0:00:01.400,0:00:04.103
Όταν ήμουν παιδί είχα πολλές φοβίες.

0:00:04.507,0:00:07.061
Φοβόμουν τις αστραπές, τα έντομα,

0:00:07.085,0:00:09.700
τους δυνατούς θορύβους[br]και μεταμφιεσμένους χαρακτήρες.

0:00:10.373,0:00:13.720
Επίσης, είχα δύο πολύ έντονες φοβίες

0:00:13.744,0:00:15.901
των γιατρών και ενέσεων.

0:00:16.552,0:00:20.406
Καθώς προσπαθούσα να ξεφύγω[br]από τον οικογενειακό μας γιατρό,

0:00:20.430,0:00:22.577
γινόμουν τόσο μαχητική

0:00:22.601,0:00:25.877
που μια φορά με χαστούκισε[br]για να με ζαλίσει.

0:00:25.901,0:00:27.147
Ήμουν έξι ετών.

0:00:27.972,0:00:30.515
Τότε ήταν είτε πάλη είτε φυγή

0:00:30.539,0:00:34.683
και η ακινητοποίησή μου για ένα απλό[br]εμβόλιο απαιτούσε 3 ή 4 ενήλικες,

0:00:34.707,0:00:36.307
μαζί με τους γονείς μου.

0:00:37.712,0:00:41.553
Αργότερα, η οικογένειά μας μετακόμισε[br]απ' τη Νέα Υόρκη στη Φλόριντα

0:00:41.577,0:00:43.801
μόλις ξεκινούσα το γυμνάσιο

0:00:43.825,0:00:46.356
και ενώ ήμουν η καινούρια[br]στο επαρχιώτικο σχολείο,

0:00:46.380,0:00:47.533
δίχως να γνωρίζω κανέναν

0:00:47.557,0:00:49.849
και ανησυχώντας για το αν θα ταιριάξω,

0:00:49.873,0:00:51.744
την πρώτη κιόλας μέρα του σχολείου,

0:00:51.768,0:00:55.637
μια καθηγήτρια παίρνει παρουσίες [br]και φωνάζει «Αν Μαρί Αλμπάνο»,

0:00:55.661,0:00:58.236
κι απαντώ [με προφορά από[br]το Στέιτεν Άιλαντ] «Παρούσα!»

0:00:58.260,0:01:01.940
Γελάει και λέει «Ω, τι γλυκιά, σήκω.

0:01:01.964,0:01:04.508
Πες Σ-Κ-Υ-Λ-Ο-Σ».

0:01:04.512,0:01:07.050
Κι απαντώ [με προφορά[br]από το Στέιτεν Άιλαντ] «Σκύλος;»

0:01:07.050,0:01:10.847
Η τάξη ξέσπασε σε γέλια [br]μαζί με την καθηγήτρια.

0:01:11.282,0:01:12.804
Και έτσι συνεχίστηκε,

0:01:12.828,0:01:16.063
γιατί είχε κι άλλες λέξεις [br]για να με εξευτελίσει.

0:01:17.230,0:01:19.413
Γύρισα σπίτι κλαίγοντας με αναφιλητά,

0:01:19.437,0:01:20.729
απελπισμένη

0:01:20.753,0:01:23.077
και ικετεύοντας να γυρίσω στη Νέα Υόρκη

0:01:23.101,0:01:25.204
ή σε κάποιο μοναστήρι.

0:01:25.228,0:01:28.541
Δεν ήθελα να επιστρέψω [br]σ' αυτό το σχολείο. Με τίποτα.

0:01:29.168,0:01:30.855
Οι γονείς μου με άκουσαν

0:01:30.879,0:01:35.972
και μου είπαν πως θα το ερευνούσαν [br]με τον μονσινιόρ πίσω στη Νέα Υόρκη

0:01:35.996,0:01:40.133
αλλά πως έπρεπε να συνεχίσω να πηγαίνω[br]για να συγκεντρώνω παρουσίες

0:01:40.157,0:01:42.893
ώστε να μεταφερθώ στην τρίτη γυμνασίου[br]στο Στέιτεν Άιλαντ.

