Return to Video

RSA Animate - Changing Education Paradigms

  • 0:15 - 0:17
    Cdo vend ne bote per momentitn
  • 0:17 - 0:19
    eshte duke reformuar arsimin publik
  • 0:19 - 0:21
    Ka dy arsye per kete
  • 0:21 - 0:23
    E para eshte ekonomike.
  • 0:23 - 0:24
    Njerezit po perpiqen te gjejne menyra
  • 0:25 - 0:28
    per te arsimuar femijet e tyre
  • 0:28 - 0:30
    qe ata te gjejne vendin e tyre ne ekonomite e shekullit te 21-te
  • 0:30 - 0:31
    Si mund ta mundesojme kete?
  • 0:32 - 0:34
    Duket se ne nuk mund te parashikojme
  • 0:34 - 0:35
    se drejtim do te marre ekonomia
  • 0:35 - 0:36
    ne fund te javes se ardhshme
  • 0:37 - 0:40
    sipas turbullirave qe po perjetojme.
  • 0:40 - 0:42
    Si mund t'ja arrijme kesaj?
  • 0:42 - 0:44
    Arsyeja numer dy eshte kulturore.
  • 0:44 - 0:46
    Cdo vend ne bote po perpiqet
  • 0:46 - 0:49
    te arsimoje femijet
  • 0:49 - 0:50
    ne menyre qe ata te kene nje sens identiteti kulturor
  • 0:50 - 0:51
    ne menyre qe ne
  • 0:51 - 0:54
    te transmetojme genet kulturore ne kumonitetet tona
  • 0:54 - 0:57
    por duke u bere pjese e globalizimit.
  • 0:57 - 1:00
    Si mund ta kthejme kete rreth ne nje katror?
  • 1:00 - 1:03
    Problemi eshte qe ata ( qeverite) po perpiqen te parashikojne te ardhmen
  • 1:03 - 1:05
    duke bere ate qe kane bere ne te shkuaren.
  • 1:05 - 1:08
    Duke bere nje gje te tille, ata po izolojne me miliona femije
  • 1:08 - 1:10
    qe nuk gjejne asnje arsye per te shkuar ne shkolle.
  • 1:10 - 1:12
    Kur ne shkonim ne shkolle,
  • 1:12 - 1:14
    atje na mbante premtimi
  • 1:14 - 1:16
    qe nese studion dhe del me rezultate te mira
  • 1:16 - 1:17
    dhe arrin te shkosh ne universitet,
  • 1:17 - 1:18
    ti do te zesh nje pune.
  • 1:18 - 1:20
    Femijet tane nuk e besojne dicka te tille.
  • 1:20 - 1:21
    Dhe me te drejte.
  • 1:21 - 1:23
    Eshte e vertete qe eshte me mire te kesh nje diplome universitare sesa te mos e kesh.
  • 1:23 - 1:25
    Por kjo diplome nuk perben nje garanci.
  • 1:25 - 1:29
    E sidomos nese rruga qe te con aty, nenvlefteson
  • 1:29 - 1:31
    gjerat qe per ty kane rendesi ne jete.
  • 1:31 - 1:33
    Disa thone qe duhet te rrisim standartet
  • 1:33 - 1:34
    a thua se kjo eshte nje shpikje.
  • 1:34 - 1:37
    Me te vertete? Sigurisht qe po.
  • 1:38 - 1:39
    Perse ti ulum standartet?
  • 1:39 - 1:42
    Une unk kam hasur akoma ndonje argument qe
  • 1:42 - 1:43
    te me binde per te kunderten.
  • 1:43 - 1:46
    Ti rrisim ato? Sigurisht qe duhet ti rrisim.
  • 1:46 - 1:47
    Problemi eshte
  • 1:47 - 1:49
    qe sistemi arsimor qe kemi
  • 1:49 - 1:53
    u themelua, krijua dhe strukturua
  • 1:53 - 1:55
    per te kaluaren.
  • 1:55 - 1:57
    U krijua
  • 1:57 - 2:01
    ne kulturen Intelektuale te Rilindjes.
  • 2:02 - 2:04
    Si dhe ne situaten ekonomike te
  • 2:04 - 2:06
    Revolucionit Industrial.
  • 2:06 - 2:08
    Para mesit te shekullit te 19-te
  • 2:08 - 2:10
    nuk kishte sisteme te arsimit publik.
  • 2:10 - 2:11
    E vertete kjo.
  • 2:11 - 2:13
    Mund te arsimoheshe nga Kisha
  • 2:13 - 2:14
    po te kishe para.
  • 2:14 - 2:18
    Ndersa arsimi publik i paguar ngataksat
  • 2:18 - 2:19
    dhe i detyrueshem per te gjithe,
  • 2:19 - 2:20
    dhe pa pagese.
  • 2:20 - 2:22
    Ishte nje ide revolucionare.
