Return to Video

Czemu niektórzy z nas nie czują powołania | Emilie Wapnick | TEDxBend

  • 0:20 - 0:21
    Podnieście ręce,
  • 0:21 - 0:23
    jeśli ktoś was kiedyś pytał:
  • 0:23 - 0:25
    "Kim chcesz być, kiedy dorośniesz?".
  • 0:25 - 0:27
    (Śmiech)
  • 0:27 - 0:29
    Postarajcie się oszacować,
  • 0:29 - 0:32
    w jakim wieku spytano was
    o to pierwszy raz?
  • 0:32 - 0:34
    Po prostu pokażcie na palcach.
  • 0:34 - 0:39
    Trzy, pięć, trzy, pięć, pięć. W porządku.
  • 0:41 - 0:44
    Podnieście ręce, jeśli pytanie
  • 0:44 - 0:48
    "Kim chcesz być, kiedy dorośniesz?"
    napełniło was lękiem.
  • 0:48 - 0:50
    (Śmiech)
  • 0:50 - 0:52
    Choćby odrobinę.
  • 0:55 - 0:58
    Nigdy nie umiałam odpowiedzieć na pytanie:
  • 0:58 - 1:00
    "Kim chciałbyś być, kiedy dorośniesz?".
  • 1:00 - 1:04
    Problem nie leżał w tym,
    że nie miałam zainteresowań,
  • 1:04 - 1:06
    lecz w tym, że miałam ich zbyt wiele.
  • 1:06 - 1:10
    W szkole średniej lubiłam angielski,
    matmę, sztukę i tworzenie stron WWW,
  • 1:11 - 1:15
    grałam też na gitarze w zespole punkowym
    o nazwie "Sfrustrowany Telefonista".
  • 1:15 - 1:16
    (Śmiech)
  • 1:16 - 1:18
    Może kiedyś o nas słyszeliście.
  • 1:18 - 1:19
    (Śmiech)
  • 1:19 - 1:22
    Tak było też po liceum.
  • 1:22 - 1:25
    W pewnym momencie zaczęłam
    zauważać powracający schemat:
  • 1:25 - 1:28
    coś mnie zainteresowało,
  • 1:28 - 1:31
    wciągałam się i dałam
    całkowicie pochłonąć,
  • 1:31 - 1:35
    osiągałam niezły poziom,
  • 1:35 - 1:40
    ale w którymś momencie
    zaczynało mnie to mnie nudzić.
  • 1:40 - 1:43
    Zwykle starałam się nie poddawać,
  • 1:43 - 1:46
    bo tyle mi to już zajęło czasu i energii,
  • 1:46 - 1:48
    a czasem nawet pieniędzy.
  • 1:48 - 1:53
    Jednak w końcu uczucie nudy,
    takie: "Już to umiem,
  • 1:53 - 1:56
    teraz to już żadne wyzwanie"
  • 1:56 - 1:59
    robiło się za silne i musiałam odpuścić.
  • 2:00 - 2:03
    Zaczynałam się interesować czymś innym,
  • 2:03 - 2:04
    czymś zupełnie odrębnym
  • 2:04 - 2:08
    i znowu się zaangażowałam, zanurzałam,
  • 2:08 - 2:10
    czując, że "Tak, to jest właśnie to!".
  • 2:10 - 2:13
    I znowu docierałam do miejsca,
  • 2:13 - 2:18
    w którym zaczynała się nuda,
    i musiałam dać sobie spokój.
  • 2:19 - 2:22
    Wtedy znajdowałam coś nowego,
    absolutnie innego
  • 2:22 - 2:24
    i angażowałam się w to...
  • 2:25 - 2:30
    Ten wzorzec budził moje obawy
    z dwóch powodów:
  • 2:30 - 2:33
    po pierwsze: nie byłam pewna,
  • 2:33 - 2:36
    jak te pasje przeobrazić w karierę.
  • 2:36 - 2:39
    Sądziłam, że kiedyś muszę
    wybrać jedną rzecz,
  • 2:39 - 2:44
    zrezygnować z innych pasji
    i pogodzić się z nudą.
