بۆچی لۆکە لە هەمووشتێک دایە؟- میکل ئاڕ، ستیف
-
0:07 - 0:11چەند سەدەیەک لەمەوەبەر، ئیکایەکان
گەشەیان بە گولەنەبڕی بلیمەتی سەربازی داوە -
0:11 - 0:16کەوا دەیتوانی بەرپەرچی هەر
هێرشێکی ڕەمە تیژ وکەوانە تیژەکان بداتەوە، -
0:16 - 0:20تەنانەت جەنگاوەرەکانی لە تیژترین
هێرشی جەستەیی دەپاراست. -
0:20 - 0:25ئەم پێکهاتە توندوتۆڵانە نە لە ئاسن
و نە لە پۆڵا دروستنەکراون، -
0:25 - 0:29بەڵکو بەشێوەیەکی چاوەڕوانەکراو
لە مادەیەکی نەرم دروستکراون: لۆکە. -
0:29 - 0:32ئەم چنراوە چڕوپڕانە،
ناوپۆشکراوانەی لۆکە -
0:32 - 0:36دەتوانن هەر وزەیەک بەر ناوچە
گەورەکەی ڕووبکەوێت دابەشی بکەن، -
0:36 - 0:40جەنگاوەرەکان دەپارێزران
بەبێ ئەوە توانای جوڵانیان سنوردار بکرێت. -
0:40 - 0:43ئەمانەش وادەردەکەون
تایبەتمەندی دژبەیەک بن- -
0:43 - 0:47هێز و جیڕی
نەرمی و خۆڕاگری- -
0:47 - 0:53ڕەگیان لە زیندەی ئاڵۆزی نزیک
ڕیشاڵەی لۆکەی نادیار هەیە. -
0:53 - 0:57ئەم ڕیشاڵانە لەناو قوڵایی
کوڵی لۆکە دەست بە ژیان دەکەن، -
0:57 - 0:59لەسەر ڕووکاری تۆیەک.
-
0:59 - 1:03زیاتر لە ١٦،٠٠٠ ڕیشاڵ
یەک تۆ کوڵبەند دەکەن، -
1:03 - 1:08لەسەر ڕووی تۆیەکە دەئاوسێن
وەکو باڵۆنی ئاوی بچووکراوەکان. -
1:08 - 1:11هەریەک لە ڕیشاڵی لۆکە،
گرینگە نییە چەندە گەشە دەکات -
1:11 - 1:13تەنها لەیەک خانە دروستکراون.
-
1:13 - 1:17ئەم خانەیەش چەند چینێکی
دیواری خانەی هەیە. -
1:17 - 1:20دوای چەند ڕۆژێک،
لاکانی یەکەم چین، -
1:20 - 1:22ناودەنرێن بە دیواری خانەی سەرەتایی،
-
1:22 - 1:26ستیفین، بە یەک ئاڕاستە
فشار لە خانەی گەشەکردو دەکات -
1:26 - 1:29و دەبێتەهۆی درێژبوونی ڕیشاڵ.
-
1:29 - 1:32ڕیشاڵ بەخێرای نزیکەی
١٦ ڕۆژ درێژ دەبێت. -
1:32 - 1:37پاشان دەست بە قوناغی دواتر دەکات:
بەهێزکردنی دیواری خانە. -
1:37 - 1:41ئەم کردارەش ڕوودەدات بە زیاد کردنی
کاربۆهیدراتی سیلیلۆز. -
1:41 - 1:45سیلیلۆز لەم قۆناغەدا ٪٣٤
دیواری خانە دروست دەکات -
1:45 - 1:47و بەخێرای گەشە دەکات.
