"Snollygoster" là gì ? Bài học ngắn về ngôn từ chính trị

Hầu hết các nhà chính trị lựa chọn từ ngữ thận trọng để tạo ra một thực tế mà họ trông đợi. Liệu làm như thế có được không? Nhà từ nguyên học Mark Forsyth kể cho chúng ta nghe câu chuyện thú vị trong lịch sử nước Anh và nước Mỹ (chẳng hạn, đã bao giờ ta hỏi George Washington đã trở thành "tổng thống" như thế nào?) và ông đã đưa ra một kết luận khiến ta kinh ngạc. (Trích từ TEDxHousesofParliament tại London)

Một trong những từ
mà tôi thích

trong từ điển Oxford là
"snollygoster".

Vì nó nghe ngồ ngộ.

Snollygoster nghĩa là

"một chính trị gia không trung thực."

Vào thế kỷ 19,

một nhà báo đã định nghĩa
khái niệm này hay hơn,

"Một snollygoster là
kẻ tìm kiếm sự nghiệp chính trị

bất chấp đảng phái,
cương lĩnh hoặc nguyên tắc,

là kẻ, khi thắng,

đã thắng bởi sức mạnh thuần túy

của tài bốc giời ba hoa sáo rỗng."

(Cười)

Giờ tôi cũng không biết
"talknophical" nghĩa là gì.

Tôi cho là nó là chuyện câu chữ.

Cần hiểu rằng từ ngữ
là tâm điểm của chính trị,

và các nhà chính trị biết
họ phải kiểm soát ngôn từ

Phải đến năm 1771,

Nghị Viện Anh mới cho phép
các báo tường thuật lại

chính xác những từ được nói ra
khi tranh luận tại nghị trường.

Và điều này có được
nhờ vào sự dũng cảm

của một người có tên khác thường
là Brass Crosby,

người đã cả gan
chống lại Nghị viện.

Và ông đã bị nhốt
vào tòa tháp London

và bị bỏ tù,

nhưng ông rất dũng cảm,

dũng cảm để đương đầu với họ,

và cuối cùng, nhờ sự ủng hộ rộng rãi
của người dân London ông đã thắng.

Và chỉ vài năm sau đó,

chúng ta thấy tài liệu lưu trữ ghi lại
sự xuất hiện lần đầu tiên của cụm từ

"rắn như đồng."

Hầu hết mọi người nghĩ rằng
người ta nói về kim loại

Nhưng không phải.
Đó là nói về người đấu tranh

cho tự do báo chí.

Để cho các bạn thấy

từ ngữ và chính trị
quan hệ với nhau ra sao,

tôi muốn đưa mọi người
trở lại nước Mỹ,

ngay sau khi giành được độc lập.

Và họ phải đối mặt với câu hỏi:

sẽ gọi George Washington,
người lãnh đạo của họ, là gì?

Họ không biết.

Người đứng đầu một nước cộng hòa
được gọi là gì?

Điều này được tranh luận
ở Nghị viện trong nhiều năm.

Và có nhiều ý kiến được đề xuất,

các ý kiến xem ra đều có lý.

Một vài người muốn gọi ông là

Thẩm phán trưởng Washington

và người khác, Hoàng thân George Washington.

người khác nữa, Người bảo vệ Tự do
cho người dân Hợp chủng quốc Hoa Kỳ.

Kêu quá.

Một số người chỉ muốn
gọi ông là Vua.

Họ nghĩ rằng cái tên ấy đã được
lịch sử thử thách và kiểm nghiệm.

Cả khi không có chế độ quân chủ,

họ nghĩ rằng có thể
trở thành vị vua được dân bầu

trong một nhiệm kỳ nhất định.

Và, bạn biết đấy,
có khi thế cũng nên.

Tất cả mọi người
thực sự đã chán ngấy

vì cuộc tranh cãi
đã kéo dài ba tuần

Tôi đã đọc nhật kí
của một Thượng Nghị sĩ tội nghiệp,

ông cứ ghi trở đi trở lại,
"Vẫn là về chủ đề này."

Và lí do cho sự trì hoãn
và nhàm chán này là

Hạ Viện đã chống lại Thượng Viện.

Hạ Viện không muốn Washington

say đắm trong quyền lực.

Họ không muốn gọi ông là Vua

e rằng ông, hoặc người kế thừa ông
lên mình kiêu ngạo.

họ muốn dành cho ông
danh hiệu khiêm nhường nhất,

cảm động nhất
mà họ có thể nghĩ ra.

