Cách để chụp hình hố đen
-
0:01 - 0:03Trong bộ phim "Interstellar,"
-
0:03 - 0:07chúng ta có cái nhìn cận cảnh
một hố đen siêu lớn. -
0:07 - 0:09Nằm sau tấm màn khí ga sáng rực,
-
0:09 - 0:11trường hấp dẫn cực kỳ mạnh
của hố đen này -
0:11 - 0:12bẻ cong ánh sáng thành chiếc nhẫn.
-
0:12 - 0:15Nhưng đây không phải hình ảnh thật,
-
0:15 - 0:16mà là hình ảnh đồ họa bằng máy tính -
-
0:16 - 0:20một diễn giải đầy nghệ thuật
về một hình ảnh của hố đen. -
0:20 - 0:22Một trăm năm trước,
-
0:22 - 0:25Albert Einstein lần đầu tiên công bố
Thuyết tương đối rộng. -
0:25 - 0:27Những năm sau đó,
-
0:27 - 0:30các nhà khoa học đưa hàng loạt
bằng chứng ủng hộ thuyết này. -
0:30 - 0:33Nhưng một điều có thể đoán được
từ lý thuyết này, là việc hố đen -
0:33 - 0:35vẫn chưa được quan sát trực tiếp.
-
0:35 - 0:38Mặc dù chúng ta có vài ý kiến
về hình dạng có thể của hố đen, -
0:38 - 0:41nhưng ta chưa từng chụp bức ảnh nào
về nó trong quá khứ. -
0:41 - 0:45Tuy nhiên, mọi người sẽ rất ngạc nhiên
khi biết được mọi thứ sẽ sớm thay đổi. -
0:45 - 0:50Chúng ta sẽ thấy được bức ảnh đầu tiên
của hố đen trong vài năm tới. -
0:50 - 0:54Những bức ảnh đầu tiên sẽ được chụp
bởi một nhóm các nhà khoa học quốc tế, -
0:54 - 0:55một kính thiên văn cỡ Trái đất,
-
0:55 - 0:58và áp dụng một thuật toán
để cho ra hình ảnh cuối cùng. -
0:58 - 1:02Mặc dù tôi không thể cho các bạn xem
hình ảnh thật của hố đen hôm nay, -
1:02 - 1:05tôi muốn các bạn có cái nhìn lướt qua
những nỗ lực liên quan -
1:05 - 1:06để có được bức hình đầu tiên.
-
1:07 - 1:09Tôi tên là Katie Bouman,
-
1:09 - 1:12một nghiên cứu sinh tại Đại học MIT.
-
1:12 - 1:14Tôi nghiên cứu tại một phòng lab máy tính
-
1:14 - 1:17để tạo ra những máy tính
phân tích hình ảnh và video. -
1:17 - 1:19Mặc dù tôi không phải nhà thiên văn học,
-
1:19 - 1:20nhưng tôi sẽ chỉ các bạn thấy
-
1:20 - 1:23cách mà tôi đã xây dựng đề án thú vị này.
-
1:23 - 1:26Nếu bạn nhìn xuyên
lớp ánh sáng của thành phố đêm nay, -
1:26 - 1:29bạn có thể may mắn nhìn thấy
toàn cảnh tuyệt vời -
1:29 - 1:30của Dải ngân hà.
-
1:30 - 1:33Và nếu bạn có thể thu cận cảnh
hàng triệu ngôi sao, -
1:33 - 1:3626.000 năm ánh sáng về tâm
Dải ngân hà hình xoắn ốc này, -
1:36 - 1:40chúng ta sẽ đi đến cụm sao
ở ngay vị trí trung tâm. -
1:40 - 1:43Bằng cách quan sát dải bụi ngân hà
qua kính thiên văn hồng ngoại, -
1:43 - 1:47các nhà thiên văn học đã quan sát
những ngôi sao này trong hơn 16 năm. -
1:47 - 1:51Nhưng thứ chúng ta không thấy được
lại là thứ tuyệt vời nhất. -
1:51 - 1:54Những ngôi sao này dường như
quay quanh một thực thể vô hình. -
1:54 - 1:56Theo dõi đường đi của những ngôi sao này,
-
1:56 - 1:57các nhà thiên văn kết luận
-
1:57 - 2:01rằng thứ duy nhất đủ nhỏ,
đủ nặng để gây ra hiện tượng này -
2:01 - 2:03là hố đen siêu khổng lồ --
-
2:03 - 2:07một thực thể dày đặt đến mức
có thể hút mọi thứ rất gần nó -
2:07 - 2:08ngay cả ánh sáng.
