Τι προκαλεί τις κρίσεις πανικού και πώς μπορούμε να τις αποφύγουμε; - Σίντυ Τζ. Άαρονσον

Δείτε ολόκληρο το μάθημα: https://ed.ted.com/lessons/what-causes-panic-attacks-and-how-can-you-prevent-them-cindy-j-aaronson

Αμέτρητοι ποιητές και συγγραφείς έχουν προσπαθήσει να περιγράψουν με λόγια την εμπειρία μιας κρίσης πανικού — μια αίσθηση που σε κυριεύει τόσο πολύ, που πολλοί άνθρωποι το θεωρούν εσφαλμένα σαν μια καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό ή κάποια άλλη απειλητική για τη ζωή κρίση. Οι έρευνες δείχνουν πως σχεδόν το ένα τρίτο του κόσμου θα βιώσει τουλάχιστον μια κρίση πανικού στη ζωή του. Άρα, τι ακριβώς είναι μια κρίση πανικού, και πώς μπορούμε να την αποφύγουμε; Το διερευνά η Σίντυ Τζ. Άαρονσον.

Μάθημα από τη Σίντυ Τζ. Άαρονσον, σκηνοθεσία από τα Aim Creative Studios.

Το σώμα γίνεται ο ίδιος του ο κορσές.

Το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον
συνυπάρχουν ως μία δύναμη.

Ένα ισχυρό χτύπημα σας πετάει στον αέρα
σαν να μην υπήρχε βαρύτητα.

Βλέπετε τα πάντα γύρω σας
να εξανεμίζονται.

Αμέτρητοι ποιητές και συγγραφείς

προσπάθησαν να περιγράψουν με λόγια
την εμπειρία μιας κρίσης πανικού —

ένα συναίσθημα που σε κυριεύει τόσο πολύ

που κάποιοι το νομίζουν για καρδιακό,
εγκεφαλικό ή άλλο απειλητικό επεισόδιο.

Αν και οι κρίσεις δεν προκαλούν
μακροχρόνια σωματική βλάβη,

ο φόβος για ένα επόμενο επεισόδιο
μπορεί να περιορίσει τη ζωή του άλλου —

και να προκαλέσει
κι άλλες κρίσεις πανικού.

Οι έρευνες δείχνουν
πως σχεδόν το ένα τρίτο του κόσμου

θα βιώσει τουλάχιστον
μία κρίση πανικού στη ζωή του.

Και είτε βιώνετε την πρώτη
ή την εκατοστή σας κρίση,

ή βλέπετε κάποιον άλλον να βιώνει μία,

κανείς δεν θέλει να το βιώσει ξανά.

Ακόμα και το να μαθαίνετε γι' αυτές
μπορεί να είναι άβολο, αλλά απαραίτητο —

γιατί το πρώτο βήμα για να προλάβετε
τις κρίσεις είναι να τις καταλάβετε.

Γενικά, μια κρίση πανικού
είναι μια υπερβολική αντίδραση

σε ένα φυσιολογικό ερέθισμα φόβου
που δέχεται το σώμα.

Η αντίδραση ξεκινά από την αμυγδαλή,

την περιοχή στον εγκέφαλο
που επεξεργάζεται τον φόβο.

Όταν αντιλαμβάνεται τον φόβο,

η αμυγδαλή ενεργοποιεί
το συμπαθητικό νευρικό σύστημα,

το οποίο προκαλεί την έκκριση αδρεναλίνης.

Η αδρεναλίνη αυξάνει
τους παλμούς και την αναπνοή μας,

για να μεταφέρει αίμα και οξυγόνο
στα χέρια και τα πόδια μας.

Το οξυγόνο μεταφέρεται και στον εγκέφαλο,
θέτοντάς το έτσι σε εγρήγορση.

Σε μια κρίση πανικού,

η αντίδραση αυτή ξεπερνάει και τα επίπεδα
που θα είχατε σε μία έκτακτη ανάγκη,

με αποτέλεσμα η καρδιά να πάλλεται,

και η αναπνοή να λιγοστεύει
ή να αυξάνεται.

Οι αλλαγές στη ροή του αίματος

προξενούν την αίσθηση λιποθυμίας
και μούδιασμα στα άκρα.

Μια κρίση πανικού κορυφώνεται
μέσα σε δέκα λεπτά.

Μετά την αμυγδαλή,
αναλαμβάνει ο προμετωπιαίος φλοιός

και ενεργοποιεί
το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα.

