-
Wederzijdse Hulp is de voornaamste factor
achter de anarchistische praktijk en...
-
een essentieel kader
voor het begrijpen van...
-
anarchistische opvattingen over
sociale organisatie in bredere zin.
-
Dus... wat is het precies?
-
In zijn eenvoudigste vorm is er wederzijdse
hulp in het spel als twee of meer...
-
mensen samenwerken om
een probleem op te lossen...
-
dat in het voordeel is
van alle betrokkenen.
-
Met andere woorden, het betekent samenwerking
omwille van het algemeen welzijn.
-
Zo bezien is wederzijdse hulp natuurlijk geen
nieuw idee, noch iets exclusief van anarchisten.
-
In feite beoefenden de vroegste menselijke
samenlevingen wederzijdse hulp om te overleven,
-
en heden ten dage zijn er vele voorbeelden van
deze logica te vinden in het planten- en dierenrijk.
-
Om de omarming van wederzijdse
hulp van anarchisten te begrijpen,
-
moeten we 100 jaar terug...
-
naar de geschriften van de beroemde
Russische anarchist Pjotr Kropotkin,
-
die behalve een van de meest
indrukwekkende baarden ooit tentoonstelde,
-
evengoed een talentvol zoöloog
en evolutiebioloog was.
-
In de periode van Kropotkin werd de evolutionaire
biologie sterk gedomineerd door de ideeën...
-
van sociaal Darwinisten
als Thomas H. Huxley.
-
Door de meedogenloze toepassing van Charles Darwins
beroemde uitspraak "survival of the fittest"...
-
op samenlevingen, concludeerde Huxley en consorten
dat de bestaande sociale hiërarchieën...
-
het gevolg waren van natuurlijke selectie,
of de concurrentie tussen vrije soevereine individuen,
-
en dus een belangrijke en onvermijdelijke
factor in de menselijke evolutie.
-
Niet al te verrassend waren deze ideeën
vooral populair bij rijke en politiek machtige...
-
witten, want het bood hen een pseudowetenschappelijke
rechtvaardiging voor hun bevoorrechte posities...
-
in de samenleving, naast het verstrekken van
een racistische rationalisering...
-
van de Europese kolonisatie
van Azië, Afrika en Amerika.
-
Kropotkin viel deze conventionele wijsheid aan,
toen hij in 1902 het boek...
-
Wederzijdse Hulp: Een factor in evolutie publiceerde
waarin hij bewees dat er meer was...
-
in de evolutie dan blinde,
individuele concurrentie.
-
Kropotkin toonde aan dat soorten die
samenwerken of symbiotische regelingen...
-
troffen met andere soorten op basis van
wederzijds voordeel, beter in staat...
-
waren zich aan te passen
aan hun omgeving...
-
en concurrentievoordeel hadden
ten opzichte van soorten...
-
die dat niet deden of konden.
-
In de hedendaagse grootstedelijke
samenleving zijn mensen gesocialiseerd...
-
om zichzelf te zien als onafhankelijke,
-
zelfvoorzienende personen, uitgerust met eigen
appartementen, bankrekeningen, smartphones...
-
en Facebook-profielen.
-
Echter, dit begrip van menselijke
onafhankelijkheid is een mythe,
-
gepromoot door bedrijven
en staten die...
-
proberen ons te kneden en te splitsen tot gemakkelijk
te beheersen consumenten die voornamelijk streven...
-
naar het eigen korte-termijn welzijn.
-
In werkelijkheid zijn mensen
ontzettend van elkaar afhankelijk.
-
In feite is het de sleutel
tot ons succes als soort.
-
Heb je wel eens stilgestaan bij de afkomst
van je voedsel of de kleren die je draagt?
-
Hoe zit het met het werk en de materialen die in
de bouw van je huis of je auto zijn gegaan?
-
Aan ons lot overgelaten, zonder het gemak
van de beschaving, zouden weinigen van ons...
-
een week overleven, laat staan in staat zijn
een fractie van de vele grondstoffen...
-
die we dagelijks consumeren
te produceren.
-
Van de grote piramides in opdracht van
de farao's in het oude Egypte...
-
tot aan de hedendaagse wereldwijde
productie en aanvoerketens,
-
is de primaire functie van
de heersende klasse altijd geweest...
-
de menselijke activiteit te organiseren.
-
En overal waar ze dat doen,
vertrouwen ze op dwang.
-
Het kapitalisme organiseert deze activiteit
door direct geweld of de geïnternaliseerde...
-
dreiging van honger door
een systeem op basis van...
-
privaat bezit van
rijkdom en eigendom.
-
Kapitalisme kan mensen inspireren
om vele verbazingwekkende...
-
dingen te doen, zolang
er winst te maken is.
-
Maar zonder een winstoogmerk zijn er
veel belangrijke taken...
-
die het nooit en te nimmer
zal kunnen volbrengen.
-
Van het uitroeien van wereldwijde armoede
en het voorkomen van ziekten...
-
tot het verwijderen van giftige
kunststoffen uit de oceanen.
-
Deze gigantische taken
vereisen een nieuwe...
-
ethos die ons aan elkaar verbindt
en aan de wereld die ons in stand houdt.
-
Een verschuiving van kapitalisme
naar wederzijdse hulp.
-
Glimpen van het anarchistische ideaal
van wederzijdse hulp kun je vinden...
-
in de gemeenschappen van open...
-
source software-ontwikkelaars en
programmeurs die...
-
nieuwe encryptievormen bedenken
om NSA-surveillance te dwarsbomen.
-
Ze kunnen worden gezien bij buren die
gezamenlijk een collectieve opvang organiseren...
-
en in de nasleep van rampen, zoals
bij de orkanen Katrina en Sandy, toen...
-
in de afwezigheid van de overheidsdiensten
volslagen vreemden elkaar te hulp schoten.
-
Het kan worden gezien in de moed van de
White Helmets van Aleppo, die hun leven riskeren...
-
om kinderen uit ingestorte gebouwen te halen die
zijn getroffen door Assads vaatbommen.
-
Stel een wereld voor waarin menselijke
activiteiten niet op basis van een onophoudelijke...
-
wedstrijd wordt georganiseerd rond
een kunstmatig gehouden schaarste,
-
maar rond het nastreven
van menselijke behoeften...
-
en je zal het wereldbeeld begrijpen
dat anarchisten proberen te creëren.