-
2:08 - 2:11Nhưng điều gì xảy ra
nếu chúng ta phóng to hơn nữa nhỉ? -
2:11 - 2:16Liệu ta có thể nhìn thấy thứ
theo lý thuyết là không thể thấy được? -
2:17 - 2:20Hóa ra nếu chúng ta có thể khảo sát
ở bước sóng radio, -
2:20 - 2:22ta có thể thấy một vòng tròn ánh sáng
-
2:22 - 2:24tạo ra bởi thấu kính hấp dẫn
của dòng plasma nóng -
2:24 - 2:26chuyển động rất nhanh quanh hố đen.
-
2:26 - 2:27Nói cách khác,
-
2:27 - 2:30hố đen như một chiếc bóng
trên nền vật liệu màu sáng, -
2:30 - 2:32khắc nên hình một quả cầu tối.
-
2:32 - 2:36Vòng tròn ánh sáng cho thấy
chân trời sự kiện của hố đen, -
2:36 - 2:38nơi lực hấp dẫn rất mạnh
-
2:38 - 2:40đến nỗi ánh sáng không thể thoát.
-
2:40 - 2:43Phương trình Einstein dự đoán
kích cỡ và hình dáng của vòng tròn -
2:43 - 2:46nên việc chụp hình nó
không chỉ rất tuyệt, -
2:46 - 2:48mà nó sẽ giúp xác minh các phương trình
-
2:48 - 2:51trong các điều kiện cực hạn quanh hố đen.
-
2:51 - 2:53Tuy nhiên, hố đen này
ở cách chúng ta rất xa, -
2:53 - 2:57nếu nhìn từ Trái Đất thì quả thật
vòng tròn này sẽ cực kì nhỏ -- -
2:57 - 3:00chỉ bằng kích thước của quả cam
được đặt trên bề mặt của mặt trăng. -
3:01 - 3:04Điều đó làm cho việc chụp hình
trở nên vô cùng phức tạp. -
3:05 - 3:06Tại sao lại thế?
-
3:07 - 3:10Câu trả lời nằm gói gọn
trong phương trình toán học đơn giản. -
3:10 - 3:12Bởi vì hiện tượng nhiễu xạ,
-
3:12 - 3:14nên có những giới hạn cơ bản
-
3:14 - 3:16đối với các vật thể nhỏ nhất
có thể nhìn thấy được. -
3:17 - 3:20Phương trình vi phân chứng minh
để nhìn thấy những vật càng nhỏ -
3:20 - 3:23thì chúng ta cần tạo ra
kính thiên văn càng lớn. -
3:23 - 3:26Nhưng ngay cả kính thiên văn quang học
tốt nhất Trái Đất, -
3:26 - 3:29chúng ta vẫn chưa đạt được
độ phân giải cần thiết -
3:29 - 3:31để ghi lại hình ảnh bề mặt mặt trăng.
-
3:31 - 3:34Thực ra thì, ở đây tôi đưa ra những ảnh
có độ phân giải cao nhất chụp -
3:34 - 3:36mặt trăng từ Trái đất.
-
3:36 - 3:38Nó có khoảng 13.000 pixels,
-
3:38 - 3:43và mỗi pixel có kích thước đến
1,5 triệu quả cam. -
3:43 - 3:45Vậy ta cần một chiếc kính lớn đến mức nào
-
3:45 - 3:48để có thể nhìn thấy quả cam
trên bề mặt mặt trăng, -
3:48 - 3:50hay, rộng hơn, là hố đen?