  • 2:45 - 2:48
    Drugi powód lęku
  • 2:48 - 2:50
    był nieco bardziej osobisty.
  • 2:50 - 2:53
    Bałam się, że to nie w porządku
  • 2:53 - 2:54
    oraz że coś jest ze mną nie tak,
  • 2:54 - 2:57
    skoro nie umiem w niczym wytrwać.
  • 2:58 - 3:01
    Martwiłam się, że boję się zaangażowania
    albo że jestem roztrzepana
  • 3:01 - 3:05
    lub że sama podstawiam sobie nogę,
    bojąc się własnego sukcesu.
  • 3:07 - 3:11
    Jeśli ta historia
    i uczucia brzmią znajomo,
  • 3:11 - 3:16
    zadajcie sobie pytanie,
    które powinnam była zadać sobie wtedy.
  • 3:17 - 3:19
    Zapytajcie, gdzie nauczyliście się
  • 3:19 - 3:24
    negatywnie oceniać
    robienie wielu rzeczy na raz.
  • 3:25 - 3:27
    Powiem wam, gdzie.
  • 3:27 - 3:29
    Nauczyła was tego kultura.
  • 3:32 - 3:34
    Gdy po raz pierwszy zadano wam pytanie:
  • 3:34 - 3:36
    "Kim chcesz być, kiedy dorośniesz?"
  • 3:36 - 3:38
    mieliście około 5 lat,
  • 3:38 - 3:42
    a prawdę mówiąc, nikogo nie interesuje
    wasza odpowiedź w tym wieku.
  • 3:42 - 3:43
    (Śmiech)
  • 3:43 - 3:45
    To nieszkodliwe pytanie zadawane dzieciom,
  • 3:45 - 3:47
    żeby usłyszeć zabawną odpowiedź,
  • 3:47 - 3:51
    taką jak: "Chcę być astronautą!"
    czy "Chcę być baletnicą!",
  • 3:51 - 3:55
    albo "Chcę być piratem!"
    - wybierz dowolny kostium na Halloween.
  • 3:55 - 3:56
    (Śmiech)
  • 3:56 - 3:59
    To pytanie słyszymy jednak w kółko,
  • 3:59 - 4:02
    pod różnymi postaciami.
  • 4:02 - 4:03
    Na przykład
  • 4:03 - 4:05
    licealiści mogą zostać zapytani,
  • 4:05 - 4:07
    jaki kierunek studiów chcą wybrać.
  • 4:07 - 4:11
    W pewnym momencie to,
    kim chcesz być, kiedy dorośniesz,
  • 4:11 - 4:14
    zmienia się z nieznaczącej błahostki
  • 4:14 - 4:17
    w coś, co spędza nam sen z powiek.
  • 4:17 - 4:18
    Dlaczego?
  • 4:19 - 4:24
    Mimo, że to pytanie inspiruje dzieci
    do marzenia o tym, kim mogą być,
  • 4:25 - 4:28
    to jednak nie sprawia,
    że myślą o wszystkich opcjach.
  • 4:28 - 4:30
    W zasadzie ma zupełnie odwrotny skutek.
  • 4:30 - 4:34
    Ponieważ kiedy ktoś pyta was,
    kim chcielibyście być,
  • 4:34 - 4:36
    nie możecie dać 20 odpowiedzi.
  • 4:36 - 4:39
    Dorosły, chcąc dobrze,
    zachichotałby i powiedziałby pewnie:
  • 4:39 - 4:44
    "O, to słodkie, ale nie możesz być
    lutnikiem i psychologiem jednocześnie.
  • 4:44 - 4:45
    Musisz się zdecydować".
  • 4:47 - 4:49
    To doktor Bob Childs.
  • 4:49 - 4:50
    (Śmiech)
  • 4:52 - 4:55
    Jest lutnikiem i psychoterapeutą.
  • 4:56 - 4:59
    A to jest Amy Ng,- jest redaktorką
  • 4:59 - 5:03
    oraz ilustratorem, przedsiębiorcą,
    nauczycielką i kierownikiem artystycznym.
  • 5:04 - 5:06
    Dzieci nie słyszą jednak o takich ludiach.
