Chiếc khăn trùm đầu của tôi gợi cho bạn điều gì?

Thành kiến vô thức là một nhân tố phổ biến tác động đến văn hóa, khiến tất cả chúng ta đặt giả định dựa trên sự dạy dỗ và ảnh hưởng mà chúng ta nhận được. Những định kiến ngầm ấy ảnh hưởng tất cả mọi thứ, và đã đến lúc chúng ta cần nghĩ nhiều hơn, thông minh hơn, tiến bộ hơn. Trong bài nói chuyện hài hước và chân thật này, Yassmin Abdel-Magied sử dụng một sách thức trình bày đáng ngạc nhiên để thách thức chúng ta nhìn ra khỏi những nhận thức ban đầu của mình.

Khi ai đó lướt qua bạn trong bộ
trang phục giống tôi trên phố.

Bạn nghĩ họ là ai,
một người mẹ,

Một người tị nạn

Hay nạn nhân của áp bức.

Hay một bác sĩ chuyên khoa tim,

một luật sư,

hay một chính trị gia địa phương

Bạn có nhìn tôi từ trên xuống dưới,

và tự hỏi liệu
tôi có thấy nóng bức không

hoặc tôi bị chồng bắt mặc
bộ trang phục này phải không?

Nếu tôi choàng khăn như thế này thì sao?

Tôi có thể dạo phố cùng
bộ trang phục thế này

và những gì thế giới nghĩ về tôi
và cách đối xử

dựa vào cách tôi khoác mảnh vải này.

Nhưng đây sẽ không phải lại là
bài độc thoại về khăn trùm đầu hijab

bởi Thượng đế biết phụ nữ Hồi giáo
không đơn thuần là miếng vải

họ tự chọn, hoặc không,
để che kín đầu.

Hôm nay, tôi muốn nói về
cách vượt qua thành kiến cá nhân.

Nếu tôi lướt qua các bạn và sau đó

bạn biết được
tôi là kĩ sư về xe đua,

tôi tự thiết kế chiếc xe của mình
và điều hành đội xe đua của trường,

vì đó là sự thật.

Nếu tôi nói rằng tôi có 5 năm luyện tập
như một vận động viên đấm bốc,

và đó cũng là sự thật.

Những điều đó có làm bạn bất ngờ?

Tại sao?

Các bạn thân mến, thật ra,

Sự bất ngờ đó và
hành vi kèm theo nó

là sản phẩm của thành kiến vô thức,

hay là một định kiến ngầm.

Và chính nó gây ra
một cách vô lý, thiếu hụt tai hại

về sự đa đạng
trong lực lượng lao động

đặc biệt trong các lĩnh vực gây ảnh hưởng.

Xin chào,
Nội các Liên bang Úc.

(vỗ tay)

Trước tiên, tôi muốn làm rõ một điều rằng

Thành kiến vô thức không phải
sự kỳ thị có ý thức.

Tôi không nói trong tất cả chúng ta,
sự kỳ thị giới tính, chủng tộc,

hay tuổi tác,
đang chờ đợi để bộc phát ra ngoài.

Tôi không nói như vậy.

Chúng ta đều có thành kiến riêng.

Đó là màng lọc mà thông qua đó
chúng ta nhìn nhận thế giới xung quanh

Tôi không buộc tội bất kỳ ai.

Định kiến không phải tội ác.

Nhưng nó cần được xác định rõ

được mọi người biết đến và giảm dần.

Định kiến có thể
là về chủng tộc.

hoặc về giới tính.

Về tầng lớp xã hội, trình độ học vấn
hay khuyết tật cá nhân.

Thật ra, chúng ta thường có thành kiến
với những thứ khác lạ

những cái khác với chuẩn mực xã hội
trước giờ của chúng ta

Nhưng vấn đề là
nếu muốn sống trong một thế giới

mà hoàn cảnh ra đời của bạn

không quyết định tương lai của bạn

nơi mà cơ hội bình đẳng dành cho tất cả,

mỗi người chúng ta
có một vai trò phải làm tròn

nhằm đảm bảo định kiến không quyết định
cuộc sống của chính mình.