0:01:44.319,0:01:47.952
Αυτό ήταν πριν τα email και τα κινητά,

0:01:47.976,0:01:50.731
οπότε τις επόμενες εβδομάδες

0:01:50.755,0:01:56.589
υποτίθεται πως αποστέλλονταν γράμματα[br]ανάμεσα στην Αρχιεπισκοπή του Μανχάταν

0:01:56.613,0:01:57.858
και του Μαϊάμι

0:01:57.882,0:01:59.575
και το Βατικανό,

0:01:59.599,0:02:04.101
και κάθε μέρα, πήγαινα στο σχολείο[br]κλαίγοντας - το ίδιο κι όταν γύριζα

0:02:04.125,0:02:08.428
ενώ η μητέρα μου με ενημέρωνε [br]πως κάποιος καρδινάλιος ή επίσκοπος

0:02:08.452,0:02:11.810
ήθελε να συνεχίσω να πηγαίνω στο σχολείο[br]μέχρι να μου βρουν μια θέση.

0:02:12.714,0:02:14.612
Ήμουν αφελής, έτσι;

0:02:14.636,0:02:15.842
(Γέλια)

0:02:16.488,0:02:20.180
Λοιπόν, λίγες εβδομάδες μετά,[br]κάποια μέρα ενώ περίμενα το σχολικό,

0:02:20.204,0:02:22.332
γνώρισα ένα κορίτσι, την Ντέμπι,

0:02:22.356,0:02:24.426
και με σύστησε στους φίλους της.

0:02:25.222,0:02:27.680
Έγιναν και δικοί μου φίλοι

0:02:27.704,0:02:30.207
κι έτσι ο Πάπας τη γλίτωσε.

0:02:30.231,0:02:31.250
(Γέλια)

0:02:31.274,0:02:33.612
Άρχισα να ηρεμώ και να συνηθίζω.

0:02:35.169,0:02:40.062
Οι προηγούμενες τρεις δεκαετίες[br]έρευνας πάνω στο άγχος των παιδιών

0:02:40.086,0:02:43.621
πηγάζουν εν μέρει από προσωπική έρευνα[br]για την κατανόηση του εαυτού.

0:02:43.645,0:02:45.201
Και έχω μάθει πολλά.

0:02:46.439,0:02:53.373
Για τους νέους, το άγχος είναι[br]η πιο συχνή παιδοψυχολογική πάθηση.

0:02:54.341,0:02:58.326
Αυτές οι διαταραχές ξεκινούν[br]νωρίς, στα τέσσερα έτη,

0:02:58.350,0:03:03.647
και μέχρι την εφηβεία, ένας στους 12 νέους[br]αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα

0:03:03.671,0:03:07.815
στη λειτουργικότητά του στο σπίτι,[br]στο σχολείο και με τους φίλους.

0:03:08.699,0:03:11.628
Αυτά τα παιδιά φοβούνται,

0:03:11.652,0:03:12.808
ανησυχούν τόσο πολύ,

0:03:12.832,0:03:16.371
νιώθουν κυριολεκτικά σωματικά άβολα[br]εξαιτίας του άγχους τους.

0:03:16.936,0:03:19.985
Είναι δύσκολο για εκείνα [br]να προσέχουν στο σχολείο,

0:03:20.009,0:03:21.644
να χαλαρώσουν και να διασκεδάσουν,

0:03:21.644,0:03:22.797
να κάνουν φίλους

0:03:22.821,0:03:25.319
και ό,τι άλλο θα έπρεπε[br]να κάνουν ως παιδιά.

0:03:26.099,0:03:29.454
Το άγχος μπορεί να κάνει [br]το παιδί δυστυχισμένο

0:03:29.478,0:03:34.276
και οι γονείς βιώνουν τη δυσφορία [br]των παιδιών τους από πρώτο χέρι.