  • 5:06 - 5:10
    Słyszą tylko, że muszą dokonać wyboru.
  • 5:11 - 5:13
    Jest jednak gorzej.
  • 5:13 - 5:18
    Pojęcie wąsko sprecyzowanego życia
    jest wysoko idealizowane w kulturze.
  • 5:20 - 5:23
    Mówi się o przeznaczeniu lub o powołaniu.
  • 5:24 - 5:26
    To pomysł, że każdy z nas ma taką rzecz,
  • 5:26 - 5:29
    dla której został stworzony.
  • 5:29 - 5:30
    Trzeba odkryć,
  • 5:30 - 5:34
    co to jest i poświęcić temu życie.
  • 5:35 - 5:38
    A co, jeśli to nie dla was?
  • 5:39 - 5:41
    Co, jeśli jest tyle różnych dziedzin,
  • 5:41 - 5:43
    których jesteście ciekawi?
  • 5:43 - 5:45
    Tyle różnych rzeczy, które chcecie robić?
  • 5:45 - 5:49
    Dla takich jak wy
    nie ma miejsca w tym schemacie.
  • 5:50 - 5:52
    Możecie czuć się samotni.
  • 5:52 - 5:55
    Możecie poczuć,
    że nie macie żadnego celu.
  • 5:55 - 5:58
    Możecie poczuć,
    że coś jest z wami nie tak.
  • 5:59 - 6:01
    To nieprawda.
  • 6:01 - 6:05
    Jesteście po prostu wszechstronni.
  • 6:06 - 6:09
    (Brawa)
  • 6:15 - 6:16
    Osoba wszechstronna to osoba kreatywna,
  • 6:16 - 6:19
    mająca wiele zainteresowań.
  • 6:20 - 6:22
    To długie słowo.
  • 6:22 - 6:25
    Można rozłożyć je na części:
  • 6:25 - 6:27
    wszech-stronność.
  • 6:29 - 6:32
    Można użyć również innych pojęć
    które oddają tę samą myśl:
  • 6:32 - 6:35
    interdyscyplinarność, człowiek renesansu.
  • 6:35 - 6:37
    Właściwie w okresie renesansu
  • 6:37 - 6:41
    za ideał uchodziła osoba,
    która znała się na wielu dyscyplinach.
  • 6:41 - 6:44
    Barbara Sher mówi o nas "skanerzy".
  • 6:44 - 6:47
    Używajcie dowolnej nazwy
    lub nawet wymyślcie własną.
  • 6:47 - 6:50
    Wydaje mi się trafne, że jako grupa
  • 6:50 - 6:53
    nie możemy zdecydować, kim jesteśmy.
  • 6:53 - 6:55
    (Śmiech)
  • 6:57 - 7:00
    Łatwo uznać wszechstronność
  • 7:00 - 7:04
    za hamulec lub przeszkodę do pokonania.
  • 7:04 - 7:06
    Podczas rozmów z ludżmi
  • 7:06 - 7:10
    i prowadzeniu strony www Puttylike
  • 7:10 - 7:15
    nauczyłam się, że takie osoby
    mają wielką moc.
  • 7:15 - 7:19
    Oto trzy super-moce wszechstronnych:
  • 7:21 - 7:24
    pierwsza: synteza pomysłów.
  • 7:24 - 7:26
    Polega na łączeniu
    dwóch lub więcej dziedzin
  • 7:27 - 7:30
    i tworzeniu czegoś nowego.
  • 7:31 - 7:33
    Sha Hwang i Rachel Binx
  • 7:33 - 7:36
    zaczynali od wspólnego
    zainteresowania kartografią,
  • 7:36 - 7:41
    wizualizacją danych, podróżami,
    matematyką oraz modą kiedy założyli Meshu.
  • 7:43 - 7:48
    Meshu zajmuje się tworzeniem
    biżuterii inspirowanej geografią.
  • 7:49 - 7:51
    Sha i Rachel wpadli na ten
    niezwykły pomysł
  • 7:51 - 7:55
    nie pomimo, lecz dzięki
    fascynującemu połączeniu
  • 7:55 - 7:57
    umiejętności i doświadczeń.
