Return to Video

William Ury: Cuộc đi bộ từ "không" đến "có"

  • 0:00 - 0:03
    Chủ đề về cuộc đàm phán khó khăn
  • 0:03 - 0:05
    gợi cho tôi về một trong những câu chuyện yêu thích của tôi
  • 0:05 - 0:07
    từ Trung Đông,
  • 0:07 - 0:10
    về một người đàn ông để lại cho ba đứa con trai của ông ta 17 con lạc đà.
  • 0:10 - 0:13
    Ông ta để lại cho người con cả phân nửa số lạc đà;
  • 0:13 - 0:15
    cho người con thứ một phần ba số lạc đà;
  • 0:15 - 0:17
    và cho người con út một phần chín số lạc đà.
  • 0:17 - 0:19
    Và ba người con trai cùng nhau đàm phán.
  • 0:19 - 0:21
    17 không chia hết hai.
  • 0:21 - 0:23
    Nó cũng không chia hết cho ba.
  • 0:23 - 0:25
    Cũng như không chia hết cho chín.
  • 0:25 - 0:27
    Tình hình bắt đầu căng thẳng.
  • 0:27 - 0:29
    Cuối cùng, không biết phải làm sao,
  • 0:29 - 0:32
    họ đến gặp và hỏi ý kiến một bà lão thông thái.
  • 0:32 - 0:34
    Bà lão thông tháo nghĩ về vấn đề đó một lúc lâu,
  • 0:34 - 0:36
    và cuối cùng bà ta quay lại và nói,
  • 0:36 - 0:38
    "Thực sự ta cũng không biết là có thể giúp cho các người không,
  • 0:38 - 0:40
    nhưng ít nhất, nếu các người muốn, các ngươi có thể lấy con lạc đà của ta."
  • 0:40 - 0:42
    Vậy là họ có 18 con lạc đà.
  • 0:42 - 0:45
    Người con cả lấy phân nửa -- phân nửa của 18 là chín.
  • 0:45 - 0:48
    Người con thứ lấy một phần ba -- một phần ba của 18 là sáu.
  • 0:48 - 0:50
    Người con út lấy một phần chín --
  • 0:50 - 0:52
    một phần chín của 18 là hai.
  • 0:52 - 0:54
    Và tổng cộng là 17.
  • 0:54 - 0:56
    Họ còn một con lạc đà sót lại.
  • 0:56 - 0:58
    Họ trả nó cho bà lão thông thái.
  • 0:58 - 1:00
    (Tiếng cười)
  • 1:00 - 1:02
    Và nếu các bạn nghĩ về câu chuyện đó,
  • 1:02 - 1:04
    Tôi nghĩ nó giống với
  • 1:04 - 1:07
    nhiều cuộc đàm phán khó khăn mà chúng ta tham gia.
  • 1:07 - 1:09
    Chúng bắt đầu như là 17 con lạc đà -- không có cách nào để giải quyết.
  • 1:09 - 1:11
    Bằng cách nào đó, cái chúng ta cần phải làm
  • 1:11 - 1:14
    là lùi một bước, giống như bà lão thông thái,
  • 1:14 - 1:16
    nhìn vấn đề thông qua con mắt trong sáng
  • 1:16 - 1:19
    và nghĩ tới con lạc đà thứ 18
  • 1:20 - 1:22
    Bây giờ, tìm con lạc đà thứ 18 trong các cuộc xung động trên thế giới
  • 1:22 - 1:25
    đã trở thành đam mê của cuộc đời tôi.
  • 1:25 - 1:28
    Tôi cơ bản thấy con người chút nào đó giống ba anh em kia;
  • 1:28 - 1:30
    chúng ta là một gia đình.
  • 1:30 - 1:32
    Chúng ta biết rằng một cách khoa học,
  • 1:32 - 1:34
    cảm ơn những cuộc cách mạng truyền thông
  • 1:34 - 1:37
    tất cả các bộ lạc trên hành tinh, tất cả 15000 bộ lạc,
  • 1:37 - 1:40
    liên lạc với nhau.
  • 1:40 - 1:42
    Và nó là một cuộc họp mặt gia đình lớn.
  • 1:42 - 1:44
    Và giống như nhiều cuộc họp mặt gia đình,
  • 1:44 - 1:46
    nó không phải lúc nào cũng bình yên và tươi sáng cả.
  • 1:46 - 1:48
    Có nhiều mẫu thuẫn.
  • 1:48 - 1:50
    Và câu hỏi là,
  • 1:50 - 1:52
    chúng ta giải quyết các vấn đề của chúng ta như thế nào?
  • 1:52 - 1:54
    Chúng ta giải quyết những sự khác biệt sâu thẳm nhất như thế nào,
  • 1:54 - 1:56
    dựa vào bản chất mang xu hướng xung đột
  • 1:56 - 1:58
    và trí thông minh của con người
  • 1:58 - 2:01
    trong việc chế tao vũ khí hủy diệt hàng loạt?
  • 2:01 - 2:03
    Đó là câu hỏi.
  • 2:03 - 2:06
    Tôi đã dùng phần tươi đẹp của ba thập kỷ mới đây --
  • 2:06 - 2:08
    gần như bốn --
  • 2:08 - 2:10
    du lịch thế giới,
  • 2:10 - 2:13
    cố gắng làm việc, tham gia vào các mâu thuẫn
  • 2:13 - 2:16
    từ Yugoslavia đến Trung Đông
  • 2:16 - 2:18
    đến Chechnya đến Venezuela,
  • 2:18 - 2:21
    một vài trong những xung đột khó khăn nhất trên hành tinh,
  • 2:21 - 2:23
    Tôi đã tự đặt câu hỏi đó.