  • 2:22 - 2:25
    Dhe shume njerez ishin kunder.
  • 2:25 - 2:25
    Ata mendonin
  • 2:25 - 2:29
    se nuk eshte e mundur per femijet e rrugave,
  • 2:29 - 2:30
    apo femijet e klases punetore
  • 2:30 - 2:31
    te perfitonin nga arsimi publik.
  • 2:31 - 2:33
    Ata nuk do ishin ne gjendje te mesonin te lexonin dhe te shkruanin!
  • 2:33 - 2:35
    Perse duhej ta vrisnin mendjen per dicka te tille?
  • 2:35 - 2:36
    Keshtu nje seri paragjykimesh
  • 2:36 - 2:38
    mbi aftesite dhe strukturat sociale
  • 2:38 - 2:40
    ishin te lidhura me njera tjetren.
  • 2:41 - 2:43
    Kjo ishte e diktuar nga imperativat ekonomike te asaj kohe.
  • 2:44 - 2:45
    Por mbi te gjitha
  • 2:46 - 2:50
    ishte nje model intelektual i mendjes.
  • 2:50 - 2:51
    qe pak a shume
  • 2:51 - 2:53
    ishte vizioni i inteligjences ne kohen eRilindjes.
  • 2:53 - 2:55
    Inteligjenca e vertete
  • 2:55 - 2:57
    ka te beje me analizen logjike te fakteve
  • 2:57 - 2:59
    dhe njohurite e klasikeve
  • 2:59 - 3:03
    dhe keto i shikojme si aftesi akademike.
  • 3:03 - 3:06
    Dhe kjo ka hyre thelle ne pishinen gejnetike te arsimit publik.
  • 3:06 - 3:07
    Ka dy tipa njerezish.
  • 3:07 - 3:09
    Akademike dhe jo akademike.
  • 3:09 - 3:11
    Njerez te zgjuar dhe jo te zgjuar.
  • 3:11 - 3:12
    Dhe si rezultat i kesaj menyre te menduari
  • 3:12 - 3:15
    shume njerez te shkelqyer mendojne qe nuk jane te tille.
  • 3:15 - 3:17
    Sepse ata jane gjykuar
  • 3:17 - 3:19
    dhe matur me kete mendesi nga te tjeret.
  • 3:20 - 3:21
    Keshtu ne kemi shtyllat binjake.
  • 3:21 - 3:23
    Ekonomike dhe Intelektuale.
  • 3:23 - 3:25
    Dhe mendimi im eshte
  • 3:25 - 3:28
    qe ky model ka shkaktuar kaos
  • 3:28 - 3:30
    ne jeten e shume njerezve.
  • 3:30 - 3:31
    Ka funksionuar mire per disa.
  • 3:31 - 3:31
    Dhe ka patur njerez qe
  • 3:31 - 3:33
    kane perfituar ne menyre te mrekullueshme prej tij.
  • 3:33 - 3:35
    Por shumica e njerezve nuk kane mundur.
  • 3:36 - 3:37
    Ne te vertete ata kane vuajtur nga ky model.
  • 3:38 - 3:39
    Kjo eshte nje epidemi moderne.
  • 3:39 - 3:41
    Dhe eshte sa e keqperdorur
  • 3:41 - 3:42
    po aq fiktive.
  • 3:42 - 3:46
    Kjo eshte plaga e ADHD ( Attention Deficit Hyperactivity Disorder - femije qe kane mungese vemendjeje dhe jane hiperaktive).
  • 3:46 - 3:51
    Kjo eshte harta e ADHD ne Amerike.
  • 3:51 - 3:53
    Ose e ilaceve qe jepen per te kuruar ADHD.
  • 3:54 - 3:55
    Mos me keqkuptoni.
  • 3:55 - 3:58
    Une nuk po aludoj qe Deficititi i Vemendjes
  • 3:58 - 4:00
    nuk egziston.
  • 4:00 - 4:02
    Une nuk jam i kualifikuar per te thene dicka te tille.
  • 4:02 - 4:04
    Dhe une e di qe shumica
  • 4:04 - 4:05
    e psikologeve dhe pediaterve
  • 4:05 - 4:07
    mendojne qe egziston.
  • 4:07 - 4:10
    E megjithate kjo eshte e debatueshme.
  • 4:11 - 4:13
    Por ajo qe une di shume mire
  • 4:13 - 4:15
    eshte se nuk behet fjale per nje epidemi.
  • 4:15 - 4:18
    Numri i femijeve qe mjekohen per ADHD
  • 4:18 - 4:21
    eshte po aq i madh sa c'ishte numri i femijeve qe hiqnin bajamet.
  • 4:21 - 4:23
    Dhe per te njejten arsye
  • 4:23 - 4:26
    dhe ne menyre kapricoze, eshte kthyer ne nje mode mjekesore.
  • 4:26 - 4:28
    Femijet tane jane duke jetuar
  • 4:28 - 4:30
