-
Chào, mình là Tony và đây là Every frame a Painting.
-
Clip này mình dự định sẽ xong vào ngày của mẹ nhưng lại không kịp.
-
Con xin lỗi mẹ nha. Dù sao đi nữa, phim mà hôm nay mình sẽ nói đến là Wolf Children,
-
đạo diễn: Mamoru Hosoda.
-
Đây là một bộ phim nhẹ nhàng và đáng yêu.
-
Nó thắng giải thưởng hàn lâm cùa Nhật - phim hoạt hình hay Nhất 2 năm trước.
-
Nếu các bạn chưa xem thì nhớ xem đi nhé. Nhưng clip này mình sẽ không spoil gì đâu.
-
Nên dù các bạn chưa xem phim vẫn có thể xem clip này thoải mái.
-
Chủ đề mình định nói đến hôm nay là một cảnh đặc biệt trong bộ phim, ngay khúc này đây.
-
Nó là một cảnh máy đi ngang theo nhân vật (lateral tracking shot) dài 57 giây.
-
Và nó đi theo 2 đứa trẻ này: Ame và Yuki.
-
Từ lớp 1 đến lớp 4, và không hề có một lần cắt.
-
Ame là đứa trẻ khá cô độc từ lớp 1, trong khi chị của Ame - Yuki,
-
lại rất hòa nhập ở trường học. Ta thấy đứa em trai bị bắt nạt, ta thấy chị gái phản ứng lại.
-
Ta thấy chị gái học hành đàng hoàng, còn đứa em trai lại hay cúp cua.
-
Chỉ thế thôi đấy, nhưng tại sao cảnh này lại tài đến vậy?
-
Có vẻ hơi kì, nhưng mình không thể hiểu được cách dùng của cảnh máy lateral tracking shot
-
Mình thấy các đạo diễn khác cũng dùng kỹ thuật này, đôi khi nhìn rất nghệ. Nhưng mình không thể
-
nghĩ ra cách dùng nó cho đúng.
-
Bởi khi phân tích kĩ, lateral tracking shot có vẻ rất kì.
-
Nó là cảnh máy mang ít tính chủ quan nhất trong điện ảnh.
-
Thậm chí còn là cảnh máy khách quan nhất. Nó không hề cho người xem góc nhìn của nhân vật.
-
Và bạn cảm thấy mình như một đấng tối cao nhìn từ trên xuống ấy.
-
Nó biểu đạt rất trực tiếp.
-
Không hề có chút ẩn ý, vậy người ta dùng nó cho việc gì?
-
Hầu hết các nhà làm phim sử dụng nó như một cảnh giới thiệu nhanh.
-
Nếu bạn muốn bắt đầu một cảnh và kết thúc theo ý muốn thì dùng cách này khá dễ.
-
_Ê, nếu giờ mà lỡ cắt mất ti thì có được đền tiền bảo hộ lao động không nhỉ?
-
Đáng buồn là 5 năm vừa qua, những cảnh máy như thế này đã bị vùi dập bởi máy dslr hoặc slider.
-
Những cảnh quay tốt trên máy dslr thì lại dùng rất nhiều đến slider
-
Nên… Ừ, cách này thấy không ổn rồi.
-
Hm, để xem...
-
Một trường hợp khác người ta dùng kỹ thuật quay này là trong phim chiến tranh.
-
Nếu muốn cho khán giả thấy lực lượng quân đội khủng đến mức nào, lateral tracking shot sẽ rất hữu dụng.
-
Khi quay cảnh quân đội dựng trại thì kỹ thuật quay này còn hiệu quả hơn nhiều.
-
_ Cái cuộc chiến chết tiệt, cứ như mò kim đáy bể ấy.
-
Kỹ thuật quay này cũng okay cho những cảnh quay nhân vật chạy.
-
Nhân vật có thể chạy đến định mệnh,
-
Chạy đến bên người mình yêu,
-
Hoặc đơn giản là chỉ chạy bộ.
-
Trời, còn slow motion nữa chứ?
-
Hoặc là Tom Cruise?
-
Nó cũng hay dùng cho cảnh siêu thị mặc dù mình chả biết tại sao?
-
Có thể do nó chán muốn chết như cái Safeway gần nhà mình.
-
Đạo diễn Godard đã làm cái cảnh “Tao ghét siêu thị” này rất thành công trong giới điện ảnh.
-
Và còn rất nhiều nhà làm phim dùng kỹ thuật này theo kiểu "dùng 1 lần".
-
Peter Greenaway dùng nó như một cách để khung hình trông như một bức tranh chuyển động.
-
Park Chan dùng cho cảnh hành động tuyệt vời.
-
Buster Keaton dùng cho cảnh hài hình thể.
-
Scorsese dùng nó cho cảnh xử bắn tập thể.
-
Với mình cũng khá thích cái trò đùa nhỏ này trong Toy Story.
-
Đối với một số nhà làm phim thì kỹ thuật quay này đã thành chất riêng luôn.
-
Stanley Kubrick yêu cách quay này.
-
Bời nó cho người xem thấy trực tiếp những gì xảy ra, chứ không phải theo cách mà mình tưởng tượng.
-
Trong “Path of Glory” nó cho thấy cuộc chiến kéo dài đăng đẳng bên trong chiến hào.
