Tôi yêu đất nước đã từng phản bội tôi

Khi còn là một đứa trẻ, George Takei và gia đình ông đã bị đưa đến một trại tập trung dành cho người Mỹ gốc Nhật, điều được ví như biện pháp "an ninh" trong Thế chiến II. 70 năm sau, nhìn lại, Takei chia sẻ tầm ảnh hưởng của quãng thời gian này lên định nghĩa cá nhân (và gây ngạc nhiên) của ông về lòng yêu nước và dân chủ.

Tôi là một cựu chiến binh
của phi thuyền Enterprise.

Tôi đã bay qua dải Ngân Hà,

lái một chiếc phi thuyền khổng lồ

với phi hành đoàn

đến từ khắp nơi trên thế giới,

nhiều chủng tộc khác nhau,
nhiều nền văn hóa khác nhau,

nhiều di sản khác nhau,

và tất cả làm việc cùng nhau,

sứ mệnh của chúng tôi
là khám phá những thế giới mới lạ,

tìm kiếm sự sống mới
và những nền văn minh mới,

chúng tôi dũng cảm
đi đến những nơi chưa ai từng đến.

Vâng -

(Vỗ tay) -

Tôi là cháu trai
của những người Nhật Bản

nhập cư vào nước Mỹ,

những người dũng cảm
đi đến một thế giới mới,

để tìm kiếm những cơ hội mới.

Mẹ tôi được sinh ra
tại Sacramento, bang California.

Cha tôi là người San Francisco.

Họ gặp nhau và kết hôn
tại Los Angeles,

và tôi được sinh ra ở nơi đó.

Khi tôi 4 tuổi

Trân Châu Cảng bị Nhật đánh bom

vào ngày 7 tháng 12 năm 1941.

Chỉ trong một đêm,
chiến tranh thế giới

nổ ra

Nước Mỹ cuồng lên

trong cơn hiếu chiến.

Những người Nhật-Mỹ,

tức những công dân Mỹ gốc Nhật

bị nhìn dưới con mắt

hoài nghi, sợ hãi

và hận thù ra mặt

đơn giản là vì chúng tôi trông giống

những người đã đánh bom Trân Châu Cảng.

Sự quá khích
cứ thế lớn dần,

đến tháng 2 năm 1942,

khi tổng thống Mỹ

Franklin Delano Roosevelt

ra lệnh rằng
tất cả người Mỹ gốc Nhật

ở bờ Tây nước Mỹ

phải bị vây bắt ngay lập tức

dù chúng tôi không hề bị buộc tội,
không được xét xử,

và không hề thông qua
một thủ tục tố tụng nào.

Tuân theo thủ tục tố tụng
là nguyên tắc cốt lõi

của hệ thống tư pháp.

Nhưng người ta
đã phớt lờ tất cả.

Chúng tôi bị vây bắt

bị giam giữ
trong các trại giam kẽm gai

ở những nơi hoang vu nhất nước Mỹ:

sa mạc nóng rộp người ở Arizona,

vùng đầm lầy oi bức ở Arkansas,

đất hoang ở Wyoming, Idaho,
Utah, Colorado,

và hai trong những nơi hoang vu nhất
tại California.

Ngày 20 tháng 4,
tôi ăn mừng sinh nhật lần thứ 5,

chỉ vài tuần sau ngày sinh nhật ấy,

cha mẹ tôi đánh thức em trai,

em gái và tôi

dậy rất sớm
vào một buổi sáng nọ,

và vội vã ăn mặc
cho chúng tôi.

Em trai tôi và tôi
ở phòng khách

nhìn ra cửa sổ trước,

và nhìn thấy hai người lính
đang tiến vào nhà.

Họ mang lưỡi lê
trên cây súng trường.

Họ dẫm mạnh lên hiên trước

và đập cửa.

Cha tôi trả lời

và những người lính
lệnh cho chúng tôi ra khỏi nhà.

