ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါ ဘယ်တော့ ပြီးဆုံးမလဲ။
-
0:06 - 0:10ဒီ ကံမကောင်း အကြောင်းမလှစွာ
ရင်းနှီးနေတဲ့ ဖြစ်စဉ်ကို တွေးကြည့်ပါ။ -
0:10 - 0:15လွန်ခဲ့တဲ့ လများစွာက ကူးစက်မြန်လွန်းတဲ့၊
တစ်ခါတစ်ခါ သေလောက်တဲ့ အသက်ရှူမှုဆိုင်ရာ -
0:15 - 0:18ဗိုင်းရပ်စ်တစ်ခုက ပထမဆုံးအကြိမ်
လူတွေကို ကူးစက်တယ်။ -
0:18 - 0:21ဒီနောက်မှာ ပြည်သူ့ကျန်းမာရေး
အစီအမံတွေကို ထိန်းချုပ်နိင်တာထက် -
0:21 - 0:23ရောဂါက ပိုမြန်မြန် တိုးပွားခဲ့တယ်။
-
0:23 - 0:26အခု ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေး အဖွဲ့အစည်း (WHO) က
ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါတစ်ခုလို့ ကြေညာထားတယ်။ -
0:26 - 0:29ဒါက တစ်ကမ္ဘာလုံး ပျံ့နေတယ်လို့ ဆိုလိုတာပါ။
-
0:29 - 0:34သေပျောက်တဲ့နှုန်း စတင် တက်လာတော့
လူတိုင်းက မေးနေတဲ့ တစ်ခုတည်းသော မေးခွန်းက -
0:34 - 0:37ဒီကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါ ဘယ်တော့
အဆုံးသတ်မှာလဲ'တဲ့။ -
0:37 - 0:40တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာ ကူးစက်မှု
အများစုကို ထိန်းချုပ်ပြီး -
0:40 - 0:43ကူစက်မှုနှုန်းတွေ ကျသွားတာနဲ့
-
0:43 - 0:47Who က ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါ ပြီးဆုံးသွားကြောင်း
ကြေညာမယ်ဆိုတာ ဖြစ်နိုင်တယ်။ -
0:47 - 0:53ဒါပေမဲ့ အတိအကျ ဘယ်တော့ဆိုတာ ကမ္ဘာ့အစိုးရ
တွေ နောက်လုပ်ဖို့ ရွေးတာအပေါ် မူတည်တယ်။ -
0:53 - 0:55ရွေးချယ်စရာ သုံးခုရှိပါတယ်။
-
0:55 - 1:00ရောဂါကို ရင််ဆိုင်၊ နှောင့်နှေးစေကာ
ကာကွယ်ဆေးထိုး (သို့) ချေမှုန်းပစ်ဖို့ပါ။ -
1:00 - 1:05တစ်က အကောင်းဆုံးလို့ ကျယ်ပြန့်စွာ
ယူဆကြပြီး သင်ထင်တာတော့ မဟုတ်လောက်ဘူး။ -
1:05 - 1:09ပထမအနေနဲ့ အစိုးရတွေနဲ့ ရပ်ရွာတွေဟာ
ပျံ့ပွားမှုကို ရပ်တန့်အောင် ဘာမှမလုပ်ဘဲ -
1:09 - 1:13ဒီအစား လူတွေကို အမြန်ဆုံး
ထိတွေ့ခွင့်ပေးတာပါ။ -
1:13 - 1:15ဗိုင်းရပ်စ်ကို လေ့လာဖို့ အချိန်မရှိဘဲ
-
1:15 - 1:18ဆရာဝန်တွေဟာ လူနာတွေကို
ကုသနည်း မသိသလောက်ဖြစ်ကာ -
1:18 - 1:21ဆေးရုံတွေဟာ ချက်ချင်းနီးပါးကို အမြင့်ဆုံး
ဆံ့နိုင်တဲ့ ပမာဏကို ရောက်သွားတယ်။ -
1:21 - 1:26တချို့နေရာတွေမှာ သန်းချီကနေ သန်းရာချီတဲ့
လူတွေ သေဆုံးကြတယ်။ -
1:26 - 1:30ဗိုင်းရပ်စ် (သို့) ကျန်းမာရေး စနစ်တွေ
ပြိုလဲတာကြောင့်ပါ။ -
1:30 - 1:33မကြာခင် လူအများစုဟာ ကူးစက်ခံကြရတယ်။
-
1:33 - 1:38သူတို့ရဲ့ ခံနိုင်ရည် တုံ့ပြန်မှုတွေ
တည်ဆောက်ရင်း သေဆုံး (သို့) ရှင်ကျန်တယ်။ -
1:38 - 1:41ဒီနေရာလောက်မှာ အစုလိုက်
ခုခံအား ပါဝင်လာတယ်။ -
1:41 - 1:44အဲဒီမှာဗိုင်းရပ်စ်တွေဟာ ကူးစက်နိုင်တဲ့
