როგორ გამოვცდით შიშს და რატომ არის ის მნიშვნელოვანი
-
0:00 - 0:03სანამ დავიწყებდე უნდა გითხრათ,
-
0:03 - 0:05რომ მიხარია აქ ყოფნა,
-
0:05 - 0:07რადგან პირდაპირ
-
0:07 - 0:11სცენიდან დავინახავ რაც მოხდება. მოკლედ,
-
0:11 - 0:15რა არის ჩვენი გონებისთვის ყველაზე
-
0:15 - 0:16დიდი საჭიროება?
-
0:17 - 0:20პასუხს თქმის ნაცვლად გაჩვენებთ, რადგან
-
0:20 - 0:22მინდა რომ ეს თავად შეიგრძნოთ.
-
0:22 - 0:24ბევრი რამ მინდა შეიგრძნოთ შემდეგ14 წუთში.
-
0:24 - 0:27გთხოვთ ყველას - წამოდექით.
-
0:27 - 0:32ერთად ვუდირიჟოროთ შტრაუსის ნაწარმოებს.
-
0:32 - 0:34კარგი? ხომ ყველამ იცით.
-
0:34 - 0:36მზად ხართ?
-
0:36 - 0:37აუდიტორია - "კი".
-
0:37 - 0:39მოემზადეთ - ერთი, ორი, სამი!
-
0:39 - 0:41მხოლოდ ბოლო ნაწილია.
-
0:41 - 0:44(მუსიკა: რიხარდ შტრაუსის
-
0:44 - 0:47"ასე იტყოდა ზარატუსტრა")
-
0:49 - 0:50კარგია.
-
0:50 - 0:52ხომ იცით საითაც მივდივართ.
-
0:52 - 1:02(მუსიკა)
-
1:02 - 1:07და აი ახლოვდება!
-
1:09 - 1:12(მუსიკა წყდება მოულოდნელად)
-
1:12 - 1:13ასეა!
-
1:13 - 1:14(სიცილი)
-
1:14 - 1:15აბა,
-
1:15 - 1:16შეწყდა კოლექტიური აქტი?
-
1:16 - 1:18გთხოვთ ყველა დასხედით.
-
1:18 - 1:19(სიცილი)
-
1:20 - 1:22ყველას გვაქვს დასრულების
-
1:22 - 1:24აუცილებლობის შეგრძნება. (სიცილი)
-
1:24 - 1:27ჩვენ გვიყვარს ყველაფრის დასრულება.
-
1:27 - 1:28(აპლოდისმენტები)
-
1:29 - 1:32ერთხელ მითხრეს, რომ მოცარტი დაძინებამდე
-
1:32 - 1:35პიანინოსთან მიდიოდა და უკრავდა
-
1:35 - 1:37ამ დროს, უკვე დასაძინებლად დაწოლილი
-
1:37 - 1:38მამამისი კი ფიქრობდა
-
1:38 - 1:40"ოხ, დაუსრულებელია"
-
1:40 - 1:42დგებოდა და ბოლო აკორდს იღებდა, სანამ
-
1:42 - 1:43ისევ დასაძინებლად დაწვებოდა.
-
1:43 - 1:44(სიცილი)
-
1:44 - 1:48დასრულების საჭიროება მაფიქრებს კითხვაზე
-
1:48 - 1:51რა არის ჩვენი ყველაზე დიდი შიში?
-
1:51 - 1:54დაფიქრდით,ბავშობიდან დღემდე
-
1:54 - 1:57რა არის ჩვენი ყველაზე დიდი შიში?
-
1:57 - 2:00თქვენ სიბნელის შიში გაგახსენდებათ.
-
2:04 - 2:06ვერ ვიტანთ გაურკვევლობას,
-
2:06 - 2:08ვერ ვიტანთ, როცა რამე არ ვიცით.
-
2:08 - 2:10გვეზიზღება ეს მომენტი.
-
2:10 - 2:11გაიხსენეთ საშინელებათა ჟანრის ფილმები.
-
2:11 - 2:14ასეთ ფილმებს ყოველთვის სიბნელეში
-
2:14 - 2:16ტყეში
-
2:16 - 2:17ღამით,
-
2:17 - 2:18ღრმა ზღვებსა და
-
2:18 - 2:20კოსმოსის წყვდიადში იღებენ.