  • 2:23 - 2:25
    Và nghĩ rằng tôi đã tìm thấy, trong một số cách nào đó,
  • 2:25 - 2:27
    bí mật của hòa bình.
  • 2:27 - 2:30
    Nó thật sự đơn giản một cách bất ngờ.
  • 2:30 - 2:33
    Nó không dễ, nhưng đơn giản.
  • 2:33 - 2:35
    Nó thậm chí không mới.
  • 2:35 - 2:37
    Nó có thể là một trong những di sản xưa nhất của con người.
  • 2:37 - 2:40
    Bí mật của hòa bình là chúng ta.
  • 2:40 - 2:42
    Nó là chúng ta, những người hoạt động
  • 2:42 - 2:44
    như là một cộng đồng vây quanh
  • 2:44 - 2:46
    xung đột,
  • 2:46 - 2:48
    những người tham gia với vai trò xây dựng.
  • 2:48 - 2:51
    Để tôi kể cho các bạn nghe một câu chuyện, một ví dụ.
  • 2:52 - 2:54
    Khoảng 20 năm trước, tôi ở Nam Phi (South Africa)
  • 2:54 - 2:56
    làm việc với các nhóm trong cuộc xung đột,
  • 2:56 - 2:58
    và tôi đã có thêm một tháng,
  • 2:58 - 3:00
    vì vậy tôi dùng nó để sống
  • 3:00 - 3:02
    với vài nhóm ở San Bushmen.
  • 3:02 - 3:05
    Tôi đã tò mò về họ và cách họ giải quyết xung đột.
  • 3:06 - 3:08
    Bởi vì, sau cùng, trong ký ức cuộc sống,
  • 3:08 - 3:10
    họ là những thợ săn và người thu lượm,
  • 3:10 - 3:12
    sống giống như là tổ tiên của chúng ta
  • 3:12 - 3:15
    khoảng 99% lịch sử con người.
  • 3:15 - 3:18
    Và tất cả đàn ông có các mũi tên độc dùng để săn bắn --
  • 3:18 - 3:20
    cực kỳ chết người.
  • 3:20 - 3:22
    Vậy, họ giải quyết những sự khác nhau của họ như thế nào?
  • 3:22 - 3:24
    Cái mà tôi học được
  • 3:24 - 3:27
    là mỗi khi sự căng thẳng xảy ra trong cộng đồng,
  • 3:27 - 3:30
    một ai đó đi giấu các mũi tên độc trong bụi rậm,
  • 3:30 - 3:34
    và rồi mọi người ngồi thành vòng tròn như thế này,
  • 3:34 - 3:37
    và họ ngồi, họ nói chuyện, và họ nói.
  • 3:37 - 3:39
    Có thể mất đến 2 ngày, 3 ngày, 4 ngày,
  • 3:39 - 3:41
    nhưng họ không ngừng nghỉ
  • 3:41 - 3:43
    tới khi họ tìm ra được cách giải quyết
  • 3:43 - 3:45
    hay là một cách hòa giải tốt hơn.
  • 3:45 - 3:47
    Và nếu không khí căng thẳng vẫn cao,
  • 3:47 - 3:49
    họ cử một ai đó đi thăm vài người thân
  • 3:49 - 3:51
    như là một giai đoạn làm nguội.
  • 3:51 - 3:53
    Hệ thống đó
  • 3:53 - 3:56
    tôi nghĩ rằng là hệ thống mà giữ cho chúng ta sống sót để thời điểm này,
  • 3:56 - 3:58
    căn cứ vào các khuynh hướng của con người.
  • 3:58 - 4:01
    Hệ thống đó, tôi gọi nó là phía thứ ba.
  • 4:01 - 4:03
    Bởi vì nếu bạn nghĩ về nó,
  • 4:03 - 4:06
    bình thường khi chúng ta nghĩ về mâu thuẫn, khi chúng ta mô tả nó,
  • 4:06 - 4:08
    thì luôn có hai phía.
  • 4:08 - 4:10
    Ả Rập với Israel, công nhân với quản lý,
  • 4:10 - 4:13
    chồng với vợ, Dân Chủ với Cộng Hòa,
  • 4:13 - 4:15
    nhưng cái mà chúng ta không thường thấy
  • 4:15 - 4:17
    là luôn có một phía thứ ba.
  • 4:17 - 4:19
    Và bên phía thứ ba của mâu thuẫn là chúng ta,
  • 4:19 - 4:21
    đó là cộng đồng xung quanh,
  • 4:21 - 4:23
    đó là những bạn, là những đồng minh,
  • 4:23 - 4:25
    là những thành viên trong gia đình, là những người hàng xóm.
  • 4:25 - 4:28
    Và chúng ta có thể đóng một vai trò xây dựng cực kỳ to lớn.
  • 4:28 - 4:30
    Có thể cách cơ bản nhất
  • 4:30 - 4:33
    mà bên thứ ba có thể giúp
  • 4:33 - 4:36
    là nhắc nhở các bên cái gì thật sự là vấn đề.
