Return to Video

Wat we kunnen doen om goed te sterven

  • 0:01 - 0:03
    Ik ben arts in de palliatieve zorg
  • 0:03 - 0:06
    en ik wil het vandaag
    hebben over gezondheidszorg.
  • 0:06 - 0:10
    Ik wil het hebben over
    de gezondheid en de zorg
  • 0:11 - 0:14
    van en voor de meest
    kwetsbare groep in ons land --
  • 0:14 - 0:19
    degenen met de meest complexe
    en ernstige gezondheidsklachten.
  • 0:20 - 0:23
    Ik wil ook graag iets zeggen
    over de financiële kant.
  • 0:23 - 0:27
    En het punt waar die twee elkaar kruisen,
    zou je angst aan moeten jagen --
  • 0:28 - 0:29
    dat doet het mij in ieder geval wel.
  • 0:30 - 0:33
    Ik wil het ook graag hebben
    over palliatieve geneeskunde:
  • 0:34 - 0:40
    een zorgmodel voor deze bevolkingsgroep,
    gebaseerd op wat zij belangrijk vinden.
  • 0:41 - 0:44
    Patiëntgerichte zorg,
    gebaseerd op hun waarden,
  • 0:44 - 0:47
    die deze bevolkingsgroep helpt
    beter en langer te leven.
  • 0:48 - 0:51
    Het is een zorgmodel
    dat de waarheid vertelt,
  • 0:52 - 0:53
    de patiënt erbij betrekt,
  • 0:53 - 0:55
    en mensen laat zien waar ze staan.
  • 0:57 - 1:01
    Ik begin met een verhaal
    over mijn allereerste patiënt.
  • 1:01 - 1:03
    Mijn eerste dag als arts,
  • 1:03 - 1:05
    met de lange witte jas ...
  • 1:06 - 1:07
    Ik liep het ziekenhuis in
  • 1:07 - 1:10
    en meteen kwam deze man,
    Harold, 68 jaar oud,
  • 1:10 - 1:11
    binnen op de Spoedeisende Hulp.
  • 1:11 - 1:15
    Hij had al zes weken hoofdpijn
    en die werd steeds maar erger en erger.
  • 1:16 - 1:20
    Onderzoek wees uit dat hij kanker had
    die was uitgezaaid naar zijn hersens.
  • 1:21 - 1:26
    De dienstdoende arts zei dat ik Harold
    en zijn familie op de hoogte moest stellen
  • 1:28 - 1:31
    van de diagnose, de prognose
    en de zorgmogelijkheden.
  • 1:32 - 1:35
    Net vijf uur bezig in mijn nieuwe functie
  • 1:35 - 1:37
    kon ik eigenlijk maar één ding doen.
  • 1:38 - 1:39
    Ik liep naar binnen,
  • 1:40 - 1:41
    ging zitten,
  • 1:42 - 1:43
    pakte Harolds hand,
  • 1:44 - 1:45
    pakte de hand van zijn vrouw
  • 1:46 - 1:47
    en verder niets.
  • 1:48 - 1:51
    Hij zei: "Geen goed nieuws, zeker?"
  • 1:51 - 1:53
    Ik zei: "Nee."
  • 1:53 - 1:56
    En zo praatten we
    en luisterden we naar elkaar.
  • 1:57 - 1:58
    En na een tijdje zei ik:
  • 1:58 - 2:01
    "Harold, wat vind jij nou echt belangrijk?
  • 2:01 - 2:03
    Wat is heilig voor je?"
  • 2:03 - 2:04
    En hij zei:
  • 2:04 - 2:06
    "Mijn familie."
  • 2:07 - 2:09
    Ik zei: "Wat wil je doen?"
  • 2:09 - 2:11
    Hij stootte me aan en zei:
    "Ik wil vissen."
  • 2:12 - 2:14
    Ik zei: "Dat kan ik wel."
  • 2:15 - 2:17
    De volgende dag ging Harold vissen.
  • 2:18 - 2:19
    Een week later overleed hij.
  • 2:20 - 2:23
    Als ik terugkijk op mijn opleiding
    en op mijn carrière,
  • 2:23 - 2:25
    dan denk ik terug aan Harold.
  • 2:25 - 2:27
    Ik denk dat dit een gesprek is
  • 2:29 - 2:31
    dat veel te weinig wordt gevoerd.
  • 2:32 - 2:36
    Het is een gesprek dat ons
    naar een crisis heeft gevoerd,
  • 2:36 - 2:39
    de grootste bedreiging
    van de Amerikaanse levensstijl,
  • 2:39 - 2:41
    namelijk de zorgkosten.