-
2:20 - 2:22მიზეზი ის გახლავთ, რომ ევოლუციის პროცესში
-
2:22 - 2:23სიკვდილი მარტივი იყო.
-
2:23 - 2:24თუ დარწმუნებული არ იყავი,
-
2:24 - 2:25რომ წინ მტაცებელი იყო
-
2:25 - 2:27ყველაფერი გვიანდებოდა.
-
2:27 - 2:28ადამიანის ტვინმა წინასწარ განჭვრეტის
-
2:28 - 2:29ევოლუცია გაიარა.
-
2:29 - 2:30თუ წინასწარ ვერ
-
2:30 - 2:32განჭვრეტდით, დაიღუპებოდით.
-
2:32 - 2:33თქვენ წინასწარ ხვდებით,
-
2:33 - 2:35რადგან თქვენს გონებაში
-
2:35 - 2:37ჩადებულია წარსულში სასარგელო
-
2:37 - 2:39ვარაუდები და არჩევანი.
-
2:39 - 2:41მაგრამ ეს ვარაუდები მხოლოდ
-
2:41 - 2:43თქვენს გონებაში არ რჩება
-
2:43 - 2:45მათ რეალურ ცხოვრებაში ახორციელებთ.
-
2:45 - 2:47აქ ჩიტი არ არის.
-
2:48 - 2:51თქვენ მის მნიშვნელობას ეკრანზე ასახავთ.
-
2:52 - 2:54თუმცა, ყველაფერი ახლა რასაც ვამბობ
-
2:54 - 2:56ყველანაირ აზრს მოკლებულია.
-
2:57 - 2:59(სიცილი)
-
2:59 - 3:01თქვენ სძენთ მას მნიშვნელობას და
-
3:01 - 3:02იგივე ჩემზეც გადმოგაქვთ;
-
3:02 - 3:03რაც ჭეშმარიტია საგნებისთვის,
-
3:03 - 3:05ის ჭეშმარიტია ადამიანებისთვისაც.
-
3:05 - 3:06შეიძლება მიხვდეთ მათ რაობას
-
3:06 - 3:07და შეძლოთ განსაზვროთ მათი დრო,
-
3:07 - 3:09მაგრამ ვერასდროს მიხვდებით "რატომ".
-
3:09 - 3:11ჩვენ ზეგავლენას ვახდენთ სხვა ადამიანებზე.
-
3:11 - 3:13მათზე ჩვენი ქცევებიდან და გამოცდილებიდან
-
3:13 - 3:15გამომდინარე ვძენთ მნიშვნელობას.
-
3:16 - 3:19ამიტომაც, საუკეთესო გეგმა
-
3:19 - 3:21დაურწმუნებლობის შეგრძნებას არ გვიტოვებს,
-
3:23 - 3:25ხოლო როდესაც ეჭვები ჩნდება,
-
3:25 - 3:27ჩვენ სხეულში ფსიქოლოგიური და
-
3:27 - 3:29მენტალური პროცესები იწყება.
-
3:29 - 3:31იმუნური სისტემა უარესდება.
-
3:31 - 3:33ტვინის უჯრედები შრება,
-
3:33 - 3:35ზოგჯერ კი კვდება.
-
3:35 - 3:36თქვენი შემოქმედებითი და
-
3:36 - 3:38გონებრივი შესაძლებლობები სუსტდება.
-
3:38 - 3:40ხშირად, ძალიან ხშირად, შიშიდან
-
3:40 - 3:41სიბრაზეზე გადავდივართ.
-
3:42 - 3:44იცით რატომ? რადგან როცა
-
3:44 - 3:45გვეშინია დარწუნებულები ვართ.
-
3:45 - 3:47მაშინვე განსჯას იწყებთ.
-
3:47 - 3:49თქვენი თავის ყველაზე ექსტრემალური
-
3:49 - 3:50ვერსია ხდებით.
-
3:50 - 3:51კონსერვატორი ხართ?
-
3:51 - 3:52უფრო მეტად კონსერვატორი ხდებით.
-
3:52 - 3:54ლიბერალი ხართ?
-
3:54 - 3:55უფრო ლიბერალი ხდებით.