  • 4:36 - 4:38
    Cho lợi ích của bon trẻ, cho lợi ích của gia đình,
  • 4:38 - 4:41
    cho lợi ích của cộng đồng, cho lợi ích của tương lai,
  • 4:41 - 4:44
    Hãy dừng tranh cãi một chút và bắt đầu nói chuyện.
  • 4:44 - 4:46
    Vì, vấn đề lề,
  • 4:46 - 4:48
    khi chúng ta ở trong một cuộc xung đột,
  • 4:48 - 4:50
    rất dễ mất đi tầm nhìn,
  • 4:50 - 4:52
    nó rất dễ để phản ứng lại.
  • 4:52 - 4:55
    Con người: chúng ta là những cổ máy phản ứng.
  • 4:55 - 4:57
    Và như câu nói đó,
  • 4:57 - 4:59
    khi tức giận, bạn sẽ nói bài nói tuyệt vời nhất
  • 4:59 - 5:02
    mà bạn sẽ phải hối hận.
  • 5:02 - 5:05
    Và vì vậy bên thứ ba nhắc nhở chúng ta điều đó.
  • 5:05 - 5:07
    Bên thứ ba giúp chúng ta đi tới ban công,
  • 5:07 - 5:10
    đây là một ẩn dụ cho một nơi
  • 5:10 - 5:13
    mà chúng ta có thể chú ý tới vấn đề chính.
  • 5:13 - 5:16
    Tôi kể cho các bạn một câu chuyện nhỏ từ kinh nghiệm đàm phán của chính tôi.
  • 5:16 - 5:19
    Vài năm trước, tôi tham gia với tư cách là người hòa giải
  • 5:19 - 5:21
    trong vài cuộc đàm phán rất hóc búa
  • 5:21 - 5:23
    giữa các lãnh tụ của Nga
  • 5:23 - 5:25
    và các lãnh tụ của Chechnya
  • 5:25 - 5:27
    Có một cuộc chiến đang diễn ra, như các bạn biết.
  • 5:27 - 5:29
    Và chúng tôi họp ở Tòa Án Quốc Tế (The Hague),
  • 5:29 - 5:31
    trong Cung Điện Hòa Bình (Peace Palace),
  • 5:31 - 5:34
    trong cùng một phòng, nơi mà tòa án tội ác chiến tranh Yugoslav
  • 5:34 - 5:36
    đã được xét xử.
  • 5:36 - 5:38
    Và cuộc nói chuyện khởi đầu rất khó chịu
  • 5:38 - 5:40
    khi mà phó tổng thống của Chechnya
  • 5:40 - 5:43
    bắt đầu bằng cách chỉ vào bên Nga và nói,
  • 5:43 - 5:45
    "Các người nên ngồi yên trên ghế,
  • 5:45 - 5:47
    vì các người sẽ bị xét xử vì tội ác chiến tranh."
  • 5:47 - 5:49
    Và rồi ông ta tiếp tục, và quay sang tôi và nói,
  • 5:49 - 5:51
    "Ông là người Mỹ.
  • 5:51 - 5:54
    Nhìn lại xem người Mỹ đang làm gì ở Puerto Rico."
  • 5:54 - 5:57
    Và đầu óc tôi bắt đầu chạy, "Puerto Rico? Tôi biết gì về Puerto Rico?"
  • 5:57 - 5:59
    Tôi bắt đầu phản ứng lại,
  • 5:59 - 6:02
    nhưng rồi tôi cố gắng nhớ là đi lên ban công.
  • 6:02 - 6:04
    Và rồi khi ông ta dừng lại,
  • 6:04 - 6:06
    và mọi người nhìn tôi chờ đợi phản hồi,
  • 6:06 - 6:09
    từ cái nhìn từ ban công, tôi đã có thể cảm ơn vì sự lưu ý của ông ta
  • 6:09 - 6:12
    và nói, "Tôi thật sự biết ơn vì sự phê bình của ông cho đất nước tôi,
  • 6:12 - 6:14
    và tôi nhận nó như là dấu hiệu chúng ta là bạn
  • 6:14 - 6:17
    và có thể nói chuyện thẳng thắn với nhau.
  • 6:17 - 6:20
    Và cái mà chúng ta đang bàn ở đây không phải là về Puerto Rico hay là quá khứ.
  • 6:20 - 6:23
    Cái mà chúng ta đang bàn ở đây là tìm cách
  • 6:23 - 6:26
    dừng lại sự đau khổ và đổ máu ở Chechnya."
  • 6:26 - 6:29
    Và cuộc đối thoại quay lại chủ đề chính.
  • 6:29 - 6:31
    Đó chính là vai trò của phía thứ ba,
  • 6:31 - 6:33
    là để giúp cho các bên có thể đi tới ban công.
  • 6:33 - 6:36
    Và bây giờ để tôi nói một chút
  • 6:36 - 6:38
    và mà được đa số coi là xung đột khó khăn nhất trên thế giới,
  • 6:38 - 6:40
    hay là cuộc xung đột gần như không thể giải quyết,
  • 6:40 - 6:42
    đó là vấn đề Trung Đông (Middle East).
  • 6:42 - 6:45
    Câu hỏi là: Ở đó thì phía thứ ba là ai?
  • 6:45 - 6:47
    Làm thế nào để chúng ta đi đến ban công?
  • 6:47 - 6:49
    Bây giờ tôi không giả bộ là có một câu trả lời
  • 6:49 - 6:51
    cho vấn đề ở Trung Đông,
  • 6:51 - 6:53
    nhưng tôi nghĩ tôi biết bước đầu tiên,
  • 6:53 - 6:55
    cơ bản là bước đầu tiên,
  • 6:55 - 6:58
    thứ mà ai trong chúng ta cũng có thể làm trong vai trò là phía thứ ba.