  • 2:42 - 2:43
    Wat zijn de feiten?
  • 2:43 - 2:46
    We weten dat deze bevolkingsgroep,
    de meest zieke mensen,
  • 2:46 - 2:49
    goed is voor 15 procent
    van het bruto binnenlands product --
  • 2:49 - 2:51
    bijna 2,3 biljoen dollar.
  • 2:52 - 2:56
    Dus de ziekste 15 procent
    is goed voor 15 procent van het BBP.
  • 2:56 - 2:59
    Als we dit doorberekenen
    voor de volgende twee decennia,
  • 3:00 - 3:02
    de groei van de babyboomers volgend,
  • 3:03 - 3:07
    dan komen we als we zo doorgaan
    uit op 60 procent van het BBP.
  • 3:08 - 3:10
    60 procent van het bruto
    binnenlands product
  • 3:10 - 3:12
    van de Verenigde Staten --
  • 3:12 - 3:15
    dan gaat het niet langer
    over gezondheidszorg.
  • 3:15 - 3:17
    Dan gaat het over een liter melk,
  • 3:18 - 3:19
    over collegegeld.
  • 3:20 - 3:22
    Alles waar we waarde aan hechten
  • 3:22 - 3:25
    en alles wat we op dit moment kennen.
  • 3:27 - 3:31
    De vrijemarkteconomie en het kapitalisme
  • 3:31 - 3:33
    van de Verenigde Staten staan op het spel.
  • 3:35 - 3:38
    Denk even niet aan alle statistieken,
    vergeet de cijfers.
  • 3:38 - 3:42
    Wat krijgen we eigenlijk
    voor al die dollars die we uitgeven.
  • 3:43 - 3:45
    Het Dartmouth Atlas-project
    keek zo'n zes jaar geleden
  • 3:45 - 3:48
    naar iedere dollar die Medicare uitgaf --
  • 3:48 - 3:50
    voornamelijk voor deze groep.
  • 3:50 - 3:54
    Daar kwam uit dat patiënten
    met de hoogste uitgaven
  • 3:56 - 3:59
    de mensen waren die het meeste leden,
    pijn hadden en depressief waren.
  • 4:00 - 4:03
    En vaak overleden ze eerder.
  • 4:04 - 4:05
    Hoe kan dat?
  • 4:06 - 4:07
    We wonen in de VS,
  • 4:07 - 4:09
    we hebben de beste
    gezondheidszorg ter wereld.
  • 4:09 - 4:12
    We geven 10 keer meer uit
    aan deze patiënten
  • 4:12 - 4:14
    dan het tweede land van de wereld.
  • 4:15 - 4:17
    Daar klopt iets niet.
  • 4:18 - 4:19
    Wat we wel weten,
  • 4:19 - 4:22
    is dat van de 50 beste landen ter wereld,
  • 4:22 - 4:26
    met georganiseerde
    gezondheidszorgsystemen,
  • 4:26 - 4:28
    wij op plaats 37 staan.
  • 4:30 - 4:34
    Voormalige Oostbloklanden
    en landen in Sub-Saharaans Afrika
  • 4:34 - 4:38
    scoren hoger dan wij
    op kwaliteit en waarde.
  • 4:40 - 4:43
    Iets wat ik elke dag zie in mijn praktijk
  • 4:43 - 4:47
    en wat velen van jullie vast en zeker
    zelf ooit hebben ervaren:
  • 4:48 - 4:51
    meer is niet altijd meer.
  • 4:52 - 4:54
    Degenen die meer onderzoeken kregen,
  • 4:54 - 4:55
    meer toeters en bellen,
  • 4:56 - 4:58
    meer chemokuren,
    meer operaties, meer van alles --
  • 4:58 - 5:00
    hoe meer we met iemand doen,
  • 5:01 - 5:04
    hun kwaliteit van leven neemt ervan af.
  • 5:05 - 5:08
    En verkort het vaak.
  • 5:10 - 5:12
    Dus wat gaan we hier aan doen?
  • 5:12 - 5:13
    Wat doen we er nu aan?
  • 5:13 - 5:15
    En waarom is dit zo?
  • 5:15 - 5:17
    De trieste waarheid, dames en heren,
  • 5:17 - 5:20
    is dat wij, de gezondheidszorg --
    dokters in lange witte jassen --
  • 5:20 - 5:22
    van jullie stelen.