0:03:35.874,0:03:39.601
Καθώς γνώριζα όλο και περισσότερα παιδιά[br]με άγχος εξαιτίας της δουλειάς μου,

0:03:39.625,0:03:43.994
έπρεπε να πάω πίσω στους γονείς μου[br]και να τους ρωτήσω μερικά πράγματα.

0:03:44.018,0:03:46.161
Γιατί με κρατούσατε ακίνητη

0:03:46.185,0:03:49.060
όταν φοβόμουν τόσο πολύ τις ενέσεις

0:03:49.084,0:03:50.552
και με αναγκάζατε να τις κάνω;

0:03:51.280,0:03:54.750
Και γιατί μου λέγατε τόσα ψέματα[br]για να πάω στο σχολείο

0:03:54.774,0:03:57.866
όταν ανησυχούσα πως [br]θα γινόμουν πάλι ρεζίλι;

0:03:59.152,0:04:03.696
Μου είπαν «Η καρδιά μας[br]ράγιζε για σένα κάθε φορά,

0:04:03.720,0:04:07.044
αλλά γνωρίζαμε ότι ήταν όλα[br]πράγματα που έπρεπε να κάνεις.

0:04:07.535,0:04:10.666
Έπρεπε να ρισκάρουμε ότι θα εκνευριζόσουν

0:04:10.690,0:04:14.655
ενώ περιμέναμε να συνηθίσεις την κατάσταση

0:04:14.679,0:04:17.206
με τον καιρό και με παραπάνω εμπειρία.

0:04:17.616,0:04:19.780
Έπρεπε να εμβολιαστείς.

0:04:19.804,0:04:21.526
Έπρεπε να πας στο σχολείο».

0:04:23.081,0:04:25.120
Οι γονείς μου δεν ήξεραν

0:04:25.144,0:04:28.925
ότι με εμβολίαζαν για κάτι [br]παραπάνω από ιλαρά.

0:04:29.568,0:04:35.328
Με εμβολίαζαν επίσης[br]για διαταραχές άγχους μιας ζωής.

0:04:36.526,0:04:41.421
Το υπερβολικό άγχος σε νέο παιδί[br]είναι σαν υπερβακτήριο -

0:04:41.445,0:04:44.805
και μεταδοτικό και πολλαπλασιάζεται,

0:04:44.829,0:04:47.042
τόσο που οι νέοι που βλέπω

0:04:47.066,0:04:51.799
έρχονται με παραπάνω από μία[br]διαταραχή άγχους ταυτόχρονα.

0:04:51.823,0:04:54.169
Για παράδειγμα, έχουν συγκεκριμένη φοβία

0:04:54.193,0:04:58.349
μαζί με άγχος αποχωρισμού [br]αλλά και κοινωνικό άγχος.

0:04:59.020,0:05:00.577
Αν δεν θεραπευτεί,

0:05:00.601,0:05:05.389
το άγχος στην παιδική ηλικία [br]μπορεί να οδηγήσει σε εφηβική κατάθλιψη.

0:05:06.146,0:05:10.512
Μπορεί επίσης να συντελέσει[br]σε χρήση ουσιών και αυτοκτονικές τάσεις.

0:05:12.187,0:05:14.239
Οι γονείς μου δεν ήταν ψυχοθεραπευτές.

0:05:14.263,0:05:16.166
Δε γνώριζαν κανέναν ψυχολόγο.

0:05:16.709,0:05:22.572
Το μόνο που γνώριζαν ήταν πως αυτές[br]οι καταστάσεις ήταν μεν άβολες για μένα

0:05:22.596,0:05:24.185
αλλά δεν ήταν επιβλαβείς.