  • 6:58 - 7:00
    Để tôi hỏi các bạn một câu hỏi trước.
  • 7:00 - 7:02
    Bao nhiêu trong các bạn
  • 7:02 - 7:04
    trong các năm gần đây
  • 7:04 - 7:07
    từng thấy mình quan tâm đến vấn đề ở Trung Đông
  • 7:07 - 7:09
    và tự hỏi ai có thể làm gì?
  • 7:09 - 7:11
    Chỉ tò mò thôi, bao nhiêu người?
  • 7:11 - 7:14
    Ok, vậy là hầu hết mọi người.
  • 7:14 - 7:16
    Và đây, điều này rất xa vời.
  • 7:16 - 7:19
    Tại sao chúng ta lại phải quan tâm đến cuộc xung đột này?
  • 7:19 - 7:21
    Có phải là vì số người chết?
  • 7:21 - 7:23
    Số lượng người chết gấp hàng trăm lần
  • 7:23 - 7:25
    trong một cuộc xung đột ở Châu Phi hơn là ở Trung Đông.
  • 7:25 - 7:27
    Không phải vì số người chết, nó là vì câu chuyện ở đó,
  • 7:27 - 7:29
    vì mỗi cá nhân chúng ta cảm thấy liên quan
  • 7:29 - 7:31
    đến câu chuyện đó.
  • 7:31 - 7:33
    Dù chúng ta là Đạo Thiên Chúa, Đạo Hồi hay là Đạo Do Thái,
  • 7:33 - 7:35
    theo đạo hay không theo đạo,
  • 7:35 - 7:37
    chúng ta cảm thấy chúng ta có liên quan đến nó.
  • 7:37 - 7:40
    Những câu chuyện mang tầm quan trọng lớn. Tôi biết điều đó với cương vị là một nhân chủng học.
  • 7:40 - 7:43
    Những câu chuyện mà chúng ta dùng để truyền tải kiến thức.
  • 7:43 - 7:45
    Chúng mang đến ý nghĩa cho cuộc sống.
  • 7:45 - 7:47
    Điều mà chúng ta làm ở TED - chúng ta kể chuyện.
  • 7:47 - 7:49
    Các câu chuyện là chìa khóa.
  • 7:49 - 7:52
    Và vì vậy câu hỏi của tôi là,
  • 7:52 - 7:54
    Vâng, thử giải quyết chính trị
  • 7:54 - 7:56
    ở Trung Đông,
  • 7:56 - 7:59
    nhưng hãy cũng nhìn vào câu chuyện.
  • 7:59 - 8:01
    Thử nhìn vào gốc rễ của tất cả mọi chuyện.
  • 8:01 - 8:03
    Thử xem nếu chúng ta có thể áp dụng bên thứ ba vào.
  • 8:03 - 8:06
    Điều đó nghĩa là gì? Và câu chuyện ở đây là gì?
  • 8:06 - 8:08
    Bây giờ, với tư cách là những nhà nhân chủng học, chúng ta biết
  • 8:08 - 8:11
    rằng mọi nền văn hóa đều có một câu chuyện về nguồn gốc của nó.
  • 8:11 - 8:13
    Câu chuyện về nguồn gốc của Trung Đông là gì?
  • 8:13 - 8:15
    Trong một mệnh đề, nó như thế này:
  • 8:15 - 8:18
    4.000 năm trước, một người đàn ông và gia đình ông ta
  • 8:18 - 8:20
    đi xuyên qua Trung Đông,
  • 8:20 - 8:23
    và thế giới lúc đó chưa như bây giờ.
  • 8:23 - 8:25
    Người đàn ông đó, tất nhiên,
  • 8:25 - 8:27
    là Abraham.
  • 8:27 - 8:29
    Và cái mà ông ta đi là vì sự đoàn kết,
  • 8:29 - 8:31
    sự kết gia đình.
  • 8:31 - 8:33
    Ông ta là cha của tất cả chúng ta.
  • 8:33 - 8:35
    Nhưng không phải chỉ là cái mà ông ta đai diện, nó là thông điệp của ông ta.
  • 8:35 - 8:38
    Thông điệp ban sơ của ông ta cũng là đoàn kết,
  • 8:38 - 8:41
    sự liên hệ của nó và sự đoàn kết của nó.
  • 8:41 - 8:44
    Và giá trị cơ bản của ông ta là sự tôn trọng,
  • 8:44 - 8:46
    là lòng tốt với những người lạ.
  • 8:46 - 8:49
    Đó là cái mà ông ta nổi tiếng, lòng hiếu khách của ông ta.
  • 8:49 - 8:51
    Vì vậy,
  • 8:51 - 8:53
    ông ta là phía thứ ba tượng trưng
  • 8:53 - 8:55
    của Trung Đông.
  • 8:55 - 8:58
    Ông ta là người nhắc nhở chúng ta
  • 8:58 - 9:00
    rằng chúng ta là một phần của một tập thể lớn hơn.
  • 9:00 - 9:02
    Bây giờ, các bạn hãy --
  • 9:02 - 9:04
    bây giờ nghĩ về điều đó một chút.
  • 9:04 - 9:07
    Hiện tại, chúng ta đối mặt với khủng bố.
