-
Title:
Πώς τα φυτά άλλαξαν τον πλανήτη μας | California Academy of Sciences
-
Description:
-
♪ (μουσική) ♪
-
Σήμερα θα κάνω κάτι εύκολο.
-
Θα σας μιλήσω
για το αγαπημένο μου θέμα, τα φυτά,
-
συγκεκριμένα για τα πρώτα φυτά στην ξηρά.
-
Θα εξηγήσουμε με ποιον τρόπο
μέσα στον χρόνο,
-
τα μικρά φυτά εξελίχτηκαν
σε πιο σύνθετα φυτά
-
που άλλαξαν ουσιαστικά τον κόσμο.
-
Ας γυρίσουμε πίσω εκατομμύρια χρόνια.
-
Συγνώμη, δεν θα δούμε δεινόσαυρους.
-
Θα πάμε ακόμα πιο πίσω,
στην εποχή των πολύ μικρών, πρώτων φυτών.
-
Δεν θα ήθελα να ζω εδώ,
ποιος θα ήθελε;
-
Αυτά τα φυτά θα ήθελαν.
-
Τα πρώτα φυτά στην ξηρά ήταν μικροσκοπικά.
-
Δεν είχαν ρίζες ή αγγειακό σύστημα.
-
Τα φυτά παίρνουν νερό από το έδαφος
χρησιμοποιώντας τις ρίζες τους.
-
Επειδή τα πρώτα φυτά δεν είχαν ρίζες,
-
έπρεπε να ζουν κοντά στο νερό
-
όπως σε λίμνες και ποτάμια.
-
Το αγγειακό σύστημα μεταφέρει νερό
και θρεπτικά συστατικά σε όλο το φυτό.
-
Χωρίς αυτό το σύστημα μεταφοράς,
τα φυτά δεν μεγαλώνουν πολύ,
-
επειδή κάποια μέρη τους δεν ενυδατώνονται.
-
Τα πρώτα φυτά μοιάζουν με
τα ηπατικά βρύα που βλέπουμε σήμερα.
-
Αυτά επίσης δεν έχουν ρίζες.
-
Έτσι, μετά από εκατομμύρια χρόνια,
τα φυτά ανέπτυξαν ρίζες και αγγεία.
-
Οι ρίζες τους επιτρέπουν
να αντλούν νερό από το έδαφος,
-
γεγονός που τα βοηθάει
απομακρύνονται από υγρές περιοχές.
-
Με τα αγγεία να μεταφέρουν νερό
στον βλαστό τους,
-
τα φυτά μπορούν να γίνονται
όλο και ψηλότερα,
-
καθώς ανταγωνίζονται μεταξύ τους
για το φως του ήλιου.
-
Και εδώ η ιστορία
γίνεται πολύ ενδιαφέρουσα.
-
Καθώς τα φυτά ανέπτυξαν ρίζες,
-
άλλαξαν την επιφάνεια του πλανήτη μας
με φυσικό και χημικό τρόπο.
-
Αρχικά, δημούργησαν το έδαφος.
-
Οι ρίζες εισχωρούν
στην πετρώδη επιφάνεια
-
και καθώς αναπτύσσονται όλο και πιο βαθιά,
-
σπάνε το πέτρωμα σε μικρότερα κομμάτια.
-
Επίσης χρησιμοποιούν διοξείδιο του άνθρακα
για να παράγουν οξύ,
-
το οποίο καταστρέφει το πέτρωμα
ακόμα περισσότερο.
-
Τέλος, καθώς τα φυτά πεθαίνουν
και αποσυντίθενται,
-
δίνουν θρεπτικά συστατικά
που κάνουν πιο πλούσιο το έδαφος.
-
Τα πρώτα φυτά ξηράς δεν έκαναν μόνο αυτό,
-
αλλά επίσης επηρέασαν το κλίμα.
-
Τα φυτά παίρνουν διοξείδιο του άνθρακα
από την ατμόσφαιρα.
-
Με τη φωτοσύνθεση, χρησιμοποιούν
το φως του ήλιου για να μετατρέψουν
-
το διοξείδιο του άνθρακα μαζί με νερό
σε σάκχαρα και οξυγόνο.