-
Còn trong “The Shining" thì đi đâu cũng có. Nó như là một cách để tạo cảm giác sợ hãi.
-
Cảnh vật chung quanh như rất bức bối, ngột ngạt khi bạn nhìn nó theo cách này
-
Một người khác cũng dùng tới nó nhiều là Wes Anderson.
-
Có thể do nó giống như mấy cái nhà búp bê hay các cuốn sách kể chuyện mà ông ấy thích.
-
Nhìn không bao giờ thấy hết vui khi mà cảnh toàn là những màu sắc tươi sáng và các nhân vật lại đi theo kiểu thế này....
-
Chả biết nữa, vui vui sao ấy.
-
Nhưng phải nói hiếm khi thấy lateral tracking shot dùng cho những cảnh mang tính tình người.
-
Nhìn nó không có tí gì thân mật cả!
-
Kiểu... dù bạn có cố đến cách mấy, kỹ thuật này chỉ càng xa lánh nhân vật thêm.
-
Ngay cả những nhà làm phim vĩ đại cũng biết đến việc này.
-
Vậy, làm sao để cái cách quay kém cảm tình này… tình cảm hơn?
-
_Em nhận được hoa của anh chứ?
-
Đây là cách mà Martin Scorsese đã làm.
-
_Không thấy à? Anh gửi rồi mà…
-
Không bám theo mà lại ra xa chủ thể.
-
_Lát anh gọi lại được không?
-
Nó rất kì bời nó hoàn toàn trái lại những gì mà một người đạo diễn được dạy. Nhưng nó lại cực kỳ hiệu quả!
-
Nhìn rất là trống trải, buồn bã và cô đơn.
-
Và chắc hẳn các bạn cảm thấy tội nghiệp cho anh Travis Bickle này bằng cách đưa anh ta ra khỏi góc nhìn của bạn.
-
_Sau đó tôi đã cố gọi điện nhiều lần, nhưng sau cuộc gọi đầu tiên, cô ấy còn chẳng chịu nghe máy.
-
Một cảnh khác nữa nhé.
-
Đây là cảnh mà đã được công nhận rộng rãi là một cảnh hay nhất trong nền lịch sử điện ảnh.
-
Cái hay của cảnh này là nó dài khiếp. Tới tận 9 phút!
-
Về cảnh nhân vật chính này cố mang một ngọn nến đang cháy từ đầu này sang đầu kia.
-
Chính vì cảnh này chỉ tập trung thị giác vào một nhân vật duy nhất và một nhiệm vụ duy nhất.
-
Đạo diễn Tarkovsky chỉ cần để khoành khắc nó tự phơi bày.
-
Ta thấy được từng bước đi của nhân vật, từng lần thất bại, từng lần cố gắng.
-
Coi cảnh này các bạn sẽ thấy như đang trong trạng thái ngồi thiền tĩnh tâm vì cái độ dài của nó.
-
Bởi vì nó khá đơn giản, bạn có thể xem nó như phép ẩn dụ cho bất cứ khó khăn trong cuộc sóng.
-
Một ví dụ cho sự đơn giản và thuần khiết.
-
Và rồi...
-
Mình thực sự nghĩ rằng đây là cách quay chứa nhiều cảm tình nhất trong vòng 5-10 năm vừa qua.
-
Để mình chứng minh, hãy xem chuyện gì xảy ra nếu cùng cảnh này nhưng mình vứt cái tracker đi.
-
Và chỉ cắt cảnh một cách trực tiếp,
-
Hoặc cho nó dissolve,
-
Hoặc cho push in,
-
Đây là một cái ví dụ mà lateral tracking shot là một thứ quý giá không thể thay thế.
-
Đưa góc máy ra khỏi nhân vật khiến chúng ta cảm thấy buồn hơn vì chúng ta không thể với tay giúp họ.
-
Đi từ trái sang phài để nói: thời gian một khi qua đi không thể trở lại..
-
Ok, giờ thì trở lại với Wolf Children.
-
So với mấy cảnh trước, nó vẫn là một cảnh nhỏ mang nhiều tình người.
-
Nó cho thấy Ame và Yuki lớn lên trước mắt bạn.
-
Cái riêng của nó là cảnh quay này là một điểu không thể xảy ra.
-
Nó không phải trực tiếp mà nó có ẩn ý hẳn hoi
-
Nó chỉ có thể khi có sự can thiệp bời phép màu của điện ảnh và trong trường hợp này - nó là animation.
-
Máy quay đi tới, rồi lại thụt lùi theo cả chiều không gian và thời gian.
-
Và tất cả chỉ để kể cho bạn câu chuyện 2 đứa trẻ này lớn lên.
-
Và nếu bạn như mình không thể hiểu được cách dùng lateral tracking shot,
-
Thật tuyệt khi biết là cũng có người khác thực sự hiểu được nó
-
Và nó thực sự rất đẩy mạnh ngôn ngữ thị giác.
-
Cơ mà, đoạn sau của bộ phim Wolf’s Children này rất dễ thương và tuyệt vời...
-
Và thậm chí bạn có thể rơi lệ ở đoạn cuối…
-
Và nhấc điện thoại lên để gọi cho người mẹ yêu.
-
Nên nhớ xem đi nhé. Mừng ngày của mẹ.
-
Người dịch: Nguyễn Lữ Minh Huy
-
Phụ đề được thực hiện bởi cộng đồng Amara.org