Γιατί είναι (ακόμα) ωραιοποιημένη η αποικιοκρατία;
-
0:01 - 0:03Σας υπόσχομαι πως δεν θα τραγουδήσω.
-
0:03 - 0:05Θα σας γλιτώσω τουλάχιστον από αυτό.
-
0:05 - 0:08Όμως, είμαι ιστορικός,
-
0:09 - 0:12με υπόβαθρο στη φιλοσοφία.
-
0:13 - 0:17Το κύριο πεδίο της έρευνάς μου
είναι η ιστορία της Νοτιοανατολικής Ασίας, -
0:17 - 0:21με επίκεντρο την αποικιακή
Νοτιοανατολική Ασία του 19ου αιώνα. -
0:21 - 0:24Τα τελευταία χρόνια, αυτό που κάνω,
-
0:25 - 0:29είναι να εντοπίζω την ιστορία
συγκεκριμένων ιδεών -
0:29 - 0:32που σχηματίζουν την άποψή μας,
-
0:32 - 0:34τον τρόπο που εμείς
στη Νοτιοανατολική Ασία, -
0:34 - 0:37βλέπουμε τους εαυτούς μας
και τους κατανοούμε. -
0:39 - 0:43Υπάρχει ένα πράγμα
που δεν μπορώ να εξηγήσω, -
0:43 - 0:44ως ιστορικός,
-
0:44 - 0:47κι αυτό με προβληματίζει για πολύ καιρό.
-
0:48 - 0:52Γι' αυτόν τον λόγο, συγκεκριμένες ιδέες,
-
0:52 - 0:55συγκεκριμένες απόψεις,
-
0:55 - 0:58φαίνονται να μην ξεθωριάζουν ποτέ.
-
0:59 - 1:00Και δεν ξέρω τον λόγο.
-
1:01 - 1:03Συγκεκριμένα,
-
1:03 - 1:07με ενδιαφέρει να κατανοήσω τον λόγο
που μερικοί άνθρωποι -φυσικά όχι όλοι- -
1:08 - 1:13αλλά μερικοί άνθρωποι
στη μεταποικιακή Ασία, -
1:14 - 1:18ακόμα διατηρούν κάποια
ωραιοποιημένη αντίληψη -
1:18 - 1:20του αποικιοκρατικού παρελθόντος.
-
1:20 - 1:23Σαν να το βλέπουν μέσα από ροζ γυαλιά,
-
1:23 - 1:28ίσως, σαν μια εποχή που ήταν
γλυκιά, καλή ή ευχάριστη, -
1:28 - 1:33έστω κι αν οι ιστορικοί γνωρίζουν
την πραγματικότητα της βίας, -
1:34 - 1:35της καταπίεσης
-
1:35 - 1:38και την πιο σκοτεινή πλευρά
όλης αυτής της αποικιακής εμπειρίας. -
1:38 - 1:42Ας φανταστούμε ότι δημιουργώ
μια χρονομηχανή για μένα. -
1:42 - 1:43(Κάνει βουητά)
-
1:43 - 1:45Δημιουργώ μια χρονομηχανή
-
1:45 - 1:48και στέλνω τον εαυτό μου
στη δεκαετία του 1860, -
1:48 - 1:50εκατό χρόνια πριν τη γέννησή μου.
-
1:51 - 1:53Ωχ Θεέ μου, ανέφερα την ηλικία μου.
-
1:53 - 1:56Πάω εκατό χρόνια πίσω
πριν από τη γέννησή μου. -
1:57 - 2:01Αν βρισκόμουν στο πλαίσιο
της αποικιακής Νοτιοανατολικής Ασίας -
2:01 - 2:02του 19ου αιώνα,
-
2:03 - 2:05δεν θα γινόμουν καθηγητής.
-
2:05 - 2:07Οι ιστορικοί το γνωρίζουν αυτό.
-
2:08 - 2:10Κι όμως, παρά το γεγονός αυτό,
-
2:11 - 2:15υπάρχει ακόμα μια μερίδα ανθρώπων
που είναι προσκολλημένοι στην ιδέα -
2:15 - 2:18ότι το παρελθόν δεν ήταν τόσο ζοφερό,
-
2:18 - 2:22πως έχει κάποια ρομαντική πλευρά.