-
3:55 - 3:57რადგან სიტუაცია უფრო ნაცნობი გახდა.
-
3:58 - 4:00პრობლემა ისაა, რომ მსოფლიო იცვლება.
-
4:00 - 4:03და უნდა შევეგუოთ თუ არადა დავიღუპებით.
-
4:03 - 4:05თუ A პუნქტიდან B პუნქტამდე მისვლა გინდათ
-
4:05 - 4:07პირველი ნაბიჯი B პუნქტიდან
-
4:07 - 4:08არ უნდა გადადგათ.
-
4:08 - 4:09თქვენი პირველი ნაბიჯი A პუნქტიდან
-
4:09 - 4:10არა იგივე, არამედ სხვა
-
4:10 - 4:11მიმართულებით უნდა იყოს.
-
4:11 - 4:13უნდა დავთმოთ ჩვენი ვარაუდები და ქმედებები.
-
4:13 - 4:15იმ ადგილისკენ უნდა წავიდეთ,საითაც ჩვენი
-
4:15 - 4:18გონება თავის არიდებას ცდილობს.
-
4:20 - 4:23უნდა შევაბიჯოთ ჩვენთვის უცხო გარემოში.
-
4:25 - 4:28მნიშვნელოვნად მიგვაჩნია იმ ადგილისკენ
-
4:28 - 4:30წასვლა, საითაც გონება გვიბიძგებს.
-
4:30 - 4:33ევოლუცია გვაჩვენებს გამოსავალს.
-
4:33 - 4:37და ეს სავარაუდოდ ერთ-ერთი ყველაზე
-
4:37 - 4:40მნიშვნელოვანი, შემეცნებითი გამოცდილებაა.
-
4:40 - 4:42და ამ გამოცდილებას შიში ქვია.
-
4:44 - 4:56(მუსიკა)
-
5:45 - 5:47(აპლოდისმენტები)
-
6:46 - 6:50(აპლოდისმენტები)
-
7:04 - 7:17(აპლოდისმენტები)
-
7:19 - 7:23რამდენად საოცარია, არა?
-
7:23 - 7:26ახლა თქვენ სავარაუდოდ გარკვეულ
-
7:26 - 7:29დონეზე გრძნობთ შიშს.
-
7:30 - 7:31ასეა?
-
7:31 - 7:35რა ხდება თქვენს ტვინში ახლა?
-
7:35 - 7:38ჩვენ ათასობით წლის განმავლობაში
-
7:38 - 7:40ვფიქრობდით,ვწერდით
-
7:40 - 7:41შიშზე და ვგრძნობდით მას.
-
7:41 - 7:44თუმცა, მაინც ცოტა რამ ვიცით მასზე.
-
7:44 - 7:47და იმ მიზნით, რომ გაგვეგო რა არის
-
7:47 - 7:49და რა გავლენა აქვს შიშს,
-
7:49 - 7:52ჩემს "მისფიტის ლაბორატორიას" გასაოცარი
-
7:52 - 7:56შესაძლებლობა მიეცა ემუშავა
-
7:56 - 7:58შიშის იმ საოცარ შემქმნელებთან,
-
7:59 - 8:01რომლებსაც ყველა ვიცნობთ.
-
8:01 - 8:02ესენი არიან: მწერლები,
-
8:02 - 8:04გამომგონებლები, დირექტორები, ბუღალტრები
-
8:04 - 8:07ადამიანები "დუ სოლეილის" ცირკიდან.
-
8:07 - 8:10ყველა ლას-ვეგასში წავედით
-
8:10 - 8:13და ადამიანების ტვინის აქტივობა ჩავიწერეთ
-
8:14 - 8:18როდესაც ისინი ყველაზე ცნობილი წარმოდგენის
-
8:18 - 8:22"ოუ-ს" დაახლოებით ათ დადგმას უყურებდნენ.
-
8:22 - 8:25ჩვენ ასევე შევაფასეთ მათი ქცევა დადგმამდე,
-
8:25 - 8:28ასევე განსხვავებული ჯგუფების ქცევა
-
8:28 - 8:30დადგმის დასრულების შემეგ.
-
8:30 - 8:31ორასამდე ადამიანი გვყავდა
-
8:31 - 8:32ჩართული ამ პროცესში.