-
1:47 - 1:50هەروەها ئەم گەشەکردوە
نوێە دیواری خانە بەهێز دەکات -
1:50 - 1:54بە بەگژداچوونی دەنۆڵکەی
دیوارەکە. -
1:54 - 1:58دیواری بەهێزکراو توندوپتەتر دەبێت
ڕێگری لە گەشەکردنی زیاتری دەگرێت. -
1:58 - 2:02ئەمەش واتا ئەگەر ڕیشاڵەکە
دووبارە زۆر زوو دیوارەکان خۆی بنیاتنایەوە، -
2:02 - 2:03ئەوە کورت دەبێت،
-
2:03 - 2:06و لە کۆتایەکەی ڕیشاڵی
زبر و لاواز دروست دەکات. -
2:06 - 2:09بەڵام ئەگەر دیواری خانە
زۆر درنگ دەست بە بەهێزکردنی بکرێت، -
2:09 - 2:11ئەوە دیوارەکە ئەوەندە بەهێز نابێت-
-
2:11 - 2:15بەرهەمهێنای ڕیشاڵەکان زۆر لاواز دەبن
تا بەباشی بەیەکەوە ڕیشاڵەکان بەرگەبگرن. -
2:15 - 2:17لەژێر بارودۆخێکی گەشکردنی تەواو نایاب-
-
2:17 - 2:24پلەی گەرمی گونجاو، ئاو
پەینکردن، چاودێریکردن، و ڕووناکیش- -
2:24 - 2:28ڕیشاڵی لۆکە دەتوانێت
بۆ زیاتر لە ٣،٦ سانتیمەتر دڕێژ بێت -
2:28 - 2:32٢٥ مایکڕۆمەتر پان بێت.
-
2:32 - 2:35ڕیشاڵی باش و درێژ
دەتواندرێت بەیەکەوە بئاڵێت -
2:35 - 2:38زۆر باشترە لە ڕیشاڵی
کورت و خەراپ. -
2:38 - 2:42ئەمەش واتا ئەم ڕیشاڵە باش و درێژانە
داوی بەهێزتر دروست دەکەن -
2:42 - 2:44کەوا وەکو ڕیشاڵ باشتر
بەیەکەوە بەرگە دەگرن. -
2:44 - 2:47لۆکەی بەم جۆرە کولێتیە
بەکارهێنانی هەمەچەشنی هەیە- -
2:47 - 2:50لە چندراوە نەرمەکانەوە
بۆ پەڕەی دۆلاری ئەمریکی، -
2:50 - 2:53کە ٪٧٥ی لۆکەیە.
-
2:53 - 2:56قۆناغە گرینگەکەی دواتر
گەشەکردنی ڕیشاڵی لۆکەیە -
2:56 - 2:59بە خۆ ئەستورکردن دەست پێدەکات
ناسراوە بە دیواری خانەی دووەم -
2:59 - 3:04بە زیاتکردنی بڕێکی زۆر لە سیللۆز
بۆناو چینی دووەم. -
3:04 - 3:09سیلیلۆز بەردەوام دەبێت تا
زیاتر لە ٪٩٠ کێشی ڕیشاڵەکە دروست دەکات. -
3:09 - 3:11لەگەڵ گڵدانەوەی سیلیلۆزی زیاتر
-
3:11 - 3:13چینی دووەم چڕ تر دەبێت-
-
3:13 - 3:16و ئەمە هێزی بەرهەمی
کۆتایی دیاری دەکات. -
3:16 - 3:20ئەم قۆناغە بنەڕەتییە
بۆ گەشەکردنی مادە خۆڕاگرەکان -
3:20 - 3:23بۆ نموونەیش کراس،
-
3:23 - 3:27ماوەی پۆشینی ئەو ساڵانەی
دەشورێت و دەپۆشرێت -
3:27 - 3:31تاڕادەیەکی زۆر لە لایەن چڕی
دیواری خانەی دووەمەوە دیارد دەکرێت. -
3:31 - 3:32بە پێچەوانەوە،
-
3:32 - 3:36نەرمیش لە لایەن درێژی ڕیشاڵە
کاریگەری لێکراوە، -
3:36 - 3:40بەسەرکەوتووی گەشەیکردوە لەگەڵ دووبارە
بنیاتنانەوەی چینی دیواری سەرەتایەکە. -
3:40 - 3:45لە کۆتای، دوای نزیکە ٥٠ ڕۆژ
ڕیشاڵ بەتەواوەتی گەشەی کردوە. -
3:45 - 3:47زیندەوەرەکانی ناو خانەکە
لەناو دەبردرێن، -
3:47 - 3:50تەنها سیلیلۆز بەجێ دەهێڵدرێت.