0:05:25.112,0:05:30.380
Το υπερβολικό άγχος θα με έβλαπτε[br]περισσότερο μακροχρόνια,

0:05:30.404,0:05:33.720
αν μου επέτρεπαν να αποφεύγω[br]αυτές τις καταστάσεις

0:05:33.744,0:05:37.496
και να μη μάθω πώς να αντέχω[br]την περιστασιακή δυσφορία.

0:05:38.330,0:05:41.706
Οπότε στην ουσία, οι γονείς μου έκαναν[br]τη δική τους, σπιτική εκδοχή

0:05:41.730,0:05:43.307
θεραπείας έκθεσης,

0:05:44.236,0:05:47.528
που αποτελεί δομικό στοιχείο

0:05:47.552,0:05:50.426
της γνωσιακής συμπεριφορικής[br]θεραπείας για το άγχος.

0:05:51.446,0:05:56.450
Διενεργήσαμε τη μεγαλύτερη [br]τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη μελέτη

0:05:56.474,0:06:00.426
των θεραπειών του άγχους[br]σε παιδιά επτά έως 17 ετών.

0:06:01.307,0:06:06.650
Διαπιστώσαμε πως η παιδοκεντρική γνωσιακή[br]συμπεριφορική θεραπεία έκθεσης

0:06:06.674,0:06:11.154
ή η φαρμακευτική αγωγή με εκλεκτικούς[br]αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης,

0:06:11.178,0:06:14.093
είναι αποτελεσματικές για το 60%[br]όσων νέων λαμβάνουν θεραπεία

0:06:14.962,0:06:20.349
και ο συνδυασμός τους θεραπεύει[br]το 80% των παιδιών εντός τριών μηνών.

0:06:20.958,0:06:22.698
Πρόκειται για καλά νέα.

0:06:22.722,0:06:24.845
Αν συνεχίσουν τη φαρμακευτική αγωγή

0:06:24.869,0:06:28.742
ή κάνουν μηνιαίες θεραπείες έκθεσης[br]όπως κάναμε κατά τη διάρκεια της μελέτης,

0:06:28.766,0:06:31.347
θα παραμείνουν καλά [br]για παραπάνω από χρόνο.

0:06:32.675,0:06:36.409
Παρόλ' αυτά, μόλις τελείωσε αυτή η μελέτη,

0:06:36.433,0:06:40.592
επιστρέψαμε με μια επαναληπτική εξέταση[br]ενός απ' των συμμετεχόντων

0:06:40.616,0:06:44.696
και εντοπίσαμε ότι, με τον καιρό,[br]πολλά παιδιά υποτροπίασαν.

0:06:44.720,0:06:48.935
Και παρά τις καλύτερες θεραπείες[br]βασισμένες σε μελέτες,

0:06:48.959,0:06:53.318
διαπιστώσαμε ακόμα ότι περίπου[br]το 40% των παιδιών με άγχος,

0:06:53.342,0:06:56.185
παρέμεινε σε άσχημη κατάσταση[br]καθ' όλη τη διάρκεια.

0:06:57.291,0:07:00.914
Έχουμε αναλογιστεί αρκετά τα αποτελέσματα.

0:07:01.977,0:07:03.542
Τι μας ξέφευγε;

0:07:04.638,0:07:08.163
Έχουμε υποθέσει πως, [br]επειδή επικεντρωνόμασταν

0:07:08.187,0:07:11.669
μόνο στην παιδοκεντρική επέμβαση,

0:07:11.693,0:07:15.861
ίσως είναι σημαντικό [br]να απευθυνθούμε στους γονείς

0:07:15.885,0:07:18.146
και να τους συμπεριλάβουμε στη θεραπεία.

0:07:19.989,0:07:23.633
Έρευνες από το εργαστήριό μου[br]και από συναδέλφους απ' όλον τον κόσμο

0:07:23.657,0:07:25.931
έδειξαν μια σύμφωνη τάση:

0:07:26.776,0:07:30.915
οι καλοπροαίρετοι γονείς συχνά[br]εμπλέκονται ακούσια

0:07:30.939,0:07:32.660
στον κύκλο του άγχους.