-
3:50 - 3:53Hóa ra chỉ bằng việc tính toán các con số,
-
3:53 - 3:55bạn sẽ dễ dàng tính được
chúng ta cần đến chiếc kính -
3:55 - 3:57lớn bằng cả Trái Đất.
-
3:57 - 3:57(Cười)
-
3:57 - 3:59Nếu ta có thể tạo ra
một thứ lớn như vậy, -
3:59 - 4:03ta chỉ mới bước đầu xác định được
chiếc vòng ánh sáng đặc trưng -
4:03 - 4:05biểu thị chân trời sự kiện của hố đen.
-
4:05 - 4:08Mặc dù bức ảnh này không cho
chúng ta thấy mọi chi tiết -
4:08 - 4:09như trong đồ họa máy tính,
-
4:09 - 4:12nó cho chúng ta cái nhìn
đáng tin cậy đầu tiên -
4:12 - 4:14về môi trường xung quanh một hố đen.
-
4:14 - 4:16Tuy nhiên, hãy thử tưởng tượng,
-
4:16 - 4:20việc tạo ra một kính thiên văn parabol
to bằng Trái đất là điều không thể. -
4:20 - 4:22Nhưng theo lời của Mick Jagger,
-
4:22 - 4:23"Ta không thể luôn có thứ mình muốn,
-
4:23 - 4:26nhưng nếu nỗ lực, ta có thể tìm ra
-
4:26 - 4:27và đạt được thứ ta cần."
-
4:27 - 4:29Bằng việc kết nối
các kính thiên văn trên thế giới, -
4:29 - 4:33một dự án cộng tác quốc tế được gọi là
Event Horizon Telescope -
4:33 - 4:36đang xây dựng một kính thiên văn
tính toán kích cỡ Trái đất, -
4:36 - 4:38có khả năng phân tích cấu trúc
-
4:38 - 4:40trên quy mô sự kiện chân trời
của một hố đen. -
4:40 - 4:43Hệ thống kính thiên văn lên kế hoạch
chụp bức hình đầu tiên -
4:43 - 4:45về hố đen vào năm tới.
-
4:45 - 4:49Mỗi kính thiên văn trong hệ thống
toàn cầu này đều làm việc với nhau. -
4:49 - 4:51Được liên kết qua hệ thống đồng hồ
nguyên tử chuẩn xác, -
4:51 - 4:54nhóm nghiên cứu ở mỗi điểm quan sát
ngưng đọng ánh sáng -
4:54 - 4:57bằng cách thu thập
hàng terabytes dữ liệu . -
4:57 - 5:02Dữ liệu này sau đó được phân tích
tại phòng lab ở Massachusetts. -
5:02 - 5:04Điều này được thực hiện như thế nào?
-
5:04 - 5:07Nhớ rằng nếu ta muốn nhìn thấy hố đen
ở trung tâm dải Ngân hà, -
5:07 - 5:10ta phải xây một chiếc kính thiên văn
không tưởng cỡ Trái đất? -
5:10 - 5:12Nhưng khoan đã nào, giả sử
ta có thể xây -
5:12 - 5:14một chiếc kính lớn bằng Trái Đất.
-
5:14 - 5:16Nó sẽ giống như việc biến Trái đất
-
5:16 - 5:19thành một quả cầu disco khổng lồ.
-
5:19 - 5:21Mỗi chiếc gương sẽ thu thập ánh sáng
-
5:21 - 5:23để chúng ta có thể tổng hợp lại
thành một bức ảnh. -
5:23 - 5:26Thế nhưng, giờ nếu loại bỏ đi
hầu hết các tấm gương đó. -
5:26 - 5:28chỉ để lại một vài chiếc.
-
5:28 - 5:31Chúng ta vẫn có thể tập hợp thông tin lại,
-
5:31 - 5:33nhưng sẽ có rất nhiều lỗ hổng.