Có một thí nghiệm nổi tiếng
về thành kiến vô thức

trong lĩnh vực giới vào giữa năm 1970-1980

Vào thời điểm đó, hầu hết các thành viên
trong giàn nhạc giao hưởng là nam

chỉ có 5% trong số đó là phụ nữ.

Và dĩ nhiên là bởi
nam giới chơi nhạc khác biệt

có vẻ như tốt hơn, chỉ là có vẻ thôi.

Vào năm 1952, giàn nhạc giao hưởng Boston

bắt đầu một thí nghiệm

Họ thực hiện tuyển chọn giấu mặt.

Thay vì chơi nhạc trước ban giám khảo,
nhạc công sẽ trình diễn sau một bức màn.

Có vẻ kì quặc,

nhưng kết quả không khác biệt.

cho đến khi các nhạc công
được yêu cầu cởi giày

trước khi họ bước vào phòng.

bởi vì tiếng gót giày "Cồm cộp!"

chạm vào sàn nhà

đã chỉ ra đó là một người phụ nữ.

Và bạn có biết rằng,

khi kết quả được công bố

khả năng phụ nữ vượt qua vòng sơ loại

tăng 50%

Và cơ hội được nhận vào giàn nhạc
tăng gấp 3 lần.

Chúng ta thấy được gì từ đó?

Đáng tiếc cho nam giới, họ thật sự
không chơi khác biệt

người ta chỉ có cảm giác
là họ chơi nhạc hay hơn.

Và chính cảm giác cá nhân quyết định
kết quả của họ.

Vì thế, điều chúng ta làm ở đây
xác định rõ và công nhận rằng

trong mỗi chúng ta
đều tồn tại thành kiến.

Nhìn xem, tất cả đều như vậy.

Tôi sẽ cho bạn một ví dụ.

Cha và con trai bị thương trong
một vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng.

Người cha chết ngay tại hiện trường

và người con bị thương nghiêm trọng
được đưa đến bệnh viện.

Bác sĩ phẫu thuật nhìn người con và nói

"Tôi không thể phẫu thuật được"

Tại sao?

"Đứa trẻ này là con tôi."

Làm sao có thể như vậy được?

Các bạn thân mến,

Bác sĩ phẫu thuật là mẹ đứa bé.

Nào, hãy giơ tay - không sao cả -
nhưng xin hãy giơ tay

nếu ban đầu bạn nghĩ
bác sĩ phẫu thuật là đàn ông.

Điều đó cho thấy ở bạn có
thành kiến vô thức,

và chúng ta phải thừa thận rằng
nó thật sự tồn tại

Và khi nhìn nhận vấn đề theo hướng đó

chúng ta mới có thể tìm ra giải pháp.

Một điều thú vị là

Khi nói về thành kiến vô thức
thì sẽ nhắc đến khái niệm hạn ngạch.

Điều này thỉnh thoảng
cũng được đề cập tới.

Khái niệm về thành quả
cũng nhận được nhiều bình luận.

Giống như, tôi không muốn được chọn
bởi vì tôi là phụ nữ,

Tôi muốn được chọn vì
tôi đạt nhiều thành tích

vì tôi là người phù hợp nhất
cho công việc đó.

Đó là suy nghĩ thường thấy
ở các nữ kỹ sư

mà tôi từng biết và làm việc với .

Đúng vậy, tôi biết, tôi từng ở đó.

Nhưng nếu khái niệm
thành quả đó đúng,

tại sao nghiên cứu của Yale
năm 2012 cho thấy

trong những bộ hồ sơ giống nhau
cho vị trí kỹ thuật viên phòng lab

tại sao hồ sơ của Jennifers
lại có vẻ thiếu tính cạnh tranh

lại ít có khả năng được chọn,

và được trả lương ít hơn Johns?

Đó là do thành kiến vô thức

Và chúng ta phải
tìm cách vượt qua nó.

