İklim kaygısı eyleme nasıl dönüştürülür

İklim değişikliğinden dolayı endişeli veya bunalmış hissetmek normaldir, diyor psikolog Renée Lertzman. Peki bu hislerimizi üretken bir şeylere dönüştürebilir miyiz? Lertzman, olumlu bir konuşmayla, iklim değişikliğinin duygusal etkilerini tartışıyor ve psikolojinin çevresel konularda harekete geçmek için gereken yaratıcılığı ve esnekliği keşfetmemize nasıl yardımcı olabileceğine dair bilgiler sunuyor.

Şu an gezegenimizde olanlarla yüzleşmek

oldukça acı verici.

Yanan ormanlardan,

okyanuslardaki plastiklere,

her gün yok olan türlere

zorunlu göçlere...

Bunalmış hissetmek çok kolay.

Belki biraz çaresiz.

Güçsüz.

Kızgın.

Tutuşmuş.

Uyuşmuş.

Kopuk.

Muhtemelen hepsi.

Bu dağınık ve karışık duygular,

tamamıyla anlaşılır.

Keşke biri bana bunu
30 yıl önce söyleseydi.

Üniversitede ilk yılımdı
ve çevresel çalışmalar dersleri alıyordum.

İnsanların güzel dünyamıza

derinden zarar vermesiyle ilgili

kötü haberlerle dolu bir dönemdi.

Çıkmak için hiçbir araç verilmeden

karanlık bir tünele atılmış gibi hissettim

ve yine de her şey normalmiş gibi

günlük hayatıma devam etmem bekleniyordu.

Ama bu tür bilgilere
bir kez maruz kaldığınızda

artık hiçbir şey normal olmaz.

Endişeliydim ve korkmuştum,

hiç kimse bunun hakkında konuşmuyordu.

ve ben neredeyse okulu bıraktım,
gerçekten.

Ama okul yerine Kaliforniya'da
bir saha çalışmasına kaydoldum.

Küçük bir grup olarak iki ay boyunca
sırt çantasıyla gezdik.

Kulağa çok etkileyici geldiğini biliyorum.

Öyleydi ama çok konuştuğumuzu keşfettim.

Dünya hakkında

açıkça ve dürüstçe

nasıl hissettiğimizi konuşuyorduk

ve hiç kimse bana herhangi bir konuda
daha olumlu ya da umutlu olmam

gerektiğini söylemedi.

Bir kez bile.

Şaşırtıcı şekilde
kendimi daha iyi hissettim.

Bu başa çıkılamaz gibi görünen sorunlarla

doğrudan yüzleşebilirmişim

gibi hissettim.

Şunu idrak ettim:

Ya kendimizi

ve birbirimizi anlayarak

bu krizden kurtulmanın

yeni ve farklı bir yolunu bulabilirsek?

Ya psikoloji, gezegenimizin şu anda

karşılaştığı en büyük zorlukları çözmede

eksik bir anahtarsa?

Saha çalışmasından döndüğümde

klinik psikolojiye odaklandım,

travma, keder ve yaratıcılık

arasındaki ilişkileri araştırdım.

Bence, tüm bunların kalbinde yatan çelişki

gerçekten acı veren şeylerle

nasıl hayatta kaldığımız,

tehditkar, ezici ve korkutucu

olaylar karşısında
nasıl bağlı kaldığımızdır.

Görünen o ki, psikoloji
bu konuda çok şey biliyor.

Gerçekten çok şey biliyor.

Ama ben bunlardan bahsedildiğini
ne çevre çalışmaları sınıfımda

ne katılmaya başladığım
iklim eylemleri toplantılarında

ne de herkesin

neden daha hızlı davranmıyoruz

ve bu ne kadar sürecek diye sorduğu
uluslararası konferanslarda

hiç duymuyordum.

Böylece bu bir nevi

benim psikolojiden kazandığım anlayışları

işleri tersine çevirmek için
ön cephede çalışanları desteklemek adına

kaynak ve araçlara çevirdiğim
görevim oldu.

Bu arada bu herkes için demek.

Şu an hepimiz ön saflardayız.

Ben yıllarca çevre, iklim ve psikoloji

arasında sıkıştıktan sonra
artık şuna inanıyorum,

bizim işimizde eksik olan şey bu.

Yaratıcı, dirençli,
yetenekli, becerikli, cesaretli

ve dünyanın şu anda
ihtiyacı olan her şey için

kapasitemizi üstel olarak
ivmelendirebilecek şey bu.

Şimdi sizlerle özellikle
yenilikçi bulduğum

üç konsepti ve şu zamanları

biz insanlar için

nasıl anlamlandırdığımı paylaşacağım.

İlki, hoşgörü penceremiz
dediğimiz bir şey.