-
5:33 - 5:37Những chiếc gương đại diện cho những nơi
kính viễn vọng được đặt. -
5:37 - 5:42Cực kỳ ít số liệu đo lường
để tạo dựng một bức ảnh. -
5:42 - 5:45Nhưng dù chúng ta chỉ thu thập được
ánh sáng ở một vài vị trí đặt kính, -
5:45 - 5:49khi Trái đất xoay, chúng ta sẽ
có thêm được những đo lường mới. -
5:49 - 5:53Nói cách khác, khi quả cầu disco quay,
những chiếc kính sẽ thay đổi vị trí, -
5:53 - 5:56chúng ta sẽ quan sát được
những phần khác nhau của bức ảnh. -
5:56 - 6:00Các thuật toán xử lý hình ảnh sẽ được dùng
để lấp đầy chỗ trống trên quả cầu disco -
6:00 - 6:03để kiến tạo hình ảnh cơ bản của hố đen.
-
6:03 - 6:05Nếu kính thiên văn được đặt
ở khắp Địa cầu -- -
6:05 - 6:07nói cách khác là khắp quả cầu disco --
-
6:07 - 6:09thì đó chỉ là chuyện nhỏ.
-
6:09 - 6:12Tuy nhiên, vì chúng ta chỉ thấy được
một vài điểm mẫu, -
6:12 - 6:14cho nên sẽ có vô số những hình ảnh khả thi
-
6:14 - 6:17trùng khớp hoàn hảo với những đo lường
từ kính thiên văn. -
6:17 - 6:20Tuy nhiên, không phải tất cả hình ảnh
đều được tạo ra đồng đều. -
6:21 - 6:25Một số hình ảnh sẽ giống với những gì
chúng ta nghĩ hơn là những cái khác. -
6:25 - 6:29Nên, vai trò của tôi trong việc
chụp hình ảnh đầu tiên về hố đen -
6:29 - 6:32là thiết kế giải thuật tìm ra
hình ảnh hợp lý nhất -
6:32 - 6:34phù hợp với những đo lường
từ kính thiên văn. -
6:35 - 6:39Giống như một nghệ sĩ vẽ chân dung
trong Sở cảnh sát, sử dụng một số ít mô tả -
6:39 - 6:42để vẽ chân dung bằng cách sử dụng
kiến thức của họ về cấu trúc gương mặt, -
6:42 - 6:46các thuật toán tôi phát triển sử dụng
dữ liệu ít ỏi từ kính thiên văn -
6:46 - 6:50để cho ta một bức ảnh
về các vật thể trong vũ trụ. -
6:50 - 6:54Bằng cách sử dụng những giải thuật này,
ta có thể ghép các bức ảnh với nhau -
6:54 - 6:56từ đám dữ liệu khan hiếm, hỗn tạp này.
-
6:56 - 7:00Vậy nên, giờ tôi sẽ cho các bạn thấy
một ảnh mẫu dược tạo bởi dữ liệu giả lập, -
7:00 - 7:02khi ta giả định hướng các kính thiên văn
-
7:02 - 7:05về phía hố đen ngay giữa thiên hà
của chúng ta. -
7:05 - 7:09Mặc dù đây chỉ là giả lập, việc xây dựng
hình ảnh này cho chúng ta hy vọng -
7:09 - 7:13rằng ta sẽ sớm có thể chụp được hình ảnh
hố đen đáng tin cậy đầu tiên -
7:13 - 7:15và từ đó, xác định kích thước
của vòng sáng. -
7:16 - 7:19Mặc dù tôi rất thích được diễn giải
chi tiết về giải thuật này, -
7:19 - 7:22nhưng may cho các bạn,
tôi không có thời gian. -
7:22 - 7:24Nhưng tôi cũng trình bày thoáng qua
-
7:24 - 7:26cách chúng tôi
xác định hình dạng của vũ trụ, -
7:26 - 7:30và chúng tôi sử dụng nó để xây dựng
và kiểm tra kết quả của mình thế nào. -
7:30 - 7:33Vì có hàng vô số hình ảnh khả thi
-
7:33 - 7:35trùng khớp với những đo đạc
từ kính thiên văn, -
7:35 - 7:38chúng tôi bằng cách nào đó
phải chọn lựa chúng. -
7:38 - 7:40Chúng tôi xếp hạng các bức ảnh
-
7:40 - 7:43dựa trên mức độ tương đương
với lỗ đen thực sự, -
7:43 - 7:45và lựa chọn cái có vẻ như giống nhất.