Và bạn biết đấy,
một điều thú vị là

có những nghiên cứu về

trường hợp này và nó được gọi là
nghịch lý thành quả.

Thật mỉa mai là trong những công ty

luôn nói rằng thành quả
là giá trị cốt lõi chủ yếu

đối với người nhân viên

thì lại thường tuyển nhân viên nam
và trả lương cho họ nhiều hơn

bởi vì thành quả có vẻ như
là đặc trưng của phái mạnh.

Nhưng

Bạn đã hiểu hết về tôi

bạn biết những gì tiếp theo.

Bạn có nghĩ tôi đang điều hành
một trong những thứ này?

Bạn có tưởng tượng được tôi bước vào
và làm như thế này,

"Này các cậu, là thế này này.
Phải làm như thế này."

Vâng, tôi rất vui khi bạn nghĩ vậy.

(vỗ tay)

Bởi vì, các bạn à,
đây là công việc thường ngày của tôi.

Và một điều tuyệt vời là
tôi rất thoải mái khi làm nó.

Thật ra, ở những nước như Malaysia,

Phụ nữ Hồi giáo trên giàn khoan
không là một điều đáng chú ý.

Có rất nhiều người phụ nữ như vậy.

Nhưng, điều đó rất thú vị.

Tôi vẫn nhớ khi tôi nói
với một người bạn nam,

"Hey, tôi rất muốn học lướt sóng"

Và anh ta nói "Yassmin, tôi không biết
làm sao cô có thể lướt sóng được

với tất cả các thiết bị trên người cô,

Và tôi cũng không biết bãi biển nào
chỉ dành cho phụ nữ."

Sau đó, người bạn đó đề nghị
một ý tưởng tuyệt vời

Anh ta nói "Tôi biết rồi,
cô điều hành tổ chức

Tuổi Trẻ Không Biên Giới phải không?

Sao cô không làm một chuỗi sản phẩm
đi biển dành cho phụ nữ Hồi giáo.

Cô có thể gọi nó là
Tuổi Trẻ Không Quần Đùi."

(Cười lớn)

Tôi nói "Cảm ơn, bạn của tôi."

Cũng có một người
nam khác nói với tôi

Tôi nên ăn càng nhiều sữa chua càng tốt

bởi vì đó là nền văn hóa mà
tôi sẽ truyền bá ở đây.

Nhưng vấn đề là, điều đó có vẻ đúng

bởi chúng ta thiếu hụt nghiêm trọng
sự đa dạng ở nơi làm việc

đặc biệt ở những lĩnh vực
cần sự ảnh hưởng.

Ngày nay, vào năm 2010,

đại học Quốc gia Úc làm một thí nghiệm.

Họ gửi hơn
4000 đơn tuyển dụng giống nhau

chủ yếu là công việc
không yêu cầu kinh nghiệm.

Để có được số lượt phỏng vấn bằng
với người có tên gốc Anglo-Saxon,

nếu bạn là người Trung Quốc, bạn phải gửi
thêm 68% số đơn xin việc.

Nếu bạn là người Trung Đông,
như Abdel-Magied,

bạn phải gửi thêm 64% số đơn xin việc

và nếu bạn là người Ý,
thì bạn khá may mắn

bạn chỉ phải gửi thêm 12%.

Ở những nơi như Thung lũng Silicon,
thực trạng cũng không khá hơn.

Ở Google, họ đưa ra
một số kết quả về sự đa dạng

61% là người da trắng, 30% người gốc Á,
9% là người da đen, gốc Tây Ban Nha

kiểu như thế.

Những công ty công nghệ khác
cũng không khá hơn.

và họ đều biết như vậy.

nhưng tôi không chắc
họ đang làm gì với vấn đề này.

Vấn đề ở đây là
chúng ta không thể thay đổi được nó.