-
8:34 - 8:35და რა არის შიში?
-
8:35 - 8:38და რაც ახლა თქვენს გონებაში ხდება
-
8:38 - 8:39ეს გონების მდგომარეობაა.
-
8:40 - 8:42ტვინის წინა ნაწილი, პრეფრონტალური ქერქი,
-
8:42 - 8:44რომელიც კოგნიტურ უნარებზე,
-
8:44 - 8:46ყურადღების კონცენტრირებაზეა პასუხისმგებელი
-
8:46 - 8:49ახლა დეაქტივირებულია.
-
8:50 - 8:52თქვენი ტვინის ნაწილი,
-
8:52 - 8:55პასიური რეჟიმის ქსელი,რომელიც
-
8:55 - 8:56თქვენი ტვინის მრავალ
-
8:56 - 8:58ნაწილს შორის კავშირზეა პასუხისმგებელი
-
8:58 - 9:01და აქტიურია, მაშინ როდესაც თქვენ ოცნებობთ
-
9:01 - 9:03ან სპონტანურად იწყებთ ფიქრს და საკითხებს
-
9:04 - 9:07შემოქმედებითაც უდგებით, ახლა ქაოტურია.
-
9:08 - 9:10და სწორედ ახლა
-
9:10 - 9:12ცვლილებები ხდება თქვენს
-
9:12 - 9:13პრეფრონტალურ ქერქში.
-
9:13 - 9:15ის ასიმეტრიული ხდება
-
9:15 - 9:18და ცდილობს "სიმართლის" მხარეს გადაიხაროს,
-
9:18 - 9:21როდესაც ადამიანები წინ მიდიან, მაგრამ
-
9:21 - 9:24ეწინააღმდეგება უკან გადადგმულ ნაბიჯებს.
-
9:25 - 9:27სინამდვილეში, ამ ადამიანების ტვინის
-
9:27 - 9:29ეს აქტივობა იმდენად
-
9:29 - 9:31იყო თანაფარდობაში მოყვანილი, რომ
-
9:31 - 9:32შესაძლებლობა მოგვეცა შეგვესწავლა
-
9:32 - 9:33ხელოვნური ნეირონული ქსელი
-
9:33 - 9:37და საშუალოდ 75-83 პროცენტი სუზუსტით,
-
9:37 - 9:38წინასწარ გვენახა
-
9:38 - 9:40ხალხი გამოცდიდა თუ არა შიშს.
-
9:43 - 9:46და რას აკეთებს ტვინი ამ მდგომარეობაში?
-
9:47 - 9:48ზოგმა აგვიხსნა კიდეც. მაგალითად,
-
9:48 - 9:51პროფესორმა ჰაიდტმა და ქელთნერმა გვითხრეს,
-
9:51 - 9:53რომ ხალხი შეიძლება თავს დაკნინებულად,
-
9:53 - 9:56მაგრამ მაინც ამ სამყაროსთან
-
9:56 - 9:57დაკავშირებულად გრძნობდეს.
-
9:57 - 10:00და მათი პროსოციალური ქცევა იზრდება,
-
10:00 - 10:02რადგან სხვებთან მსგავსებას ხედავენ.
-
10:04 - 10:06და კვლევაში უკვე აღვნიშნეთ, რომ ხალხს
-
10:06 - 10:09კოგნიტური კონტროლი ნაკლებად სჭირდება.
-
10:09 - 10:11ისინი თავს უფრო კომფორტულად გრძნობენ,
-
10:11 - 10:13როდესაც რაიმე გაურკვეველი
-
10:13 - 10:15ან დაუსრულებელია.
-
10:15 - 10:17და რისკის მოთხოვნილებაც ეზრდებათ.
-
10:17 - 10:19ისინი ეძებენ რისკს და
-
10:19 - 10:21შეუძლიათ კიდეც მასთან გამკლავება.
-
10:22 - 10:25ძალიან მნიშვნელოვანია ის ფაქტი, რომ
-
10:25 - 10:27როდესაც ხალხს ვკითხეთ
-
10:27 - 10:30"ის ადამიანი ხართ ვისაც რისკები იზიდავს?"
-
10:30 - 10:33შოუს დასრულების შემდეგ უფრო მეტმა გასცა
-
10:33 - 10:35დადებითი პასუხი, ვიდრე შოუს დაწყებამდე.