Danh hiệu đó là "Tổng thống."

Tổng thống. Họ không nghĩ ra danh hiệu đó,
nó đã có trước đó,

nhưng nó chỉ có nghĩa
người chủ tọa một cuộc họp.

Như chủ tịch ban hội thẩm
của một phiên tòa.

Và nó không oai hơn gì mấy

so với chức "chủ tịch ban hội thẩm"
hay "đốc công"

Có một vài tổng thống
lãnh đạo các hội đồng thuộc địa nhỏ

và một số chính phủ,
nhưng đó không phải là chức danh.

Và đó là lí do vì sao
Thượng Viện phản đối.

Họ nói, chuyện nực cười,
ai lại gọi ông ấy là Tổng thống.

Ông ấy sẽ phải kí hiệp định quốc tế,
gặp quan chức nước ngoài.

Và ai sẽ nể trọng ông

nếu ông mang
một danh hiệu ngớ ngẩn

như "Tổng thống Hợp chủng quốc Hoa Kì"?

Sau ba tuần tranh cãi, cuối cùng

Thượng Viện không thể chống lại nữa.

Thay vào đó, họ đồng ý sử dụng
danh hiệu "Tổng thống"

nhưng họ muốn nói rõ

rằng họ hoàn toán không đồng ý,

xét từ sự tôn trọng đúng mực
với ý kiến và hành xử của các quốc gia văn minh,

dù dưới thể chế cộng hòa hay quân chủ

đều tuân theo tập quán
dành danh hiệu trang trọng,

cho Thẩm Phán Toàn Quyền,

chứ không phải là
Tổng Thống chết tiệt -

và trong quan hệ
với các quốc gia khác,

người đứng đầu
của nhân dân Hoa Kỳ

sẽ không lâm vào tình trạng nguy hiểm
gây ra bởi cái tên lập dị kỳ cục,

nghĩa là, chúng ta không muốn người khác
nhìn mình như kẻ ngây ngô lập dị.

Bạn có thể học được
ba điều thú vị từ đây.

Thứ nhất,
đây cũng là điều mà tôi thích,

theo như những gì tôi hiểu được,

Thượng Viện chưa bao giờ chính thức
công nhận danh hiệu Tổng thống.

Barack Obama, Tổng thống Obama,
hiện bây giờ cũng còn phải chờ đợi,

cho Thượng Viện hành động.

Điều thứ hai
bạn có thể học được

là khi một chính phủ nói rằng
đây là một biện pháp tạm thời,

(Cười)

bạn có thể sẽ phải đợi
thêm 223 năm nữa.

Điều thứ ba
bạn có thể học được

đây mới là điều
đặc biệt quan trọng,

và là điều các bạn đừng quên,

là ngày nay danh hiệu này,
Tổng thống Hoa Kỳ,

nghe không hề khiêm nhường,
đúng không?

Ông ấy có trong tay

hơn 5000 đầu đạn hạt nhân

và nền kinh tế lớn nhất thế giới

cộng với các hàng không mẫu hạm
cùng tất cả các thể loại hàng.

Thực tế và lịch sử đã ban cho
danh hiệu đó sự vinh quang.

Chính vì vậy mà Thượng viện
cuối cùng đã thắng.

Họ có được danh hiệu
của sự kính trọng.

Thượng viên có nỗi lo khác
đó là sự lập dị của chức danh,

công nhận, nó đã từng kì quặc.

Nhưng giờ, liệu ban có biết
bao nhiêu nước có tổng thống không?

Một trăm bốn mươi bảy.

Bởi vì người ta muốn
nghe cho nó oách như ai,

như một người
có 5000 đầu đạn hạt nhân và v.v.

Thế là, cuối cùng,
Thượng viện đã thắng

Hạ viện đã thua,

bởi không ai cảm thấy khiêm nhường

nếu giờ có người bảo họ

anh là Tổng thống Hoa Kỳ.

Đây là bài học quan trọng
mà các bạn nhận được hôm nay

và tôi muốn các bạn ghi nhớ.

Các chính trị gia chọn từ ngữ
và sử dụng từ ngữ để tạo ra thực tế

và kiểm soát thực tế,
nhưng thực ra,

thực tế thay đổi từ ngữ nhiều hơn

là từ ngữ có thể thay đổi thực tế.

Cảm ơn các bạn rất nhiều.