0:07:33.361,0:07:36.798
Υποχωρούν και διευκολύνουν πολύ το παιδί

0:07:36.822,0:07:41.287
και επιτρέπουν στα παιδιά να ξεφεύγουν[br]από απαιτητικές καταστάσεις.

0:07:42.094,0:07:44.055
Θέλω να το σκεφτείτε ως εξής:

0:07:44.587,0:07:48.920
το παιδί σας μπαίνει στο σπίτι κλαίγοντας.

0:07:48.944,0:07:51.191
Είναι πέντε ή έξι ετών.

0:07:51.215,0:07:54.134
«Κανείς στο σχολείο δε με συμπαθεί![br]Τα παιδιά είναι κακά.

0:07:54.158,0:07:55.941
Κανείς δεν παίζει μαζί μου».

0:07:57.023,0:07:59.509
Πώς νιώθετε βλέποντας[br]το παιδί σας τόσο ταραγμένο;

0:08:00.628,0:08:01.788
Τι κάνετε;

0:08:02.646,0:08:08.075
Το φυσικό γονεϊκό ένστικτο[br]είναι να το παρηγορήσετε,

0:08:08.099,0:08:10.928
να το προστατέψετε[br]και να επιλύσετε την κατάσταση.

0:08:12.164,0:08:14.359
Καλείτε τον δάσκαλο για να παρέμβει

0:08:14.359,0:08:18.984
ή τους γονείς για να συναντηθούν τα παιδιά[br]για παιχνίδι, που είναι καλό μέχρι 5 ετών.

0:08:19.359,0:08:24.517
Αλλά τι κάνετε αν το παιδί συνεχίζει[br]να έρχεται κλαίγοντας κάθε μέρα;

0:08:25.182,0:08:30.006
Συνεχίζετε να επιλύετε τα πάντα[br]για εκείνα στα 8, 10 ή 14;

0:08:30.594,0:08:32.668
Γιατί τα παιδιά, καθώς αναπτύσσονται,

0:08:32.692,0:08:37.318
πάντα θα αντιμετωπίζουν [br]απαιτητικές καταστάσεις:

0:08:37.342,0:08:40.996
διανυκτερεύσεις σε σπίτι φίλου,[br]προφορικές εργασίες,

0:08:41.020,0:08:43.171
ένα δύσκολο ξαφνικό διαγώνισμα,

0:08:43.195,0:08:47.128
δοκιμασία για μια αθλητική ομάδα[br]ή μια θέση στη σχολική παράσταση,

0:08:47.152,0:08:49.074
διενέξεις με συνομηλίκους...

0:08:49.706,0:08:53.121
Όλες οι καταστάσεις εμπεριέχουν ρίσκο:

0:08:53.145,0:08:56.487
το ρίσκο της αποτυχίας,[br]του να μην πάρουν αυτό που θέλουν,

0:08:56.511,0:08:58.988
ενδεχομένων λαθών

0:08:59.012,0:09:00.636
ή του εξευτελισμού.

0:09:01.616,0:09:03.827
Τα παιδιά με άγχος

0:09:03.851,0:09:06.603
που δεν παίρνουν ρίσκο ούτε εμπλέκονται,

0:09:07.555,0:09:11.542
δε μαθαίνουν πώς να διαχειρίζονται[br]τέτοιους τύπους καταστάσεων.