Cha đưa cho em trai và tôi

mang những túi hành lý nhỏ,

chúng tôi ra ngoài
đứng trên lề đường

chờ mẹ tôi ra,

và khi mẹ bước ra,

bà bế cô em gái nhỏ của tôi
ở một bên tay,

cầm túi vải thô rất lớn
bằng tay còn lại,

và nước mắt chảy dài
trên hai gò má.

Tôi sẽ không bao giờ quên được
cảnh tượng hôm đó.

Nó ghim chặt
vào trong trí nhớ của tôi.

Chúng tôi bị dẫn ra khỏi nhà

bị tống lên những toa tàu

cùng với những gia đình
người Mỹ gốc Nhật khác.

Có những người canh gác

ở cả hai đầu của mỗi chiếc xe

như thể chúng tôi là
những tên tội phạm.

Chúng tôi bị đưa qua
hai phần ba chiều dài đất nước,

đu đưa trong xe lửa
4 ngày 3 đêm,

đến vùng đầm lầy
miền Arkansas.

Tôi vẫn còn nhớ
hàng rào dây thép gai

đã giam hãm chúng tôi.

Tôi nhớ những tháp canh gác cao

với những khẩu súng máy
nhắm thẳng vào người.

Tôi nhớ ánh sáng
từ đèn pha theo dõi

khi tôi chạy ra ngoài vào ban đêm.

Với một đứa trẻ 5 tuổi
như tôi bấy giờ,

tôi nghĩ họ tốt bụng
chiếu sáng con đường

để cho tôi đi tiểu.

Tôi là một đứa trẻ,

còn quá nhỏ
để hiểu được hoàn cảnh

của mình tại nơi đó.

Trẻ em có thể thích nghi
một cách đáng kinh ngạc.

Những điều kỳ quặc bất thường

với tôi cũng trở thành
chuyện bình thường

nơi trại tù chiến tranh.

Tôi quen dần với việc
xếp hàng ba lần một ngày

để được ăn những món dở tệ
trong một nhà ăn ồn ào.

Đi tắm với cha

ở vòi sen cộng cộng
cũng trở nên bình thường với tôi.

Ở trong nhà tù,
một nhà tù với kẽm gai vây quanh,

đã trở thành chuyện bình thường.

Khi chiến tranh kết thúc,

chúng tôi được thả

và được cho một tấm vé một chiều

đến bất cứ nơi nào trong nước Mỹ.

Cha mẹ tôi đã quyết định
quay về nhà

ở Los Angeles,

nhưng Los Angeles
không chào đón chúng tôi.

Không một xu dính túi.

Chúng tôi đã bị tước hết mọi thứ

và thái độ thù địch
cũng tăng lên.

Ngôi nhà đầu tiên của chúng tôi
ở Skid Row,

vùng thấp kém nhất
trong thành phố,

sống cùng những người bị bỏ rơi,
những kẻ say rượu

và những người điên,

mùi hôi thối của nước tiểu
bao trùm,

lên đường phố, hang hẻm,

hành lang.

Đó là một trải nghiệm kinh khủng

và với bọn trẻ chúng tôi,
nó thật khủng khiếp.

Tôi nhớ một lần

có một kẻ say rượu
đi lảo đảo

ngã xuống
ngay trước mặt chúng tôi

và bắt đầu nôn mửa.

Cô em gái nhỏ của tôi bảo:
"Mẹ ơi, chúng ta về nhà đi,"

bởi vì đằng sau dây thép gai

là nơi dành cho chúng tôi,

là nhà.

Cha mẹ tôi đã làm việc
rất chăm chỉ

để đứng lên lần nữa
trên đôi chân mình.

Chúng tôi đã mất tất cả.

Họ đi qua nửa đời người

và phải bắt đầu lại từ đầu.

Họ làm việc vô cùng chăm chỉ

và cuối cùng

gom góp đủ tiền để mua

một căn nhà ba phòng ngủ
trong một khu phố đẹp.

Khi là một thiếu niên,

tôi trở nên vô cùng tò mò

về thời thơ ấu
bị giam cầm của mình.