Dr. Dan Siegel hepimizin bir penceresi
olduğunu söylüyor.

Stresi, bağlıyken ne kadar

tolere edebiliriz ki

klinisyenler bunu "entegre"
olarak adlandırıyor.

Entegre, düşüncelerimiz ve duygularımızın

aralarından seçerek değil de

tümünün hakikaten farkında
olabileceğimiz bir şey.

Hepimizin bir eşiği var.

Peki, tolere edebileceğimizin de ötesinde

stresle karşılaştığımızda ne olur?

Penceremizin kenarlarına
gitme eğiliminde oluruz.

Bir yandan,

kaotik cevap denilen

depresyon ve çaresizlik gibi gözüken

bir nevi kapatma olan
bir çeşit yıkıma

gidebiliriz.

Pencerenin diğer kenarında ise
daha katı bir cevap var:

İnkar,

öfke

sert.

Böyle olduğunda

aslında entegre olma kapasitemizi
kaybediyoruz,

metanetli, uyumlu

olmak istediğimiz her şeyi.

Bu tamamen normal

ama bu şu anda tüm
dünyada yaşanıyor, değil mi?

Hepimiz bu farklı hisler, duygular
arasında tereddütte kalıyoruz.

İklim değişikliği gibi bir şeyle,

her yeni bilimsel raporla

belgeselle,

noktaları birleştiren, yaptıklarımız

ve sebep oldukları etkiler,

kitlesel olarak bizi tolerans penceremizin
dışına itebilir.

Bu kapasiteyi kaybediyoruz, değil mi?

Yıllardır, Orta Batı ABD'den Çin'e

farklı kültür birikimlerinden
ve politik düşüncelerden

yüzlerce insanla

olanların bize nasıl hissettirdiği

hakkında konuştum.

Düşünceleri ya da inançları değil.

Yerel çevrenizde,

suyunuzda, toprağınızda
neler olduğuyla alakalı

yani büyük resim hakkında
neler hissettiğimizle ilgili konuştum.

Neredeyse hepsinden duyduğum şey

bakın söylüyorum

eli kolu bağlı olmak.

Konuşmanın bir noktasında insanlar,

"Olanları ciddi bir şekilde umursuyorum,

çıldırıyorum.

Korkuyorum.

Bu toprakları seviyorum,
kuşları seviyorum."

diyorlar.

"Ama hareketlerim önemsiz gibi
hissediyorum.

Nereden başlayacağımı bilemiyorum.

Ben aynı zamanda --"

İnsanların laflarının arasında

"Değişmekten çok korkuyorum.

Her türlü değişiklikten...
bu çok --

Düşünemiyorum bile, bu düşünülemez gibi."
dediklerini duyuyorum.

Bu ikinci kavram,

çifte açmaz.

Çifte açmaz,
bir şeyi yaparsanız da

yapmazsanız da
kötü hissetmek

ve çıkmazda kalmaktır.

Bu çekilmez bir insani deneyim.

Bundan kaçınmak ve bir kenara atmak
için her şeyi yaparız.

Tüm bu önemseme ve kaygı burada

sadece azalır, gizlenir.

Ama olan şey,

insanlar önemsemiyormuş gibi gözüküyor,
umursamazlık gibi.

Durumun aciliyetini gören kimselerse,

"Sizi motive etmeliyiz.

Sizi heyecanlandırmalıyız." diyor.

Biz çözümlerin amigosu oluyoruz.

Ya da "Gerçekler bunlar, bunlar yaşanıyor,
uyanın." diyoruz.

Bu şeyler aslında özleri itibariyle
kötü değildir

çünkü çözümlere ihtiyacımız var
ve gerçeklerle yüzleşmemiz lazım.

Ama kasıtsız da olsa
bu geri tepebilir ve daha fazla

uyuşukluğa, hareketsizliğe
sebep olabilir ki

bu bazı insanlar için
çok kafa karıştırıcıdır.

Şey gibi, ne haltlar dönüyor,
değil mi?

Bu, altta neler döndüğüyle

gerçekten ilgilenmemekten kaynaklanıyor.

Bir terapistle görüşmeye gittiğinizi
hayal edin

ve bir çifte açmazınız var.

Gerçekten çaresiz hissediyorsunuz,

değişmeniz gerektiğini biliyorsunuz

ve terapist size bağırarak

"Ne olduğunu görmüyor musunuz?
Şimdi hareket etmezseniz

korkunç sonuçlarla

karşılaşacaksınız.

Umrunuzda değil mi?

Sorununuz ne?

Neye mâl olacak?" diyor.

Ya da bir terapiste gidiyorsunuz,

sahiden üzgün ve kederli
hissediyorsunuz

ve bu terapist,

"Çok fazla düşünmeyin.

Yapabileceğiniz bazı basit şeyler var.

Basit pozitif şeyler" diyor.