  • 5:23 - 5:25
    We stelen van jullie de kans
  • 5:26 - 5:28
    om te kiezen hoe je je leven wilt leven,
  • 5:28 - 5:31
    in de context van welke ziekte
    je ook maar hebt.
  • 5:31 - 5:34
    Wij richten ons op de ziekte,
    op pathologie en operaties
  • 5:34 - 5:35
    en medicatie.
  • 5:37 - 5:39
    We gaan voorbij aan de mens zelf.
  • 5:41 - 5:43
    Hoe kunnen we dit behandelen,
  • 5:43 - 5:45
    zonder dat te begrijpen?
  • 5:47 - 5:49
    We doen iets met dit,
  • 5:51 - 5:54
    maar we moeten iets doen voor dat.
  • 5:56 - 5:58
    De gezondheidszorg heeft 3 doelen.
  • 5:58 - 6:01
    Ten eerste, de ervaring
    van de patiënt verbeteren.
  • 6:01 - 6:04
    Ten tweede, de gezondheid
    van de bevolking verbeteren.
  • 6:05 - 6:10
    Ten derde, de gemiddelde kosten
    per persoon verlagen.
  • 6:12 - 6:14
    Toen wij met onze groep,
    de palliatieve zorg,
  • 6:14 - 6:18
    in 2012 met de allerziekste
    mensen werkten --
  • 6:19 - 6:22
    kanker, hartklachten, longziektes,
  • 6:22 - 6:24
    nierziektes, dementie --
  • 6:26 - 6:28
    hoe hebben wij toen
    de patiëntervaring verbeterd?
  • 6:29 - 6:31
    "Ik wil graag naar huis dokter."
  • 6:31 - 6:33
    "Oké, we brengen de zorg wel naar je toe."
  • 6:33 - 6:35
    Kwaliteit van leven, verbeterd.
  • 6:36 - 6:37
    Denk aan de menselijke kant.
  • 6:37 - 6:39
    Twee: gezondheid van de bevolking.
  • 6:39 - 6:42
    Hoe keken we op een andere manier
    naar deze bevolkingsgroep,
  • 6:42 - 6:45
    waren we op een ander,
    dieper niveau betrokken
  • 6:45 - 6:48
    en bevrijdden we het contact
    van mijn persoonlijke begrenzingen.
  • 6:49 - 6:52
    Hoe gingen we met deze groep om,
  • 6:53 - 6:54
    zodat onze poliklinische patiënten,
  • 6:54 - 6:58
    94 procent in 2012,
  • 6:58 - 7:00
    nooit naar het ziekenhuis
    hoefden te komen?
  • 7:00 - 7:02
    Niet omdat ze dat niet konden.
  • 7:03 - 7:05
    Maar omdat ze het niet hoefden.
  • 7:05 - 7:07
    We brachten de zorg naar hen toe.
  • 7:07 - 7:11
    We hielden hun waarde,
    hun kwaliteit in stand.
  • 7:13 - 7:16
    Nummer drie:
    gemiddelde kosten per persoon.
  • 7:17 - 7:20
    Voor deze groep
    is dat nu 2,3 biljoen dollar
  • 7:20 - 7:23
    en over 20 jaar 60 procent van het BBP,
  • 7:23 - 7:28
    en wij hebben die zorgkosten
    met bijna 70 procent verlaagd.
  • 7:29 - 7:32
    Ze kregen vaker wat ze wilden,
    op basis van hun eigen waarden,
  • 7:32 - 7:34
    ze leefden beter en ze leven langer,
  • 7:35 - 7:37
    voor twee derde minder geld.
  • 7:43 - 7:45
    Hoewel Harolds tijd beperkt was,
  • 7:46 - 7:48
    is palliatieve zorg dat niet.
  • 7:48 - 7:53
    Palliatieve zorg is een paradigma
    van de diagnose tot de dood.
  • 7:55 - 7:59
    De uren, weken, maanden, jaren,
  • 8:00 - 8:01
    door een continuüm --
  • 8:01 - 8:03
    met behandeling, zonder behandeling.
  • 8:03 - 8:04
    Dit is Christine.
  • 8:05 - 8:07
    Baarmoederhalskanker fase 3,
  • 8:07 - 8:10
    dus de metastatische kanker
    die in haar baarmoeder begon
  • 8:10 - 8:12
    heeft zich door haar lichaam verspreid.
  • 8:13 - 8:15
    Ze is in de vijftig
    en ze staat vol in het leven.
  • 8:17 - 8:20
    Dit gaat niet over het levenseinde,
    dit gaat over leven.
