Return to Video

Դին Օրնիշն ասում է, որ մեր գեները մեր ճակատագիրը չեն

  • 0:00 - 0:02
    Գեները փոխելու միջոցներից մեկը նորերի ստեղծումն է,
  • 0:02 - 0:04
    ինչպես այնքան հանգամանալի ցուցադրեց Քրեյգ Վենտերը:
  • 0:04 - 0:07
    Մեկ այլ տարբերակով` պետք է փոխենք մեր ապրելակերպը:
  • 0:07 - 0:11
    Եվ մենք ավելի ու ավելի ենք համոզվում, թե ինչքան ազդեցիկ և դինամիկ կարող են լինել այդ փոփոխությունները:
  • 0:11 - 0:14
    Այնպես, որ արդյունքները տեսնելու համար ստիպված չենք լինում երկար սպասել:
  • 0:14 - 0:19
    Երբ դուք առողջ սնունդ եք օգտագործում, կառավարում եք սթրեսը և ավելի շատ եք սիրում,
  • 0:19 - 0:21
    դեպի ձեր ուղեղ ավելի շատ արյուն և թթվածին է հոսում:
  • 0:21 - 0:24
    Ավելին` ձեր ուղեղը զգալիորեն մեծանում է:
  • 0:24 - 0:26
    Այն բաները, որոնք անհնար էին թվում դեռևս մի քանի տարի առաջ
  • 0:26 - 0:28
    այսօր կարող են նույնիսկ չափելի լինել:
  • 0:28 - 0:31
    Դա ընդհանրացրել է Ռոբին Վիլիամսը
  • 0:31 - 0:33
    մի քանի տարի մեզանից առաջ:
  • 0:33 - 0:35
    Այսպիսով, կան ուղիներ, որոնցով դուք կարող եք
  • 0:35 - 0:38
    ստիպել ձեր ուղեղին «աճեցնել» նոր բջիջներ:
  • 0:38 - 0:40
    Իմ սիրելի բաներից մեկը, ինչպիսին շոկոլադը, թեյը և հապալասը,
  • 0:40 - 0:44
    չափավոր ալկոհոլը, սթրեսի կառավարումը
  • 0:44 - 0:46
    և մարիխուանայում հայտնաբերված կանաբինոիդները:
  • 0:46 - 0:48
    Ես ընդամենը հաղորդում եմ տեղեկատվությունը:
  • 0:49 - 0:52
    /Ծիծաղ/
  • 0:52 - 0:55
    Ինչի՞ց էինք խոսում:
  • 0:55 - 0:57
    (Ծիծաղ)
  • 0:57 - 0:59
    Եվ կան բաներ, որոնք կարող են վատթարացնել իրադրությունը,
  • 0:59 - 1:01
    և կարող են հանգեցնել ուղեղի բջիջների կորստի:
  • 1:01 - 1:04
    Դա հիմնական կասկած հարուցողներն են` հագեցած ճարպերը և շաքարը,
  • 1:04 - 1:08
    նիկոտինը, ափիոնները, կոկաինը, չափից շատ ալկոհոլը և քրոնիկ սթրեսը:
  • 1:08 - 1:11
    Երբ դուք փոխում եք ձեր ապրելակերպը, մաշկի արյան շրջանառությունը ուժեղանում է,
  • 1:11 - 1:14
    ծերացումը դանդաղում է, ձեր մաշկը շուտ չի պատվում կնճիռներով:
  • 1:14 - 1:16
    Բարելավվում է սրտի արյունամատակարարումը:
  • 1:16 - 1:18
    Մենք ցույց ենք տվել, թե իրականում ինչպես կարելի է խուսափել սրտի հիվանդություններից:
  • 1:18 - 1:21
    Վերևի ձախ կողմում կարող եք տեսնել խցանված զարկերակներ,
  • 1:21 - 1:23
    որոնք ընդամենը մեկ տարվա ընթացքում դարձան ավելի քիչ խցանված:
  • 1:23 - 1:25
    Սրտաբանական հետազոտության արդյունքը երևում է ձախ կողմի ներքևի մասում:
  • 1:25 - 1:27
    Երկնագույնով նշվածը նշանակում է, որ այնտեղ արյուն չի հոսում:
  • 1:27 - 1:30
    Մեկ տարի անց. նարնջագույն և սպիտակ` արյան առավելագույն հոսք:
  • 1:30 - 1:33
    Մենք ցույց տվեցինք, որ կարող ենք կանգնեցնել և հետ ուղղել որոշ զարգացումներ,
  • 1:33 - 1:35
    օրինակ վաղ շրջանի շագանակագեղձի քաղցկեղը, ինչպես նաև կրծքի քաղցկեղը,
  • 1:35 - 1:37
    ընդամենը կատարելով այս փոփոխությունները կյանքում:
  • 1:37 - 1:40
    Մենք պարզեցինք, որ in vitro ուռուցքի աճը կանխվել է