လူသစ်တွေ မတွေ့နိုင်တော့ဘူး။ -
1:44 - 1:49ဒီတော့ ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါဟာ စတင်ပြီး
အချိန်တိုအတွင်းမှာ အဖျားရှူးသွားတယ်။ -
1:49 - 1:52ဒါပေမဲ့ အစုလိုက်ခုခံအားက
ဖန်တီးနိုင်တဲ့ ဒီလောက်မြင့်တဲ့ -
1:52 - 1:54အသက် ဆုံးရှုံးမှုမရှိတဲ့အခြား
နည်းလမ်းတစ်ခုရှိတယ်။ -
1:54 - 1:59ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါကို WHO က ကြေညာခဲ့တဲ့
အချိန်ဆီ နာရီကို ပြန်ထားလိုက်ရအောင်။ -
1:59 - 2:02ဒီအချိန်က တစ်ကမ္ဘာ့လုံးက
အစိုးရတွေနဲ့ ရပ်ရွာတွေဟာ -
2:02 - 2:06သုတေသန အထောက်အပံ့ပစ္စည်းကို အချိန်ပေးဖို့
ကာကွယ်ဆေး ထုတ်ဖို့ ဗိုင်းရပ်ပျံ့နှံ့မှုကို -
2:06 - 2:08နှေးအောင်လုပ်ကြတယ်။
-
2:08 - 2:13ကျယ်ပြန့်တဲ့ စမ်းသပ်မှုပါဝင်လောက်တဲ့ ဗျူဟာ
တွေကနေ သယ်ဆောင်သူတွေကိုထောက်လှမ်းဖို့ -
2:13 - 2:14ဒီအရေးပါတဲ့ အချိန်ကိုဝယ်ယူကြတယ်၊
-
2:14 - 2:18အကူးစက်ခံရသူတွေနဲ့ ကူးစက်စေတဲ့
လူတွေကို သီးသန့်ထားရင်း၊ -
2:18 - 2:21ရုပ်ပိုင်းအရ ခွာပြီးထားရင်းပါ။
-
2:21 - 2:25ဒီစီမံမှုတွေနဲ့ နေရာကျတာတောင်မှ
ဗိုင်းရပ်စ်က တဖြည်းဖြည်း ပျံ့နှံ့တယ်။ -
2:25 - 2:28သိန်းချီတဲ့အထိကို လူတွေကို သေစေတယ်။
-
2:28 - 2:33တချို့မြို့ကြီးတွေက ရောဂါဖြစ်ပွားမှု ထိန်း
ချုပ်ကာ လုပ်ငန်းတွေ ပုံမှန် ပြန်ရောက်တယ်။ -
2:33 - 2:34ပြန်လည်ဖြစ်ပွားမှာ တစ်ခုသာရှိတော့
-
2:34 - 2:38ရောဂါသစ်တစ်ခု ကြုံရတဲ့အခါ
ရုပ်ပိုင်း ခပ်ခွာနေတာဆီ ပြန်သွားတယ်။ -
2:38 - 2:40နောင် နှစ်များစွာအတွင်းမှာ
-
2:40 - 2:46တစ်ခု (သို့) ဖြစ်နိုင်တာက များလှတဲ့ ကာကွယ်
ဆေးတွေဟာ ကမ္ဘာတစ်လွှား အားထုတ်မှုကြောင့် -
2:46 - 2:49ကျယ်ပြန့်စွာနဲ့ မှန်းခြေအားဖြင့်
လွတ်လပ်စွာ ရလာမယ်။ -
2:49 - 2:52လူဦးရေရဲ့ ၄၀-၉၀ % ဟာ
ဗိုင်းရပ်စ်ကို အခြေခံကာ -
2:52 - 2:55ပြောင်းလဲနေတဲ့တိကျတဲ့
ပမာဏ ရပြီဆိုတာနဲ့ -
2:55 - 3:00အစုလိုက် ခုခံအား ပါဝင်လာပြီး
ဗိုင်းရပ်စ် အဖျားရှူးသွားတယ်။ -
3:00 - 3:05နောက်ဆုံးဗျူဟာကို တွေးဆဖို့
နာရီကို နောက်တစ်ကြိမ် ပြန်လှည့်ရအောင်။ -
3:05 - 3:07ညှိနိုင်း ချေမှုန်းပါ။
-
3:07 - 3:11ဒီမှာ စိတ်ကူးက နေရာတိုင်းမှာ စောင့်ကြပ်
ကြည့်ရှုခြင်း၊ လူမှု ခပ်ခွာခွာနေခြင်းနဲ့ -
3:11 - 3:17ခရီးသွား ကန့်သတ်ခြင်းတွေ ပေါင်းစပ်မှုကနေ
ဗိုင်းရပ်စ်ကို တစ်ပြိုင်နက် အငတ်ထားဖို့ပါ။ -
3:17 - 3:20အရေးပါတဲ့ အကြောင်းရင်းက
တုံ့ပြန်မှုကို ချိန်ကိုက်လှုပ်ရှားဖို့ပါ။ -
3:20 - 3:23ဖြစ်နေကျ ကမ္ဘာ့ကပ်ရောတစ်ခုမှာ
နိုင်ငံတစ်ခုဟာ အမြင့်ဆုံးရှိနေကာ -
3:23 - 3:26အခြားနိုင်ငံက ပထမဆုံး ရောဂါတွေ
ဖြစ်ပွားနေတဲ့အခါ -
3:26 - 3:30ခေါင်းဆောင်တိုင်း သူတို့စီရင်ပိုင်ခွင့်မှာ