  • 8:21 - 8:23
    Dit gaat niet alleen over bejaarden,
  • 8:23 - 8:25
    dit gaat over mensen.
  • 8:26 - 8:27
    Dit is Richard.
  • 8:28 - 8:29
    Longziekte, laatste fase.
  • 8:30 - 8:33
    "Richard, wat is heilig voor je?"
  • 8:34 - 8:37
    "Mijn kinderen, mijn vrouw
    en mijn Harley."
  • 8:37 - 8:38
    (Gelach)
  • 8:38 - 8:39
    "Oké!
  • 8:41 - 8:43
    Ik kan je er niet op rondrijden,
    ik kan amper fietsen,
  • 8:43 - 8:45
    maar laten we kijken
    wat we kunnen doen."
  • 8:46 - 8:49
    Richard kwam bij me
  • 8:49 - 8:52
    en hij was er slecht aan toe.
  • 8:52 - 8:54
    Hij hoorde een klein stemmetje zeggen
  • 8:54 - 8:57
    dat hij misschien nog maar
    een paar weken of maanden had.
  • 8:57 - 8:59
    En toen praatten we.
  • 8:59 - 9:03
    Ik luisterde en probeerde te horen --
  • 9:03 - 9:04
    een groot verschil.
  • 9:04 - 9:06
    Gebruik deze evenveel als dit.
  • 9:08 - 9:11
    Ik zei: "Oké, laten we het dag
    voor dag bekijken",
  • 9:11 - 9:14
    net als we dat met elk hoofdstuk
    in ons leven doen.
  • 9:15 - 9:19
    We leven gewoon
    van dag tot dag met Richard mee.
  • 9:19 - 9:22
    Eén of twee telefoontjes per week,
  • 9:23 - 9:27
    maar hij doet het heel goed
    gezien zijn longziekte.
  • 9:31 - 9:34
    Palliatieve zorg is
    niet alleen voor ouderen,
  • 9:34 - 9:36
    niet alleen voor mensen
    van middelbare leeftijd.
  • 9:38 - 9:39
    Het is voor iedereen.
  • 9:39 - 9:41
    Dit is mijn vriend Jonathan.
  • 9:42 - 9:46
    Ik vind het fantastisch dat Jonathan
    en zijn vader hier vandaag aanwezig zijn.
  • 9:46 - 9:49
    Jonathan is in de 20 en ik heb hem
    een paar jaar geleden ontmoet.
  • 9:49 - 9:52
    Hij had zaadbalkanker,
  • 9:53 - 9:54
    uitgezaaid naar zijn hersenen.
  • 9:54 - 9:56
    Hij had een beroerte gehad,
  • 9:56 - 10:00
    hij had een hersenoperatie gehad,
    bestraling, chemokuur.
  • 10:01 - 10:03
    Toen ik hem en zijn familie ontmoette,
  • 10:03 - 10:06
    zou hij een paar weken later
    een beenmergtransplantatie ondergaan,
  • 10:06 - 10:14
    en in de loop van ons gesprek zeiden ze:
    "Kun je ons uitleggen wat kanker is?"
  • 10:16 - 10:17
    Hoe zijn we zo ver gekomen
  • 10:19 - 10:21
    zonder te begrijpen
    waar het precies om gaat?
  • 10:21 - 10:24
    Hoe zijn we zo ver gekomen
    zonder mensen te informeren
  • 10:24 - 10:26
    waar het precies om gaat,
  • 10:26 - 10:29
    voordat we de volgende stap nemen
    en van mens tot mens met ze praten
  • 10:29 - 10:31
    om uit te vinden of dat de juiste stap is?
  • 10:31 - 10:34
    We kunnen van alles met je doen.
  • 10:37 - 10:38
    Maar moeten we dat ook?
  • 10:42 - 10:44
    Ik ben niet de enige die het zegt.
  • 10:44 - 10:48
    Alle bewijzen rond palliatieve zorg
    laten vandaag de dag zien,
  • 10:48 - 10:52
    met grote zekerheid,
    dat mensen beter en langer leven.
  • 10:52 - 10:56
    Een baanbrekend artikel uit het
    New England Journal of Medicine in 2010:
  • 10:58 - 11:01
    een onderzoek van Harvard,
    door vrienden van me, collega's --
  • 11:01 - 11:02
    Laatste fase longkanker:
  • 11:02 - 11:04
    één groep kreeg palliatieve zorg,
  • 11:05 - 11:06
    de andere niet.
  • 11:08 - 11:11
    De patiënten met palliatieve zorg
    zeiden minder pijn te hebben,
  • 11:12 - 11:13
    waren minder depressief.