  • 9:07 - 9:09
    Khủng bố là gì?
  • 9:09 - 9:12
    Khủng bố cơ bản là lấy người lạ
  • 9:12 - 9:15
    và đối xử với họ như là kẻ thù mà bạn muốn tiêu diệt
  • 9:15 - 9:17
    để gây ra sợ hãi.
  • 9:17 - 9:19
    Cái gì là đối lập của chủ nghĩa khủng bố?
  • 9:19 - 9:21
    Đó là lấy người lạ
  • 9:21 - 9:23
    và đối xử với họ như là bạn bè
  • 9:23 - 9:26
    người mà bạn chào đón ở nhà mình
  • 9:26 - 9:28
    để kết giao bằng hữu và tạo sự hiểu biết,
  • 9:28 - 9:31
    hay kính trọng, hay tình yêu thương.
  • 9:31 - 9:33
    Vậy chuyện gì xảy ra nếu
  • 9:33 - 9:36
    bạn lấy câu chuyện của Abraham,
  • 9:36 - 9:38
    là câu chuyện của phía thứ ba,
  • 9:38 - 9:40
    chuyện gì nếu điều đó có thể là --
  • 9:40 - 9:43
    vì Abraham tượng trưng cho lòng hiếu khách --
  • 9:43 - 9:46
    chuyện gì xảy ra nếu đó là liều thuốc cho chủ nghĩa khủng bố?
  • 9:46 - 9:48
    Chuyện gì xảy ra nếu đó là liều vắc-xin
  • 9:48 - 9:50
    chống lại phân biệt tôn giáo?
  • 9:50 - 9:53
    Làm cách nào bạn đem câu chuyện đó vào đời sống?
  • 9:53 - 9:55
    Bây giờ nó không đủ khi chỉ kể một câu chuyện --
  • 9:55 - 9:57
    đó là mạnh mẽ --
  • 9:57 - 9:59
    nhưng người ta cần trải nghiệm câu chuyện.
  • 9:59 - 10:02
    Họ cần phải có thể sống như câu chuyện. Làm cách nào bạn làm được điều đó?
  • 10:02 - 10:05
    Và đó là suy nghĩ của tôi làm cách nào mà để làm được điều đó.
  • 10:05 - 10:07
    Và đó là điều dẫn đến bước đầu tiên.
  • 10:07 - 10:09
    Vì cách đơn giản để thực hiện điều đó là
  • 10:09 - 10:12
    đi bộ.
  • 10:12 - 10:15
    Bạn đi bộ theo hành trình của Abraham.
  • 10:15 - 10:18
    Bạn men theo hành trình của Abraham.
  • 10:18 - 10:21
    Vì đi bộ có một sức mạnh thực sự.
  • 10:21 - 10:24
    Các bạn biết, là một nhà nhân chủng học, đi bộ là cái mà làm cho chúng là là con người.
  • 10:24 - 10:26
    Nó buồn cười, khi bạn đi bộ,
  • 10:26 - 10:28
    bạn đi kề bên nhau
  • 10:28 - 10:31
    về cùng một hướng.
  • 10:31 - 10:33
    Bây giờ, nếu tôi đi đến bạn mặt đối mặt
  • 10:33 - 10:36
    và đi đến gần bạn thế này,
  • 10:36 - 10:39
    bạn sẽ cảm thấy bị đe dọa.
  • 10:39 - 10:41
    Nhưng nếu tôi đi bộ vai kề vai,
  • 10:41 - 10:43
    thậm chí chạm vai,
  • 10:43 - 10:45
    thì không vấn đề gì cả.
  • 10:45 - 10:47
    Ai chiến đâu khi đi bộ?
  • 10:47 - 10:50
    Đó là lý do tại sao trong đàm phá, thường khi mọi thứ trở nên căng thẳng,
  • 10:50 - 10:52
    người ta đi bô trong rừng.
  • 10:52 - 10:54
    Vì vậy ý tưởng đến với tôi
  • 10:54 - 10:56
    về cái mà truyền cảm hứng
  • 10:56 - 10:58
    một lối đi, một con đường --
  • 10:58 - 11:01
    nghĩ về con đường tơ lụa, nghĩ về con đường Appalachian --
  • 11:01 - 11:03
    đã đi theo bước chân
  • 11:03 - 11:05
    của Abraham
  • 11:05 - 11:07
    Người ta nói: "Thật điên rồi. Không thể làm được.
  • 11:07 - 11:10
    Không thể nào đi lại con đường của Abraham được. Nó quá nguy hiểm.
  • 11:10 - 11:12
    Các bạn phải đi qua tất cả các biên giới.
  • 11:12 - 11:14
    Nó đi ngang qua 10 quốc gia khác nhau ở Trung Đông,
  • 11:14 - 11:16
    bởi vì nó thống nhất tất cả."
  • 11:16 - 11:18
    Và vì vậy chúng tôi nghiên cứu ý tưởng đó ở Harvard.
  • 11:18 - 11:20
    Chúng tôi chuẩn bị.
  • 11:20 - 11:22
    Và rồi một vài năm trước, nhóm chúng tôi,
  • 11:22 - 11:24
    khoảng 25 người từ 10 quốc gia khác nhau,
  • 11:24 - 11:26
    quyết định thử xem chúng tôi có thể đi lại hành trình của Abraham không,
  • 11:26 - 11:29
    đi từ nới ông ấy sinh ra ở thành phố Urfa
  • 11:29 - 11:32
    ở phía nam Thổ Nhĩ Kỳ, phía bắc Mesopotamia.