-
7:45 - 7:47Ý của tôi chính xác là gì?
-
7:48 - 7:50Giả như ta đang cố tạo một chương trình
-
7:50 - 7:53cho ta biết về khả năng một tấm ảnh
có thể xuất hiện trên Facebook. -
7:53 - 7:55Chúng ta có lẽ muốn nó biết rằng
-
7:55 - 7:58người ta sẽ không hay post
một tẩm ảnh nhiễu như phía bên trái, -
7:58 - 8:01nhưng người ta sẽ hay post
một tấm selfie -
8:01 - 8:02như tấm bên phải.
-
8:02 - 8:04Tấm hình ở giữa bị mờ,
-
8:04 - 8:06nhưng dù sao nó có vẻ sẽ được
post trên Facebook -
8:07 - 8:08so với tấm hình bị nhiễu,
-
8:08 - 8:10nhưng ta sẽ ít thấy nó hơn
so với tấm selfie. -
8:10 - 8:13Nhưng đối với các hình ảnh từ hố đen,
-
8:13 - 8:17chúng tôi gặp một vấn đề hóc búa thật sự:
chúng ta chưa từng nhìn thấy nó. -
8:17 - 8:19Trường hợp này, thứ gì có vẻ
giống với hố đen, -
8:19 - 8:22và chúng ta nên giả định cấu trúc
của hố đen thế nào? -
8:22 - 8:24Chúng tôi đã cố gắng sử dụng
những hình ảnh mô phỏng, -
8:24 - 8:27giống hình ảnh hố đen
trong phim "Interstellar," -
8:27 - 8:30nhưng làm thế có thể
gây ra một số vấn đề nghiêm trọng. -
8:30 - 8:34Điều gì xảy ra nếu giả thuyết
của Einstein không đúng? -
8:34 - 8:38Chúng tôi vẫn muốn tái lập một hình ảnh
chuẩn xác về điều sẽ xảy ra. -
8:38 - 8:41Nếu giải thuật dựa quá nhiều
vào phương trình của Einstein, -
8:41 - 8:44kết cục chúng tôi sẽ nhìn thấy
điều chúng tôi kỳ vọng. -
8:44 - 8:46Nói cách khác, chúng tôi
muốn để dành một chỗ, -
8:46 - 8:49thậm chí dành cho một con voi khổng lồ
ngay giữa thiên hà này. -
8:49 - 8:50(Cười)
-
8:50 - 8:53Các loại ảnh khác nhau có
những đặc điểm riêng biệt. -
8:53 - 8:57Chúng tôi có thể dễ dàng phân biệt được
những hình ảnh mô phỏng hố đen -
8:57 - 8:59với hình ảnh ta chụp hằng ngày
trên Trái đất. -
8:59 - 9:02Cần có cách giúp giải thuật biết
hình ảnh trông như thế nào -
9:02 - 9:05mà không phải quy định quá nhiều đặc điểm
cho một loại ảnh. -
9:06 - 9:08Một cách chúng tôi thử để giải quyết
-
9:08 - 9:11là quy định những đặc điểm
của những loại ảnh khác nhau -
9:11 - 9:15và xem loại ảnh chúng tôi giả thiết
ảnh hưởng lên việc tái lập như thế nào. -
9:16 - 9:19Nếu tất cả các loại ảnh tạo ra
hình ảnh giống nhau, -
9:19 - 9:21thì ta có thể tự tin rằng
-
9:21 - 9:25các giả thiết chúng tôi tạo nên
không bị lệch nhiều so với hình ảnh này. -
9:26 - 9:28Nó giống với việc đưa ra
mô tả giống nhau -
9:29 - 9:32cho ba nghệ sĩ phác họa khác nhau
ở khắp thế giới. -
9:32 - 9:34Nếu họ vẽ ra cùng
một khuôn mặt giống nhau, -
9:34 - 9:36chúng ta có thể tự tin rằng
-
9:36 - 9:40họ không áp đặt những thiên hướng
văn hóa riêng của bản thân lên bức hình. -
9:40 - 9:43Một cách chúng tôi thử áp dụng
những đặc điểm hình ảnh khác nhau -
9:43 - 9:46là dùng những mảnh ghép
của các hình ảnh hiện có. -
9:46 - 9:48Chúng tôi chụp một số lượng lớn hình ảnh,
-
9:48 - 9:51và chia chúng thành những mảnh hình nhỏ.