  • 11:14 - 11:16
    Ze werden minder vaak
    in het ziekenhuis opgenomen.
  • 11:16 - 11:18
    En, dames en heren,
  • 11:19 - 11:22
    ze leefden drie tot zes maanden langer.
  • 11:24 - 11:27
    Als palliatieve zorg
    een kankermedicijn was,
  • 11:28 - 11:31
    zou iedere oncoloog op aarde
    het voorschrijven.
  • 11:33 - 11:34
    Waarom doen ze dat dan niet?
  • 11:36 - 11:39
    Omdat wij, domme dokters
    in lange witte jassen,
  • 11:39 - 11:43
    een mantra is bijgebracht
    van je richten op dit,
  • 11:44 - 11:46
    en niet op dit.
  • 11:51 - 11:54
    Iedereen bereikt ooit dit punt.
  • 11:56 - 11:58
    Maar het gesprek hier vandaag
    gaat niet over sterven,
  • 11:58 - 12:00
    het gaat over leven.
  • 12:00 - 12:03
    Leven gebaseerd op onze waarden,
    op wat heilig voor ons is,
  • 12:03 - 12:06
    op hoe wij de hoofdstukken
    van ons leven willen schrijven,
  • 12:06 - 12:07
    of het nu het laatste is,
  • 12:07 - 12:09
    of de laatste vijf.
  • 12:10 - 12:12
    Wat we weten,
  • 12:12 - 12:14
    wat we hebben bewezen,
  • 12:14 - 12:17
    is dat dit gesprek
    nu plaats moet vinden --
  • 12:18 - 12:20
    niet volgende week, niet volgend jaar.
  • 12:20 - 12:23
    De inzet is onze levens nu,
  • 12:23 - 12:25
    en onze levens als we ouder worden
  • 12:25 - 12:27
    en de levens van onze kinderen
    en onze kleinkinderen.
  • 12:28 - 12:30
    Niet alleen in het ziekenhuis,
  • 12:30 - 12:32
    of thuis op de bank,
  • 12:32 - 12:35
    maar overal waar we komen
    en alles wat we zien.
  • 12:36 - 12:39
    Palliatieve zorg is het antwoord:
  • 12:39 - 12:42
    met mensen in gesprek te gaan;
  • 12:42 - 12:45
    de reis, die we allemaal
    moeten maken, te veranderen --
  • 12:46 - 12:48
    en ten goede te veranderen.
  • 12:50 - 12:52
    Aan mijn collega's,
  • 12:53 - 12:54
    aan mijn patiënten,
  • 12:55 - 12:56
    aan mijn overheid,
  • 12:56 - 12:58
    aan alle mensen
  • 12:58 - 13:02
    vraag ik dat we opstaan,
    van ons laten horen en eisen
  • 13:03 - 13:04
    dat we de beste zorg krijgen,
  • 13:05 - 13:08
    zodat we vandaag beter kunnen leven
  • 13:08 - 13:09
    en morgen ook een beter leven hebben.
  • 13:10 - 13:11
    We moeten vandaag veranderen,
  • 13:12 - 13:15
    zodat we morgen kunnen leven.
  • 13:17 - 13:18
    Hartelijk bedankt.
  • 13:18 - 13:19
    (Applaus)
Title:
Wat we kunnen doen om goed te sterven
Speaker:
Timothy Ihrig
Description:

De gezondheidszorg in Amerika is zo gericht op pathologie, chirurgie en medicijnen -- op wat dokters met patiënten 'doen' -- dat er onvoldoende aandacht is voor de waarden van de mensen in het systeem. Timothy Ihrig, arts in de palliatieve zorg, legt uit wat de voordelen zijn van een andere aanpak, één die gericht is op de algehele kwaliteit van leven van een patiënt en die ernstige ziektes behandelt van diagnose tot de dood met waardigheid en compassie.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
13:32
Peter van de Ven edited Dutch subtitles for What we can do to die well
Peter van de Ven approved Dutch subtitles for What we can do to die well
Peter van de Ven edited Dutch subtitles for What we can do to die well
Peter van de Ven accepted Dutch subtitles for What we can do to die well
Peter van de Ven edited Dutch subtitles for What we can do to die well
Peter van de Ven edited Dutch subtitles for What we can do to die well
Peter van de Ven edited Dutch subtitles for What we can do to die well
Peter van de Ven edited Dutch subtitles for What we can do to die well
Show all

Dutch subtitles

Revisions Compare revisions