-
10:35 - 10:37მათ გადააფასეს საკუთარი თავი
-
10:37 - 10:39და საკუთარი ისტორია.
-
10:41 - 10:44შეიძლება ჩვენ არც შეგვწევს ძალა
-
10:44 - 10:48ჩავწვდეთ შიშის არსს.
-
10:49 - 10:51ჯოზეფ ქემბელი ამბობს:
-
10:51 - 10:55"შიში გვაძლევს ძალას განვაგრძოთ წინ სვლა."
-
10:55 - 10:57ასევე,ჩემმა ძვირფასმა მეგობარმა,
-
10:57 - 11:00ერთ-ერთმა საუკეთესო ფოტოგრაფმა,
-
11:00 - 11:02დუანე მაიკლმა ერთხელ მითხრა,
-
11:02 - 11:05რომ შიში გვიძლიერებს ცნობისმოყვარეობას,
-
11:05 - 11:08რის გამოც ვძლევთ სიმხდალეს.
-
11:10 - 11:11და ვის ადარდებს?
-
11:11 - 11:13ან ჩვენ რატომ უნდა ვიდარდოთ?
-
11:13 - 11:15მოდი განვიხილოთ კონფლიქტი, რასაც
-
11:15 - 11:17დღევანდელ საზოგადოებაში
-
11:17 - 11:18მნიშველოვანი ადგილი უკავია.
-
11:18 - 11:20თუ თქვენ და მე კონფლიქტი გვაქვს,
-
11:20 - 11:20ეს ნიშნავს,
-
11:20 - 11:22რომ გზის სხვადასხვა ბოლოში ვდგავართ.
-
11:22 - 11:24ჩემი მიზანია გაჩვენოთ, რომ არასწორ
-
11:24 - 11:26გზას ადგახართ და ჩემკენ გადმოგიბიროთ.
-
11:26 - 11:28პრობლემა ისაა, რომ თქვენც იგივეს ცდილობთ.
-
11:28 - 11:30ცდილობთ თქვენკენ გადმომიბიროთ.
-
11:31 - 11:34კონფლიქტის მიზანი გამარჯვებაა
-
11:34 - 11:36და არა რაიმეს სწავლა.
-
11:37 - 11:39თქვენი ტვინი მხოლოდ მოქმედების
-
11:39 - 11:40დროს სწავლობს.
-
11:40 - 11:41ცხოვრება მოძრაობაა.
-
11:42 - 11:44და რა მოხდება თუ შიშს გამოვიყენებთ
-
11:44 - 11:48არა კონფლიქტის თავიდან ასარიდებლად,
-
11:48 - 11:50რადგან კონფლიქტი მნიშვნელოვანია,
-
11:50 - 11:53და თქვენი ტვინი სწავლობს ამ დროს,
-
11:53 - 11:54არამედ კონფლიქტის სხვა
-
11:54 - 11:57მიმართულებით წასაყვანად.
-
11:57 - 12:00და რა მოხდება თუ შიშის წყალობით
-
12:00 - 12:03ორ განსხვავებულ გზას დავადგებით?
-
12:03 - 12:04პირველი შეგვძენს თავმდაბლობას და
-
12:04 - 12:06სიმამაცეს,რომ შევეგუოთ რაიმეს არ ცოდნას.
-
12:06 - 12:09მოდი კონფლიქტში შევიდეთ შეკითხვით
-
12:09 - 12:10და არა პასუხით.
-
12:10 - 12:12და რა მოხდება იმ დროს,
-
12:12 - 12:14როდესაც კონფლიქტში ჩავებმებით ეჭვებით
-
12:14 - 12:16და არა დარწმუნებულობის შეგრძნებით?
-
12:16 - 12:18მეორე - ჩავებმებით კოფლიქტში
-
12:18 - 12:20ახლის მიხვედრის და არა
-
12:20 - 12:23ვინმეს დარწმუნების მიზნით.
-
12:23 - 12:26ყველამ იცის თავად რას გულისხმობენ.
-
12:27 - 12:29მაგრამ სხვა ადამიანის მიხვედრა ნიშნავს,
-
12:29 - 12:31რომ ვიაზრებთ მათი ქცევის
-
12:31 - 12:33გამომწვევ მიზეზებს.