-
2:22 - 2:24Εδώ είναι που εγώ, ως ιστορικός,
-
2:24 - 2:26ανακαλύπτω τα όρια της ιστορίας.
-
2:27 - 2:29Επειδή μπορώ να εντοπίσω ιδέες,
-
2:29 - 2:33μπορώ να βρω την πηγή
ορισμένων κοινοτοπιών, -
2:33 - 2:34ορισμένων στερεότυπων.
-
2:34 - 2:38Να σας πω ποιος το επινόησε,
πού, πότε και σε ποιο βιβλίο. -
2:38 - 2:40Ένα πράγμα όμως δεν μπορώ να κάνω:
-
2:40 - 2:46δεν μπορώ να διεισδύσω στο εσωτερικό,
υποκειμενικό νοητικό σύμπαν κάποιου, -
2:47 - 2:49και να αλλάξω τη γνώμη του.
-
2:50 - 2:53Πιστεύω ότι αυτός ακριβώς
είναι ο λόγος που τα τελευταία χρόνια -
2:53 - 2:56με ελκύουν ολοένα και πιο πολύ
πράγματα όπως η ψυχολογία -
2:57 - 2:59και η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία,
-
2:59 - 3:03διότι σ' αυτά τα πεδία οι ακαδημαϊκοί
εξετάζουν την ανθεκτικότητα των ιδεών. -
3:03 - 3:06Γιατί ορισμένοι άνθρωποι
έχουν συγκεκριμένες προκαταλήψεις; -
3:06 - 3:09Γιατί υπάρχουν ορισμένες μεροληψίες,
ορισμένες φοβίες; -
3:10 - 3:15Ζούμε, δυστυχώς, σε έναν κόσμο
που συνεχίζεται ακόμα ο μισογυνισμός, -
3:15 - 3:16ο ρατσισμός,
-
3:16 - 3:18όλων των ειδών οι φοβίες.
-
3:18 - 3:20Η ισλαμοφοβία, για παράδειγμα,
είναι ένας νέος όρος. -
3:21 - 3:23Γιατί συνεχίζουν να υπάρχουν
αυτές οι ιδέες; -
3:24 - 3:27Πολλοί ακαδημαϊκοί συμφωνούν
ότι αυτό συμβαίνει εν μέρει -
3:27 - 3:29επειδή όταν κοιτάμε τον κόσμο,
-
3:29 - 3:31τείνουμε να πισωγυρίζουμε ξανά και ξανά
-
3:31 - 3:33μέσα σε μια περιορισμένη δεξαμενή,
-
3:33 - 3:37μια μικρή δεξαμενή βασικών ιδεών
οι οποίες δεν αμφισβητούνται. -
3:37 - 3:41Δείτε πώς εμείς στη Νοτιοανατολική Ασία,
-
3:41 - 3:44περιγράφουμε τον εαυτό μας
στον εαυτό μας και στον κόσμο. -
3:45 - 3:48Δείτε πόσο συχνά,
όποτε αναφερόμαστε στον εαυτό μας, -
3:48 - 3:50στην άποψή μου, την ταυτότητά μου,
την ταυτότητά μας, -
3:51 - 3:54πισωγυρίζουμε ξανά και ξανά
-
3:54 - 3:55στο ίδιο σύνολο των ιδεών,
-
3:56 - 3:59που όλες τους έχουν τη δική τους ιστορία.
-
4:00 - 4:02Ένα πολύ απλό παράδειγμα:
-
4:03 - 4:04Ζούμε στη Νοτιοανατολική Ασία,
-
4:04 - 4:07η οποία είναι πολύ δημοφιλής
στους τουρίστες απ' όλον τον κόσμο, -
4:07 - 4:10και δεν νομίζω πως αυτό είναι κακό.
-
4:10 - 4:13Πιστεύω πως είναι καλό που έρχονται
οι τουρίστες στη Νοτιοανατολική Ασία, -
4:13 - 4:16διότι πάει πακέτο με τη διεύρυνση
της κοσμοθεωρίας μας, -
4:16 - 4:18τη γνωριμία πολιτισμών και τα λοιπά.