  • 11:32 - 11:35
    Và chúng tôi đi xe buýt và đi bộ
  • 11:35 - 11:37
    và đi tới Harran,
  • 11:37 - 11:40
    nơi, theo kinh thánh, ông bắt đầu cuộc hành trình.
  • 11:40 - 11:42
    Rồi chúng tôi đi qua biên giới vào Syria, đi tới Aleppo,
  • 11:42 - 11:44
    nơi mà hóa ra có tên được đặt theo Abraham.
  • 11:44 - 11:46
    Chúng tôi đi tới Damascus,
  • 11:46 - 11:48
    nơi mà có một lịch sử lâu đời liên quan đến Abraham.
  • 11:48 - 11:51
    Chúng tôi đến phía bắc Jordan,
  • 11:51 - 11:53
    tới Jerusalem,
  • 11:53 - 11:56
    nơi mà mọi thức về Abraham, tới Bethlehem,
  • 11:56 - 11:58
    và cuối cùng tới nơi mà ông ta được chôn cất
  • 11:58 - 12:00
    ở Hebron.
  • 12:00 - 12:02
    Thật hiệu quả, chúng tôi đã đi từ nơi sinh ra đến nơi chết đi.
  • 12:02 - 12:05
    Chúng tôi đã chứng minh nó có thể làm được. Nó là một cuộc hành trình tuyệt vời.
  • 12:05 - 12:07
    Tôi hỏi các bạn một câu.
  • 12:07 - 12:09
    Bao nhiêu người trong các bạn đã từng có kinh nghiệm
  • 12:09 - 12:11
    ở trong một khu phố lạ,
  • 12:11 - 12:13
    hay là một miền đất lạ,
  • 12:13 - 12:16
    và một người hoàn toàn xa lạ, một người xa lạ hoàn hảo,
  • 12:16 - 12:19
    đi đến bạn và cho bạn thấy sự tốt bụng,
  • 12:19 - 12:21
    có thể là mời bạn đến nhà họ, mời bạn ly nước,
  • 12:21 - 12:23
    mời bạn cà phê, mời bạn một bữa ăn?
  • 12:23 - 12:25
    Bao nhiêu người trong các bạn đã từng có kinh nghiệm đó?
  • 12:25 - 12:27
    Đó chính là bản chất
  • 12:27 - 12:29
    của con đường Abraham.
  • 12:29 - 12:31
    Nhưng cái mà bạn khám phá, là bạn đi tới những ngôi làng ở Trung Đông
  • 12:31 - 12:33
    nơi mà bạn mong đợi sự hiếu khách,
  • 12:33 - 12:35
    và bạn nhận được sự hiếu khách tuyệt vời nhất,
  • 12:35 - 12:37
    tất cả liên quan đến Abraham.
  • 12:37 - 12:39
    "Nhân danh cha Abraham,
  • 12:39 - 12:41
    tôi mang cho bạn một ít thức ăn."
  • 12:41 - 12:43
    Vì vậy cái mà chúng tôi đã khám phá
  • 12:43 - 12:46
    là Abraham không phải chỉ là một hình tượng trong sách đối với những người ở đó,
  • 12:46 - 12:49
    Ông ta sống, ông ta là một hình tượng sống.
  • 12:49 - 12:51
    Và để làm một câu chuyện dài ngắn lại,
  • 12:51 - 12:53
    trong vài năm gần đây,
  • 12:53 - 12:55
    hàng ngàn người
  • 12:55 - 12:57
    đã bắt đầu đi bộ từng phần của con đường Abraham
  • 12:57 - 12:59
    ở Trung Đông,
  • 12:59 - 13:02
    tận hưởng lòng hiếu khách của người dân ở đó.
  • 13:02 - 13:04
    Họ bắt đầu đi bộ
  • 13:04 - 13:06
    ở Israel và Palestine,
  • 13:06 - 13:08
    ở Jordan, ở Thổ Nhĩ Kỳ, ở Syria.
  • 13:08 - 13:10
    Nó là một trải nghiệm tuyệt vời.
  • 13:10 - 13:12
    Đàn ông, phụ nữ, thanh niên, người già --
  • 13:12 - 13:15
    nhiều phụ nữ hơn đàn ông, thật sự, một cách thú vị.
  • 13:15 - 13:17
    Những người không thể đi,
  • 13:17 - 13:19
    những người mà không thể tới đó bây giờ,
  • 13:19 - 13:21
    người ta bắt đầu tổ chức các cuộc đi bộ đồng hành
  • 13:21 - 13:23
    ở các thành phố, trong chính cộng đồng của họ.
  • 13:23 - 13:25
    Cụ thể là ở Cincinmati, người ta tổ chức một cuộc đi bộ
  • 13:25 - 13:27
    từ một nhà thờ Thiên Chúa tới một nhà thờ Hồi giáo rồi tới một nhà thờ Do Thái
  • 13:27 - 13:29
    và tất cả có một bữa ăn Abraham cùng nhau.
  • 13:29 - 13:31
    Nó là ngày con đường Abraham.
  • 13:31 - 13:33
    Ở Sao Paulo, Brazil, nó trở thành một sự kiện thường niên
  • 13:33 - 13:35
    cho hàng ngàn người chạy
  • 13:35 - 13:37
    trong một con đường Abraham tưởng tượng,
  • 13:37 - 13:39
    kết nối nhiều cộng đồng khác nhau.