  • 7:59 - 8:01
    Innowacje powstają przez łączenie.
  • 8:02 - 8:05
    To stąd biorą się nowe pomysły.
  • 8:05 - 8:08
    Osoby wszechstronne
    dzięki swoim umiejętnościom
  • 8:08 - 8:12
    mogą dojść do wielu takich połączeń.
  • 8:13 - 8:18
    Drugą umiejętnością osób wszechstronnych
    jest umiejętność szybkiego uczenia się.
  • 8:19 - 8:23
    Kiedy osoba wszechstronna zaczyna
    interesować się czymś, to robi to na 100%.
  • 8:24 - 8:27
    Chłoniemy wszystko,
    co tylko wpadnie nam w ręce.
  • 8:27 - 8:29
    Bycie "początkującym" jest dla nas normą,
  • 8:29 - 8:32
    ponieważ byliśmy początkujący
    w wielu dziedzinach w przeszłości.
  • 8:32 - 8:35
    Oznacza to, że mniej obawiamy się
    próbowania nowych rzeczy
  • 8:35 - 8:37
    oraz wychodzenia poza strefę komfortu.
  • 8:37 - 8:41
    Co więcej, wiele umiejętności
    można wykorzystać w różnych dyscyplinach.
  • 8:41 - 8:45
    Przenosimy zdobytą wiedzę
    na każdą nową dziedzinę,
  • 8:45 - 8:48
    rzadko więc zaczynamy "od zera".
  • 8:48 - 8:52
    Nora Dunn jest podróżniczką
    oraz niezależną pisarką.
  • 8:52 - 8:54
    Już w dzieciństwie
    występowała jako pianistka,
  • 8:55 - 8:58
    przez co osiągnęła niewiarygodną zdolność
    do rozwijania pamięci ruchowej.
  • 8:59 - 9:02
    Teraz jest najszybszą znaną protokolantką.
  • 9:03 - 9:06
    Zanim została pisarką,
    Nora była doradcą finansowym.
  • 9:06 - 9:08
    Musiała poznać najlepsze
    mechanizmy sprzedażowe
  • 9:08 - 9:10
    kiedy zaczynała pracę,
  • 9:10 - 9:14
    a ta umiejętność pomaga jej teraz
    w pisaniu przekonujących artykułów.
  • 9:15 - 9:19
    Zagłębianie się w coś, co nas pociąga,
    rzadko jest stratą czasu,
  • 9:19 - 9:21
    nawet jeśli zrezygnujemy po drodze.
  • 9:21 - 9:24
    Może spożytkujecie tę wiedzę
    w całkowicie innej dziedzinie,
  • 9:24 - 9:27
    w nieprzewidywalny sposób.
  • 9:28 - 9:33
    Trzecią umiejętnością osoby wszechstronnej
    jest zdolność adaptacji.
  • 9:33 - 9:35
    Jest to zdolność do transformacji
  • 9:35 - 9:38
    w dowolną formę, zależnie od sytuacji.
  • 9:40 - 9:44
    Abe Cajudo czasem jest reżyserem wideo,
    czasem projektantem stron internetowych,
  • 9:45 - 9:48
    czasem konsultantem projektu Kickstarter,
    czasem nauczycielem,
  • 9:49 - 9:51
    a czasem najwyraźniej Jamesem Bondem.
  • 9:51 - 9:52
    (Śmiech)
  • 9:52 - 9:55
    Jest cenny, ponieważ dobrze pracuje.
  • 9:55 - 9:57
    Jest nawet bardziej cenny,
  • 9:57 - 10:01
    bo może wcielać się w dowolne role,
    zależnie od potrzeb klienta.
  • 10:01 - 10:04
    Fast Company Magazine
    uważa zdolność adaptacji
  • 10:04 - 10:07
    za najważniejszą do zdobycia,
  • 10:07 - 10:10
    żeby dobrze funkcjonować w XXI wieku.
  • 10:11 - 10:14
    Ekonomia światowa zmienia się
    tak szybko i nieprzewidywalnie,
  • 10:14 - 10:17
    że właśnie osoby i organizacje,
    które umieją się zmieniać
  • 10:17 - 10:21
    w zależności od potrzeb rynku,
    mają szansę na rozkwit.