-
3:50 - 3:56تۆی بەزالیایی لۆکە وشکراو یان پەمۆ، دەورەی
ئەو ڕیشاڵانە دەدات دەیانەوێت بێنە دەرەوە، -
3:56 - 4:01ئاشکراکردنی چەند هەزار خانەکانی
ڕیشاڵی لە خونچەیەکی سەراپا سپی یپۆش. -
4:01 - 4:05دواێکی وەکو ڕیشاڵەکان
دەبینین لە موی مرۆڤ باریکترە- -
4:05 - 4:10ئەم چڕایانە دەمێنەوە
دیوارەکان سیلیلۆز وشک دەکەن. -
4:10 - 4:13دە هەزاران لەم ڕیشاڵەنە
دەرێسرێن -
4:13 - 4:18بەردەوامیش دەبن تا لە ڕیشاڵ دروست-
دەکرێت وەکو پاڵێوەری قاوە، دایبی منداڵان، -
4:18 - 4:19و توڕی ماسگرتن.
-
4:19 - 4:21و بە هاوکاری زانستی نوێ،
-
4:21 - 4:26لە ئایندەیەکی نزیک لۆکە، لە هەمووکاتێک
نەرمتر، بەهێزتر و خۆڕاگتر دەبێت -
4:26 - 4:30چونکە توێژەرەوان لێکوڵینەوە لە باشترین
ڕیگەیی گەشەکردنی لۆکە دەکەن -
4:30 - 4:33بەگوێرەی خۆراک، بارودۆخی
کەشوهەوا و بۆماوەزانی.
- Title:
- بۆچی لۆکە لە هەمووشتێک دایە؟- میکل ئاڕ، ستیف
- Speaker:
- میکل ئاڕ، ستیف
- Description:
-
لەم بەستەرە کۆی وانەکە ببینە:
https://ed.ted.com/lessons/why-is-cotton-in-everything-michael-r-stiffچەند سەدەیەک لەمەوبەر، ئینکاکان گەشەیان بە گولونەبڕێکی نایابی سەربازی دا، کەوا دەیتوانیت جەنگاوەرەکان لە تیژترین هێرشی جەستەیی بپارێزێت، ئەم پێکهاتە توند و پتەوانە نە لە ئاسن و نە پۆڵا دروستنە کرابوون، بەڵام بەشێوەیەکی چاوەڕواننەکراو لە مادەیەکی نەرم دروست کرابوون، ئەویش لۆکەیە. لەم سەردەمە لۆکەلە لە درووست کردنی هەموو شتێک بەکار دێت، وەکو پەڕەی پارە، دایبی منداڵان، توڕی ماسگرتن. میکل ئاڕ، ستیف لێکۆڵینەوەی لەو زانستە دەکات کەوایکردوە لۆک زۆر بەهادار بێت.
وانەکە لە لایەن مایکڵ ستیف کاری دەرهێنان لە لایەن ستۆدیۆکانی واو-هاو
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:33
Daban Q Jaff approved Kurdish (Central) subtitles for Why is cotton in everything? | ||
Daban Q Jaff accepted Kurdish (Central) subtitles for Why is cotton in everything? | ||
Daban Q Jaff edited Kurdish (Central) subtitles for Why is cotton in everything? | ||
Daban Q Jaff edited Kurdish (Central) subtitles for Why is cotton in everything? | ||
Daban Q Jaff edited Kurdish (Central) subtitles for Why is cotton in everything? | ||
Daban Q Jaff edited Kurdish (Central) subtitles for Why is cotton in everything? | ||
Daban Q Jaff edited Kurdish (Central) subtitles for Why is cotton in everything? | ||
Daban Q Jaff edited Kurdish (Central) subtitles for Why is cotton in everything? |