Sizi başından gönderiyor.

Evet, eğer bu ben olsaydım

bu terapisti anında kovardım

çünkü iyi bir terapist uyum denilen
bir metot kullanır.

Bu konsepti çok seviyorum.

Uyum, evet, ayarlamak.

Uyum, senkronize,
anlaşılmış hissetmemizdir,

ve tam olarak olduğumuz halimizle
kabul edildiğimizi hissetmemizdir.

Biz bunu hissediyoruz,

dünyayla kimsenin bizi
değiştirmeye çalışmadığı,

utandırmadığı ya da yargılamadığı

anlamlı bir ilişki içerisindeyiz.

Öyle değil mi?

Uyum, beceri gerektirir.

Eğer ortaya konan şey fazlaysa,

acil tehditlerle karşı karşıyaysak,

herhangi bir şeyle uymak çok zordur.

Ama içinde olduğumuz anın paradoksu

tolerans penceremizde daha uyumluyken,

sorunlarımızı çözmekte

yaratıcı olmakta,
uyumlu olmakta, esnek olmakta,

kendimizin en mükemmel hali olmakta

çok daha kabiliyetliyiz, değil mi?

Peki ya iklim
ve çevresel çalışmalarımız

tolerans penceremiz,

çokça çifte açmazlar

ve uyum gibi konseptlerle

bilinçlendirilirse?

Bu çok fazla şey gibi gözükebilir.

Bana hep sorulur,

"Tamam, Renee, bu söylediklerin
kliniksel anlamda harika,

bunun için zamanımız yok."

Bu kesinlike doğru değil.

Çünkü biz bu konudaki çalışmalarımıza

her yönüyle uyum getirebiliriz.

Bu kendimizle başlar.

Kendinizden haberdar değilseniz
tam anlamıyla uyum sağlayamazsınız.

Kötü haberi verdiğim için üzgünüm.

Başka bir yol yok.

İçten dışa olan bir şey.

Bu hakikaten, "Nasıl hissediyorum?"
sorusuna uyum sağlamakla başlıyor.

Merhametli olmakla.

Biliyorum söylemesi kolay

ama gerçekten merhametli olmak,

bunlar zor konular.

Bu zamanlar insan olmak için zor zamanlar,

uyanıyoruz.

Ben kötü bir insan değilim.

Ne oluyor demek,

ve sosyal anlamda uymamıza izin veren

tecrübemize merak katmak.

Bunu uygulayabileceğimiz
sonraki seçenek

küçük gruplarda,

bireysel,

kampanyalarda, stratejilerde,
sınıflarda, sinema salonlarında

ya da parklarda uyum sağlamak.

Sadece kendimiz olabilmek için
birbirimize izin verebildiğimiz yerlerde

ve bakın, bu bizim daha yüksek seviyeye

çıkmamıza izin veriyor.

Yürütme görevi, prefrontal korteks,

sinir sistemimizin sakinleşebileceğini

ve diğeri tarafından
anlaşıldığımızı hissettiğimizde.

Üçüncü yöntem, uyumla yönetme.

Liderler ve fenomenler olarak,

bir insan olarak görünmek,
gerçek görünmek.

"Biliyor musunuz?

Gerçekten korkuyorum.

Bütün cevapları bilmiyorum." demek.

Liderleri bunu söylerken
hayal edebiliyor musunuz?

"Bilmiyorum.

Ama buradayız ve hepimize ihtiyaç var.

Bunun içinde birlikteyiz

ve bunu yapabiliriz."

Bu sadece "Bunu yapabiliriz" den
farklı bir mesaj, değil mi?

Bu "İşte buradayız.

Korkuyorum, ama bunlar oluyor."

İşte, olay şu,

bu çalışmanın tamamı gerçek,

muhteşem hallerimizi

göstermeye yarayacak,

bu şartları yaratacak araçlara sahibiz.

Hiç kuşkusuz, %100 biliyorum ki

her birimiz,
insanlar olarak sahip olduğumuz

ustalık, mükemmellik ve cesurlukla

bu zorluklarla
baş etme kapasitesine sahibiz.

Sadece tüm koşulları birlikte
sağlamamız lazım.

Birbirimize ihtiyacımız var.

Birbirimizi desteklemeye
ve kendimize

bunu gerçekten yapmak için
izin vermeye ihtiyacımız var.

İhtiyacımız olan şey bu, o yüzden...

Hadi derin bir nefes alalım.

Kendimiz ve başkaları için
merhametli olalım.

Şu anda ve geçmişte

böylece bu zor gerçeklikleri

acı doğruları ortaklaşa halledelim.

Hadi birlikte yapalım.

Dünya bunu yapmamız için hazır

ve bunu yapabiliriz.

Teşekkür ederim.

(Alkışlar)