-
9:51 - 9:55Sau đó chúng tôi dùng từng mảnh hình ấy
như những mảnh ghép hình. -
9:55 - 10:00Chúng tôi dùng những mảnh ghép
thường thấy để ghép lại thành một bức ảnh -
10:00 - 10:02khớp với các đo đạc từ kính thiên văn.
-
10:03 - 10:07Các loại ảnh khác nhau có
các tập các mảnh ghép rất riêng biệt. -
10:07 - 10:10Vậy điều gì xảy ra khi chúng ta
dùng cùng một dữ liệu -
10:10 - 10:14nhưng lại dùng các tập mảnh ghép
khác nhau để tái lập bức hình? -
10:14 - 10:19Đầu tiên hãy bắt đầu với các mảnh ghép
giả lập hình ảnh hố đen. -
10:19 - 10:20Ok, cái này nhìn khá hợp lý.
-
10:20 - 10:23Cái này nhìn có vẻ giống như
thứ chúng ta kỳ vọng. -
10:23 - 10:24Nhưng liệu ta đã làm được
-
10:24 - 10:27bởi vì chúng ta chỉ đưa ra số ít
các hình ảnh giả lập về hố đen? -
10:27 - 10:29Hãy thử với tập các mảnh ghép khác
-
10:29 - 10:32từ các thực thể thiên văn
mà không phải là hố đen. -
10:33 - 10:35OK, chúng ta cũng có hình ảnh giống thế.
-
10:35 - 10:37Và giờ thì với các hình ảnh hằng ngày,
-
10:37 - 10:40giống các bức hình bạn chụp
từ máy camera của mình? -
10:41 - 10:43Tuyệt ! Chúng ta cũng có
bức hình giống thế. -
10:43 - 10:47Khi có được các bức hình giống nhau
từ các tập mảnh ghép khác nhau, -
10:47 - 10:49chúng tôi có thể tự tin
-
10:49 - 10:51rằng giả thiết hình ảnh chúng tôi dùng
-
10:51 - 10:54không chênh lệch nhiều
so với bức hình cuối cùng. -
10:54 - 10:57Một thứ khác chúng tôi làm là
sử dụng cùng một tập các mảnh ghép, -
10:57 - 11:00ví dụ như tập lấy từ
các bức hình hằng ngày, -
11:00 - 11:03và sử dụng chúng để tái lập
các hình ảnh gốc khác nhau. -
11:03 - 11:05Trong quá trình giả lập,
-
11:05 - 11:08chúng tôi vờ như hố đen trông giống như
một thực thế thiên văn khác -
11:08 - 11:12cũng như những bức ảnh hàng ngày
giống con voi giữa thiên hà chúng ta. -
11:12 - 11:15Khi giải thuật của chúng tôi ở phía dưới
đưa ra kết quả giống với -
11:15 - 11:18hình ảnh giả lập thật ở phía trên
-
11:18 - 11:21chúng tôi sẽ tự tin hơn
về các giải thuật của mình. -
11:21 - 11:23Điều tôi muốn nhấn mạnh ở đây
-
11:23 - 11:25là tất cả các bức hình này được tạo ra
-
11:25 - 11:28bằng việc ghép các mảnh ghép từ
những bức hình hằng ngày -
11:28 - 11:30giống như bạn chụp chúng
từ camera của bạn. -
11:30 - 11:33Thế nên một bức tranh về hố đen
chúng ta chưa từng thấy trước đây -
11:33 - 11:37cuối cùng có thể được tạo ra bằng cách
ghép các bức hình chúng ta thường thấy -
11:37 - 11:40như về người, các tòa nhà, cây cối,
mèo, và chó. -
11:40 - 11:43Ý tưởng về hình ảnh như thế này
sẽ giúp chúng ta có thể -
11:43 - 11:45chụp được bức ảnh đầu tiên về hố đen,
-
11:45 - 11:48và hy vọng có thể xác minh
các lý thuyết nối tiếng -
11:48 - 11:50mà các nhà khoa học
đang dựa vào hằng ngày. -
11:50 - 11:53Nhưng tất nhiên, việc thực hiện
các ý tưởng này -
11:53 - 11:56sẽ không bao giờ thực hiện được
nếu không có nhóm nghiên cứu tuyệt vời -
11:56 - 11:58mà tôi vinh dự có cơ hội làm việc cùng.