-
4:18 - 4:22Δείτε, όμως, πώς περιγράφουμε
τον εαυτό μας -
4:23 - 4:26μέσω των τουριστικών καμπανιών,
των διαφημίσεων που παράγουμε. -
4:26 - 4:30Θα υπάρχει υποχρεωτικά ο κοκοφοίνικας,
η μπανανιά κι ο ουραγκοτάγκος. -
4:30 - 4:31(Γέλια)
-
4:31 - 4:33Κι ο ουραγκοτάγκος oύτε που πληρώνεται.
-
4:33 - 4:35(Γέλια)
-
4:35 - 4:39Δείτε πώς περιγράφουμε
τους εαυτούς μας, τη φύση μας, -
4:39 - 4:41την ύπαιθρό μας,
-
4:41 - 4:45πώς περιγράφουμε την αγροτική μας ζωή.
-
4:45 - 4:50Δείτε τις κωμωδίες μας,
τα θεατρικά μας έργα, τις ταινίες μας. -
4:50 - 4:53Είναι αρκετά κοινό,
ειδικά στη Νοτιοανατολική Ασία, -
4:53 - 4:56όταν παρακολουθείτε αυτές τις κωμωδίες,
-
4:57 - 5:02αν είναι κάποιος επαρχιώτης,
κάθε φορά, είναι άσχημος, -
5:02 - 5:04είναι αστείος, είναι ανόητος,
-
5:04 - 5:05χωρίς γνώσεις.
-
5:06 - 5:10Λες κι η επαρχία
δεν έχει τίποτα να προσφέρει. -
5:11 - 5:13H αντίληψή μας για τη φύση,
-
5:13 - 5:15παρ' όλη τη συζήτησή μας,
-
5:15 - 5:19τη συζήτησή μας
για την ασιατική φιλοσοφία, -
5:19 - 5:21τις ασιατικές αξίες,
-
5:21 - 5:24παρ' όλη τη συζήτησή μας για το πώς έχουμε
-
5:24 - 5:26μια οργανική σχέση με τη φύση,
-
5:26 - 5:30πώς φερόμαστε στη φύση
στη Νοτιοανατολική Ασία σήμερα; -
5:30 - 5:35Θεωρούμε τη φύση ως κάτι
προς κατάκτηση και εκμετάλλευση. -
5:35 - 5:37Κι αυτή είναι η πραγματικότητα.
-
5:37 - 5:40Ο τρόπος που ζούμε
στο δικό μας μέρος του κόσμου, -
5:40 - 5:42στην μεταποικιακή ΝΑ Ασία,
-
5:42 - 5:44από πάρα πολλές απόψεις, κατ' εμέ,
-
5:45 - 5:49φέρει κατάλοιπα,
-
5:50 - 5:52ιδεών, αλληγοριών,
-
5:52 - 5:55κοινοτοπιών, στερεοτύπων
που έχουν μια ιστορία. -
5:55 - 5:59Αυτή η ιδέα της επαρχίας
ως ένα μέρος προς εκμετάλλευση, -
5:59 - 6:03η ιδέα του αμόρφωτου επαρχιώτη,
-
6:03 - 6:06είναι ιδέες που, οι ιστορικοί
όπως εγώ, μπορούμε να πάμε πίσω -
6:06 - 6:08και να εντοπίσουμε τον τρόπο
που ανέκυψαν αυτά τα στερεότυπα. -
6:08 - 6:12Ανέκυψαν σε μια περίοδο
-
6:13 - 6:15που η Νοτιοανατολική Ασία
-
6:15 - 6:19κυβερνιόταν σύμφωνα με τη λογική
του αποικιακού καπιταλισμού. -
6:20 - 6:21Και από πολλές απόψεις,
-
6:21 - 6:24εμείς υιοθετήσαμε αυτές τις ιδέες.
-
6:24 - 6:26Αποτελούν κομμάτι μας τώρα.