ဖြစ်ပျက်နေတာကို တုံ့ပြန်မယ့်အစား -
3:30 - 3:36ဒီမှာတော့ လူတိုင်းဟာ ကမ္ဘာကြီးကို
ဆက်သွယ်နေတဲ့ စနစ်ကြီးအဖြစ်သဘောထားရမှာပါ။ -
3:36 - 3:41သင့်တော်စွာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရင် ဒါက
ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါကို လအနည်းငယ်အတွင်း -
3:41 - 3:44အသက်ဆုံးရှုံးမှု နိမ့်နိမ့်နဲ့
အဆုံးသတ်နိုင်တယ်။ -
3:44 - 3:48ဒါပေမဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်က လုံးဝ အမြစ်မပြတ်ရင်၊
ဒါက လုံးဝ ဖြစ်နိုင်ခြေမရှိတာပါ၊ -
3:48 - 3:53နောက်တစ်ခါ အရှိန်မြင့်လာတဲ့ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါ
အဆင့်တွေရဲ့ ဘေးအန္တရာယ်တွေရှိလိမ့်မယ်။ -
3:53 - 3:57တိရစ္ဆာန်တွေက သယ်ဆောင်ပြီး ဗိုင်းရပ်စ်ကို
ကူးစက်တာလို အကြောင်းခံတွေက -
3:57 - 4:01အကောင်းဆုံး စုပေါင်းအားထုတ်မှုကို
လျော့ပါးစေလောက်တယ်။ -
4:01 - 4:06ဒီတော့ ဒီကြောက်စရာ ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်မှုတွေ
အတွက် ဘယ်ဗျူဟာက အကောင်းဆုံးလဲ။ -
4:06 - 4:10ဒါကို ရင်ဆိုင်တာက လက်ပူတိုက်မှု ဆိုပေမဲ့
ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကပ်ဘေးတစ်ခု ဖြစ်လိမ့်မယ်။ -
4:10 - 4:14လူတွေ ပြန်ကူးစက်ခံရရင်
လုံးဝ အလုပ်ဖြစ်ချင်မှဖြစ်မှာပါ။ -
4:14 - 4:19ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ခြင်းတစ်ခုတည်းနဲ့
ဗိုင်းရပ်စ်ကို ချေမှုန်းခြင်းဟာလည်း -
4:19 - 4:24အမြန်နှုန်းကို မျှားခေါ်ပေမဲ့ စစ်မှန်ပြီး
မဖြစ်နိုင်လုလု ကမ္ဘာ့ပူးပေါင်းမှုနဲ့မှသာ -
4:24 - 4:30စိတ်ချရတာကြောင့် တတ်နိုင်သလောက်များတဲ့
ကမ္ဘာ့ညှိနှိုင်းမှုက ကူညီတဲ့ကာကွယ်ဆေးကို -
4:30 - 4:33အောင်နိုင်သူအဖြစ် ယေဘုယျ ယူဆကြတာပါ။
-
4:33 - 4:37ဒါက ပြိုင်ပွဲမှာ ဖြေးဖြေး၊
ပုံမှန်နဲ့ ခိုင်လုံတဲ့ ရွေးပိုင်ခွင့်ပါ။ -
4:37 - 4:42ကာကွယ်ဆေး အဆင်သင့် မဖြစ်ခင်
ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါက တရားဝင် ပြီးဆုံးတာတောင် -
4:42 - 4:47ဒီဗိုင်းရပ်က ရာသီအလိုက် ပြန်ပေါ်နိုင်တော့
ကာကွယ်ဆေးတွေက လူတွေကို ဆက်ကာကွယ်ပေးမှာပါ။ -
4:47 - 4:50ဖန်တီးဖို့ နှစ်ချီ ကြာနိုင်ပေမဲ့
-
4:50 - 4:55လူအများစုရဲ့ အသက်တွေကို နှောင့်ယှက်မှုက
ကာလအပြည့် ကြာမှာ မဟုတ်တာ သေချာတယ်။ -
4:55 - 4:58ကုသမှုမှာ ကျော်လွှားမှုနဲ့
ရောဂါလက္ခဏာကို တားဆီးမှုဟာ -
4:58 - 5:01ဗိုင်းရပ်စ်တွေ ဘေးဖြစ်မှုနည်းစေတာကြောင့်
-
5:01 - 5:05ပြင်းထန်တဲ့ ထိန်းချုပ်ရေး အစီအမံတွေ
လိုအပ်မှု ပိုနည်းတယ်။ -
5:05 - 5:08အားတက်ကြပါ။ ဒီကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါ
အဆုံးသတ်သွားမှာပါ။ -