-
12:34 - 12:37ჩავატარეთ კვლევა, რათა გვენახა
-
12:37 - 12:41ხელოვნებით სტიმულირებული შიში გაზრდიდა
-
12:41 - 12:43თუ არა ტოლერანტობას.
-
12:44 - 12:46შედეგები გასაოცრად პოზიტიურია.
-
12:46 - 12:49ხელოვნებით გამოწვეული
-
12:49 - 12:51შიშის წარმოქმნით შევძელით
-
12:51 - 12:53შეგვემსუბუქებინა სიბრაზე და სიძულვილი.
-
12:56 - 12:57და სად ვპოულობთ შიშს?
-
12:57 - 13:00გაითვალისწინეთ რამდენად მნიშვნელოვანია ის.
-
13:04 - 13:06რა მოხდება
-
13:07 - 13:08თუ:
-
13:08 - 13:10შიში მხოლოდ ბრწყინვალე რამ კი არა,
-
13:11 - 13:13არამედ ჩვენი განუყოფელი ნაწილი იყოს.
-
13:13 - 13:16ხშირად ყველაფერი მასშტაბებთან ასოცირდება-
-
13:16 - 13:18მთები, მზის ჩასვლის პეიზაჟები,
-
13:19 - 13:22მაგრამ რა მოხდებოდა საკუთარი თავისთვის
-
13:22 - 13:24ახალი მასშტაბები რომ დაგვედგინა
-
13:24 - 13:26და ის რაც შეუძლებელი გვგონია
-
13:26 - 13:28მარტივ რაღაცაში აღმოგვეჩინა?
-
13:29 - 13:31და თუ ეს სიმართლეა
-
13:31 - 13:34და ჩვენი მონაცემები რეალურია,
-
13:34 - 13:37მაშინ ჩვენი მცდელობები მეცნიერებაში,
-
13:37 - 13:40თავგადასავლებში,ხელოვნებაში,
-
13:40 - 13:42ახალ ვარაუდებში, სიყვარულში,
-
13:42 - 13:44თედ-ის კონფერენციებსა თუ გამოსვლებზე,
-
13:45 - 13:49შიშითაა შთაგონებული და მას ასევე მივყავართ
-
13:50 - 13:53გაურკვეველ სიტუაციებამდე,
-
13:53 - 13:56რაც ჩვენ გაზრდაში გვეხმარება.
-
14:15 - 14:16დიდი მადლობა.
-
14:16 - 14:18გთხოვთ ამობრძანდეთ.
-
14:18 - 14:24(აპლოდისმენტები)
- Title:
- როგორ გამოვცდით შიშს და რატომ არის ის მნიშვნელოვანი
- Speaker:
- ბოუ ლატო და ცირკი დუ სოლეილ
- Description:
-
more » « less
ნეირომეცნიერმა ბოუ ლატომ "ცირკ დუ სოლეილსთან" ერთად ჩაატარა საკმაოდ ამბიციური კვლევა შიშით გამოწვეულ ემოციასა და მის ფსიქოლოგიურ და ქცევით სარგებლებზე. გამოსვლაში ის საუბრობს კვლების შედეგებზე და საშუალებას გვაძლევს ვნახოთ "ცირკ დუ სოლეილის" მოცეკვავეების მიერ შესრულებული შიშის მომგვრელი გასაოცარი დადგმა.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 14:48
|
TED Translators admin approved Georgian subtitles for How we experience awe -- and why it matters | |
|
ლელა ხვედელიძე accepted Georgian subtitles for How we experience awe -- and why it matters | |
|
|
ლელა ხვედელიძე edited Georgian subtitles for How we experience awe -- and why it matters | |
|
Mariam Chachua edited Georgian subtitles for How we experience awe -- and why it matters | |
|
|
Mariam Chachua edited Georgian subtitles for How we experience awe -- and why it matters | |
|
|
Mariam Chachua edited Georgian subtitles for How we experience awe -- and why it matters | |
|
|
Mariam Chachua edited Georgian subtitles for How we experience awe -- and why it matters | |
|
|
Mariam Chachua edited Georgian subtitles for How we experience awe -- and why it matters |