Czym jest depresja? - Helen M. Farrell

Zobacz całą lekcję na: http://ed.ted.com/lessons/what-is-depression-helen-m-farrell

Depresja to najczęstsza przyczyna niepełnosprawności na świecie. W Stanach Zjednoczonych zmaga się z nią prawie 10% dorosłych. Depresja jest zaburzeniem psychicznym i dlatego zrozumienie jej przychodzi nam trudniej niż na przykład wysokiego cholesterolu. Helen M. Farrell przedstawia objawy depresji i metody jej leczenia. Udziela też kilku rad, jak pomóc bliskiej osobie cierpiącej na to schorzenie.

Lekcja: Helen M. Farrell, animacja: Artrake Studio.

Depresja to najczęstsza przyczyna
niepełnosprawności na świecie.

W Stanach Zjednoczonych
zmaga się z nią prawie 10% dorosłych.

Depresja to zaburzenie psychiczne,

dlatego trudniej ją zrozumieć
niż na przykład za wysoki cholesterol.

Główne źródło nieporozumień
stanowi różnica między depresją

a uczuciem przygnębienia.

Każdy bywa czasem przygnębiony.

Zła ocena w szkole,

utrata pracy,

kłótnia,

czy deszczowy dzień
mogą wywołać w nas uczucie smutku.

Czasem nie trzeba żadnego bodźca.

Po prostu dzieje się tak bez powodu.

Potem okoliczności się zmieniają

i uczucie przygnębienia znika.

Depresja kliniczna to coś innego.

Ta choroba nie zniknie sama
tylko dlatego, że tego chcemy.

Utrzymuje się minimum
przez dwa kolejne tygodnie

i znacząco utrudnia choremu pracę,

rozrywkę

czy relacje z najbliższymi.

Depresja może mieć różne objawy:

zły nastrój,

utrata zainteresowania tym,
co zwykle sprawia radość,

wahania apetytu,

brak poczucia wartości,
przesadne obwinianie się,

za długi lub za krótki sen,

słaba koncentracja,

nadpobudliwość lub spowolnionienie,

brak energii,

nawracające myśli samobójcze.

Gdy wystąpi minimum pięć takich symptomów,

zgodnie z wytycznymi
psychiatra diagnozuje depresję.

Oprócz objawów behawioralnych,

przy depresji zachodzą też zmiany w mózgu.

Niektóre z nich widać
gołym okiem i na prześwietleniu.

To na przykład mniejsze płaty czołowe

i skurczony hipokamp.

Na poziomie mikroskopijnym

z depresją wiąże się kilka zjawisk:

nieprawidłowa transmisja
lub brak pewnych neuroprzekaźników,

zwłaszcza serotoniny,
noradrenaliny i dopaminy,

zakłócenia rytmu dobowego,

zmiany w fazie REM
i wolnofalowym stadium snu

oraz zaburzenia hormonalne,

w tym wysokie stężenie kortyzolu
i wahania hormonów tarczycy.

Neurobiolodzy wciąż nie znają

wszystkich przyczyn depresji.

Mogą za nią odpowiadać
złożone interakcje genów i środowiska,

ale nie ma narzędzi diagnostycznych

pozwalających dokładnie przewidzieć,
gdzie i kiedy choroba się pojawi.

Trudno uchwycić jej symptomy,

a ktoś wyglądający na zdrowego

może tak naprawdę cierpieć.

Jak podaje Narodowy Instytut
Zdrowia Psychicznego z USA,

osoba zmagająca się z chorobą psychiczną

prosi o pomoc przeciętnie
po ponad dziesięciu latach cierpienia.

Są jednak skuteczne metody leczenia.

Leki i terapia pobudzają
substancje chemiczne w mózgu.

W ekstremalnych przypadkach
stosuje się elektrowstrząsy,

które są jak kontrolowany
atak drgawkowy w mózgu pacjenta

i również pomagają w depresji.

Inne obiecujące metody,

jak przezczaszkowa stymulacja magnetyczna,

są w fazie badań.

Jeśli znasz osobę cierpiącą na depresję,

delikatnie spróbuj ją zachęcić
do skorzystania z tych metod.

Możesz nawet zaproponować,

że pomożesz znaleźć terapeutów w okolicy

czy ułożyć listę pytań do lekarza.

Dla osoby z depresją te pierwsze kroki

mogą wydawać się nie do pokonania.

Jeśli czuje się winna lub zawstydzona,

uświadom jej, że depresja to choroba,

tak samo jak astma czy cukrzyca.

To nie słabość czy cecha osobowości.

Nie można oczekiwać, że jakoś przejdzie,

tak samo, jak w przypadku złamanej ręki.

Jeśli nigdy nie dotknęła cię depresja,

nie porównuj jej do chwil przygnębienia.

Porównywanie przeżyć osób z depresją
ze zwykłym, przejściowym uczuciem smutku

może wzbudzić w nich poczucie winy.

Pomóc może nawet
samo mówienie otwarcie o depresji.

Jak pokazują badania,

rozmowa na temat myśli samobójczych
obniża ryzyko jego popełnienia.

Otwarte rozmowy o chorobie psychicznej
pomagają stopniowo redukować jej piętno,

a chorym jest łatwiej poprosić o pomoc.

Im więcej pacjentów będzie leczonych,

tym lepiej naukowcy poznają depresję

i tym lepsze będą metody jej leczenia.