ها فاقد کتابخانه‌ای
    از نمونه‌های ظبط شده‌ی ضروری بودند
  • 2:09 - 2:12
    تا بتوان با دستور زبان زایشی
    آنها را تحلیل کرد.
  • 2:12 - 2:14
    حتی با داده‌های زیاد،
  • 2:14 - 2:18
    ترسیم ساختار یک زبان
    به طور باورنکردنی بسیار پیچیده است.
  • 2:18 - 2:24
    بعد از ۵۰ سال تحلیل، هنوز کاملا
    ساختارهای زبان انگلیسی را نفهمیده‌ایم.
  • 2:24 - 2:27
    همچنان که داده‌های زبانشناسان
    بیشتری جمع اوری و تحلیل شد،
  • 2:27 - 2:31
    مشخص شد که زبان‌ها
    در سراسر جهان بسیار متفاوت هستند،
  • 2:31 - 2:35
    و این تئوری که قوائد دستوری جهانی
    وجود داشت را به چالش کشید.
  • 2:35 - 2:39
    در دهه ۸۰ چامسکی نظریه خود را اصلاح کرد
  • 2:39 - 2:41
    در تلاشی برای مطابقت با این تنوع.
  • 2:41 - 2:46
    طبق فرضیه‌ جدید او
    اصول و پارامترها،
  • 2:46 - 2:49
    اصول دستوری مشخصی در
    همه‌ی زبان‌ها مشترک بود،
  • 2:49 - 2:53
    اما پارامترها، یا کاربرد این اصول
    می‌توانست متفاوت باشد.
  • 2:53 - 2:58
    به عنوان مثال ، یک اصل این است
    «هر جمله باید فاعلی داشته باشد،»
  • 2:58 - 3:02
    اما پارامتر اینکه آیا فاعل
    باید صریحاً بیان شود
  • 3:02 - 3:04
    می‌توانست بین زبان‌ها متفاوت باشد.
  • 3:04 - 3:06
    فرضیه اصول و پارامترها
  • 3:06 - 3:11
    باز هم پاسخ این سوال که کدام
    اصول جهانی هستند را نداد.
  • 3:11 - 3:16
    در اوایل دهه‌‌ی ۲۰۰۰، چامسکی پیشنهاد داد
    که فقط یک اصل مشترک وجود دارد،
  • 3:16 - 3:22
    به نام بازگشت، که یعنی ساختارها می‌توانند
    در دل همدیگر قرار بگیرند.
  • 3:22 - 3:23
    این جمله را در نظر بگیرید،
  • 3:23 - 3:27
    که جمله ای را در جمله‌ای که درون
    جمله‌ای دیگر است قرار میدهد.
  • 3:27 - 3:31
    یا این جمله، که عبارتی اسمی را
    در عبارت اسمی دیگر قرار می‌‌دهد
  • 3:31 - 3:32
    درون عبارت اسمی دیگری.
  • 3:32 - 3:36
    بازگشت کاندید خوبی برای
    یک قائده‌ی دستور جهانی بود
  • 3:36 - 3:38
    چون که شکل‌های مختلفی می‌گیرد.
  • 3:38 - 3:42
    با این حال، در سال ۲۰۰۵ زبانشناسان
    یافته‌هایی را منتشر کردند
  • 3:42 - 3:45
    درباره‌ی زبانی از قبایل
    آمازون به نام پیراها،
  • 3:45 - 3:49
    که به نظر هیچ ساختار بازگشتی ندارد.
  • 3:49 - 3:52
    پس درباره‌ی قسمت دیگر تئوری چامسکی که،
  • 3:52 - 3:55
    که توانایی زبانی ذاتی است چطور؟
  • 3:55 - 3:58
    وقتی او اولین بار دستور
    جهانی را پیشنهاد داد،
  • 3:58 - 4:02
    این ایده که اکتساب زبان جنبه‌ی
    ژنتیکی از قبل تعیین شده‌ای دارد
  • 4:02 - 4:05
    تاثیر ژرف و انقلابی داشت.
  • 4:05 - 4:10
    و پارادایم غالب یعنی
    رفتارگرایی را به چالش کشید.
  • 4:10 - 4:15
    رفتارگرایان استدلال می کردند که همه
    رفتارهای حیوانی و انسانی، از جمله زبان،
  • 4:15 - 4:18
    از بیرون و توسط ذهن به دست می‌امد،
  • 4:18 - 4:21
    که به صورت لوح سپیدی شروع به کار می‌کند.
  • 4:21 - 4:25
    امروزه، دانشمندان موافق هستند
    که رفتارگرایی غلط بود،
  • 4:25 - 4:29
    دستگاه بیولوژیکی کدگذاری شده‌ی
    ژنتیکی نهفته‌ای وجود دارد
  • 4:29 - 4:30
    برای یادگیری زبان.
  • 4:30 - 4:33
    بسیاری فکر می کنند همان زیست شناسی
    مسئول زبان
  • 4:33 - 4:37
    همچنین مسئول دیگر جنبه‎‌های ادراک است.
  • 4:37 - 4:40
    پس آنها با ایده‌ی چامسکی مخالفت می‌کنند
  • 4:40 - 4:45
    که یک توانایی زبانی ذاتی خاص
    مجزا در مغز وجود دارد.
  • 4:45 - 4:49
    نظریه دستور جهانی
    مستند سازی و مطالعه‌ی
  • 4:49 - 4:52
    بسیاری زبان‌های که قبلا مطالعه
    نشده بودند را ترغیب کرد.
  • 4:52 - 4:57
    همچنین باعث شد یک ایده قدیمی
    دوباره ارزیابی و سرانجام منقرض شود
  • 4:57 - 5:01
    تا فضایی برای درک درحال افزایش
    ما از مغز انسان ایجاد کند.
Title:
همه زبانها چه مشترکاتی دارند؟- کامرون مورین
Speaker:
کامرون مورین
Description:

زبان بی نهایت متغیر است. هرکدام از ما می‌توانیم تعداد بی‌نهایت جمله را به زبان مادری خود بیاوریم، و ما می‌توانیم از سنین کودکی این کار را انجام دهیم- تقریباً به محض شروع ارتباط از طریق جملات. این چه طور ممکن است؟ در اوایل دهه پنجاه، نوام چامسکی نظریه ای را مطرح كرد كه کلید اصلی درک این تطبیق گرامر بود. کامرون مورین جزئیات نظریه گرامر جهانی چامسکی را شرح می‌دهد.

درسی توسط کامرون مورین ، به کارگردانی اُاین دافی

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:02

Persian subtitles

Revisions Compare revisions