-
Απελευθερώνουν το οξυγόνο
ξανά στην ατμόσφαιρα,
-
αλλά χρησιμοποιούν την ενέργεια
από τα σάκχαρα για να αναπτυχθούν.
-
Μεγάλο μέρος από τα σάκχαρα
γίνεται πρώτη ύλη
-
για τη δομή του φυτού
-
και δεσμεύει τον άνθρακα
από το διοξείδιο του άνθρακα
-
που είχε απορροφηθεί από τους ιστούς.
-
Όταν πεθαίνουν τα φυτά,
σαπίζουν πάνω στο έδαφος
-
και μέρος τους,
με τον άνθρακα που περιέχει,
-
παγιδεύεται μέσα στο έδαφος.
-
Όμως, δεν κάνουν μόνο αυτό!
-
Τα φυτά χρησιμοποιούν διοξείδιο
του άνθρακα για να παράγουν οξύ.
-
Το οξύ αντιδρά με το πετρώδες έδαφος
παγιδεύοντας διοξείδιο του άνθρακα.
-
Το διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα
διατηρεί τον πλανήτη μας ζεστό,
-
οπότε όταν υπάρχει λιγότερο στον αέρα,
-
η θερμοκρασία του πλανήτη
μειώνεται ελαφρά.
-
Είδατε πώς μεταμόρφωσαν τα φυτά
δραστικά τον πλανήτη μας για πάντα;
-
Έχουμε αποδείξεις για όλα αυτά.
-
Παρόλο που τα φυτά
είναι εύθραυστα και λεπτά,
-
έχουμε απολιθώματά τους.
-
Πώς ξέρουμε ότι πρόκειται για φυτά;
-
Επειδή μοιάζουν πολύ
με τα φυτά της εποχής μας.
-
Αυτή είναι μια ζωντανή ηπατήτις
-
κι εδώ έχουμε μια μεγέθυνση
του απολιθώματός του.
-
Βλέπουμε ότι τα φυτά ήταν πολύ μικρά,
-
χωρίς αγγεία και ρίζες.
-
Όταν ανέπτυξαν ρίζες
και αγγειακό σύστημα,
-
μπόρεσαν να αναπτυχθούν
σε διάφορα μέρη και να γίνουν ανθεκτικά.
-
Δηλαδή το αρχείο απολιθωμάτων
βελτιώνεται συνεχώς;
-
-Ναι.
-Τι έχουμε εδώ, Σίντι;
-
Εδώ έχω ένα απολίθωμα φυτού
που ήταν σχετικά πολύ μικρό.
-
Εδώ είναι οι βλαστοί,
-
και όπως βλέπετε
δεν ήταν πολύ μεγάλο.
-
Ας το συγκρίνουμε με αυτό το νεότερο.
-
Είναι επίσης βλαστός,
-
στην πραγματικότητα είναι
μία διατομή του κορμού του.
-
Άρα πρόκειται για δέντρο
-
και επίσης έχουμε τα κλαδιά του εδώ.
-
Επίσης, έχουμε απολιθωμένο έδαφος.
-
Μπορούμε να δούμε τα φυτά να δημιουργούν
έδαφος από ηφαιστειακό πέτρωμα σήμερα.
-
Χρησιμοποιούμε αυτές τις πληροφορίες
για να κατανοήσουμε
-
πώς δημιούργησαν το έδαφος
τα πρώτα φυτά της ξηράς.
-
Όσο τα φυτά γίνονται μεγαλύτερα,
-
η θερμοκρασία του πλανήτη
αρχίζει να πέφτει.
-
Οι αποδείξεις βρίσκονται εδώ,
-
στα κελύφη
των αρχαίων θαλάσσιων οργανισμών.
-
Το εντυπωσιακό είναι ότι οι επιστήμονες
μπορούν να μετρήσουν
-
τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος
που αναπτύχθηκαν τα κελύφη.
-
Μπορούμε να κάνουμε το ίδιο
και με το έδαφος.
-
Είδατε πώς τα φυτά μεταμόρφωσαν
τον πλανήτη μας δραστικά για πάντα;
-
Φυτά, σας ευχαριστούμε!
-
♪ (απαλή μουσική) ♪