-
6:26 - 6:28Αλλά δεν αναλύουμε επαρκώς
-
6:28 - 6:31ώστε ν' ανακρίνουμε τον εαυτό μας
και ν' αναρωτηθούμε, -
6:31 - 6:33«Πώς μου προέκυψε αυτή
η αντίληψη του κόσμου; -
6:33 - 6:35Πώς μου προέκυψε
αυτή η αντίληψη της φύσης; -
6:36 - 6:38Πώς μου προέκυψε
αυτή η αντίληψη της επαρχίας; -
6:38 - 6:42Πώς μου προέκυψε
η ιδέα της εξωτικής Ασίας;» -
6:42 - 6:44Και συγκεκριμένα σε εμάς τους ΝΑ Ασιάτες,
-
6:44 - 6:48μας αρέσει να εξωτικοποιούμε
τους εαυτούς μας. -
6:49 - 6:54Μετατρέψαμε την ταυτότητά μας
σε ένα παιχνίδι όπου αλλάζεις κοστούμια. -
6:54 - 6:58Πηγαίνεις, κυριολεκτικά,
στο σουπερμάρκετ, στο εμπορικό κέντρο -
6:58 - 7:02και αγοράζεις ένα σετ κατασκευής
εξωτικής στολής. -
7:02 - 7:04Επιδεικνύουμε αυτήν την ταυτότητα,
-
7:05 - 7:07δίχως να αναρωτηθούμε πώς και πότε
-
7:08 - 7:10προέκυψε αυτή η συγκεκριμένη
εικόνα του εαυτού μας. -
7:11 - 7:12Όλα αυτά έχουν μια ιστορία.
-
7:13 - 7:15Γι' αυτό, ολοένα και πιο πολύ,
-
7:16 - 7:20ως ιστορικός, καθώς ανακαλύπτω
τα όρια της ιστορίας, -
7:20 - 7:24βλέπω πως δεν μπορώ
να δουλεύω πλέον μόνος μου. -
7:24 - 7:26Δεν μπορώ πλέον.
-
7:26 - 7:31Διότι δεν υπάρχει κανένα απολύτως νόημα
ν' αρχειοθετώ το έργο μου. -
7:31 - 7:36Δεν υπάρχει νόημα ν' αναζητώ
τις ρίζες αυτών των ιδεών, -
7:36 - 7:38να εντοπίζω την πηγή τους
-
7:38 - 7:39κι ύστερα να τις γράφω σε ένα ημερολόγιο
-
7:39 - 7:41για να το διαβάσουν δυο-τρεις ιστορικοί.
-
7:41 - 7:43Δεν έχει κανένα νόημα.
-
7:43 - 7:46Ο λόγος που πιστεύω ότι έχει σημασία
-
7:46 - 7:48είναι επειδή η περιοχή μας, η ΝΑ Ασία,
-
7:48 - 7:51στα χρόνια που θα έρθουν,
-
7:52 - 7:56θα βιώσει τεράστιες και πρωτόγνωρες
αλλαγές στην ιστορία μας, -
7:56 - 7:58εν μέρει λόγω της παγκοσμιοποίησης,
-
7:58 - 7:59της παγκόσμιας πολιτικής,
-
7:59 - 8:01των γεωπολιτικών αντιπαραθέσεων,
-
8:02 - 8:03την επίδραση της τεχνολογίας,
-
8:03 - 8:05της Τέταρτης Βιομηχανικής Επανάστασης...
-
8:05 - 8:08Ο κόσμος μας, όπως τον ξέρουμε,
θα αλλάξει. -
8:09 - 8:11Για να προσαρμοστούμε σ' αυτήν την αλλαγή,
-
8:11 - 8:13για να είμαστε έτοιμοι για την αλλαγή,
-
8:13 - 8:16πρέπει να έχουμε μια αντισυμβατική σκέψη
-
8:16 - 8:19και δεν γίνεται να πέφτουμε ξανά και ξανά
-
8:19 - 8:22στο ίδιο σύνολο ξεπερασμένων,
-
8:23 - 8:26κοινότοπων, τετριμμένων στερεοτύπων.
-
8:26 - 8:28Πρέπει να είμαστε αντισυμβατικοί.
-
8:28 - 8:31Γι' αυτό εμείς οι ιστορικοί,
δεν γίνεται να δουλεύουμε μόνοι τώρα. -
8:31 - 8:35Εγώ πρέπει να συνεργαστώ με ψυχολόγους,
-
8:35 - 8:37συμπεριφορικούς θεραπευτές,
-
8:37 - 8:41να συνεργαστώ με κοινωνιολόγους,
ανθρωπολόγους, οικονομολόγους. -
8:41 - 8:44Πρέπει, πάνω απ' όλα, να συνεργαστώ
με ανθρώπους της τέχνης -
8:44 - 8:46και των μέσων μαζικής ενημέρωσης.