0:09:12.080,0:09:13.235
Σωστά;

0:09:13.259,0:09:17.455
Γιατί οι δεξιότητες αναπτύσσονται[br]σταδιακά μέσω της έκθεσης

0:09:17.479,0:09:21.520
επαναλαμβανόμενης έκθεσης σε καθημερινές[br]καταστάσεις που αντιμετωπίζουν:

0:09:22.680,0:09:24.569
δεξιότητες αυτοανακούφισης

0:09:24.593,0:09:28.368
ή η δυνατότητα να ηρεμήσουν[br]μόνα τους όταν είναι αναστατωμένα

0:09:28.947,0:09:30.518
δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων,

0:09:30.518,0:09:33.892
συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας[br]να επιλύσουν διενέξεις με τρίτους,

0:09:34.631,0:09:36.523
καθυστέρηση της ευχαρίστησης,

0:09:36.547,0:09:38.775
ή η δυνατότητα[br]να συνεχίσουν την προσπάθεια

0:09:38.799,0:09:42.387
παρά το γεγονός ότι πρέπει να περιμένουν [br]καιρό για να δουν τι θα συμβεί.

0:09:43.270,0:09:46.361
Αυτές και πολλές άλλες δεξιότητες[br]αναπτύσσονται στα παιδιά

0:09:46.385,0:09:48.523
που παίρνουν ρίσκα κι εμπλέκονται.

0:09:49.325,0:09:52.455
Σχηματίζεται η αυτοαποτελεσματικότητα,

0:09:52.479,0:09:55.863
που, με απλά λόγια, αποτελεί[br]την πίστη στον εαυτό σου

0:09:55.887,0:09:59.306
ότι μπορείς να υπερνικήσεις[br]απαιτητικές καταστάσεις.

0:10:00.650,0:10:05.856
Γιατί τα παιδιά με άγχος[br]που αποφεύγουν τέτοιες καταστάσεις

0:10:05.880,0:10:08.732
και βάζουν άλλους [br]να τις αντιμετωπίζουν γι' αυτά,

0:10:08.756,0:10:11.809
γίνονται ολοένα και πιο [br]αγχώδη με τον καιρό

0:10:11.833,0:10:14.455
ενώ ταυτόχρονα λιγότερο σίγουρα [br]για τον εαυτό τους.

0:10:15.328,0:10:19.368
Σε αντίθεση με τους συνομηλίκους τους[br]που δεν έχουν άγχος,

0:10:19.392,0:10:24.239
πιστεύουν πως είναι ανίκανα[br]να διαχειριστούν αυτές τις καταστάσεις.

0:10:24.768,0:10:28.631
Θεωρούν ότι χρειάζονται κάποιον,[br]παραδείγματος χάριν τους γονείς τους,

0:10:28.655,0:10:30.214
για να τις επιλύσουν για εκείνα.

0:10:31.769,0:10:37.472
Ενώ το φυσικό γονεϊκό ένστικτο[br]είναι η προστασία, παρηγοριά

0:10:37.596,0:10:39.152
κι ο καθησυχασμός των παιδιών,

0:10:40.207,0:10:44.383
το 1930, ο ψυχίατρος Άλφρεντ Άντλερ

0:10:44.407,0:10:46.706
είχε ήδη προειδοποιήσει τους γονείς

0:10:46.730,0:10:49.770
ότι όσο και να αγαπάμε το παιδί

0:10:49.794,0:10:52.196
δεν πρέπει να καταλήξει εξαρτώμενο.

0:10:52.838,0:10:57.123
Συμβούλεψε τους γονείς να ξεκινήσουν[br]να εκπαιδεύουν τα παιδιά εξαρχής

0:10:57.147,0:10:59.192
να στέκονται στα πόδια τους.

0:10:59.964,0:11:04.051
Επίσης, προειδοποίησε ότι, αν τα παιδιά[br]δημιουργήσουν την εντύπωση

0:11:04.075,0:11:08.767
ότι οι γονείς τους ζουν και αναπνέουν[br]για να είναι πάντα στη διάθεσή τους,

0:11:08.791,0:11:11.525
θα αποκτούσαν μια λανθασμένη [br]ιδέα της αγάπης.