  • 13:39 - 13:42
    Các phương tiện truyền thông yêu thích và quý mến nó.
  • 13:42 - 13:44
    Họ chú rất nhiều đến nó
  • 13:44 - 13:46
    vì nó bắt mắt,
  • 13:46 - 13:48
    và nó truyền bá tư tưởng,
  • 13:48 - 13:50
    tư tưởng về lòng hiếu khách của Abraham
  • 13:50 - 13:52
    về lòng tốt đối với những người xa lạ.
  • 13:52 - 13:54
    Và mới chỉ vài tuần trước,
  • 13:54 - 13:56
    có một câu chuyện trên đài phát thanh quốc gia (NPR) về nó.
  • 13:56 - 13:58
    Tháng trước,
  • 13:58 - 14:00
    có một mẫu chuyện trong tờ Guardian,
  • 14:00 - 14:03
    trong tờ Manchester Guardian, về nó --
  • 14:03 - 14:06
    hẳn hai trang.
  • 14:06 - 14:09
    Và họ trích dẫn một người dân làng
  • 14:09 - 14:12
    rằng, "Cuộc đi bộ này kết nối chúng tôi với thế giới."
  • 14:12 - 14:15
    Ông ta nói nó giống như là một tia sáng lóe lên trong cuộc đời chúng tôi.
  • 14:15 - 14:17
    Nó mang chúng tôi hy vọng.
  • 14:17 - 14:19
    Và nó là như vậy.
  • 14:19 - 14:22
    Nhưng nó không phải chỉ là về tâm lý,
  • 14:22 - 14:24
    nó còn về kinh tế,
  • 14:24 - 14:26
    vì khi người ta đi bộ người ta tiêu tiền.
  • 14:26 - 14:29
    Và người phụ nữ này, Um Ahmad,
  • 14:29 - 14:32
    là một phụ nữ sống ở trên đường ở Bắc Jordan.
  • 14:32 - 14:34
    Bà ta cực kỳ nghèo.
  • 14:34 - 14:37
    Bà ta mù một bên, chồng bà ta mất sức lao động,
  • 14:37 - 14:40
    Bà ta có bảy đứa con.
  • 14:40 - 14:42
    Nhưng cái mà ba ta có thể làm là nấu ăn.
  • 14:42 - 14:45
    Và vì vậy bà ta bắt đầu nấu ăn cho vài nhóm những người đi bộ
  • 14:45 - 14:48
    đi ngang qua làng và có một bữa ăn trong nhà bà ta.
  • 14:48 - 14:50
    Họ ngồi dưới sàn.
  • 14:50 - 14:52
    Bà ta thậm chí không có khăn trải.
  • 14:52 - 14:54
    Bà ta nấu đồ ăn ngon nhất
  • 14:54 - 14:57
    từ thảo mộc tươi có sẵn ở vùng quê này.
  • 14:57 - 14:59
    Và vì vậy ngày càng nhiều người đi bộ đến.
  • 14:59 - 15:01
    Và mới đây bà ta bắt đầu có thu nhập
  • 15:01 - 15:03
    để hỗ trợ gia đình.
  • 15:03 - 15:06
    Và vì vậy bà ta kể với nhóm chúng tôi, bà ta nói,
  • 15:06 - 15:09
    "Các bạn đã làm cho tôi được nhìn nhận
  • 15:09 - 15:11
    trong một ngôi làng mà mọi người từng mất mặt
  • 15:11 - 15:13
    khi nhìn tôi."
  • 15:13 - 15:16
    Đó là tiềm năng của con đường Abraham.
  • 15:16 - 15:18
    Có hàng trăm cộng đồng kiểu như vậy
  • 15:18 - 15:21
    ở Trung Đông, dọc theo con đường.
  • 15:22 - 15:25
    Cái tiềm năng cơ bản là thay đổi trò chơi.
  • 15:25 - 15:27
    Và để đổi trò chơi này, bạn phải thay đổi cái khung,
  • 15:27 - 15:29
    cái cách mà chúng ta nhìn sự việc ==
  • 15:29 - 15:31
    để thay đổi cái khung
  • 15:31 - 15:34
    từ thù địch sang hiếu khách,
  • 15:34 - 15:37
    từ khủng bố sang du lịch,
  • 15:37 - 15:39
    Và với tư tưởng đó, con đường Abraham
  • 15:39 - 15:41
    là nhân tố thay đổi cuộc chơi.
  • 15:41 - 15:43
    Để tôi cho các bạn xem một thứ.
  • 15:43 - 15:45
    Tôi có một trái sồi nhỏ ở đây
  • 15:45 - 15:47
    mà tôi đã nhặt được trong khi tôi đi bộ
  • 15:47 - 15:49
    vào đầu năm đây.
  • 15:49 - 15:51
    Bây giờ quả sồi thì gắn với cây sồi, tất nhiên rồi --
  • 15:51 - 15:53
    lớn lên thành một cây sồi,
  • 15:53 - 15:55
    cái mà gắn với Abraham.
  • 15:55 - 15:57
    Con đường bây giờ thì giống như một trái sồi;
  • 15:57 - 15:59
    Nó vẫn chỉ mới ở giai đoạn đầu.
  • 15:59 - 16:01
    Cây sồi sẽ trông như thế nào?
