Return to Video

Panik ataklara ne sebep olur ve bunlar nasıl önlenebilir? - Cindy J. Aaronson

  • 0:07 - 0:10
    Vücut kendi korsesine dönüşür.
  • 0:10 - 0:14
    Geçmiş, şimdi ve gelecek
    tek bir güç olarak var.
  • 0:14 - 0:18
    Yer çekimsiz bir salınma korkunç
    bir yüksekliğe çıkar.
  • 0:18 - 0:22
    İnsanların ve nesnelerin
    ana hatları çözülür.
  • 0:23 - 0:26
    Sayısız şair ve yazar bir panik atak
    deneyimini anlatmaya çalıştı -
  • 0:26 - 0:29
    o kadar büyük bir his ki,
  • 0:29 - 0:34
    birçok insan bunu kalp krizi, felç
    veya yaşamı tehdit eden
  • 0:34 - 0:36
    başka bir krizle karıştırıyor.
  • 0:37 - 0:40
    Panik ataklar uzun vadede
    fiziksel zarara yol açmasa da,
  • 0:40 - 0:44
    daha sonra başka bir atak korkusu
    kişinin günlük yaşamını sınırlandırabilir
  • 0:44 - 0:47
    ve daha fazla panik atağa neden olabilir.
  • 0:47 - 0:49
    Araştırmalar, neredeyse
    üç insandan birinin
  • 0:49 - 0:53
    hayatında en az bir kez panik atak
    geçireceğini gösteriyor.
  • 0:53 - 0:55
    İster ilk, ister yüzüncü
    ya da başka birinin
  • 0:55 - 0:58
    bir kez yaşadığına şahit ol,
  • 0:58 - 1:01
    kimse deneyimi tekrar etmek istemez.
  • 1:01 - 1:05
    Hakkında bir şeyler öğrenmek bile
    rahatsız edici olabilir, ancak gerekli-
  • 1:05 - 1:09
    çünkü panik atakları önlemenin
    ilk adımı onları anlamak.
  • 1:10 - 1:13
    Temelde panik atak, vücudun
    tehlike algısına verdiği
  • 1:13 - 1:17
    normal fizyolojik tepkiye
    aşırı tepki vermek.
  • 1:17 - 1:20
    Bu yanıt, korkuyu işlemeye dâhil olan
  • 1:20 - 1:23
    beyin bölgesi olan amigdala ile başlar.
  • 1:23 - 1:25
    Amigdala tehlike algıladığında,
  • 1:25 - 1:27
    adrenalin salınımını tetikleyen
  • 1:27 - 1:30
    sempatik sinir sistemini uyarır.
  • 1:30 - 1:33
    Adrenalin, kol ve bacak kaslarına kan
    ve oksijen aktarmak için
  • 1:33 - 1:37
    kalpte ve solunum hızında
    bir artışa neden olur.
  • 1:37 - 1:42
    Bu aynı zamanda beyne oksijen göndererek
    onu daha uyanık ve duyarlı hâle getirir.
  • 1:43 - 1:45
    Panik atak sırasında, bu tepki,
  • 1:45 - 1:48
    tehlikeli bir durumda yararlı olabilecek,
    kalp çarpıntısına,
  • 1:48 - 1:50
    ağır nefes almaya
  • 1:50 - 1:55
    veya hiperventilasyona neden olacak
    kadar abartılır.
  • 1:55 - 1:58
    Kan akışındaki değişiklikler
    baş dönmesine ve ellerde
  • 1:58 - 2:01
    ve ayaklarda uyuşmaya neden olur.
  • 2:01 - 2:04
    Panik atak genellikle 10 dakika
    içinde zirveye çıkar.
  • 2:04 - 2:07
    Daha sonra prefrontal korteks
    amigdaladan görevi alır
  • 2:07 - 2:11
    ve parasempatik sinir sistemini uyarır.
  • 2:11 - 2:14
    Bu, kalp atış hızını düşüren
    ve panik atağı kademeli olarak azaltan
  • 2:14 - 2:19
    asetilkolin adı verilen bir hormonun
    salınmasını tetikler.
  • 2:19 - 2:22
    Panik atakta, vücudun tehlike algısı,
    gerçek bir tehdide
  • 2:22 - 2:27
    - ve sonra bazılarına - vereceğimiz
    yanıtı tetiklemek için yeterli.
  • 2:27 - 2:30
    Bunun neden olduğunu kesin
    olarak bilmiyoruz,
  • 2:30 - 2:33
    ancak bazen çevremizdeki travmatik
    geçmiş deneyimleri
  • 2:33 - 2:37
    hatırlatan ipuçları panik atağı
    tetikleyebilir.
  • 2:37 - 2:43
    Panik ataklar, TSSB, sosyal anksiyete,
    OKB ve genel anksiyete bozukluğu
  • 2:43 - 2:46
    gibi anksiyete bozukluklarının
    bir parçası olabilir.
  • 2:47 - 2:50
    Tekrarlayan panik ataklar, yeni ataklar
    hakkında sık sık endişelenme