-
11:58 - 11:59Tôi vẫn ngạc nhiên
-
11:59 - 12:03rằng mặc dù tôi bắt đầu dự án
mà không hề biết về Thiên văn học, -
12:03 - 12:05điều chúng tôi đạt được
qua sự cộng tác độc đáo này -
12:05 - 12:08có thể dẫn tới những hình ảnh
đầu tiên về hố đen. -
12:08 - 12:11Nhưng những dự án lớn như
Event Horizon Telescope -
12:11 - 12:14rất thành công nhờ vào
sự cộng tác của những nhà chuyên môn -
12:14 - 12:15từ những lĩnh vực khác nhau.
-
12:15 - 12:17Chúng tôi là nhóm các nhà thiên văn
-
12:17 - 12:19vật lý, toán học, và kỹ sư.
-
12:19 - 12:22Đây là công cụ sẽ thực hiện được điều
-
12:22 - 12:25đã từng xem không thể thực hiện được.
-
12:25 - 12:27Tôi muốn cỗ vũ tất cả
các bạn cùng tiến bước -
12:27 - 12:29và đẩy lùi các ranh giới của khoa học,
-
12:29 - 12:33ngay cả khi nó thoạt đầu có vẻ bí ẩn
với bạn như hố đen chẳng hạn. -
12:33 - 12:34Cám ơn.
-
12:34 - 12:37(Vỗ tay)
- Title:
- Cách để chụp hình hố đen
- Speaker:
- Katie Bouman
- Description:
-
Ở trung tâm dải Ngân hà, tồn tại một hố đen khổng lồ lấy năng lượng từ dòng khí nóng chuyển động tròn xung quanh - nó có thể nuốt chửng mọi vật chất khi tiếp cận nó, ngay cả ánh sáng. Chúng ta không thể nhìn thấy lỗ đen đó, nhưng nhờ vào chân trời sự kiện của nó, ta có thể nhìn được một cái bóng, và hình ảnh về cái bóng đó có thể trả lời cho vài câu hỏi quan trọng về vũ trụ. Các nhà khoa học từng nghĩ rằng để thu thập được hình ảnh này phải cần một chiếc kính thiên văn có kích thước bằng Trái Đất - cho đến khi Katie Bouman và một đội ngũ các nhà thiên văn học tìm ra một phương pháp thay thế tuyệt vời. Tìm hiểu thêm về cách mà chúng ta có thể nhìn xuyên bóng tối này.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 12:51
TED Translators admin approved Vietnamese subtitles for How to take a picture of a black hole | ||
Lam Nguyen accepted Vietnamese subtitles for How to take a picture of a black hole | ||
Lam Nguyen edited Vietnamese subtitles for How to take a picture of a black hole | ||
Lam Nguyen edited Vietnamese subtitles for How to take a picture of a black hole | ||
Nguyen Cao edited Vietnamese subtitles for How to take a picture of a black hole | ||
Nguyen Cao edited Vietnamese subtitles for How to take a picture of a black hole | ||
Nguyen Cao edited Vietnamese subtitles for How to take a picture of a black hole | ||
Nguyen Cao edited Vietnamese subtitles for How to take a picture of a black hole |