  • 16:01 - 16:03
    Tôi nghĩ về thời thơ ấu của tôi
  • 16:03 - 16:05
    một khoảng thời gian đẹp, sau khi tôi sinh ra ở Chicago.
  • 16:05 - 16:07
    Tôi ở Châu Âu.
  • 16:07 - 16:09
    Nếu bạn đã từng
  • 16:09 - 16:11
    ở trong một đống hoang tàn, như là, Luân Đôn
  • 16:11 - 16:14
    vào năm 1945, hay Berlin,
  • 16:14 - 16:16
    và bạn nói,
  • 16:16 - 16:18
    "60 năm sau,
  • 16:18 - 16:20
    đây sẽ là phần thanh bình, giàu có nhất của hành tinh,"
  • 16:20 - 16:22
    người ta sẽ nghĩ
  • 16:22 - 16:24
    bạn thật điên rồ.
  • 16:24 - 16:28
    Nhưng họ làm được, cảm ơn đại diện chung -- Châu Âu --
  • 16:28 - 16:30
    và nền kinh tế chung.
  • 16:30 - 16:33
    Vì vậy câu hỏi của tôi là, nếu người ta làm được ở Châu Âu,
  • 16:33 - 16:35
    thì tại sao không ở Trung Đông?
  • 16:35 - 16:37
    Tại sao không, cảm ơn đại diện chung --
  • 16:37 - 16:39
    chính là câu chuyện về Abraham --
  • 16:39 - 16:41
    và cảm ơn nền kinh tế chung
  • 16:41 - 16:44
    có thể dựa trên phần tốt của du lịch?
  • 16:45 - 16:47
    Vì vậy tôi kết luận
  • 16:47 - 16:50
    với tư cách là trong 35 năm vừa qua,
  • 16:50 - 16:52
    tôi làm việc
  • 16:52 - 16:54
    trong những nơi nguy hiểm, khó khăn và nan giải
  • 16:54 - 16:56
    về xung đột nhất hành tinh,
  • 16:56 - 16:59
    Tôi chưa từng thấy một xung đột nào
  • 16:59 - 17:02
    mà tôi cảm thấy không thể nào thay đổi được.
  • 17:02 - 17:04
    Nó không dễ, tất nhiên,
  • 17:04 - 17:06
    nhưng nó có thể.
  • 17:06 - 17:08
    Nó đã từng thành công ở Nam Phi.
  • 17:08 - 17:10
    Nó đã từng thành công ở Bắc Ireland.
  • 17:10 - 17:12
    Nó có thể thành công ở bất cứ nơi nào.
  • 17:12 - 17:14
    Nó chỉ đơn giản là dựa vào chúng ta.
  • 17:14 - 17:17
    Nó dựa vào chúng ta như là phía thứ ba.
  • 17:17 - 17:19
    Vì vậy để tôi mời bạn
  • 17:19 - 17:21
    xem xét làm bên thứ ba
  • 17:21 - 17:23
    dù chỉ với một bước rất nhỏ.
  • 17:23 - 17:25
    Chúng ta sắp đến giờ giải lao.
  • 17:25 - 17:27
    Các bạn hãy gặp một ai đó
  • 17:27 - 17:30
    người có một nền văn hóa khác, một đất nước khác,
  • 17:30 - 17:32
    một chủng tộc khác, và sự khác biệt,
  • 17:32 - 17:35
    và nói chuyện với họ; lắng nghe họ,
  • 17:35 - 17:37
    Đó là hành động của bên thứ ba.
  • 17:37 - 17:39
    Đó là đi theo con đường Abraham.
  • 17:39 - 17:41
    Sau một buổi nói chuyện của TED (TEDTalk),
  • 17:41 - 17:43
    tại sao không là một cuộc đi bộ của TED (TEDWalk)?
  • 17:43 - 17:45
    Vì vậy tôi để cho các bạn
  • 17:45 - 17:47
    ba điều.
  • 17:47 - 17:50
    Một là, bí mật của hòa bình
  • 17:50 - 17:53
    là bên thứ ba.
  • 17:53 - 17:55
    Bên thứ ba là chúng ta,
  • 17:55 - 17:57
    mỗi chúng ta,
  • 17:57 - 17:59
    với một chỉ bước,
  • 17:59 - 18:02
    có thể mang thế giới
  • 18:02 - 18:05
    một bước gần hơn tới hòa bình,
  • 18:05 - 18:07
    Có một câu tục ngữ cổ của Châu Phi rằng:
  • 18:07 - 18:09
    "Khi các lưới nhện kết hợp,
  • 18:09 - 18:12
    chúng có thể cản cả một con sư tử."
  • 18:12 - 18:14
    Nếu chúng ta có thể kết hợp
  • 18:14 - 18:16
    những cái lưới bên thứ ba của hòa bình,
  • 18:16 - 18:19
    chúng ta có thể cản cả con sư tử chiến tranh.
  • 18:19 - 18:21
    Cảm ơn rất nhiều.
  • 18:21 - 18:23
    (Vỗ tay)
Title:
William Ury: Cuộc đi bộ từ "không" đến "có"
Speaker:
William Ury
Description:

William Ury, tác giả của quyển "Getting to Yes", đưa ra một hướng hay, đơn giản (nhưng không dễ) để tạo nên sự đồng thuận trong những trường hợp khó nhất -- từ mâu thuẫn gia đình cho đến, có thể, xung đột ở Trung Đông.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
18:24
Minh-Tuan Ta added a translation

Vietnamese subtitles

Revisions