5:08 - 5:11၎င်းရဲ့အမွေက တာရှည် တည်တံ့နေမှာဆိုပေမဲ့
အဆိုးချည်းတော့ မဟုတ်ဘူး။ -
5:11 - 5:15တီထွင်ထားတဲ့ ထိုးဖောက်ကျော်လွှားမှုတွေ၊
လူမှု အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ စနစ်တွေကို -
5:15 - 5:18လူတိုင်းရဲ့ တိုးတက်ကောင်းမွန်မှုအတွက်
သုံးနိုင်ပါတယ်။ -
5:18 - 5:20အောင်မြင်မှုနဲ့ သင်ခန်းစာတွေကနေ
ကျရှုံးမှုတွေကနေ -
5:20 - 5:23စေ့ဆော်မှုကို ရယူနိုင်မယ်ဆိုရင်
-
5:23 - 5:26ရောဂါရဲ့အမည်ကိုသားစဉ်မြေးဆက်တွေ
သိတောင်မသိရအောင် -
5:26 - 5:30နောင်ဖြစ်လာမယ့်
ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါကိုထိန်းချုပ်နိုင်မှာပါ။
- Title:
- ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါ ဘယ်တော့ ပြီးဆုံးမလဲ။
- Speaker:
- Alex Rosenthal
- Description:
-
သင်ခန်းစာ အပြည့်အစုံကို https://ed.ted.com/lessons/when-is-a-pandemic-over တွင်ကြည့်ရှုနိုင်ပါတယ်။
အောက်ပါ ဖြစ်စဉ်တွေကို တွေးကြည့်ပါ။ လွန်ကဲစွာ ကူးစက်တတ်တဲ့၊ တစ်ခါတစ်ရံ သေလောက်တဲ့ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ဗိုင်းရပ်စ်တစ်ခုက ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် လူတွေကို ကူးစက်တယ်။ ၎င်းဟာ ကမ္ဘာအနှံ့ကို အလျင်အမြန် ပျံ့နှံ့ကာ WHO က ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါအဖြစ် ကြေညာတယ်။ သေပျောက်တဲ့နှုန်း စတင် တက်လာတော့ လူတိုင်းက မေးနေတဲ့ တစ်ခုတည်းသော မေးခွန်းကတော့ 'ဒီကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါ ဘယ်တော့ အဆုံးသတ်မှာလဲ' ဆိုတာပါ။ Alex Rosenthal က နေပြီး ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါ တစ်ခုကို ထိန်းချုပ်ဖို့နဲ့ အဆုံးသတ်စေဖို့ အစိုးရတွေ အသုံးပြုနိုင်တဲ့ နည်းဗျူဟာ သုံးခုကို အသေးစိတ်ရှင်းလင်းပြထားပါတယ်။
သင်ခန်းစာကို Alex Rosenthal က ပြုစုပြီး Visorama က ရိုက်ကူးထားပါတယ်။
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 05:35
sann tint approved Burmese subtitles for When is a pandemic over? | ||
sann tint edited Burmese subtitles for When is a pandemic over? | ||
Myo Aung accepted Burmese subtitles for When is a pandemic over? | ||
Myo Aung edited Burmese subtitles for When is a pandemic over? | ||
sann tint edited Burmese subtitles for When is a pandemic over? | ||
sann tint edited Burmese subtitles for When is a pandemic over? | ||
sann tint edited Burmese subtitles for When is a pandemic over? | ||
sann tint edited Burmese subtitles for When is a pandemic over? |