  • 1:40 - 1:42
    70%-ով այն խմբի մոտ, ովքեր կատարել են այդ փոփոխությունները,
  • 1:42 - 1:45
    այն դեպքում, երբ վերահսկվող խմբի մոտ միայն ինը տոկոսով է կանխվել:
  • 1:45 - 1:47
    Տարբերությունը բավականին զգալի էր:
  • 1:47 - 1:49
    Նույնիսկ ձեր սեռական օրգաններն են ավելի շատ արյունով լցվում,
  • 1:49 - 1:51
    և դրանով բարձրանում է ձեր սեռական պոտենցիան:
  • 1:51 - 1:53
    Ծխելու դեմ ուղղված ամենաարդյունավետ գովազդն արվել է
  • 1:53 - 1:55
    Բժշկական սպասարկման հարցերով զբաղվող դեպարտամենտի կողմից:
  • 1:55 - 1:57
    Այն պատկերում էր, թե ինչպես նիկոտինը, սեղմելով երակները,
  • 1:57 - 1:59
    կարող է սրտի կամ ուղեղի կաթվածի պատճառ դառնալ,
  • 1:59 - 2:01
    բայց նաև կարող է առաջացնել իմպոտենցիա:
  • 2:01 - 2:03
    Ծխող տղամարդկանց կեսն իմպոտենտ են:
  • 2:03 - 2:04
    Այնքան էլ սեքսուալ չի հնչում, չէ՞:
  • 2:04 - 2:06
    Այժմ մենք պատրաստվում ենք հրապարակել մի հետազոտության արդյունքներ,
  • 2:06 - 2:09
    որոնք ցույց են տալիս, թե ինչպես է փոփոխվում շագանակագեղձի քաղցկեղով տառապող տղամարդկանց գեների արտահայտումը:
  • 2:09 - 2:11
    Սա այն է, որը կոչվում է ջերմության քարտեզ
  • 2:11 - 2:14
    որտեղ տարբեր գույներով և աջ մասի երկայնքով երևում են տարբեր գեները:
  • 2:14 - 2:17
    Մենք գտել ենք մոտ 500 գեն, որոնք փոփոխվել են դեպի լավը
  • 2:17 - 2:20
    վերածվելով ավելի լավ, հիվանդություններ կանխարգելող գեների
  • 2:20 - 2:24
    և վերացվել են հիվանդություններ առաջացնող գեները:
  • 2:24 - 2:27
    Այս բացահայտումները ես բավականին կարևորում եմ,
  • 2:27 - 2:29
    դրանք շատ մարդկանց նոր հույս և այլընտրանքային հնարավորություններ են տալիս:
  • 2:29 - 2:34
    Եվ այնպիսի կազմակերպություններ, ինչպիսիք են Նավիջենիքսը, ԴՆԹ Դայրեքթը և 23andMe,
  • 2:34 - 2:37
    որ կազմում են մարդկանց գենետիկ պատկերները,
  • 2:37 - 2:40
    որոշ մարդկանց մոտ այսպիսի միտք են առաջացնում. «Տեր Աստված, ի՞նչ կարող եմ ես անել այս ամենի հետ»:
  • 2:40 - 2:43
    Սակայն, մեր գեները մեր ճակատագիրը չեն, և եթե մենք կարողանում ենք նրանց փոխել.
  • 2:43 - 2:45
    նրանք կանխորոշված են լինում, բայց երբ մենք կատարում ենք ավելի մեծ փոփոխություններ,
  • 2:45 - 2:47
    քան նրանք, որոնք մենք կձեռնարկեինք, եթե հանգամանքներն այլ լինեին,
  • 2:47 - 2:50
    մենք կարող ենք նույնիսկ փոփոխել մեր գեների արտահայտումը:
  • 2:50 - 2:51
    Շնորհակալություն
  • 2:51 - 2:53
    (Ծափահարություններ)
Title:
Դին Օրնիշն ասում է, որ մեր գեները մեր ճակատագիրը չեն
Speaker:
Dean Ornish
Description:

Դին Օրնիշը կիսվում է վերջին հետազոտությունների արդյունքներով, որոնք ցույց են տալիս, թե ինչպես կարող է առողջ ապրելակերպն ազդել մարդու գեների վրա: Օրինակ, նա ասում է, որ երբ մենք ապրում ենք առողջ ապրելակերպով, սնվում ավելի լավ, մարզվում ավելի ակտիվորեն և սիրում ավելի շատ, մեր ուղեղի բջիջների քանակն իսկապես աճում է:

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
02:53
Armenuhy Hovakimyan added a translation

Armenian subtitles

Revisions