  • 2:50 - 2:53
    ve panik ataktan kaçınmak için
    davranış değişiklikleri
  • 2:53 - 2:57
    panik bozukluğu tanısına yol açabilir.
  • 2:57 - 3:00
    Panik bozukluğu için iki ana tedavi,
  • 3:00 - 3:05
    antidepresan ilaçlar ve bilişsel
    davranışçı terapi veya BDT.
  • 3:05 - 3:09
    Her ikisinin de yaklaşık %40'lık
    bir yanıt oranı vardır -
  • 3:09 - 3:12
    ancak birine yanıt veren diğerine
    yanıt vermeyebilir.
  • 3:12 - 3:16
    Fakat, antidepresan ilaçların
    bazı yan etkileri vardır
  • 3:16 - 3:20
    ve insanların %50'si bunları almayı
    bıraktıklarında nükseder.
  • 3:20 - 3:26
    Bu arada, BDT, sadece %20'lik
    bir nüksetme oranıyla daha kalıcı.
  • 3:26 - 3:30
    Panik bozukluğunda BDT tedavisinin amacı,
    insanların panik atakla ilişkili duyumlar
  • 3:30 - 3:34
    ve düşünceler üzerinde fiziksel ve daha
    sonra zihinsel olarak kontrol etmek için
  • 3:34 - 3:40
    somut araçlar öğrenmelerine
    ve uygulamalarına yardımcı olmak.
  • 3:40 - 3:44
    BDT, panik atağın fizyolojik
    nedenlerini açıklar
  • 3:44 - 3:48
    ve insanların bilinçli olarak nefes alma
    modellerini kontrol etmelerine
  • 3:48 - 3:52
    yardımcı olmak için tasarlanmış nefes
    ve kas egzersizleri ile devam eder.
  • 3:52 - 3:55
    Daha sonra, ataklar sırasında
    yaygın olan düşünceleri tanımlamayı
  • 3:55 - 3:57
    ve değiştirmeyi-
    nefes almayı bırakacağınıza,
  • 3:57 - 4:00
    kalp krizi geçireceğinize
    veya öleceğinize inanmak gibi -
  • 4:00 - 4:03
    ve bunları daha doğru düşüncelerle
    değiştirmeyi içeren
  • 4:03 - 4:06
    bilişsel yeniden yapılandırma gelir.
  • 4:07 - 4:12
    Tedavinin bir sonraki aşaması,
    tipik olarak panik atağı tetikleyen
  • 4:12 - 4:15
    bedensel hislere ve durumlara
    maruz kalmak.
  • 4:15 - 4:19
    Amaç, bu hislerin ve durumların
    tehlikeli olduğu inancını
  • 4:19 - 4:22
    deneyim yoluyla değiştirmek.
  • 4:22 - 4:28
    BDT'den sonra bile, bir atağın
    pençesinde bu adımları atmak kolay değil.
  • 4:28 - 4:32
    Ancak pratikle, bu araçlar atakları
    hem önleyebilir hem de şiddetini
  • 4:32 - 4:36
    ve nihayetinde bir kişinin hayatındaki
    paniğin etkisini azaltabilir.
  • 4:38 - 4:39
    Resmi terapinin dışında
  • 4:39 - 4:45
    birçok panik hastası, BDT'nin amaçladığı
    aynı inançlardan kurtulma bulur:
  • 4:45 - 4:50
    Bu korku size zarar veremez,
    ancak ona tutunmak paniği artırır.
  • 4:50 - 4:53
    Hiç panik atak geçirmemiş olsanız bile,
    onları anlamak,
  • 4:53 - 4:57
    kendinizde veya bir başkasında
    neler olduğunu bilmenize
  • 4:57 - 5:01
    yardımcı olacak ve onları tanımak,
    onları önlemenin ilk adımı.
Title:
Panik ataklara ne sebep olur ve bunlar nasıl önlenebilir? - Cindy J. Aaronson
Speaker:
Cindy J. Aaronson
Description:

Tam dersi görüntülemek için: https://ed.ted.com/lessons/what-causes-panic-attacks-and-how-can-you-prevent-them-cindy-j-aaronson

Sayısız şair ve yazar panik atak deneyimini anlatmaya çalıştı - o kadar büyük bir his ki, birçok insan bunu kalp krizi, felç ya da hayatı tehdit eden başka bir krizle karıştırıyor. Araştırmalar, neredeyse üç kişiden birinin hayatında en az bir panik atak geçireceğini gösteriyor. Öyleyse panik atak tam olarak nedir ve onları önleyebilir miyiz? Cindy J. Aaronson araştırıyor.

Ders Cindy J. Aaronson, animasyon Aim Creative Studios tarafından yapılmıştır.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:02

Turkish subtitles

Revisions