Một nghiên cứu của Green Park

Một nhà cung ứng
quản lý cấp cao người Anh

nói rằng hơn một nửa
trên tổng số 100 công ty của FTSE

không có lãnh đạo người da màu
ở mức hội đồng quản trị,

giữ vai trò điều hành hoặc không điều hành

Và trong 3 người
không có quyền điều hành

thì có 2 người thuộc nhóm thiểu số.

Và hầu hết những người thuộc
nhóm thiểu số đều

là giám đốc không điều hành.

Vì thế, những ảnh hưởng của họ không lớn.

Tôi đã từng nghe
hàng đống những điều tệ hại.

Bạn có thể "Lạy Chúa, nó tệ đến vậy sao?
Tôi có thể làm gì để giúp bạn?"

Vâng, may mắn là,

chúng ta đã xác định được
đó là một vấn đề nghiêm trọng.

Và thành kiếm vô thức đã lấy đi
cơ hội cho mọi người.

Nhưng bạn có thể ngồi đây và nghĩ rằng

"Tôi không phải người da màu.
Việc đó có ảnh hưởng gì đến tôi?"

Để tôi đưa cho bạn một giải giáp.

Như tôi đã nói lúc trước,

chúng ta đang sống trong một thế giới
nơi chúng ta tìm kiếm một lý tưởng

Và nếu chúng ta muốn tạo ra một thế giới

mà bất kể bạn sinh ra ở đâu
cũng không quan trọng

chúng ta phải chung sức vào
thực hiện giải pháp này.

Và một điều thú vị là, người khởi xướng
thí nghiệm về đơn xin việc phòng lab

đã đưa ra một giải pháp.

Cô ấy nói rằng có một thứ đã mang
những người phụ nữ thành công đến với nhau,

điểm chung giữa bọn họ,

đó chính là một người cố vấn tốt.

Cố vấn, chúng ta đã nghe nhắc đến từ lâu

nó ở trong tiếng mẹ đẻ của chúng ta.

Đây là một thách thức khác dành cho bạn.

Tôi khuyến khích mỗi người trong các bạn
hãy hướng dẫn cho một người khác.

Hãy nghĩ về nó.

Ai cũng muốn hướng dẫn
một người thân thiết với mình,

một người giống mình

cùng chia sẻ kinh nghiệm.

Nếu tôi nhìn thấy một phụ nữ Hồi giáo
có dáng dấp của mình

Tôi sẽ "Chào! Cùng đi ra ngoài nhé!"

Bạn bước vào 1 căn phòng, trong đó,
có người học cùng trường với bạn,

chơi cùng 1 môn thể thao,

nhiều khả năng bạn sẽ
muốn giúp đỡ người đó.

Nhưng đối với những người
không có điểm chung nào với bạn

sẽ rất khó khăn để tìm một mối kiên kết.

Hướng dẫn cho ai đó khác mình

người không có hoàn cảnh tương tự,

bất kể xuất thân của người đó như thế nào,

chính là mở cửa
cho những người

ngay cả hành lang cũng không thể chạm tới.

Bởi vì các bạn à,
thế giới này không công bằng.

Con người không được sinh ra
với những cơ hội bình đẳng như nhau.

Tôi sinh ra tại một trong những
thành phố nghèo nhất thế giới, Khartoum.

Tôi sinh ra là người da màu.
tôi sinh ra là phụ nữ,

và tôi sinh ra là người Hồi giáo
sống trong một thế giới mà mọi người nghi ngờ tôi

vì những lý do mà tôi không tự làm chủ được.

Tuy nhiên, tôi biết rằng
tôi được sinh ra trong đặc ân.

Tôi có những người cha người mẹ tuyệt vời.

Tôi được đi học

và được ban cho cơ hội
di cư đến Úc.

Không chỉ như vậy, Thượng đế ban tặng tôi
những người cố vấn tuyệt vời

người đã mở giúp tôi những cảnh cửa mà
chính tôi cũng không biết nó nằm ở đâu.

Một người hướng dẫn đã nói với tôi

"Câu chuyện của em rất hay.

Hãy viết về nó để tôi
có thể chia sẻ với mọi người."