Tôi đã đọc những quyển sách
giáo dục công dân,

tìm hiểu về những lý tưởng
của nền dân chủ Mỹ.

Mọi người sinh ra
đều có quyền bình đẳng,

chúng tôi có quyền bất khả xâm phạm,

quyền sống, quyền tự do
và quyền mưu cầu hạnh phúc,

và tôi không thể liên hệ nó

với thời thơ ấu tù tội của mình.

Tôi đọc những quyển sách lịch sử,

và không thể tìm ra một manh mối nào.

Vì thế, tôi dành nhiều thời gian
với cha mình sau bữa tối,

đôi khi đó là
những cuộc trò chuyện sôi nổi.

Chúng tôi có rất nhiều, rất nhiều

những cuộc trò chuyện như thế
và tôi nhận được từ đó

trí tuệ của cha tôi.

Ông là người
đã phải chịu đựng nhiều nhất

trong điều kiện ngục tù,

và ông hiểu về nền dân chủ Mỹ.

Ông cho tôi biết rằng
nền dân chủ của chúng tôi

là nền dân chủ nhân dân,

và nó có thể vĩ đại
như những vĩ nhân,

nhưng cũng có thể mắc sai lầm
như chính con người.

Ông nói rằng nền dân chủ Mỹ

chủ yếu phụ thuộc vào
những người tốt

những người ấp ủ
lý tưởng của hệ thống dân chủ

và tích cực tham gia vào quá trình

thực hiện nền dân chủ.

Ông dẫn tôi đến
các trụ sở chính của chiến dịch -

nơi thống đốc của bang Illinois
đang tranh cử tổng thống -

và giới thiệu cho tôi
về chính sách bầu cử.

Ông cũng nói tôi nghe về

những thanh niên
người Mỹ gốc Nhật

trong suốt chiến tranh thế giới thứ II.

Khi Trân Châu Cảng bị đánh bom,

những thanh niên Mỹ gốc Nhật,

đổ xô đến bộ đăng ký nhập ngũ

tình nguyện chiến đấu
cho đất nước mình.

Hành động yêu nước đó

đã bị đáp lại
bằng một cái tát vào mặt.

Chúng tôi đã bị từ chối

và bị liệt vào dạng
kẻ thù không-ngoại lai.

Thật quá đáng khi bị gọi là kẻ thù

khi bạn tình nguyện đấu tranh
cho đất nước mình,

đã vậy từ
"không-ngoại lai"

còn có nghĩa là

"công dân"
dưới góc độ tiêu cực.

Họ thậm chí còn tước đoạt
từ "công dân"của chúng tôi

và bỏ tù chúng tôi một năm ròng.

Sau đó, chính phủ nhận ra rằng

họ đang thiếu hụt nhân lực
trong thời chiến

cũng bất ngờ như khi
họ bắt chúng tôi vào trại tập trung,

họ mở cửa
cho người Mỹ gốc Nhật

phục vụ quân sự.

Điều đó hoàn toàn vô lý,

nhưng lại là một điều tuyệt vời,

điều đáng kinh ngạc là

hàng ngàn thanh niên

người Mỹ gốc Nhật

lại được bước ra
từ sau những hàng rào kẽm gai,

mặc những bộ đồng phục
như những tên lính gác,

để lại gia đình của mình
trong tù,

chiến đấu vì đất nước.

Họ nói rằng họ sẽ chiến đấu

không chỉ để đem gia đình mình

ra khỏi những hàng rào kẽm gai,

mà còn vì họ ấp ủ lý tưởng

về một chính phủ

mà họ khao khát

nhưng đang bị hủy bỏ

bởi những gì họ đang làm.

Mọi người sinh ra
đều có quyền bình đẳng.

Họ đã chiến đấu vì đất nước này.

Mọi người đã phân biệt đối xử

tất cả những người Mỹ gốc Nhật

và đưa đến họ
các chiến trường châu Âu,

và họ đã tự ném mình vào đó.

Họ chiến đấu với lòng dũng cảm

đáng kinh ngạc và tuyệt vời.