-
8:46 - 8:49Επειδή εκεί, σε εκείνο το πεδίο συζήτησης,
-
8:49 - 8:52έξω από τα όρια του πανεπιστημίου,
-
8:52 - 8:56πρέπει να γίνονται
τέτοιοι δημόσιοι διάλογοι. -
8:57 - 8:59Και πρέπει να γίνουν τώρα,
-
9:00 - 9:02διότι πρέπει να καταλάβουμε
-
9:02 - 9:06ότι έτσι όπως είναι η σημερινή κατάσταση,
-
9:06 - 9:10δεν καθορίζεται από κάποια σταθερή,
-
9:10 - 9:12ιστορικά προκαθορισμένη διαδρομή.
-
9:12 - 9:15Αντιθέτως, υπάρχουν πολλές άλλες ιστορίες,
-
9:15 - 9:17πολλές άλλες ιδέες που ξεχάστηκαν,
-
9:17 - 9:19περιθωριοποιήθηκαν
ή διαγράφηκαν στην πορεία. -
9:20 - 9:24Η δουλειά των ιστορικών όπως εγώ
είναι να το ανακαλύπτουμε αυτό, -
9:24 - 9:26αλλά πρέπει να ασχοληθούμε μ' αυτό,
-
9:26 - 9:29να ασχοληθούμε με την κοινωνία ως σύνολο.
-
9:29 - 9:34Ας γυρίσω στο παράδειγμα
της χρονομηχανής που έδωσα νωρίτερα. -
9:34 - 9:38Ας πούμε ότι αφορά σε ένα
αποικιακό θέμα του 19ου αιώνα, -
9:38 - 9:40κι ένας άνθρωπος αναρωτιέται,
-
9:40 - 9:42«Θα πάψει ποτέ να υπάρχει η αυτοκρατορία;
-
9:42 - 9:43Θα υπάρξει ένα τέλος σε όλο αυτό;
-
9:43 - 9:45Θα ελευθερωθούμε κάποια μέρα;»
-
9:46 - 9:48Ο άνθρωπος εφευρίσκει μια χρονομηχανή,
-
9:48 - 9:49(Κάνει βουητά)
-
9:50 - 9:51μεταφέρεται στο μέλλον,
-
9:51 - 9:56και φτάνει στη μεταποικιακή
Νοτιοανατολική Ασία του σήμερα. -
9:58 - 10:01Ο άνθρωπος ρίχνει
μια ματιά τριγύρω και βλέπει, -
10:01 - 10:02ότι πράγματι,
-
10:04 - 10:06οι αυτοκρατορικές σημαίες δεν υπάρχουν,
-
10:07 - 10:09τα κανονιοφόρα πλοία δεν υπάρχουν,
-
10:09 - 10:10ούτε και οι αποικιακοί στρατοί.
-
10:10 - 10:12Υπάρχουν νέες σημαίες, νέα έθνη-κράτη.
-
10:13 - 10:14Υπάρχει ανεξαρτησία τελικά.
-
10:15 - 10:17Υπάρχει όντως;
-
10:17 - 10:22Τότε, ο άνθρωπος αυτός
βλέπει τις τουριστικές διαφημίσεις -
10:23 - 10:27και βλέπει ξανά τον κοκοφοίνικα,
τη μπανανιά και τον ουραγκοτάγκο. -
10:27 - 10:29Ο άνθρωπος βλέπει τηλεόραση
-
10:31 - 10:35και παρακολουθεί πώς οι εικόνες
μιας εξωτικής Νοτιοανατολικής Ασίας -
10:35 - 10:38αναπαράγονται ξανά και ξανά
από τους Νοτιοανατολικούς Ασιάτες. -
10:38 - 10:40Και ο άνθρωπος μπορεί τότε να συμπεράνει,
-
10:42 - 10:45ότι ανεξάρτητα από το γεγονός
-
10:47 - 10:49πως η αποικιοκρατία δεν υφίσταται πια,
-
10:49 - 10:54εμείς εξακολουθούμε,
από πάρα πολλές απόψεις, -
10:54 - 10:58να ζούμε στη μακρά σκιά του 19ου αιώνα.