    me periudhen me te stimuluar
  • 4:30 - 4:33
    ne historine e botes.
  • 4:33 - 4:36
    Ata jane bombarduar me informacion
  • 4:36 - 4:39
    dhe duhet te kushtojne vemendje ne cdo platforme.
  • 4:39 - 4:40
    Compjuterat
  • 4:40 - 4:41
    qe nga IFone
  • 4:41 - 4:43
    reklamat ne rruge,
  • 4:43 - 4:44
    e deri tek qindra kanale televizive.
  • 4:45 - 4:46
    Dhe ne i ndeshkojme
  • 4:46 - 4:48
    qe jane te shperqendruar...
  • 4:48 - 4:50
    Per cfare nuk kane interes?
  • 4:50 - 4:51
    Per gjera te merzitshme.
  • 4:51 - 4:54
    Sidomos ne shkolle.
  • 4:54 - 4:56
    Mua me duket qe nuk eshte nje koincidence e rastesishme
  • 4:57 - 4:58
    qe rritja e ADHD vjen
  • 4:58 - 5:01
    paralel me rritjen e testeve te standartizuara.
  • 5:01 - 5:03
    Tani keta femije mjekohen
  • 5:03 - 5:05
    me Ritlin dhe Addarall dhe lloje te tjera
  • 5:05 - 5:07
    ilacesh te rrezikshme
  • 5:07 - 5:10
    ne menyre qe ata te qetesohen dhe te perqendrohen.
  • 5:10 - 5:13
    E sipas kesaj harte, ADD
  • 5:13 - 5:16
    vjen ne rritje nga perendimi ne lindje te vendit.
  • 5:16 - 5:22
    NJerezit fillojne te humbin interesin ne Oklahoma,
  • 5:24 - 5:27
    mezi arrijne te mendojne ne Arkansas,
  • 5:27 - 5:29
    dhe deri sa te arrijne ne Uashington,
  • 5:29 - 5:31
    ata e kane humbur krejt toruan.
  • 5:31 - 5:35
    Dhe ka arsye te vecanta per kete, besoj une.
  • 5:36 - 5:38
    Eshte nje epidemi fiktive.
  • 5:38 - 5:41
    Nese do te mendonim per nje moment per artin
  • 5:41 - 5:43
    dhe kjo nuk vlen vetem per artin,
  • 5:43 - 5:45
    e njejta gje vlen dhe per shkencen.
  • 5:45 - 5:45
    dhe matematiken.
  • 5:45 - 5:46
    Por me lini te
  • 5:46 - 5:47
    shprehem per artet ne vecanti
  • 5:47 - 5:50
    sepse kjo lende eshte viktima e ketij mentaliteti.
  • 5:50 - 5:51
    Ne vecanti.
  • 5:52 - 5:54
    Artet
  • 5:54 - 5:59
    eksplorojne idene e eksperiencave estetike.
  • 5:59 - 6:00
    Nje eksperience esptetike eshte
  • 6:00 - 6:03
    nje eksperience ku ndjesite operojne ne piken e tyre me te larte.
  • 6:03 - 6:05
    Kur njeriu eshte prezent ne kete moment,
  • 6:05 - 6:08
    kur ti ke rezonanca te gezueshme
  • 6:08 - 6:10
    per ate qe je duke perjetuar.
  • 6:10 - 6:12
    Ti ndjehesh teper aktiv.
  • 6:12 - 6:16
    Ndersa kur merr nje anestetik ti perpiqesh te mbyllesh ndjesite.
  • 6:16 - 6:19
    Dhe te behesh krejt i vaket ndaj asaj qe ndodh rreth teje.
  • 6:19 - 6:22
    Dhe ky eshte efekti qe keto ilace u japin femijeve.
  • 6:22 - 6:24
    Femijet po arrijne te mbarojne shkollen
  • 6:24 - 6:26
    me anestezi.
  • 6:26 - 6:28
    E une mendoj qe ne duhet te bejme pikerisht te kunderten.
  • 6:28 - 6:29
    Ne nuk duhet ti vemene gjume.
  • 6:29 - 6:30
    Ne duhet ti zgjojme nga gjumi
  • 6:30 - 6:32
    qe ata te zbulojne potencialin qe kane brenda vetes.
  • 6:32 - 6:34
    Por ky eshte modeli qe kemi.
  • 6:34 - 6:36
    Une mendoj qe ne keminje model arsimi
  • 6:36 - 6:41
    qe pasqyron interesat e industrializmit
  • 6:41 - 6:43
    dhe eshte ndertuar mbi imazhin e tij.
  • 6:43 - 6:45
    Po ju jap dy shembuj
Title:
RSA Animate - Changing Education Paradigms
Description:

more » « less
Video Language:
English
Duration:
11:41
Mira Boxer added a translation

Albanian subtitles

Incomplete

Revisions