Αυτό προκαλεί την έκκριση
μιας ορμόνης, της «ακετυλοχολίνης»,

η οποία μειώνει τους παλμούς της καρδιάς
και σταδιακά κατευνάζει την κρίση πανικού.

Σε μια κρίση πανικού,
η αντίληψη φόβου από το σώμα

αρκεί για να ενεργοποιηθεί η αντίδραση
που θα είχαμε σε μία αληθινή απειλή.

Δεν γνωρίζουμε ακριβώς
γιατί συμβαίνει αυτό,

αλλά κάποια στοιχεία στο περιβάλλον μας

που μας θυμίζουν προηγούμενες
τραυματικές εμπειρίες

μπορούν να προκαλέσουν τις κρίσεις.

Οι κρίσεις πανικού
είναι στην κατηγορία των διαταραχών

του μετατραυματικού στρες,
του κοινωνικού άγχους,

αλλά και της ιδεοψυχαναγκαστικής
και γενικευμένης αγχώδους διαταραχής.

Οι επαναλαμβανόμενες κρίσεις πανικού
συχνά προειδοποιούν για επόμενες,

και οι αλλαγές στη συμπεριφορά
για αποφυγή των κρίσεων

μπορεί να οδηγήσουν
σε διάγνωση διαταραχής πανικού.

Οι δύο κύριες θεραπείες
για τη διαταραχή πανικού

είναι τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα
και η Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία,

η «ΓΣΘ».

Το ποσοστό ανταπόκρισής τους
φτάνει το 40 τοις εκατό —

βέβαια κάποιος μπορεί
να ανταποκριθεί μόνο σε μία απ' αυτές.

Ωστόσο, τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα
έχουν και παρενέργειες,

και το 50 τοις εκατό των ανθρώπων
υποτροπιάζουν όταν τα σταματάνε.

Η ΓΣΘ έχει μια πιο μακρόχρονη επίδραση,
με 20 τοις εκατό ποσοστό υποτροπής.

Ο στόχος της ΓΣΘ για τη διαταραχή πανικού

είναι να εκπαιδεύσει τον κόσμο
να χρησιμοποιεί τα σωστά εργαλεία,

για να ασκεί τον σωματικό
και τον ψυχικό έλεγχο

στις αισθήσεις και σκέψεις
που συνδέονται με την κρίση πανικού.

Στη ΓΣΘ πρώτα εξηγούνται
τα φυσιολογικά αίτια μιας κρίσης πανικού,

έπειτα οι ασθενείς κάνουν ασκήσεις
αναπνοής και γυμναστικής,

για να ελέγχουν συνειδητά
τον ρυθμό της αναπνοής τους.

Ακολουθεί η γνωστική αναδόμηση,

κατά την οποία αναγνωρίζουν και αλλάζουν
τις σκέψεις που έχουν συχνά σε μια κρίση —

όπως η σκέψη ότι κόβεται η αναπνοή τους,
ή παθαίνουν καρδιακό, ή πεθαίνουν —

και τις αντικαθιστούν
με πιο κατάλληλες σκέψεις.

Το επόμενο στάδιο είναι η έκθεση
σε σωματικές αισθήσεις και καταστάσεις

που συνήθως προκαλούν μια κρίση πανικού.

Ο σκοπός είναι να αλλάξει
μέσω της εμπειρίας η πεποίθηση

ότι αυτές οι αισθήσεις
και καταστάσεις είναι επικίνδυνες.

Ακόμη και μετά τη ΓΣΘ, σε επεισόδιο κρίσης
είναι δύσκολο να κάνουν αυτά τα βήματα.

Αλλά με εξάσκηση, αυτά τα εργαλεία μπορούν
να προλάβουν και να αμβλύνουν τις κρίσεις,

και τελικά να μειώσουν την επίδραση
του πανικού στη ζωή του ατόμου.

Πέρα από την επίσημη θεραπεία,

πολλοί πάσχοντες νιώθουν ανακούφιση
από τις ιδέες που μοιράζεται η ΓΣΘ:

ότι ο φόβος δεν μπορεί να σας βλάψει,

αλλά αν δεν τον αφήσετε να φύγει,
θα επιδεινωθεί ο πανικός.

Ακόμη κι αν δεν είχατε ποτέ κρίση πανικού,

η κατανόησή του θα σας βοηθήσει
να τον εντοπίσετε,

είτε πάνω σας ή σε άλλους —

και η αναγνώρισή του αποτελεί
το πρώτο βήμα για την πρόληψή του.