-
10:59 - 11:04Kι αυτό, πιστεύω, έχει γίνει
η προσωπική μου αποστολή. -
11:04 - 11:07Ο λόγος που πιστεύω γιατί
η ιστορία είναι τόσο σημαντική -
11:07 - 11:10όπως και γιατί είναι
τόσο σημαντικό για την ιστορία -
11:10 - 11:11να υπερκεράσει την ιστορία,
-
11:12 - 11:17είναι επειδή πρέπει να αναθερμάνουμε
αυτόν τον διάλογο για την ταυτότητά μας. -
11:17 - 11:18Όλοι μας.
-
11:19 - 11:22Λέμε, «Όχι, έχω τη δική μου
άποψη, εσύ τη δική σου». -
11:22 - 11:23Αυτό είναι εν μέρει σωστό.
-
11:23 - 11:27Οι απόψεις μας ποτέ δεν είναι
εντελώς δικές μας σε ατομικό επίπεδο. -
11:27 - 11:30Είμαστε κοινωνικά και ιστορικά όντα.
-
11:30 - 11:33Εσείς, εγώ, όλοι μας,
μεταφέρουμε την ιστορία μέσα μας. -
11:33 - 11:36Στη γλώσσα που χρησιμοποιούμε,
στα μυθιστορήματα που γράφουμε, -
11:36 - 11:37στις ταινίες που επιλέγουμε να δούμε,
-
11:37 - 11:41στις εικόνες που φέρνουμε στη μνήμη μας
όταν σκεφτόμαστε ποιοι είμαστε. -
11:41 - 11:42Είμαστε ιστορικά όντα.
-
11:43 - 11:45Μεταφέρουμε την ιστορία μαζί μας
-
11:45 - 11:47και η ιστορία μεταφέρει εμάς.
-
11:48 - 11:50Όμως, ενώ καθοριζόμαστε από την ιστορία,
-
11:51 - 11:53η δική μου προσωπική πεποίθηση είναι
-
11:53 - 11:56ότι δεν πρέπει να παγιδευτούμε
από την ιστορία -
11:57 - 12:00και δεν πρέπει να γίνουμε τα θύματά της.
-
12:01 - 12:02Σας ευχαριστώ.
-
12:02 - 12:04(Χειροκρότημα)
- Title:
- Γιατί είναι (ακόμα) ωραιοποιημένη η αποικιοκρατία;
- Speaker:
- Φάρις Άχμαντ-Νουρ
- Description:
-
Η αποικιοκρατία παραμένει έως σήμερα μια μάστιγα που κρύβεται μέσα στις τοξικές, εσωτερικευμένες μυθολογίες και τα στερεότυπα που επέζησαν και μετά τα καθεστώτα που τις δημιούργησαν, αναφέρει ο ιστορικός Φάρις Άχμαντ-Νουρ. Έχοντας εξετάσει τον λόγο που αυτές οι προκαταλήψεις και τα αφηγήματα επιμένουν -κι ενίοτε αναπτύσσονται- προτείνει μια πολυδιάστατη προσέγγιση προκειμένου ν' απορρίψουμε τις πολιτιστικές εμμονές μιας ωραιοποιημένης ιστορίας και να αποτρέψουμε αυτή την κακοήθη νοσταλγία να διαιωνίζει τις παρελθοντικές καταδυναστεύσεις.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 12:18
Lucas Kaimaras approved Greek subtitles for Why is colonialism (still) romanticized? | ||
Lucas Kaimaras edited Greek subtitles for Why is colonialism (still) romanticized? | ||
Miriela Patrikiadou accepted Greek subtitles for Why is colonialism (still) romanticized? | ||
Miriela Patrikiadou edited Greek subtitles for Why is colonialism (still) romanticized? | ||
Miriela Patrikiadou edited Greek subtitles for Why is colonialism (still) romanticized? | ||
Miriela Patrikiadou edited Greek subtitles for Why is colonialism (still) romanticized? | ||
Miriela Patrikiadou edited Greek subtitles for Why is colonialism (still) romanticized? | ||
Miriela Patrikiadou edited Greek subtitles for Why is colonialism (still) romanticized? |