0:11:13.189,0:11:17.050
Γιατί τα παιδιά με άγχος [br]στη σημερινή εποχή,

0:11:17.074,0:11:19.698
συνεχώς καλούν τους γονείς τους

0:11:19.722,0:11:24.218
ή στέλνουν μηνύματα κινδύνου [br]όλη την ημέρα, οποιαδήποτε ώρα.

0:11:24.242,0:11:29.762
Αν τα μικρά παιδιά με άγχος δεν μάθουν [br]τους σωστούς μηχανισμούς αντιμετώπισης,

0:11:29.786,0:11:31.888
τι συμβαίνει όταν μεγαλώσουν;

0:11:33.055,0:11:37.900
Δουλεύω με ομάδες γονιών[br]νέων ενηλίκων με αγχώδεις διαταραχές.

0:11:39.034,0:11:42.728
Αυτοί οι νέοι είναι από 18 έως 28 ετών.

0:11:43.561,0:11:45.893
Οι περισσότεροι ζουν στο σπίτι

0:11:45.917,0:11:47.933
και εξαρτώνται από τους γονείς τους.

0:11:48.798,0:11:52.647
Πολλοί από αυτούς έχουν πάει [br]στο σχολείο και στο κολέγιο.

0:11:52.671,0:11:54.135
Κάποιοι έχουν αποφοιτήσει.

0:11:54.907,0:11:57.616
Σχεδόν κανείς τους δε δουλεύει,

0:11:57.640,0:12:00.400
απλώς κάθονται σπίτι χωρίς[br]να κάνουν και πολλά πράγματα.

0:12:00.928,0:12:04.194
Δεν έχουν ουσιώδεις σχέσεις με άλλους

0:12:04.218,0:12:06.645
και περιμένουν από τους γονείς τους

0:12:06.669,0:12:08.799
να κάνουν διάφορα πράγματα για εκείνους.

0:12:09.802,0:12:12.788
Οι γονείς τους ακόμη κλείνουν[br]τα ραντεβού τους στον γιατρό.

0:12:13.729,0:12:17.178
Καλούν τους παλιούς φίλους τους[br]και τους ικετεύουν να τα επισκεφθούν.

0:12:17.202,0:12:19.626
Πλένουν για τα παιδιά[br]και τους μαγειρεύουν

0:12:20.098,0:12:23.874
και βρίσκονται σε σύγκρουση[br]με τον νέο ενήλικα,

0:12:23.898,0:12:28.213
γιατί το άγχος έχει ανθίσει[br]αλλά ο νεαρός όχι.

0:12:29.285,0:12:32.191
Αυτοί οι γονείς νιώθουν τεράστια ενοχή,

0:12:32.215,0:12:33.906
αλλά έπειτα πικρία

0:12:33.930,0:12:35.661
κι ύστερα, περισσότερη ενοχή.

0:12:36.662,0:12:38.709
Εντάξει, τι θα λέγατε [br]για τα χαρμόσυνα νέα;

0:12:39.661,0:12:44.523
Αν οι γονείς και τα σημαντικά[br]άτομα στη ζωή του παιδιού

0:12:44.547,0:12:48.883
μπορούν να το βοηθήσουν να έρθει[br]αντιμέτωπο με τους φόβους του

0:12:48.907,0:12:50.933
και να μάθει πώς να επιλύει προβλήματα,

0:12:50.957,0:12:54.182
τότε είναι πιθανότερο πως[br]τα παιδιά θα αναπτύξουν

0:12:54.206,0:12:58.376
τους δικούς τους εσωτερικούς μηχανισμούς[br]διαχείρισης του άγχους τους.

0:12:59.729,0:13:03.737
Διδάσκουμε τους γονείς[br]να έχουν επίγνωση στη στιγμή

0:13:03.761,0:13:07.420
και να σκέφτονται την αντίδρασή τους[br]στο άγχος του παιδιού τους.