  • 10:23 - 10:27
    Synteza pomysłów, szybkie uczenie się
    oraz zdolność adaptacji.
  • 10:27 - 10:31
    Trzy umiejętności,
    w których wszechstronni są biegli.
  • 10:31 - 10:36
    Trzy umiejętności, które mogą stracić,
    jeśli zmusza się ich do ograniczeń.
  • 10:38 - 10:41
    W naszym interesie społecznym leży
  • 10:41 - 10:45
    zachęcanie osób wszechstronnych
    do bycia sobą.
  • 10:46 - 10:50
    Świat boryka się teraz
    z wieloma złożonymi problemami
  • 10:50 - 10:53
    i żeby stawić im czoła
    potrzeba nietuzinkowej kreatywności.
  • 10:55 - 10:59
    Powiedzmy, że ktoś jest
    urodzonym specjalistą.
  • 11:00 - 11:02
    Wychodzi z łona matki,
  • 11:02 - 11:05
    wiedząc, że chce być
    neurologiem dziecięcym.
  • 11:05 - 11:08
    Bez obaw, nic w tym złego.
  • 11:08 - 11:09
    (Śmiech)
  • 11:09 - 11:11
    W rzeczywistości najlepsze grupy
  • 11:11 - 11:15
    są połączeniem specjalistów
    i osób wszechstronnych.
  • 11:15 - 11:18
    Specjalista wdraża się w temat
    i wprowadza pomysły w życie,
  • 11:18 - 11:22
    natomiast osoba wszechstronna wnosi
    szeroki zakres wiedzy do projektu.
  • 11:22 - 11:24
    Jest to piękne połączenie.
  • 11:24 - 11:27
    Trzeba tworzyć życie
    prywatne oraz zawodowe tak,
  • 11:27 - 11:30
    by było zgodne z wrodzonymi skłonnościami.
  • 11:30 - 11:34
    Niestety osoby wszechstronne
    są w często przekonywane
  • 11:34 - 11:37
    do upodobnienia się do specjalistów.
  • 11:38 - 11:40
    Tak czy inaczej,
  • 11:41 - 11:44
    jeśli jest choć jedna rzecz,
    którą wyniesiecie z tej prelekcji,
  • 11:44 - 11:45
    mam nadzieję, że będzie to:
  • 11:47 - 11:50
    zaakceptuj siebie bez względu na wszystko.
  • 11:51 - 11:55
    Jeśli w głębi serca jesteś specjalistą
    - jak najbardziej specjalizuj się.
  • 11:55 - 11:58
    Tutaj wykonasz najlepszą robotę.
  • 11:58 - 12:01
    Do wszystkich wszechstronnych na tej sali,
  • 12:01 - 12:04
    również tych, którzy zdali sobie sprawę
  • 12:04 - 12:06
    przez te 12 minut, że są wszechstronni,
  • 12:06 - 12:07
    (Śmiech)
  • 12:07 - 12:11
    do was mówię: zaakceptujcie swoje pasje,
  • 12:12 - 12:16
    podążajcie za ciekawością w nieznane,
  • 12:16 - 12:19
    odkrywajcie łączenie dziedzin.
  • 12:20 - 12:24
    Akceptacja naturalnych skłonności
    prowadzi do lepszego, autentycznego życia.
  • 12:26 - 12:28
    A co może ważniejsze:
  • 12:28 - 12:30
    wszechstronni!
  • 12:31 - 12:33
    Świat nas potrzebuje!
  • 12:33 - 12:35
    Dziękuję.
  • 12:35 - 12:36
    (Brawa)
Title:
Czemu niektórzy z nas nie czują powołania | Emilie Wapnick | TEDxBend
Description:

Prelekcja wygłoszona na konferencji TEDx. Konferencje TEDx korzystają z formatu TED, ale organizowane są niezależnie, przez lokalnych ochotników.

Masz za wiele zainteresowań, żeby ograniczyć się do jednego? Świetnie. Ta niewiarygodna mieszanka pasji może stać się twoim atutem.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDxTalks
Duration:
12:53

Polish subtitles

Revisions