Họ được giao phó
những nhiệm vụ nguy hiểm nhất

và chịu đựng tỷ lệ thương vong
cao nhất

so với bất kì đơn vị
tương ứng nào.

Có một trận chiến
minh họa cho điều đó.

Đó là trận chiến vì phòng tuyến Gothic.

Quân Đức chiếm đóng

trên sườn đồi ngọn núi này,

một sườn đồi đầy đá,

trong những hang động
bất khả xâm phạm,

và ba tiểu đoàn liên minh

đã đánh vào đó

trong suốt 6 tháng qua,

và họ lâm vào bế tắc.

Đơn vị 442 được lệnh đến

hỗ trợ trận chiến,

nhưng những chiến sĩ
của đơn vị 442

đã nảy ra một ý tưởng độc nhất

nhưng rất nguy hiểm:

Mặt sau ngọn núi

là một vách đá thẳng đứng.

Quân Đức đã cho rằng
tấn công từ phía sau

là điều không tưởng.

Những chiến sĩ của đơn vị 442
đã quyết định làm điều không tưởng ấy.

Vào một buổi tối, trời không trăng,

họ bắt đầu leo lên vách đá

có quãng rơi
hơn 304,80 mét đó

với trang thiết bị chiến đấu
đầy đủ.

Họ cứ leo như thế

suốt đêm dài.

Trong bóng tối,

một số người

chẳng may hụt chân

rơi xuống vực

mất xác.

Tất cả họ đều
ngã xuống trong yên lặng

Không thốt ra một tiếng,

để không làm lộ vị trí của mình.

Những người đàn ông ấy
leo suốt 8 giờ đồng hồ,

và những người lên được
đến đỉnh núi

đóng tại đó cho đến khi
tia sáng đầu tiên xuất hiện,

và ngay lúc đó,

họ tấn công.

Quân đội Đức bị đánh úp,

quân địch đã leo lên vách núi

và phá vỡ phòng tuyến Gothic.

Tình trạng bế tắc suốt 6 tháng

đã bị phá vỡ bởi đơn vị 442

chỉ trong vòng 32 phút.

Đó là một nước đi tuyệt vời

và khi chiến tranh kết thúc,

đơn vị 442 trở về đất Mỹ

với tư cách là đơn vị
hào hùng nhất

trong suốt Chiến tranh thế giới thứ II.

Họ được tổng thống Truman
đón tiếp

tại Bãi cỏ Nhà Trắng ,
ông nói với họ rằng:

"Các bạn không chỉ
chiến đấu với kẻ thù

mà còn với định kiến,
và các bạn đã chiến thắng."

Họ là những người hùng của tôi.

Họ bám vào niềm tin

về những lý tưởng sáng ngời
của đất nước này,

và họ đã chứng minh rằng
việc được làm một người Mỹ

không chỉ dành cho một số người,

rằng chủng tộc không phải cách
mà chúng ta định nghĩa nên người Mỹ.

Họ đã mở rộng ý nghĩa của từ
công dân Mỹ,

là bao hàm cả
những người Mỹ gốc Nhật

mà họ từng sợ hãi,
hoài nghi và căm ghét.

Họ là tác nhân
của sự thay đổi

và để lại cho tôi

một di sản.

Họ là những vị anh hùng của tôi

cha tôi là vị anh hùng của tôi,

người hiểu rõ chế độ dân chủ

và chỉ dạy điều đó cho tôi.

Họ trao lại cho tôi
một chế độ dân chủ,

và trách nhiệm đi kèm

tôi đã tận tụy

để làm cho đất nước

trở thành một nước Mỹ
tốt đẹp hơn,

làm cho chính phủ tôi

có được nền dân chủ
chân thật hơn

vì những người hùng trong lòng tôi

và vì những tranh đấu
mà chúng tôi đã từng trải qua,

tôi có thể đứng thẳng
trước mặt các bạn

với tư cách là một người Mỹ gốc Nhật,

thậm chí còn hơn thế,

tôi tự hào
là một người Mỹ.

Cảm ơn rất nhiều.

(Vỗ tay)