Một người hướng dẫn đã nói

"Tôi biết em là những thứ không thuộc về giàn khoan Úc

những hãy tiếp tục cố gắng."

Và tôi ở đây, nói chuyện với các bạn.

Và tôi không phải là người duy nhất.

Có đủ loại người
trong cộng đồng của tôi

mà chính mắt tôi thấy đã được giúp đỡ
bởi những người cố vấn.

Một thanh niên Hồi giáo trẻ ở Sydney

người từ chối sự giúp đỡ
từ người hướng dẫn

để tự mình khởi xướng
một cuộc thi đọc thơ ở Bankstown

và nó giờ đây đã trở thành
một cuộc thi lớn.

Và anh ta có thể thay đổi cuộc sống
của rất nhiều thanh niên khác.

Hay một phụ nữ ở Brisbane,

một người Afganistan tỵ nạn

cô không thể nói một từ
tiếng Anh khi đến Úc

và người cố vấn đã giúp cô trở thành một bác sĩ

và cô ấy đạt được giải thưởng của năm của cộng đồng Queensland năm 2008

Cô ấy là nguồn cảm hứng
cho tất cả mọi người.

Có vẻ không thuận lợi lắm nhỉ.

Cô gái ấy là tôi.

Nhưng tôi cũng là người phụ nữ trong
bộ trang phục của giàn khoan,

và cũng chính tôi là người mặc bộ abaya lúc đầu.

Liệu bạn sẽ chọn hướng dẫn tôi nếu bạn nhìn thấy tôi

trong một trong những hóa thân khác nhau của chính tôi?

Bởi vì tôi luôn luôn chỉ là một người.

Chúng ta phải quên đi cái thành kiến vô thức trong mỗi chúng ta

tìm một người hướng dẫn hoàn toàn khác với chính mình

bởi vì những thay đổi cơ cấu tốn nhiều thời gian

và tôi không có nhiều kiên nhẫn.

Vì thế, nếu chúng ta muốn
tạo nên sự thay đổi,

nếu chúng ta muốn tạo ra một thế giới

nơi mà tất cả chúng ta đều có những cơ hội

thì hãy chọn đi mở cửa cho người khác.

Bởi vì bạn có thể nghĩ rằng sự đa dạng
không liên quan gì đến bạn

nhưng tất cả chúng ta là một phần trong hệ thống

và chúng ta làm một phần trong giải pháp.

Và nếu bạn không biết đi đâu
để tìm một người khác biệt

hãy đi đến những nơi mà bạn không thường đến

Nếu bạn đăng kí trở thành gia sư ở trường tư,

hãy đến trường công ở khu vực của bạn

hoặc chỉ cần ghé qua trung tâm gia sư
dành cho người tị nạn ở khu vực của bạn.

Hoặc nếu bạn làm việc trong văn phòng.

chọn một người vừa mới tốt nghiệp
trông lạc lõng với những người còn lại.

bởi vì đó chính là tôi

và mở cánh cửa cho họ,

không phải làm một cách tượng trưng,
bởi chúng ta không phải nạn nhân,

nhưng hãy chỉ cho họ cơ hội

bởi vì khi mở cửa thế giới của chính mình

bạn sẽ nhận ra rằng bạn có thể đi đến những cánh cửa

mà họ không biết nó có tồn tại

hay không tồn tại.

Các bạn thân mến,

Vấn đề trong xã hội của chúng ta là thiếu cơ hội

đặc biệt là do thành kiến vô thức.

Nhưng mỗi người trong chúng ta có khả năng thay đổi nó.

Tôi biến bạn đã có nhiều thách thức trong ngày hôm nay

nhưng nếu bạn hiểu và nghĩ khác đi về nó

bởi vì sự đa dạng chính là phép màu.

Và nếu tôi kêu gọi các bạn
quên đi những cảm nhận ban đầu

bởi vì tôi chắc chắn với bạn rằng,

chúng có lẽ đã sai.

Cảm ơn các bạn đã lắng nghe.

(Vỗ tay)