0:13:08.613,0:13:10.138
Τους ζητάμε,

0:13:10.162,0:13:14.220
«Κοιτάξτε την κατάσταση και αναρωτηθείτε:[br]"Ποια είναι η επικείμενη κατάσταση;

0:13:14.669,0:13:17.121
Πόσο απειλητική είναι για το παιδί μου;

0:13:17.145,0:13:20.120
Και τι θέλω να μάθουν απ' αυτήν τελικά;"»

0:13:20.812,0:13:23.904
Βέβαια, θέλουμε οι γονείς [br]να ακούνε προσεκτικά,

0:13:23.928,0:13:27.847
γιατί αν ένα παιδί υφίσταται εκφοβισμό[br]ή βρίσκεται σε κίνδυνο,

0:13:27.871,0:13:29.448
θέλουμε να επεμβαίνουν,

0:13:29.472,0:13:30.761
σε κάθε περίπτωση.

0:13:31.738,0:13:36.050
Αλλά στις συνηθισμένες καταστάσεις[br]που προκαλούν άγχος,

0:13:36.074,0:13:38.426
οι γονείς βοηθούν το παιδί περισσότερο

0:13:38.450,0:13:41.998
αν παραμείνουν ήρεμοι και θερμοί,

0:13:42.022,0:13:44.785
εάν επιβεβαιώσουν τα συναισθήματά του

0:13:44.809,0:13:46.821
αλλά έπειτα βοηθήσουν το παιδί,

0:13:46.845,0:13:50.888
το βοηθήσουν στο πώς[br]θα διαχειριστεί την κατάσταση.

0:13:51.627,0:13:53.520
Κι έπειτα -- αυτό είναι σημαντικό --

0:13:53.544,0:13:57.226
να βάζουν το παιδί να διαχειρίζεται[br]μόνο του την κατάσταση.

0:13:59.092,0:14:03.792
Φυσικά, είναι θλιβερό να βλέπεις[br]ένα παιδί να υποφέρει,

0:14:03.816,0:14:06.723
όπως μου είπαν οι γονείς μου[br]χρόνια αργότερα.

0:14:07.339,0:14:09.131
Όταν βλέπεις το παιδί σου να υποφέρει

0:14:09.155,0:14:13.920
αλλά πιστεύεις πως μπορείς να επέμβεις[br]και να το σώσεις από τον πόνο,

0:14:13.944,0:14:16.340
είναι τα πάντα, σωστά;

0:14:16.364,0:14:17.807
Αυτό θέλουμε να κάνουμε.

0:14:19.000,0:14:21.542
Αλλά είτε είμαστε νέοι είτε γέροι,

0:14:21.566,0:14:27.033
το υπερβολικό άγχος οδηγεί στην[br]υπερεκτίμηση του ρίσκου και της δυσφορίας

0:14:27.057,0:14:30.098
ενώ υποτιμάμε τη δυνατότητά μας [br]να ανταπεξέλθουμε.

0:14:31.700,0:14:36.920
Γνωρίζουμε ότι η επαναλαμβανόμενη έκθεση[br]σε αυτά που φοβόμαστε μειώνει το άγχος,

0:14:36.944,0:14:39.719
ενώ παράλληλα χτίζει[br]ικανότητες κι ανθεκτικότητα.

0:14:40.639,0:14:42.538
Κάτι ήξεραν οι γονείς μου.

0:14:43.158,0:14:46.676
Αυτή την εποχή, οι υπεραγχωμένοι νέοι[br]δεν μπορούν να βοηθηθούν

0:14:46.700,0:14:48.990
από υπερπροστατευτικούς γονείς.

0:14:50.149,0:14:54.695
Η χαλάρωση κι η αυτοπεποίθηση, [br]πέρα από συναισθήματα.

0:14:55.179,0:14:58.928
Είναι και δεξιότητες αντιμετώπισης[br]που γονείς και παιδιά μπορούν να μάθουν.

0:14:59.912,0:15:01.088
Σας ευχαριστώ.

0:15:01.112,0:15:04.400
(Χειροκρότημα)